ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ: Προωθούνται από την κυβέρνηση Πράξεις Υποβάθμισης του Περιβάλλοντος η μία μετά την άλλη!
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ καταγγέλλουμε την συνέχιση και από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ-Οικολόγων Πράσινων απαράδεκτων μοντέλων διακυβέρνησης, ενώ υποσχέθηκε ότι θα «τελείωνε», δήθεν, με το παλιό. Δεν τρέφουμε ψευδαισθήσεις γενικότερα αλλά πιστεύαμε ότι η κυβέρνηση θα επέλεγε να θέσει στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας» πρακτικές που δεν συνάδουν με στοιχειωδώς ορθολογική διακυβέρνηση. Δυστυχώς, αναπαράγει πελατειακές κι αντιδημοκρατικές πρακτικές, όπως έκαναν συχνά και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, «περνώντας» απαράδεκτες ρυθμίσεις σε άσχετα με το θέμα νομοθετήματα.
Η κυβέρνηση θα έπρεπε να ντρέπεται διπλά για το τελευταίο «κατόρθωμά» της. Δυο αντι-περιβαλλοντικές ρυθμίσεις για σοβαρά θέματα (ενέργεια και σκουπίδια) περιλαμβάνονται σε ΦΕΚ παραμονή Χριστουγέννων της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου ΠΝΠ.24/24-12-2015 [1] που περιλαμβάνει πολλά και διάφορα για την «ανθρωπιστική κρίση» αλλά κι ελαστικές διατάξεις για όσους δεν πληρώνουν ή κρύβουν ΦΠΑ. Η ανευθυνότητα της κυβέρνησης είναι μεγάλη:
Με …προσωρινή άδεια λειτουργίας από το 1999 μέχρι το 2017 οι μονάδες της ΔΕΗ!
Στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου 24 της 24/12/2015, περιλαμβάνεται το άρθρο 9 με το οποίο «παρατείνεται η προσωρινή άδεια λειτουργίας των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2017» [2]. Έτσι έχουμε μια διαδικασία «προσωρινής» παράτασης των αδειών λειτουργίας από το 1999 μέχρι και το 2017 μιας σειράς ρυπογόνων μονάδων της ΔΕΗ (28 ολόκληρα χρόνια!). Για να επιβεβαιώνεται το ρηθέν, «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού»!
Νέα αναβολή στην εφαρμογή νομοθεσίας για μείωση αποβλήτων
Με το άρθρο 7 της ΠΝΠ [3] αναστέλλεται γι άλλον ένα χρόνο (μέχρι 31/12/2016, αν και έπρεπε να εφαρμόζεται από το 2014) η εφαρμογή του άρθρου 43 [4] του νόμου 4042 του 2012 για επιβολή ειδικού τέλους ταφής σε οργανισμούς ή επιχειρήσεις για κάθε τόνο απορριμμάτων που καταλήγει σε ΧΥΤΑ χωρίς να έχει υποστεί προεπεξεργασία. Η ενέργεια αυτή είναι ευθέως αντίθετη με τις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις μας όπως απορρέουν από τις Οδηγίες 98/2008 [5] και 99/2008 [6] και τον νόμο 4042 του 2012 [7]. Όπου εφαρμόζεται, το μέτρο αυτό αποτελεί βασικό εργαλείο – κίνητρο [8] για μείωση των απορριμμάτων που καταλήγουν για ταφή, και για ενίσχυση της πρόληψης, μείωσης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και κομποστοποίησής τους [9].
Θα επιβράβευε τους Δήμους και τους δημότες εκείνους που προσπαθούν περισσότερο, μια και αυτοί θα πλήρωναν λιγότερα σε σχέση με δήμους και δημότες που ΔΕΝ προσπαθούν να μειώσουν και να ανακυκλώσουν τα απορρίμματα. Ο νόμος προβλέπει ότι τα έσοδα αυτά πηγαίνουν στο «Πράσινο Ταμείο» και διατίθενται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και έργων ανάκτησης και διάθεσης αποβλήτων.
Θα μπορούσε, επίσης, να ανοίξει τον δρόμο σε ένα νέο μοντέλο χρέωσης των τελών καθαριότητας με βάση την ποσότητα αυτών που απορρίπτονται (Πληρώνω με βάση Όσα σκουπίδια Πετάω) και όχι - όπως γίνεται σήμερα - με βάση άσχετα κριτήρια.
Η απαράδεκτη αυτή πράξη φέρει τις υπογραφές σχεδόν του συνόλου των υπουργών (και του υπουργού και του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος) και είναι σε πλήρη αναντιστοιχία με την υιοθέτηση τον Ιούνιο 2015 [10] του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων [11] με το οποίο προβλέπονται
(α) ότι οι Δήμοι αναλαμβάνουν μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για επίτευξη φιλόδοξων στόχων μείωσης κι ανακύκλωσης
(β) οικονομικά μέτρα όπως αυτό που αναβάλλεται η εφαρμογή του (σελίδα 91 του ΕΣΔΑ).
Που να μην μας υπόσχονταν προεκλογικά και ότι θα αγωνίζονται για το περιβάλλον!
[1] Νόμος ΠΝΠ24122015 http://www.taxheaven.gr/laws/law/index/law/728
[2]Το άρθρο 24 του ν.3377/2005(Α' 202), όπως αυτό αντικαταστάθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 55 του ν. 4223/2013 (Α' 287), αντικαθίσταται ως εξής: «Άρθρο 24
1. Η ισχύς της Προσωρινής Ενιαίας Άδειας Λειτουργίας που χορηγήθηκε σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 2941/2001 (Α' 201) στις Μονάδες της ΔΕΗ Α.Ε. οι οποίες αναφέρονται στο άρθρο 42 του ν. 2773/1999 (Α' 286) και περιλαμβάνονται στην Ενιαία Άδεια Παραγωγής της ΔΕΗ Α.Ε., όπως αυτή ισχύει έως 31.12.2015, παρατείνεται μέχρι την 31.12.2017. Τα αναφερόμενα στην παράγραφο αυτή εφαρμόζονται και σε όσες από τις παραπάνω Μονάδες της ΔΕΗ Α.Ε. έχουν μεταβιβαστεί στην εταιρεία "ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε.".
2. Στις Μονάδες των ΔΕΗ Α.Ε. και ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. στις οποίες η αρχική Άδεια Παραγωγής έχει εκδοθεί από την 24.01.2002 μέχρι την ημερομηνία έκδοσης του παρόντος νόμου και βρίσκονται σε λειτουργία μέχρι την έκδοση του παρόντος νόμου, χορηγείται μέχρι την 31.12.2017 Προσωρινή Άδεια Λειτουργίας, κατά την έννοια της παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 2941/2001.
3. Οι Μονάδες Παραγωγής της ΔΕΗ Α.Ε σε μικρά απομονωμένα συστήματα και απομονωμένα μικροδίκτυα, όπως ορίζονται στο άρθρο 2, σημεία 26 και 27 της Οδηγίας 2009/72/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που θα ενταχθούν για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών, μέχρι την 31.12.2017 καλύπτονται από την ΠροσωρινήΕνιαία Άδεια Λειτουργίας.
4. Η ΔΕΗ Α.Ε. και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. οφείλουν να καταθέσουν για όλες τις μονάδες που διέπονται από ειδικό καθεστώς Προσωρινής Ενιαίας Άδειας Λειτουργίας, σχετικές αιτήσεις συνοδευόμενες από πλήρεις φακέλους δικαιολογητικών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, έως την 31.03.2017.
5. Τα παραπάνω δεν ισχύουν για τις Μονάδες των ΔΕΗ Α.Ε. και ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. για τις οποίες έχει ήδη χορηγηθεί ξεχωριστή Άδεια Λειτουργίας».
[3] «Η έναρξη εφαρμογής του ειδικού τέλους ταφής που προβλέπεται στις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 43 του ν.4042/2012αναστέλλεται μέχρι 31.12.2016».
[4]«1. Οι οργανισμοί ή οι επιχειρήσεις που διαθέτουν σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) τα απόβλητα που κατατάσσονται στους παρακάτω κωδικούς ΕΚΑ: 20 01 08, 20 02 01, 20 02 02, 20 03 01, 20 03 02, 20 03 07, 17 01, 17 02, 17 03 02, 17 05 04, 17 05 06, 17 09 04, χωρίς να έχουν προηγηθεί εργασίες επεξεργασίας (D13, R3, R4, R5, R12) επιβαρύνονται, από 1ης Ιανουαρίου 2014, με ειδικό τέλος ταφής ανά τόνο αποβλήτων που διατίθεται. Το ειδικό τέλος ταφής ορίζεται, για το 2014, σε τριάντα πέντε (35) ευρώ ανά τόνο διατιθέμενων αποβλήτων και αυξάνεται ετησίως κατά πέντε (5) ευρώ ανά τόνο έως του ποσού των εξήντα (60) ευρώ ανά τόνο.
2. Τα υπολείμματα των εργασιών επεξεργασίας, που διατίθενται σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ), δεν επιβαρύνονται με το ειδικό τέλος ταφής.
3. Το ειδικό τέλος ταφής των αποβλήτων κατατίθεται στο «Πράσινο Ταμείο» του ν. 3889/2010 (Α' 182) και διατίθεται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και έργων ανάκτησης και διάθεσης αποβλήτων.
[11] http://ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=egY6pHPEQ8g%3d&tabid=238&language=el-GR
Σοκολάτα και σύγχρονοι σκλάβοι. Μια πικρή ιστορία που πρέπει να αλλάξει…
Το άρθρο μου αυτό δημοσιεύθηκε στην Athens Voice στις 28/12/2015 http://www.athensvoice.gr/article/city-news-voices/%CE%B8%CE%B5%CE%BC%CE%B1/%CF%83%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B1-%CF%83%CF%8D%CE%B3%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%B9-%CF%83%CE%BA%CE%BB%CE%AC%CE%B2%CE%BF%CE%B9
Η σοκολάτα είναι μια γλυκιά απόλαυση χωρίς αμφιβολία. Πάντα, όμως, έκρυβε πικρές ιστορίες και δυστυχώς συνεχίζει να κρύβει και σήμερα [1]. Και μάλιστα, μια ιστορία σύγχρονης βαρβαρότητας. Δεν το γράφω για να σας στεναχωρήσω αυτές τις γιορτινές ημέρα αλλά για να προβληματίσω. Και κυρίως, να δώσω ερεθίσματα να σκεφτούμε ότι ναι, έχουμε την δυνατότητα να αλλάξουμε τα πράγματα μέσα από συνειδητές επιλογές που μπορούμε να κάνουμε στη ζωή μας, χωρίς να χρειαστεί να γίνουμε «επαναστάτες χωρίς αιτία» αλλά απλώς να δρούμε ως σκεπτόμενοι πολίτες.
Αυτές τις μέρες που καταναλώνουμε πολύ σοκολάτα, χρειάζεται να κοιτάξουμε λίγο και πίσω από τις βιτρίνες, να δούμε μήπως αυτή προέρχεται (το κακάο δηλαδή) από την εργασία σκλάβων. Ναι σύγχρονων σκλάβων.
Το 10% του κακάου που χρησιμοποιείται για τη σοκολάτα προέρχεται σήμερα από φάρμες και κοινότητες που συμμετέχουν στο δίκαιο εμπόριο (fairtrade). Αλλά το 90% προέρχεται από περιοχές και διαδικασίες που δεν αποκλείεται να είναι μέρος ενός σύγχρονου εμπορίου σκλάβων, δηλαδή εξαναγκαστικής εργασίας ακόμα και παιδιών. Παρά τις πολλές προσπάθειες να σταματήσει η εξαναγκαστική εργασία στις φυτείες κακάο.
Η καλλιέργεια κακάου είναι σε πολλές περιπτώσεις στα χέρια κυκλωμάτων που αποκομίζουν τεράστια παράνομα κέρδη, αφού βασίζεται στην εξαναγκαστική εργασία μικρών παιδιών αλλά και μεγαλύτερων.
Υπάρχει ένα παγκόσμιο κίνημα που προσπαθεί να σταματήσει αυτή την ντροπή – τη σύγχρονη σκλαβιά - αλλά ακόμα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, υπάρχουν τουλάχιστον 21.000.000 σύγχρονοι σκλάβοι θύματα εξαναγκαστικής εργασίας, μεταξύ των οποίων 5.000.000 παιδιά, κυρίως εξαιτίας της φτώχειας. Η εξαναγκαστική εργασία αποφέρει κάθε χρόνο σε κυκλώματα πάνω από 150 δις δολάρια παράνομα και συχνά αιματοβαμμένα κέρδη. Εκτός από τα θύματα του trafficking για την βιομηχανία του σεξ, υπάρχουν και εκατομμύρια άτομα που «δουλεύουν» σε ορυχεία, εργοστάσια, χωράφια, ιχθυοκαλλιέργειες και εργοστάσια για σύγχρονα καταναλωτικά προϊόντα κάτω από άθλιες συνθήκες.
Οι σύγχρονοι σκλάβοι δεν εργάζονται για «εξωτικά καθεστώτα», αλλά για συνηθισμένα καταναλωτικά προϊόντα. Δεν είναι μόνο άγνωστες εταιρίες ή παράνομα κυκλώματα που ευθύνονται για την εξαναγκαστική εργασία αλλά κι επώνυμες εταιρίες - μέσω της αλυσίδας των προμηθευτών τους - αλλά και άτομα πέρα πάσης υποψίας. Και αυτό γιατί δεν ελέγχουν πώς παράγονται τα προϊόντα που προμηθεύονται ή κλείνουν τα μάτια μπροστά στις άθλιες συνθήκες εργασίας και τη σύγχρονη σκλαβιά.
Τα θύματα πολλές φορές παρασύρονται από διακινητές με υποσχέσεις για ένα καλό μισθό ή μια διαφορετική εργασία. Μπορεί να είναι ευάλωτα στις διαθέσεις των διακινητών και των «εργοδοτών» τους διότι δεν έχουν νόμιμα χαρτιά ή δεν γνωρίζουν που ακριβώς βρίσκονται ή ποια είναι τα δικαιώματά τους. Συχνά οι διακινητές και οι «εργοδότες» έχουν προστάτες σε υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια ή στην διοίκηση και την αστυνομία. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα έχουν «πουλήσει» οι οικογένειές τους λόγω χρεών…
Υπολογίζεται ότι από αυτούς, πάνω από 10.000 συνεχίζουν να είναι οι σύγχρονοι σκλάβοι – μεταξύ των οποίων πολλά παιδιά - στην καλλιέργεια κακάο για σοκολάτες κυρίως στο Ivory Coast στην Αφρική, στην Γκάνα αλλά και σε άλλες περιοχές. H περιοχή του IvoryCoast προμηθεύει το 40% του κακάο που καταναλώνεται παγκοσμίως και είναι βασικό συστατικό της σοκολάτας που τρώμε.
Τα παιδιά που δουλεύουν στις φυτείες είναι από το πρωί μέχρι το βράδυ, συχνά κάτω από πολύ υψηλές θερμοκρασίες, ανεβαίνουν πάνω σε δέντρα και κόβουν καρπούς με τις ματσέτες, κουβαλάνε βαριά φορτία, είναι εκτεθειμένα σε επικίνδυνα φυτοφάρμακα, πολλές φορές τιμωρούνται σκληρά από τους επιστάτες. Η καμπάνια ενάντια στην σκλαβιά, πιέζει τις μεγάλες εταιρίες Cargill, ADM και Barry Callebaut που προμηθεύουν με κακάο τις μεγάλες σοκολατο-βιομηχανίες, να ελέγχουν τις συνθήκες εργασίες στις φυτείες και γενικότερα όλη την αλυσίδα προμηθειών τους.
Το Πρωτόκολλο του 2014 της Συνθήκης 29 του 1930 για την εξαναγκαστική εργασία, που διαμορφώνει ένα σύνολο υποχρεώσεων για τις κυβερνήσεις στην προσπάθεια καταπολέμησης της σύγχρονης αυτής σκλαβιάς, τέθηκε ήδη σε ισχύ - όπως προβλέπονταν - μετά την επικύρωσή του από δυο κατ’ ελάχιστον χώρες (ήδη Νιγηρία και Νορβηγία). Προβλέπει ένα σύνολο μέτρων για τον τερματισμό της σύγχρονης σκλαβιάς, που συχνά κρύβεται από το ευρύ κοινό λόγω των καταναλωτών «βιτρινών». Ζητάει από τις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν άμεσα τη νέα νομοθεσία[2] και να αναλάβουν τις ευθύνες τους σε τρεις τομείς:
1. Πρόληψη: Οι κυβερνήσεις υποχρεούνται να διαμορφώσουν ένα εθνικό σχέδιο για την εξάλειψη της εξαναγκαστικής εργασίας, να εντείνουν τους ελέγχους αλλά και να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να εξαλείψουν την εξαναγκαστική εργασία σε όλα τα δίκτυα προμηθειών των προϊόντων ή υπηρεσιών τους.
2. Καλύτερη προστασία των θυμάτων.Μεταξύ άλλων προστασία των ευάλωτων ομάδων, ιδιαίτερα μεταξύ των προσφύγων, ενάντια σε πρακτικές κακομεταχείρισης και κακοποίησής τους αλλά και διευκόλυνσης τους να καταγγείλουν τις πρακτικές, ανεξαρτήτως του καθεστώτος διαμονής στη χώρα (αν δηλαδή έχουν ή όχι χαρτιά διαμονής κι εργασίας).
3. Δικαιοσύνη. Τα θύματα πρέπει να προστατεύονται όταν ευθύνονται για εγκληματικές πράξεις (παραβίαση νομοθεσίας εισόδου στη χώρα, πορνεία, διακίνηση ναρκωτικών, εγκλήματα βίας κα) που όμως έχουν άμεση σχέση με την εξαναγκαστική εργασία (σύγχρονη σκλαβιά). Πρέπει να έχουν δίκαιη αντιμετώπιση από τη δικαιοσύνη, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης των ισχυρισμών τους για κακοποίηση που βίωσαν, όπου έχει συμβεί. Θα πρέπει, επίσης, να έχουν δυνατότητα να επιστρέψουν στη χώρα, ακόμα και αν την έχουν εγκαταλείψει, για να παρουσιαστούν στο δικαστήριο ή στις αρχές και να τεκμηριώσουν τις καταγγελίες τους.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ καλούμε την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στις ενέργειες και τα μέτρα που προβλέπονται από το Πρωτόκολλο. Είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα, αλλά δεν αρκεί.
Οι πολίτες έχουμε την δύναμη να κάνουμε πολλά. Αλλά να μερικές σκέψεις ιδιαίτερα σε σχέση με την σκλαβιά που αφορά την σοκολάτα και την καλλιέργεια κακάο:
- Είναι σημαντικό εμείς να επιλέγουμε σοκολάτες που έχουν σήμανση ότι προέρχονται από παραγωγούς και εμπόρους που έχουν υιοθετήσει τις αρχές του ηθικού εμπορίου (fair trade). Σημαντικό είναι επίσης να είναι οι καλλιέργειες οικολογικές (βιοκαλλιέργεια). Παρόμοια προϊόντα υπάρχουν και στην ελληνική αγορά.
- Τώρα που μπαίνουμε σε μαγαζιά και ζαχαροπλαστεία και ψωνίζουμε προϊόντα που περιέχουν σοκολάτα, μπορούμε να ενημερώνουμε τα καταστήματα για την δυνατότητα να αγοράζουν σοκολάτα από το δίκαιο εμπόριο.
- Σε συνεργασία με φορείς, μπορούμε να ενθαρρύνουμε την δημιουργία σχημάτων απονομής στα μαγαζιά που προμηθεύονται σοκολάτα από δίκαιο εμπόριο ενός κατάλληλου σήματος που διασφαλίζει ότι δεν εργάζονται σκλάβοι στις φυτείες κακάο και ότι το μαγαζί νοιάζεται για το πώς παράγονται τα υλικά που χρησιμοποιεί.
- Ενημερώνουμε τους φίλους και τις φίλες μας για το πώς μπορούν να απολαμβάνουν κάτι που γλυκαίνει τη ζωή μας χωρίς να προκαλεί, όμως, οδυνηρές συνέπειες σε χιλιάδες άλλους ανθρώπους.
- Συμμετέχουμε στην καμπάνια της οργάνωσης Anti-SlaveryInternational για να σταματήσει η σύγχρονη σκλαβιά όσον αφορά το κακάο και τη σοκολάτα [3].
Να έχουμε καλύτερη χρονιά. Και αυτό απαιτεί και την δική μας συμβολή.
Σημειώσεις:
Αναλυτικά για το Πρωτόκολλα για την εξάλειψη της σύγχρονης σκλαβιάς και τις θέσεις των ΠΡΑΣΙΝΩΝ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ: http://prasinoi.gr/wp-admin/post-new.php
[1] Η σκοτεινή πλευρά της σοκολάτας: https://www.youtube.com/watch?v=7Vfbv6hNeng
Frontex και κέντρο καταγραφής στη Χίο: Το προσφυγικό φέρνει στην επιφάνεια ξανά το θέμα του …αμιάντου.
Η σκεπή από αμιαντοτσιμέντο (Ελλενίτ) στο προσωρινό Κέντρο Καταγραφής και Πιστοποίησης προσφύγων και μεταναστών, στα παλιά Βυρσοδεψεία της Χίου, είναι η αιτία της αποχής της Frontex από την διαδικασία καταγραφής στο νησί αυτό.
Πριν από μερικές εβδομάδες, οι αδελφοί Παντελής και Γιάννης Ζαφειράκης παραχώρησαν στην Περιφέρεια κτήριο για να χρησιμοποιηθεί προσωρινά, για ένα τρίμηνο, ως Κέντρο Ταυτοποίησης και Καταγραφής Προσφύγων και Μεταναστών. Στον βιομηχανικό αυτό χώρο τοποθετήθηκαν πλαστικές καρέκλες και μερικά διαχωριστικά, φτιάχτηκαν πρόχειρα τα σπασμένα παράθυρα και τοποθετήθηκαν σόμπες υγραερίου. Το κτήριο, όμως, αυτό έχει σκεπή από αμιαντοτσιμέντο (κυμματοειδές φύλλο ελλενίτ).
Είναι γνωστό ότι οι ίνες αμιάντου είναι εξαιρετικά επικίνδυνες για την υγεία [1], ιδιαίτερα μέσω της εισπνοής, και δεν υπάρχει ασφαλές όριο έκθεσης στον αμίαντο για τους ανθρώπους. Έστω και λίγες ίνες αμιάντου μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές παθήσεις όπως αμιάντωση (χρόνια ίνωση-φλεγμονή των πνευμόνων) που είναι θανατηφόρα ή και καρκίνο του πνεύμονα (υπεζωκότα) και μεσοθηλίωματος.
Η εξόρυξη και η χρήση του αμιάντου έχουν σταματήσει πλέον στην Ευρώπη από τον Ιανουάριο 2005 [2], σύμφωνα με τις Οδηγίες 1999/77/ΕΚ και 2003/18/ΕΚ αλλά ακόμα καταγράφονται σε παγκόσμιο κι ευρωπαϊκό επίπεδο σημαντικές επιπτώσεις από την χρήση αμιάντου [3]. Ο αμίαντος αφαιρέθηκε από χιλιάδες κτήρια σε ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων σχολεία, δημόσια κτήρια, γραφεία της Κομισιόν κα, ενώ ελήφθησαν ιδιαίτερα μέτρα για προστασία των εργαζομένων από την έκθεσή τους στον αμίαντο (Οδηγία 2009/148) [4].
Στην Ελλάδα υπήρξε, όμως για χρόνια, μεγάλη αντιπαράθεση γύρω από τον αμίαντο, μια και εκτός από τα Μεταλλεία Αμιάντου Βορείου Ελλάδος (ΜΑΒΕ) λειτούργησαν και ορισμένες βιομηχανίες, όπως αυτή της ΕΛΛΕΝΙΤ και της ΑΜΙΑΝΤΙΤ που παρήγαγαν μεγάλες ποσότητες κυματοειδών πλακών αμιαντοτσιμέντου "Ελλενίτ" που χρησιμοποιήθηκε ευρέως στην Ελλάδα κυρίως ως στέγες δημόσιων κτηρίων, κατοικιών, αποθηκών, ακόμα και σχολείων. Τελικά, όμως, και η Ελλάδα αναγκάστηκε να εφαρμόσει την απαγόρευση εξόρυξης και χρήσης του αμιάντου, αν και αρχικά είχαν επιβληθεί μόνο κάποια περιοριστικά μέτρα σχετικά με τη χρήση του (ΠΔ 70α/1988, ΠΔ 175/97) [5].
Το αμιαντοτσιμέντο αν δεν έχει φθαρεί και έχει καλυφθεί με ειδικό χρώμα κρατάει τις ίνες αμιάντου (περιεκτικότητα περίπου 10-15%) παγιδευμένες μέσα στο τσιμέντο. Αλλά το πιο πιθανό είναι ότι με το πέρασμα του χρόνου και την φθορά, οι ίνες αμιάντου να απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα. Μπορεί έτσι να εισπνευστούν και να καταστούν επικίνδυνες για την υγεία των ανθρώπων [6]. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται σε χώρους εργασίας και κατοικίες που διαθέτουν σκεπές από αμιαντοτσιμέντο, πολύ περισσότερο όταν δεν υπάρχει άλλη διαχωριστική οροφή. Οι άνθρωποι που παραμένουν στους χώρους αυτούς για πολλές ώρες μπορεί να εισπνέουν ίνες αμιάντου λόγω φθοράς της ψευτο-οροφής.
Ο αμίαντος πρέπει να απομακρύνεται από τα κτήρια και τις συσκευές στις οποίες περιέχεται με βάση καθορισμένες διαδικασίες και χειρισμούς [7] ώστε να διασφαλίζεται η προστασία τόσο των περιοίκων όσο και των εργαζομένων, ενώ η διαχείρισή του μετά την αποξήλωση πρέπει να γίνει με βάση το γεγονός ότι είναι επικίνδυνο κι εξαιρετικά καρκινογόνο υλικό[8].
Τα φύλλα αμιαντοτσιμέντου δεν πρέπει να τεμαχίζονται ή να φθείρονται, πολύ περισσότερο δεν πρέπει να απορρίπτονται στο περιβάλλον ή έστω σε έναν χώρο ταφής αλλά θα πρέπει να οδηγούνται σε ειδικούς χώρους αδειοδοτημένους για διαχείριση τοξικών αποβλήτων.
Είναι προφανές ότι οι επικεφαλής της Frontexήταν ενήμεροι για τους κινδύνους για την υγεία από την τυχόν παρουσία αμιάντου στο εσωτερικό του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως προσωρινό Κέντρο Ταυτοποίησης και Καταγραφής Προσφύγων και Μεταναστών. Ζήτησαν, λοιπόν, πριν 2 εβδομάδες να γίνει έρευνα και να διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχουν στον χώρο ίνες αμιάντου λόγω φθοράς της σκεπής. Μέχρι τότε το προσωπικό της Frontexαπέχει από την καταγραφή και το έργο αυτό έχει αναλάβει εξολοκλήρου η Ελληνική Αστυνομία. Όμως, η τυχόν ύπαρξη ινών αμιάντου αποτελεί κίνδυνο και για τους αστυνομικούς και για τους πρόσφυγες και μετανάστες που παραμένουν στον χώρο. Η Περιφέρεια έχει ζητήσει από τον Δημόκριτο να κάνει έλεγχο και αναμένονται τα αποτελέσματα.
Η «δέσμευση για έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα» μετατρέπεται σε εταιρία ορυκτών καυσίμων 99 χρόνων!
Σε απόλυτη …αρμονία με τις ιστορικές αποφάσεις του Παρισιού για το κλίμα για έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα, η κυβέρνηση ξεκινάει την ΔΕΠΕΝΕ, Δημόσια Επιχείρηση Ενέργειας και Επενδύσεων A.E, με διάρκεια ζωής …99 χρόνια! Τόσο πολύ αντιλαμβάνεται τις αλλαγές που συντελούνται στην παγκόσμια οικονομία με τη δέσμευση για στροφή στην πράσινη ενέργεια και την μαζική μεταφορά επενδύσεων από τα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο,λιγνίτη, φυσικό αέριο), στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ώστε αποφασίζει να πάει κόντρα στο ρεύμα και να επενδύσει στο…πετρέλαιο και το φυσικό αέριο τα επόμενα 99 χρόνια!
Σκοπός της εταιρείας, εκτός από επενδύσεις κατασκευής και διαχείρισης αγωγών φυσικού αερίου και άλλων ενεργειακών υποδομών, είναι και «η συμμετοχή σε εταιρείες με συναφές αντικείμενο». Η ΔΕΠΕΝΕ προορίζεται «να αναλάβει ρόλο-κλειδί στην προώθηση του ελληνικού κλάδου του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου της Gazprom ως προέκταση του τουρκικού αγωγού» (βέβαια είναι αμφίβολο αν αυτός ο αγωγός θα γίνει ποτέ) όσο και «στις έρευνες για την άντληση υδρογονανθράκων (φυσικό αέριο και πετρέλαιο) στην ελληνική επικράτεια».
Η κυβέρνηση φαίνεται να δεσμεύεται …πολύ σοβαρά από τις αποφάσεις που υπέγραψε στο Παρίσι για το Κλίμα (για έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2050) όσο και από την «συμφωνία των 20 σημείων» με τους Οικολόγους Πράσινους (για έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2035!). Γι’ αυτό, η διάρκεια της ΔΕΠΕΝΕ θα είναι για άλλα 64 χρόνια μετά το ορόσημο του 2050, οπότε το αργότερο μέχρι τότε πρέπει να έχει τερματιστεί η χρήση ορυκτών καυσίμων παγκοσμίως, έτσι όπως «μεταφράζεται» η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα επιπλέον!
Μάλιστα το υπουργείο που τα προωθεί όλα αυτά έχει υπουργό, τώρα, τον ακραιφνή ΣΥΡΙΖΑιο Πάνο Σκουρλέτη (έφυγε ο κακός Π. Λαφαζάνης που δεν καταλάβαινε …τίποτα από κλίμα όπως διέδιδαν) και αναπληρωτή υπουργό των εκπρόσωπο των Οικολόγων Πράσινων Γ. Τσιρώνη που ηγούνταν την αντιπροσωπείας που «υπέγραψε» προεκλογικά την συμφωνία με τον ΣΥΡΙΖΑ που «προβλέπει έξοδο της Ελλάδας από τα ορυκτά καύσιμα μέσα σε 20 χρόνια» (δηλαδή μέχρι το …2035).
Αυτή η σοβαρή επιλογή για την σύσταση της Δημόσιας Επιχείρησης Ενέργειας και Επενδύσεων πέρασε το καλοκαίρι με ένα άρθρο που προστέθηκε στο νομοσχέδιο για την ιθαγένεια (άρθρο 13) από το υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης και Ενέργειας.
Η εταιρεία θα διοικείται από επταμελές διοικητικό συμβούλιο πενταετούς θητείας. Με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των υπουργών Περιβάλλοντος-Ενέργειας και Οικονομικών καταρτίζεται το καταστατικό και ρυθμίζονται θέματα μετοχικού κεφαλαίου, διαδικασίας αύξησης / μείωσής του, δικαιωμάτων μετόχων, συγκρότησης - σύγκλησης - λειτουργίας - αρμοδιοτήτων γενικής συνέλευσης και διοικητικού συμβουλίου, ελεγκτών, διανομής κερδών, οικονομικών καταστάσεων κ.τλ. Το μετοχικό της κεφάλαιο ανέρχεται στο 1 εκατ. Ευρώ και θα καταβληθεί από το Ελληνικό Δημόσιο.
Η ΔΕΠΕΝΑ θα λειτουργεί με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς - παρότι δημόσια επιχείρηση δεν υπάγεται στην κατηγορία των οργανισµών και επιχειρήσεων του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα - που σημαίνει ότι δεν εφαρµόζονται σε αυτήν και στις εταιρείες στις οποίες συµµετέχει οι διατάξεις που διέπουν εταιρείες που ανήκουν στο Δηµόσιο (άµεσα ή έµµεσα). Τόσο πολύ μας χρειάζεται η εταιρία ώστε αυτή δεν θα υπόκειται στις διατάξεις περί Διαφάνειας, δηλαδή οι αποφάσεις της δεν χρειάζεται να δημοσιοποιούνται στην ….Διαύγεια.
Ο (νέος) υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Π. Σκουρλέτης παρουσίασε τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν τη Δημόσια Επιχείρηση Ενεργειακών Επενδύσεων (ΔΕΠΕΝΕ) : Αντώνης Γεωργόπουλος, για τη θέση του προέδρου του ΔΣ, Ελένη Ζαφειροπούλου, για την θέση της αντιπροέδρου και Αργύριος Αργυρίου, για τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Θα περάσουν από ακρόαση από την Επιτροπή Δημοσίων Επιχειρήσεων της Βουλής στις 8 Ιανουαρίου.
21.000.000 οι σύγχρονοι σκλάβοι. 150 δις δολάρια τα παράνομα κέρδη. Μας αφορά!
Αν νομίζετε ότι η σκλαβιά έχει τελειώσει κάνετε λάθος. Όχι μόνο υπάρχουν και σήμερα σκλάβοι αλλά αυτοί σύμφωνα με τον Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (ILO) φτάνουν τα 21.000.000. Εξαναγκάζονται σε εργασία σε ορυχεία, εργοστάσια, χωράφια, ιχθυοκαλλιέργειες, σε σπίτια, στη βιομηχανία του σεξ. Μεγάλο ποσοστό των σύγχρονων σκλάβων είναι παιδιά, όχι μόνο ενήλικες. Πάνω από 2.300.000 είναι τα θύματα trafficking, ενώ 2.500.000 άτομα, σε μεγάλο ποσοστό παιδιά, εργάζονται ως σκλάβοι είτε από κρατικές υπηρεσίες είτε από παραστρατιωτικές κι αντάρτικες ομάδες. Βέβαια το 90% εργάζονται για την ιδιωτική οικονομία αποφέροντας αιματοβαμμένα κέρδη ύψους 150 δις δολαρίων.
Η σκλαβιά ήταν γνωστή σε πολλές αρχαίες κοινωνίες, όπως στην αρχαία Ελλάδα, στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, στην Αίγυπτο, στην Κίνα, στο Ισραήλ, στην Αφρική και στην Αμερική. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ήταν διαδεδομένη ακόμα και στην Αυστραλία, ενώ ήταν συνηθισμένη πρακτική στις αποικίες. Και αναδείχθηκε ως μια βάρβαρη πρακτική και σύγχρονων ολοκληρωτικών καθεστώτων, όπως του ναζισμού, του σταλινισμού, αυτού των Γιαπωνέζων κα.
Από το 1930 υπάρχει η Συνθήκη 29 για την εξάλειψη της εξαναγκαστικής εργασίας την οποία είχαν υπογράψει 177 χώρες, αλλά αυτή δυστυχώς δεν πέτυχε τους στόχους της μέχρι σήμερα όπως δείχνουν οι εκθέσεις διεθνών οργανισμών. Έτσι, τον Μάιο του 2014, η Συνδιάσκεψη του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας υιοθέτησε το Πρωτόκολλο του 2014 και μια μη-υποχρεωτική Σύσταση που έρχονται να τροποποιήσουν την Συνθήκη 29 με στόχο να εξαλειφθεί η εξαναγκαστική εργασία, αυτή η σύγχρονη σκλαβιά. Οι συμμετέχοντες στην Συνδιάσκεψη ήταν εκπρόσωποι κυβερνήσεων, εργοδοτών κι εργαζομένων και οι αποφάσεις ελήφθησαν με ψήφους 437 υπέρ, 27 αποχές και 8 κατά.
Το Πρωτόκολλο του 2014 της Συνθήκης 29[1] του 1930 για την εξαναγκαστική εργασία, που διαμορφώνει ένα σύνολο υποχρεώσεων για τις κυβερνήσεις στην προσπάθεια καταπολέμησης της σύγχρονης αυτής σκλαβιάς, τέθηκε ήδη σε ισχύ - όπως προβλέπονταν - μετά την επικύρωσή του από δυο κατ’ ελάχιστον χώρες (ήδη Νιγηρία και Νορβηγία). Επομένως και η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα στις ενέργειες και τα μέτρα που προβλέπονται από το Πρωτόκολλο.
Μα θα πει κάποιος, εμείς, τώρα, έχουμε άλλα προβλήματα, την κρίση, τη λιτότητα, τη φτώχεια, δεν μπορούμε να ασχολούμαστε με τα προβλήματα του υπόλοιπου κόσμου. Κι όμως, η εξαναγκαστική εργασία αφορά και τη δική μας χώρα. Πόσα περιστατικά άθλιων συνθηκών εργασίας μεταναστών σε αγροτικές περιοχές δεν έχουν έρθει στο φως της δημοσιότητας; Πόσες γυναίκες από την Αφρική κι αλλού δεν υποχρεώνονται να εργάζονται στη βιομηχανία του σεξ, κάτω από απειλές για τη σωματική ακεραιότητα τη δική τους ή της οικογένειάς τους; Μάλλον, όμως, δεν θεωρούμε ότι αυτές οι υποθέσεις μας αφορούν ακόμα και αν εμείς είμαστε οι «καταναλωτές» των προϊόντων και των υπηρεσιών που προσφέρουν οι σύγχρονοι σκλάβοι.
Οι σύγχρονοι σκλάβοι δεν εργάζονται για «εξωτικά καθεστώτα», αλλά για συνηθισμένα καταναλωτικά προϊόντα (όπως κακάο, βαμβάκι, ψάρια και γαρίδες, κινητά τηλέφωνα και ηλεκτρονικά προϊόντα, υφάσματα, ρούχα και χαλιά) ή για τη βιομηχανία του σεξ με χιλιάδες «πελάτες» που αδιαφορούν για τις γυναίκες που προσφέρουν τις «υπηρεσίες» τους. Δεν είναι μόνο άγνωστες εταιρίες ή παράνομα κυκλώματα που ευθύνονται για την εξαναγκαστική εργασία αλλά κι επώνυμες εταιρίες - μέσω της αλυσίδας των προμηθευτών τους - αλλά και άτομα πέρα πάσης υποψίας. Τα θύματα πολλές φορές παρασύρονται από διακινητές με υποσχέσεις για ένα καλό μισθό ή μια διαφορετική εργασία. Μπορεί να είναι ευάλωτα στις διαθέσεις των διακινητών και των «εργοδοτών» τους διότι δεν έχουν νόμιμα χαρτιά ή δεν γνωρίζουν που ακριβώς βρίσκονται ή ποια είναι τα δικαιώματά τους. Συχνά οι διακινητές και οι «εργοδότες» έχουν προστάτες σε υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια ή στην διοίκηση και την αστυνομία. Σε ορισμένες περιπτώσεις τους έχουν «πουλήσει» οι οικογένειές του λόγω χρεών…
Λαμβάνοντας υπόψη όλα αυτά, το Πρωτόκολλο του 2014 για την Συνθήκη 29 ζητάει από τις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν άμεσα τη νέα νομοθεσία[2] και να αναλάβουν τις ευθύνες τους σε τρεις τομείς:
1. Πρόληψη: Οι κυβερνήσεις υποχρεούνται να διαμορφώσουν ένα εθνικό σχέδιο για την εξάλειψη της εξαναγκαστικής εργασίας, να εντείνουν τους ελέγχους αλλά και να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να εξαλείψουν την εξαναγκαστική εργασία σε όλα τα δίκτυα προμηθειών των προϊόντων ή υπηρεσιών τους.
2. Καλύτερη προστασία των θυμάτων.Μεταξύ άλλων προστασία των ευάλωτων ομάδων, ιδιαίτερα μεταξύ των προσφύγων, ενάντια σε πρακτικές κακομεταχείρισης και κακοποίησής τους αλλά και διευκόλυνσης τους να καταγγείλουν τις πρακτικές, ανεξαρτήτως του καθεστώτος διαμονής στη χώρα (αν δηλαδή έχουν ή όχι χαρτιά διαμονής κι εργασίας).
3. Δικαιοσύνη. Τα θύματα πρέπει να προστατεύονται όταν ευθύνονται για εγκληματικές πράξεις (παραβίαση νομοθεσίας εισόδου στη χώρα, πορνεία, διακίνηση ναρκωτικών, εγκλήματα βίας κα) που όμως έχουν άμεση σχέση με την εξαναγκαστική εργασία (σύγχρονη σκλαβιά). Πρέπει να έχουν δίκαιη αντιμετώπιση από τη δικαιοσύνη, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης των ισχυρισμών τους για κακοποίηση που βίωσαν, όπου έχει συμβεί. Θα πρέπει, επίσης, να έχουν δυνατότητα να επιστρέψουν στη χώρα, ακόμα και αν την έχουν εγκαταλείψει, για να παρουσιαστούν στο δικαστήριο ή στις αρχές και να τεκμηριώσουν τις καταγγελίες τους.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ζητάνε από την κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην εκπόνηση στρατηγικής και σχεδίου δράσης για την εξάλειψη της εξαναγκαστικής εργασίας και στη χώρα μας, αναλύοντας τις μορφές που παίρνει στην σύγχρονη Ελλάδα η σκλαβιά (άθλιες συνθήκες εργασίας μεταναστών χωρίς χαρτιά στον αγροτικό τομέα, συλλήψεις κι απελάσεις όταν είναι η ώρα των πληρωμών, εξαναγκασμός γυναικών και παιδιών στην πορνεία κα).
Όμως δεν πρέπει να περιμένουμε μόνο από την κυβέρνηση να πάρει μέτρα. Μπορούμε να κάνουμε πολλά ως πολίτες και κριτικοί καταναλωτές:
- Συμμετέχουμε σε καμπάνιες για να σταματήσουν οι επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν προμηθευτές που δεν διασφαλίζουν ότι στην παραγωγή τους δεν έχουν εργαζόμενους -σύγχρονους σκλάβους, ιδιαίτερα παιδιά
- Ζητάμε από τα κεντρικά γραφεία των μεγάλων επιχειρήσεων να μας διαβεβαιώσουν ότι έχουν λάβει όλα τα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο για όλη την αλυσίδα των προμηθευτών τους.
- Επιλέγουμε προϊόντα από σχήματα δίκαιου εμπορίου, ως μια από τις καλύτερες εγγυήσεις ότι δεν έχει χρησιμοποιηθεί παιδική ή εξαναγκαστική εργασία και ότι η παραγωγή τους σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η μετανάστευση μπορεί να είναι ευκαιρία για τις κοινωνίες, αν υπάρχει οργανωμένη μεταναστευτική πολιτική
Η 18η Δεκεμβρίου είναι γνωστή ως Παγκόσμια Μέρα Μεταναστών. Φέτος πολλοί φορείς θέλησαν να τιμήσουν όσους και όσες -χιλιάδες - έχασαν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν από το θάνατο ή τον πόλεμο, τη φτώχεια ή έστω αναζητώντας μια καλύτερη ζωή. Οι μετανάστες έχουν κι αυτοί τις ίδιες επιθυμίες και τα ίδια όνειρα με όλους μας, έχουν τις ίδιες αγωνίες και ελπίδες για τα παιδιά τους, κάτι που συχνά αγνοούμε.
Ποιος θα μπορούσε να πιστέψει λίγα μόλις χρόνια πριν ότι χιλιάδες Έλληνες θα αναγκάζονταν να ξενιτευτούν αναζητώντας κάποιες ευκαιρίες για δουλειά και καλύτερη ζωή, όταν σπαταλούσαμε πόρους κι ευκαιρίες, τρέχαμε ως κοινωνία στο χρηματιστήριο αλλά και στις τράπεζες για καταναλωτικά δάνεια και εορτοδάνεια; Υπάρχουν του καιρού τα γυρίσματα και γιαυτό πρέπει να σκεφτόμαστε την μετανάστευση όχι μόνο ως μια κατάσταση που βρίσκονται οι άλλοι αλλά και ως μια κατάσταση ή και πιθανότητα που μας αφορά όλους κι όλες.
Ως χώρα έχουμε γνωρίσει και τις δύο όψεις της μετανάστευσης και της προσφυγιάς. Πάνω από 10.000.000 έλληνες και ελληνίδες ζουν πλέον εκτός της χώρας. Μόνο στην διάρκεια της κρίσης έχουν μεταναστεύσει από την Ελλάδα πάνω από 500.000 έλληνες. Η μικρασιατική καταστροφή, οι πόλεμοι του 20ου αιώνα, ο εμφύλιος αλλά και η χούντα οδήγησαν στην προσφυγιά πολλές χιλιάδες ελλήνων.
Πολλές φορές στο πέρασμα της ιστορίας η Ελλάδα έστειλε κύματα μεταναστών σε όλες τις ηπείρους. Αλλά από τις αρχές της δεκαετίας του '90 η Ελλάδα έγινε για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της έγινε χώρα υποδοχής σημαντικού αριθμού μεταναστών κυρίως από τις Βαλκανικές χώρες, ενώ κατά καιρούς φιλοξένησε πρόσφυγες από διάφορες χώρες, όπως πχ Παλαιστίνιους, Λιβανέζους, Αφρικάνους.
Για δύο και πλέον δεκαετίες οι μετανάστες συνέβαλαν στην οικονομία της χώρας, αλλά λόγω της κρίσης σημαντικό ποσοστό των μεταναστών από άλλες χώρες που ζούσαν στην Ελλάδα αναχώρησαν τα τελευταία χρόνια.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι σε διεθνές επίπεδο υπάρχουν σήμερα συνολικά 232.000.000 μετανάστες και πρόσφυγες, από τους οποίους 60.000.000 είναι πρόσφυγες.
Το φαινόμενο της μετανάστευσης δεν εμφανίστηκε τώρα ούτε θα εξαλειφθεί ποτέ γιατί οι άνθρωποι θα αποφασίζουν να φύγουν από τον τόπο τους διότι είτε απειλείται η ζωή τους είτε θέλουν να ξεφύγουν από τη φτώχεια ή να ζήσουν καλύτερα κάπου αλλού. Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι πώς η μετανάστευση θα λειτουργεί προς όφελος και των χωρών υποδοχής.
Ενώ οι ρατσιστές και ξενόφοβοι μπορεί να νοιώθουν ανακούφιση, είναι ήδη ορατά τα κενά που αφήνουν στην ελληνική οικονομία η αποχώρηση χιλιάδων μεταναστών από τη χώρα λόγω της κρίσης, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η γεωργία, οι υπηρεσίες προς ανθρώπους με σοβαρά προβλήματα υγείας, η πληθυσμιακή συγκράτηση περιοχών κα. Ελάχιστα έχει αναλυθεί η οικονομική συνεισφορά των μεταναστευτικών ροών στις οικονομίες των χωρών υποδοχής αλλά και στις χώρες "αποστολής" μεταναστών.
Πολλές χώρες ανέπτυξαν έξυπνες μεταναστευτικές πολιτικές και στήριξαν την ανασυγκρότησή τους στην προσέλκυση μεταναστών, ενώ ακόμα και σήμερα πολλές χρειάζονται σημαντικό αριθμό μεταναστών για να μπορέσουν να διατηρούν την παραγωγή τους αλλά και τη βιωσιμότητα των κοινωνικών και ασφαλιστικών συστημάτων τους. Δεν είναι τυχαίο ότι ισχυρές οικονομίες, συνεχίζουν να επιδιώκουν την προσέλκυση μεταναστών, ενώ ακόμα και η φιλοξενία 950.000 προσφύγων στην Γερμανία θα συνεισφέρει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά περίπου 0,45%.
Είναι απαραίτητη, λοιπόν, μια ολοκληρωμένη πολιτική σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο σε επίπεδο διάσωσης ζωών όσο και καλύτερης διαχείρισης των προσφυγικών και μεταναστευτικών ορών, δημιουργίας νόμιμων δρόμων εισόδου που συμβάλλουν και στην ασφάλεια των κοινωνιών και στην καλύτερη διάχυση των ροών καθώς και κοινωνικής ένταξης. Έτσι θα ενδυναμωθούν οι θετικές διαστάσεις της μετανάστευσης και θα αντιμετωπιστούν τα εγκληματικά δίκτυα, οι διακινητές, το trafficking, η μαύρη εργασία.
Στην Ελλάδα χρειαζόμαστε πολλά περισσότερα για να υπάρξει μια αποτελεσματική μεταναστευτική και προσφυγική πολιτική σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με στόχο να στηρίξουν την τοπική ευημερία και κοινωνική συνοχή:
-μεγαλύτερη ευελιξία σε θέματα εποχιακών εργαζομένων που όμως είναι νόμιμοι, ασφαλισμένοι και ισότιμοι εργαζόμενοι με πλήρη δικαιώματα,
- αξιοποίηση καλών πρακτικών σε θέματα μετανάστευσης, ιδιαίτερα από τις πόλεις και τις αγροτικές περιοχές,
- ολοκληρωμένα σχέδια βελτίωσης των συνθηκών ζωής, εκπαίδευσης κι ένταξης με αξιοποίηση πόρων, ιδιαίτερα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και τον πυλώνα 2 της Κοινής Ευρωπαϊκής Πολιτικής αλλά και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Μεταναστών, Ασύλου και Ένταξης.
Προϋπόθεση για να λειτουργεί η μετανάστευση και το άσυλο προς όφελος των τοπικών κοινωνιών είναι η σωστή ένταξη των μεταναστών (και προσφύγων) στην κοινωνία, την οικονομία και την καθημερινότητα, η αναγνώριση και σε αυτούς των δικαιωμάτων που έχουν και οι υπόλοιποι πολίτες αλλά και η βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων ανθρώπινων και οικονομικών πόρων, κάτι που δεν φαίνεται να ισχύει ακόμα και σήμερα.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ για το Σύμφωνο Συμβίωσης
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ χαιρετίζουμε τη νομοθετική ρύθμιση του Συμφώνου Συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια που κατοχυρώνει βασικά δικαιώματα και αιτήματα της ΛΟΑΤ κοινότητας. Είναι ένα βήμα προς την σωστή κατεύθυνση κι αναγνωρίζει δικαιώματα πολιτών που μέχρι τώρα αντιμετωπίζουν κοινωνικό στιγματισμό, ρατσιστική βία και αποκλεισμό.
Είναι σημαντικό που πλέον εκπρόσωποι θεσμικών φορέων στηρίζουν την κατοχύρωση δικαιωμάτων, τα οποία σε όλη την πολιτισμένη ανθρωπότητα είναι πλέον αυτονόητα. Το νομοσχέδιο για το Σύμφωνο Συμβίωσης είχε την γενική παραδοχή από όλους τους φορείς που μίλησαν στη Βουλή. Έχει ενδιαφέρον ότι παρόμοια ρύθμιση ψηφίστηκε πρόσφατα και από την κυπριακή βουλή.
Το Σύμφωνο Συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια είναι από τα χαρακτηριστικά θέματα όπου ο διαχωρισμός παλιό-νέο, συντηρητικό-δημοκρατικό δεν έχει καμία σημασία ως προς τι λέει κάθε κόμμα αλλά τι πραγματικά κάνει. Το Σύμφωνο Συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια είναι θέμα δικαιωμάτων και ως τέτοιο τίθεται σε όλες τις κοινωνίες, δεν είναι θέμα υποστήριξης προς την μία ή την άλλη σεξουαλική επιλογή. Σαν τέτοιο είναι "λογικό" να έχει "απέναντι" και να μην το ψηφίζουν η ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ, οι ΑΝΕΛ, το ΚΚΕ αφού είναι κόμματα που δεν έχουν την καλύτερη σχέση με το σεβασμό των δικαιωμάτων. Το περίεργο είναι βέβαια πώς το ακροδεξιό, εθνικιστικό και φοβικό κόμμα των ΑΝΕΛ - χαρακτηριστικές είναι οι τοποθετήσεις για το θέμα τόσο του προέδρου του Π. Καμμένου όσο και βουλευτών όπως ο Κατσίκης - είναι στην κυβέρνηση από κοινού με ένα κόμμα που αυτοαποκαλείται αριστερό και υποτίθεται είχε προεκλογικά ως σύνθημα "τελειώνουμε με το παλιό".
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει καταδικάσει τη χώρα για παραβίαση των δικαιωμάτων και για διακρίσεις σε σχέση με τα ομόφυλα ζευγάρια. Κάθε νέο προς ένταξη στην ΕΕ κράτος πρέπει, μεταξύ άλλων, να άρει παρόμοιες διακρίσεις. Η Ελλάδα, παρότι παλιό κράτος μέλος, δεν είχε άρει μέχρι τώρα διακρίσεις απέναντι σε ανθρώπους που είναι επιλογή τους να είναι ομοφυλόφιλοι. Κανείς δεν μπορεί να επιβάλει τις ερωτικές και σεξουαλικές προτιμήσεις των ανθρώπων, αν θα ζουν μαζί ή χώρια με τον άνθρωπο που αγαπάνε. Πολλές χώρες έχουν άρει, τουλάχιστον νομοθετικά, τις διακρίσεις και "επιτρέπουν" όχι μόνο την συμβίωση αλλά και τον πολιτικό γάμο. Ακόμα και πρωθυπουργοί ή δήμαρχοι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να το δηλώνουν δημόσια ότι είναι ομοφυλόφιλοι. Αλλά και οι εκκλησίες έχουν αρχίσει να αλλάζουν τον τρόπο προσέγγισης του θέματος και να το διαχωρίζουν από τη θρησκευτική πίστη ή όχι των πολιτών.
Κι όμως, στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμα όχι μόνο μεμονωμένα άτομα αλλά και πολιτικά κόμματα και πολιτικοί που πιστεύουν ότι το κράτος ή κάποιοι άλλοι θα επιβάλουν στους ανθρώπους τις επιλογές τους και όταν δεν συμμορφώνονται με τις επιταγές τους θα τιμωρούν αυτούς/αυτές που επέλεξαν κάτι αντίθετο.
Οι εκπρόσωποι ομόφυλων ζευγαριών έδωσαν έμφαση και στο δικαίωμα της τεκνοθεσίας και της υιοθεσίας, καλώντας την πολιτεία να κάνει το επόμενο βήμα και μέσα από ένα ανοικτό δημόσιο διάλογο να προχωρήσει στην υιοθέτηση των αιτημάτων τους, ώστε στην πράξη, όπως τόνισαν, να ισχύσει η ισονομία.
Τα θέματα αυτά δεν είναι ιδεολογικά, θρησκευτικά ή ηθικά. Αυτή η προσέγγιση έχει ξεπεραστεί πλέον. Η δημοκρατία είναι ουσιαστική όταν βρίσκει εποικοδομητικές λύσεις για όλους και όλες, όχι μόνο για τις πλειοψηφίες αλλά και για τις μειοψηφίες, ώστε κανείς να μην βρίσκεται ή νοιώθει αποκλεισμένος.
Οι κοινωνίες και οι πολιτικές ηγεσίες δεν μπορούν να κλείνουν τα μάτια μπροστά σε κοινωνικές πραγματικότητες που απαιτούν ρυθμίσεις. Για παράδειγμα, σήμερα υπάρχουν ομόφυλα ζευγάρια που έχουν ήδη παιδιά. Υπάρχουν, επίσης, τα θέματα της παρένθετης μητρότητας για ομόφυλα ζευγάρια, υπάρχουν ομοφυλόφιλοι που θέλουν να ή έχουν ήδη αποκτήσει παιδιά με δικό τους σπέρμα με παρένθετη μητέρα και ωάριο από δωρήτρια, υπάρχουν λεσβίες που θέλουν να ή έχουν ήδη αποκτήσει παιδιά με δωρητή σπέρματος. Δεν πρέπει να δούμε πώς έχουν ρυθμίσει τα θέματα αυτά άλλες κοινωνίες και να ανοίξει ένας σοβαρός διάλογος, χωρίς κραυγές και ιδεοληψίες, για το πώς θα ρυθμιστούν θέματα που αφορούν μειοψηφίες αλλά υπαρκτές μειοψηφίες μέσα στις σημερινές κοινωνίες; Η άρνηση της πραγματικότητας – όχι μόνο στο θέμα αυτό – οδηγεί σε μεγέθυνση των προβλημάτων που τα βρίσκουμε στη συνέχεια μπροστά μας.
Εμείς, οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, υποστηρίζουμε την επίλυση προβλημάτων – ακόμα και των πιο «δύσκολων» - μέσα από διάλογο κι αξιοποίηση υπάρχουσας εμπειρίας. Είναι πολύ καλύτερο από την διαιώνιση των προβλημάτων.
Πατέντες για ποικιλίες που δημιουργούνται με βιολογικές διεργασίες; Μια επικίνδυνη εξέλιξη
Μέσα στα θέματα που απασχολούν την ελληνική πραγματικότητα, δύσκολα εισέρχονται σοβαρά διεθνή θέματα, που όμως μας αφορούν. Ένα τέτοιο είναι η προσπάθεια να κατοχυρώνονται με πατέντα (δίπλωμα ευρεσιτεχνίας) ποικιλίες ειδών που παράγονται με φυσικές, βιολογικές μεθόδους και όχι με μεθόδους γενετικής μηχανικής.
Το θέμα προέκυψε όταν το Ανώτατο Συμβούλιο Προσφυγών του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΓΔΕ) αποφάσισε στις 25 Μαρτίου 2015 να επιτρέψει διπλώματα ευρεσιτεχνίας για ένα είδος ντομάτας G0002/12 [1] και ενός είδους μπρόκολου G0002/13 [2] που προκύπτουν από συμβατικές τεχνικές αναπαραγωγής. Το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας υποστηρίζει ότι, «ακόμη και αν οι βιολογικές κυρίως μέθοδοι για την παραγωγή φυτών, όπως η διασταύρωση, δεν μπορούν να κατοχυρωθούν με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, τα φυτά ή τα φυτικά υλικά που προκύπτουν θα πρέπει να μπορούν να λάβουν πανευρωπαϊκή κατοχύρωση και προστασία».
Η εξέλιξη ειδών με φυσικά χαρακτηριστικά που έχουν εισαχθεί σε ποικιλίες μέσω βιολογικών κυρίως μεθόδων, όπως η διασταύρωση και επιλογή – και όχι η διασταύρωση διαφορετικών ειδών με μεθόδους γενετικής μηχανικής – είναι μια πανάρχαια μέθοδος για να βελτιώνονται οι ποικιλίες. Είναι μια απολύτως συνηθισμένη διαδικασία την οποία ακολουθούσαν κι ακολουθούν οι γεωργοί στο πλαίσιο της γεωργικής δραστηριότητάς τους αλλά και οι ασχολούμενοι με την διακίνηση κι εμπορία πολλαπλασιαστικού υλικού. Έτσι μέχρι τώρα ίσχυε η εξαίρεση από τη δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τόσο των φυτικών ποικιλιών και των φυλών ζώων όσοι και των κυρίως βιολογικών μεθόδων για την παραγωγή φυτών και ζώων. Αυτό αναγνωρίζονταν και από την Οδηγία 98/44/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Ιουλίου 1998 «για την έννομη προστασία των βιοτεχνολογικών εϕευρέσεων» [3].
Το να αναγνωρίζεται μια φυσιολογική εξέλιξη ποικιλιών και ειδών ή έστω των ειδών που προκύπτουν από φυσικές/βιολογικές διαδικασίες ως αποκλειστική ιδιοκτησία επιχειρήσεων θα στερήσει ακόμα περισσότερο τους γεωργούς από την δυνατότητα να αναπτύσσουν καλύτερες ποικιλίες όχι με μεθόδους γενετικής μηχανικής αλλά με βελτιώσεις που επιτυγχάνονται κυρίως στο χωράφι ή σε συνεργασία με ερευνητικά κέντρα.
Οι ευρωβουλευτές στην Ολομέλεια του Δεκεμβρίου 2015 ζήτησαν με ψήφισμά τους [4] (που όμως δεν έχει ισχύ νομοθετική) - με 413 ψήφους υπέρ, 86 κατά και 28 αποχές - να απαγορευτεί η δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας των προϊόντων που λαμβάνονται από βιολογικές κυρίως μεθόδους, όπως η διασταύρωση, προκειμένου να προστατευθεί η καινοτομία, η επισιτιστική ασφάλεια και οι μικρές επιχειρήσεις. Με το ψήφισμά τους ζητάνε τα προϊόντα που προέρχονται από κατ’ ουσία βιολογικές μεθόδους, όπως φυτά, σπόροι, ενδημικά χαρακτηριστικά και γονίδια, να αποκλείονται από τη δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Οι Ευρωβουλευτές καλούν, επίσης,την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποσαφηνίσει άμεσα τους ισχύοντες κανόνες της ΕΕ, ιδιαίτερα την Οδηγία 98/44 και να εξασφαλίσει εγγυημένη πρόσβαση σε υλικά, καθώς και τη χρήση των υλικών αυτών που προέρχονται από κατ’ ουσία βιολογικές διεργασίες για βελτίωση φυτικών ποικιλιών και να διαβιβάσει τις εν λόγω διευκρινίσεις στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα προϊόντα που λαμβάνονται από βιολογικές κυρίως μεθόδους δεν θα μπορούν να κατοχυρώνονται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Υποστηρίζουν ότι η πρόσβαση σε βιολογικό φυτικό υλικό είναι απολύτως αναγκαία για την τόνωση της καινοτομίας και της ανάπτυξης νέων ποικιλιών, προκειμένου να διασφαλιστεί η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και να αποτραπεί η δημιουργία μονοπωλίων στην αγορά τροφίμων.
Υπενθυμίζουν, επίσης, ότι με το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου [5] στις Μαΐου 2012 ζητάει από το ΕΓΔΕ να αποκλείσει επίσης από την κατοχύρωση με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τα προϊόντα που προέρχονται από συμβατική αναπαραγωγή και όλες τις συμβατικές μεθόδους αναπαραγωγής, μεταξύ άλλων την «ευφυή αναπαραγωγή» (αναπαραγωγή «ακριβείας») και το υλικό αναπαραγωγής που χρησιμοποιείται για την συμβατική αναπαραγωγή.
Στις ΗΠΑ ισχύει ήδη ένα σύστημα απονομής διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε εταιρίες ή ερευνητές για είδη αλλά και βιολογικές διαδικασίες και είναι πιθανόν - αν περάσει η «Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων» (TTIP) - να γενικευθεί το καθεστώς αυτό υποχρεωτικά και στην Ευρώπη.
Καλύτερα να προετοιμαστούμε για την μετά το λιγνίτη εποχή εγκαίρως. Ένα σημαντικό άρθρο του Δημάρχου Κοζάνης
ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ: Στο Παρίσι ξεκίνησε η εποχή μετά το πετρέλαιο και τον λιγνίτη. Εμείς εδώ;
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για τις ιστορικές αποφάσεις της Παγκόσμιας Διάσκεψης για το Κλίμα στο Παρίσι (COP21), που ανοίγουν τον δρόμο για την απεξάρτηση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, λιγνίτη, κάρβουνο, φυσικό αέριο). Ο περιορισμός των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε επίπεδα που θα πετύχουν την επίτευξη την συγκράτηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους +2˚C ή στους +1,5˚C είναι πράγματι δυνατός και σαφής.
Αλλά η επίτευξή του στόχου αυτού απαιτεί ισχυρότερες δεσμεύσεις από αυτές που έχουν συμφωνηθεί καθώς και διάθεση επαρκών πόρων για την υλοποίηση της μεταστροφής. Χρειάζεται να γίνει ευρέως κατανοητό ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε σημαίνει, ξεκάθαρα, ότι η παγκόσμια οικονομία θα έχει στραφεί σε 100% Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μέχρι το αργότερο το 2050, αν θέλουμε να πετύχουμε τους στόχους που τέθηκαν. Η πράσινη στροφή της οικονομίας είναι πλέον η μόνη ρεαλιστική λύση για την επιβίωσή μας.
Μετά την αποτυχία της παγκόσμιας συνδιάσκεψης για το Κλίμα στην Κοπεγχάγη, έμοιαζε μάλλον απίθανο να επιτευχθεί μια δεσμευτική και φιλόδοξη παγκόσμια συμφωνία για την προστασία του κλίματος. Όμως, πολλά άλλαξαν τα τελευταία 1-2 χρόνια:
-Μεγάλη κινητοποίηση των πολιτών σε παγκόσμιο επίπεδο.
- Κύμα εκθέσεων από διάφορους φορείς (Διακυβερνητικό Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Παγκόσμια Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος, Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός, NASA, διεθνείς περιβαλλοντικές και κοινωνικές οργανώσεις, επιστημονικά ιδρύματα κα) που δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για την αλλαγή του κλίματος που ήδη συντελείται και τις επιπτώσεις της.
- Αλλαγές στην τεχνολογία και την επιστήμη
- Απόσυρση δισεκατομμυρίων δολαρίων από επενδύσεις, μετοχές, εταιρίες και δραστηριότητες που σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα.
- Τράπεζες που πλέον θεωρούν υψηλού ρίσκου τις επενδύσεις στα ορυκτά καύσιμα και δεν δίνουν δάνεια σε παρόμοια επενδυτικά σχέδια.
Οι επιστήμονες αλλά και τα κινήματα πολιτών είχαν κάνει σαφές ότι δεν υπήρχε περιθώριο για άλλη μια αποτυχημένη παγκόσμια συνδιάσκεψη για το κλίμα.
Η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο αλλά η υλοποίησή της απαιτεί τεράστια προσπάθεια σε όλα τα επίπεδα. Οι στόχοι είναι ισχυροί, οι δεσμεύσεις όμως για την επίτευξή τους δεν είναι το ίδιο ισχυρές. Η εφαρμογή της συμφωνίας απαιτεί στρατηγικές και δεσμεύσεις όχι μόνο από τις κυβερνήσεις αλλά και από τους Δήμους, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες. Αυτό ισχύει και για την χώρα μας. Σε κυβερνητικό επίπεδο δεν υπάρχει στρατηγική για τη μετάβαση στην νέα εποχή και αυτό οδηγεί στην απώλεια τεράστιων ευκαιριών για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, νέες οικονομικές δραστηριότητες και δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας σε νέους καινοτόμους τομείς που αναδεικνύονται μέσα από την συμμετοχή στην ενεργειακή επανάσταση.
Η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης της Ελλάδας δεν θα έρθει επενδύοντας σε νέες μονάδες λιγνίτη, νέες πετρελαϊκές μονάδες και στην εξόρυξη φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Αν. Μεσόγειο. Αυτές οι επενδύσεις είναι άστοχες αφού έχουν ημερομηνία λήξης και θα δεσμεύσουν τεράστιους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους σε κάτι που μόλις αποφασίστηκε ότι τελειώνει. Αντιθέτως, έχουμε όλες τις δυνατότητες όχι μόνο από άποψη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αλλά κι ανθρώπινου δυναμικού για να στραφούμε σε ένα νέο σύγχρονο, καινοτόμο, προς όφελος του περιβάλλοντος, της οικονομίας και της κοινωνίας ενεργειακό μοντέλο, όπου οι πρωταγωνιστές είναι οι πολίτες, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί. Ο πλούτος που παράγεται από την ενέργεια εφόσον διατηρείται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο μπορεί να χρηματοδοτήσει την ανασυγκρότηση της κοινωνίας και να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή και την απασχόληση.
Το πρόβλημα δεν είναι πλέον απουσία τεχνολογικών λύσεων αλλά κυρίως πολιτικού οράματος και σχεδίου για αυτή την τεράστια αλλαγή προσανατολισμού. Οι Πράσινοι-Αλληλεγγύη προσκαλούμε κοινωνικές δυνάμεις, φορείς και τις όποιες δυνάμεις μέσα στους πολιτικούς χώρους που κατανοούν ότι μπαίνουμε πλέον σε μια εντελώς διαφορετική εποχή να δουλέψουμε από κοινού για μια Ελλάδα που θα πρωταγωνιστήσει στην εξοικονόμηση ενέργειας και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Δεν είναι πλέον όραμα αλλά υποχρέωση, οι ενεργειακές ανάγκες μας να καλύπτονται το αργότερο μέχρι το 2050 από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας #Greece100%RES
Ολόκληρη η συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Παρίσι: http://unfccc.int/resource/docs/2015/cop21/eng/l09.pdf
More...
Επίσκεψη στο εσωτερικό μιας ανεμογεννήτριας σε ύψος 70 μέτρων, στο Άαχεν
Πώς είναι να βλέπεις τον κόσμο από 70 μέτρα ύψος, μέσα από μια ανεμογεννήτρια; Υπάρχει συμμετοχή των πολιτών για την δημιουργία ενός αιολικού πάρκου κοντά τους; Υπάρχουν πολλοί που θα ήθελαν να μπουν μέσα σε μια ανεμογεννήτρια; Τι κάνει ένα πανεπιστήμιο που θέλει να βρεθεί στην πρωτοπορία της πράσινης τεχνολογίας και οικονομίας; Αυτά και άλλα παρόμοια ερωτήματα με παρακίνησαν να βρεθώ στο Άααχεν και στο αιολικό πάρκο του.
Ο Horst Kluttig, υπεύθυνος του πάρκου, με ξενάγησε στις εγκαταστάσεις του πάρκου (τον γνώρισα όταν οργάνωσα τον Μάρτιο 2012, ως ευρωβουλευτής, μια ημερίδα για την πράσινη ενέργεια, στο Ευρωκοινοβούλιο). Τώρα επισκέφθηκα το πάρκο ως πρόεδρος του κοινωνικού συνεταιρισμού "ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ" αλλά και ως ιδρυτικό μέλος του Ενεργειακού και Αναπτυξιακού Συνεταιρισμού Σίφνου. Ο Horst παρουσίασε την ιστορία του αιολικού πάρκου και ενημέρωσε για τον τρόπο με τον οποίο επωφελούνται οι τοπικές κοινωνίες.
Επισκέψιμη ανεμογεννήτρια για ξενάγηση από το ύψος των 70 μέτρων
Το ίδιο το αιολικό πάρκο, η ιστορία του αλλά και η απόδοσή του παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Αλλά υπάρχει και κάτι ξεχωριστό. Μία από τις ανεμογεννήτριες είναι επισκέψιμη στο εσωτερικό της και αξιοποιείται για εκπαιδευτικά προγράμματα αναρρίχησης στην κορυφή της από εσωτερική σκάλα στο πλαίσιο του προγράμματος ενημέρωσης για το πάρκο.
Το κέντρο Wind Turbine Vicitor centre for New Energy Agency δημιουργήθηκε με στόχο την ξενάγηση ενδιαφερομένων στο πάρκο αλλά και την επίσκεψη στο εσωτερικό της ανεμογεννήτριας. Κάτι που κάναμε και εμείς , και μπορούμε να πούμε ότι ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία να βλέπεις τον κόσμο από το ύψος των 70 περίπου μέτρων, μέσα από μια ανεμογεννήτρια. Ανεβαίνεις από μια σπειροειδή σκάλα στο εσωτερικό της ανεμογεννήτριας σε ύψος 63 μέτρων, όπου βρίσκεται μια διαμορφωμένη πλατφόρμα. Από εκεί μπορείς να θαυμάσεις τη θέα της ευρύτερης περιοχής. Ανεβήκαμε, μάλιστα, λίγο πιο ψιλά, και μπήκαμε μέσα στο κέλυφος (nacelle) του ρότορα της ανεμογεννήτριας.
Πάνω από 1000 άτομα ετησίως δοκιμάζουν αυτή την ιδιαίτερη ξενάγηση στο εσωτερικό της ανεμογεννήτριας. Τις σκάλες στο εσωτερικό της ανεμογεννήτριας έχουν ανέβει και κατέβει συνολικά 10.000 άτομα, από την έναρξη του προγράμματος το 1999, όπως μας εξήγησε ο Horst.
https://www.youtube.com/watch?v=kiSlB3caU8Y#t=33
Σε όλη την Γερμανία υπάρχουν συνολικά τρεις παρόμοιες – επισκέψιμες στο εσωτερικό τους – ανεμογεννήτριες και παγκοσμίως λιγότερες από 12.
Ένα κοινό ευρωπαϊκό πάρκο
Η περιοχή του Άααχεν στη Γερμανία βρίσκεται στα σύνορα με την Ολλανδία κι έχει περιορισμένο χώρο για την ανάπτυξη αιολικών πάρκων. Παρόλο αυτά μετά από χωροταξικό σχεδιασμό επέλεξε τις περιοχές όπου μπορούσαν να εγκατασταθούν αιολικά πάρκα. Το 1993 η πόλη του Άααχεν αποφάσισε να συνεργαστεί με την ολλανδική πόλη Heerlen και να δημιουργήσουν από κοινού το πρώτο κοινό ευρωπαϊκό αιολικό πάρκο, το EuroWindPark, σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από την ιστορική πόλη του Άαχεν.
Η πρώτη φάση του σχεδίου τους 'Future Energies' προετοιμάστηκε από το Energie-Cités και χρηματοδοτήθηκε αρχικά από το πρόγραμμα (ENG-ALTENER 1 1993-1995) με στόχο την ανάπτυξη οργανωτικού και οικονομικού μοντέλου για την προμήθεια βιώσιμης ενέργειας στην διασυνοριακή βιομηχανική περιοχή του Aachen/Heerlen, τον αστικό σχεδιασμό για την εξοικονόμηση ενέργειας, την εγκατάσταση αιολικών και βιοαερίου, και την ένταξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συστημάτων τηλεθέρμανσης κα. Σε δεύτερη φάση επιδιώχθηκε να διασφαλιστεί μέσα από την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου (περιφερειακός σχεδιασμός, έκδοση αδειών για αιολικά και βιοαέριο, διαμόρφωση ενεργειακών στάνταρτς, βιοκλιματική κα).
Στη συνέχεια, συγχρηματοδοτήθηκε από ευρωπαϊκούς πόρους (FP4-NNE-THERMIE C), η εγκατάσταση, το 1997, μιας ανεμογεννήτριας 1,5 MW με καινοτόμο για την εποχή σχεδιασμό, σε σχέση με την μηχανική και ηλεκτρική απόδοσή της, την μείωση του θορύβου κα. Με συνολικό κόστος ανεμογεννήτριας 1.861.735€, η ευρωπαϊκή συμμετοχή ανέρχονταν σε 744. 694 €.
Στο πάρκο λειτουργούν σήμερα συνολικά 12 ανεμογεννήτριες των 1.5 MW, που η κάθε μία ανήκει σε διαφορετικούς φορείς (συνεταιρισμούς, δήμους, πανεπιστήμιο, υπουργείο κα). Την συνολική διαχείριση του αιολικού πάρκου έχει η ASEAG ENERGIE GMBH.
Εργαλείο λήψης αποφάσεων βασισμένο σε σύνολο κριτηρίων
Για να αποφευχθεί η σύγκρουση μεταξύ της ανάγκης ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών για πλήρη έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα και αποδοχής από τις τοπικές κοινωνίες των επενδύσεων αλλά και για να διασφαλίζεται ταυτόχρονα η προστασία περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών, αναπτύχθηκε από το Πανεπιστήμιο του Άαχεν σε συνεργασία με φορείς καταναλωτών και σχετικές επιχειρήσεις ένα πολύ-κριτηριακό μοντέλο επιλογής περιοχών για τα αιολικά που λαμβάνει υπόψη τεχνο-οικονομικά, κοινωνικο-πολιτικά και περιβαλλοντικά κριτήρια, δηλαδή διευκρινίζει τον τρόπο που τα διάφορα θέματα κοινωνικής αποδοχής ιεραρχούνται στη διαδικασία επιλογών των αιολικών εγκαταστάσεων. Η διαδικασία αυτή βασίζεται σε ένα σύστημα GIS (Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών) Αναλυτικής Διαδικασίας Ιεράρχησης. Με βάση αυτό ζητήθηκε από μια ομάδα τοπικών ειδικών να χρησιμοποιήσουν τα κριτήρια ώστε να αποφασιστεί η σημασία κάθε κριτηρίου. Ως αποτέλεσμα της εφαρμογής της μεθοδολογίας διαπιστώθηκε ότι υπήρχε η δυνατότητα να εγκατασταθούν αιολικά στο 9,4% της περιοχής που μελετήθηκε, ενώ το 1,74% της περιοχής μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως περιοχή υψηλής καταλληλότητας. Εκπονήθηκε, επίσης, μια συγκριτική μελέτη για τα προτεινόμενα εργαλεία σε σχέση με υπάρχοντα αιολικά πάρκα ώστε να δοκιμαστεί η αξιοπιστία του μοντέλου.
Αν και συνολικά η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από το αιολικό πάρκο ξεπερνάει τις ανάγκες της περιοχής, υπάρχουν ακόμα σημεία όπου μπορούν να εγκατασταθούν νέα αιολικά.
Έμφαση στην εκπαίδευση για τη βιωσιμότητα και σύνδεση της έρευνας με την εφαρμογή
Το Πανεπιστήμιο του Άαχεν θεωρείται ένα από τα καλύτερα στα θέματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και γενικά επιστημών για τη βιωσιμότητα, ιδιαίτερα στην έρευνα των «μεγα-τάσεων», όπως σε ενέργεια, νερό, κινητικότητας, υγεία, μεγάλες πόλεις ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της κλιματικής αλλαγής. Στη βάση μιας πρόσφατης αξιολόγησης που το ανέδειξε ως ένα από τα καλύτερα, το Πανεπιστήμιο του Άαχεν χρηματοδοτείται με πάνω από 200 εκατομμύρια Ευρώ για την ανάπτυξη θεματικών clusters για το διάστημα 2010-2017. Μέχρι 19 clustersθα έχουν επίσημα χώρους και αίθουσες στο campusτου Πανεπιστημίου, ενώ δημιουργούνται και νέα εργαστήρια. Επιδιώκεται η συνέργεια πόρων και δυνατοτήτων και η δημιουργία θεματικών hotspots με εξειδικευμένους συνεργάτες και ισχυρές εγκαταστάσεις δοκιμών.
Οι επιχειρήσεις και πανεπιστημιακά ιδρύματα θα μπορούν να εργαστούν από κοινού σε θέματα έρευνας και εφαρμογών, στο πλαίσιο μιας διεπιστημονικής προσέγγισης. Υπολογίζεται ότι θα συμμετάσχουν στο σχέδιο σε μακροπρόθεσμη βάση 250 γερμανικές και διεθνείς επιχειρήσεις για να κάνουν την δική τους έρευνα και να αναβαθμίσουν τις ικανότητές τους σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο του Aachen. Αυτό θα επιτρέψει την έγκαιρη και έγκυρη αξιολόγηση των διαφόρων τεχνολογιών, όσον αφορά τις ευκαιρίες, τους κινδύνους και την ωριμότητά τους.
Το πανεπιστήμιο ασχολείται επίσης με την ανάπτυξη έξυπνων δικτύων για την σύνδεση των διαφόρων μορφών ενέργειας (ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, θέρμανση) αλλά και για την διαχείριση της ζήτησης ενέργειας, την σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας, καθώς και τις διάφορες κοινωνικές πτυχές της ενέργειας. Επιδιώκεται, συνεπώς, μια ολιστική προσέγγιση με την συμβολή διαφορετικών επιστημονικών κλάδων, που οδηγεί όμως και σε ρεαλιστικές κι έξυπνες λύσεις.
Το Κέντρο Ερευνών Ενέργειας του Πανεπιστημίου - που στεγάζει πέντε ινστιτούτα – είναι επικεφαλής του “clusterΒιώσιμη Ενέργεια». Μεταξύ άλλων δοκιμάζει και νέα υλικά για μόνωση σε «ευφυείς προσόψεις» κτηρίων, υλικά για αποθήκευση θερμότητας και νέες συσκευές ημιαγωγών για ηλεκτρονικά ισχύος, διαθέτει εκτεταμένο εργαστηριακό εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένων των εργαστηριακών εξετάσεων 5 MW, σε πραγματικό χρόνο ψηφιακή προσομοίωση (RTDS), Hardware-in-the-Loop (HIL) για την επίλυση θεμάτων που σχετίζονται με ενεργειακά αποδοτική τεχνολογία κτιρίων, κλιματισμού, «έξυπνα σπίτια», διαχείριση της ζήτησης, καθώς συστήματα αποθήκευσης ενέργειας σε οχήματα.
Οι ευρωπαϊκοί ενεργειακοί συνεταιρισμοί στο Ευρωκοινοβούλιο
Στο Ευρωκοινοβούλιο με τους ενεργειακούς συνεταιρισμούς
Στο ευρωκοινοβούλιο βρέθηκα αυτή τη φορά μαζί με εκπροσώπους ενεργειακών συνεταιρισμών από διάφορες χώρες. Συμμετείχαμε στην ακρόαση που οργάνωσε η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενεργειακών Συνεταιρισμών (RESCoop) και η Ομάδα της Αριστεράς (GUE) στις 19 Νοεμβρίου 2015, στο Ευρωκοινοβούλιο. Την πρωτοβουλία είχαν οι ευρωβουλευτές: MiguelUrbanCrespo (Ισπανία - Podemos), Marisa Matias (Πορτογαλία, Block), Σοφία Σακοράφα (Ελλάδα, ανεξάρτητη)
Στην ημερίδα συμμετείχαν ενεργειακοί συνεταιρισμοί από την Ισπανία, τη Γερμανία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Δανία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, την Κροατία, την Βρετανία κα
Από την Ελλάδα, συμμετείχαν ο Ενεργειακός κι Αναπτυξιακός Συνεταιρισμός Σίφνου (Απόστολος Δημόπουλος, Γιάννης Γκύλλης, Νίκος Χρυσόγελος), ο «ΆΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ” (Νίκος Χρυσόγελος) καθώς και η Ενεργειακή Συνεταιριστική Καρδίτσας (Γιάννης Σταθόπουλος, Γιώργος Διδάγγελος).
Ο Νίκος Χρυσόγελος, πρόεδρος του κοινωνικού συνεταιρισμού ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ και ιδρυτικό μέλος του Ενεργειακού κι Αναπτυξιακού Συνεταιρισμού Σίφνου παρουσίασε στοιχεία από το ενεργειακό προφίλ της Ελλάδας αλλά και πρωτοβουλίες που έχουν παρθεί το τελευταίο διάστημα από πολίτες στην κατεύθυνση του ελέγχου της ενέργειας από τις τοπικές κοινωνίες, μέσω της δημιουργίας ενεργειακών συνεταιρισμών (Σίφνος, Καρδίτσα, Κρήτη, Τήλος, Γαύδος κα). Από την Ενεργειακή Συνεταιριστική Καρδίτσας οι Γιάννης Σταθόπουλος και Γιώργος Διδάγγελος παρουσίασαν τις δραστηριότητες του συνεταιρισμού.
Συνολικά έχουν καταγραφεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο 2400 ενεργειακοί συνεταιρισμοί. Από την Ελλάδα, μέλη της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας είναι ήδη ο Ενεργειακός κι Αναπτυξιακός Συνεταιρισμός Σίφνου καθώς και η Ενεργειακή Συνεταιριστική Καρδίτσας
Ναι, υπάρχουν νησιά που βασίζονται 100% στον άνεμο και στον ήλιο...
Ημερίδα στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης για ΑΠΕ 100%
Παραδείγματα από νησιά και περιοχές που ήδη στρέφονται ή έχουν πετύχει να βασίζουν την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους σε 100% ΑΠΕ παρουσιάστηκαν στο διήμερο συνέδριο "Ενεργειακά Αυτόνομα Νησιά και Κοινότητες με χρήση έως και 100% ΑΠΕ" που οργάνωσε στα Χανιά, 14-15/11/2015, η Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης σε συνεργασία με το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ Ελλάδας, το Πολυτεχνείο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο του Kassel και το ΤΕΙ Κρήτης.
Στο συνέδριο - όπου συμμετείχα κι εγώ μια και από την αρχή έχω υποστηρίξει την προσπάθεια δημιουργίας ενεργειακού συνεταιρισμού στην Κρήτη- παρουσιάστηκαν από ενεργούς πολίτες και ερευνητές καλές πρακτικές, όπως από το ισπανικό νησί El Hierro, τα γερμανικά νησιά Juist και La Gomera, την πόλη Wolfhagen, το χωριό Juhnde, την περιοχή Shotten κα. Αναλυτική παρουσίαση έγινε και της πολιτικής του Ομόσπονδου γερμανικού Κρατιδίου της Θουριγγίας, όπου αναπτύσσονται οι ΑΠΕ σε πολύ υψηλό ποσοστό μέσω κυρίως συνεταιρισμών πολιτών με εξαιρετικά αποτελέσματα για το περιβάλλον και την τοπική οικονομία.Ο J. Morales πρώην μέλος του Κοινοβουλίου των Καναρίων Νήσων, με ενεργή συμμετοχή σήμερα στην υλοποίηση του προγράμματος του νησιού αυτού που έχει πετύχει διείσδυση των ΑΠΕ 80% - 100% με υβριδικό σύστημα, παρουσίασε τα οφέλη για τους κατοίκους, που δεν περιορίζονταν μόνο στην ενέργεια αλλά και στην αξιοποίηση των ΑΠΕ και του νερού για φιλικές στο περιβάλλον καλλιέργειες (επιδιώκουν να γίνουν πλήρως βιολογικές).
Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν επίσης σημαντικά στοιχεία για το κόστος της ενέργειας (οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό) στην Κρήτη, με δεδομένο ότι μεγάλο ποσοστό των συνολικών ενεργειακών αναγκών καλύπτεται σήμερα από ορυκτά καύσιμα (για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, κλιματισμό και μεταφορές). Η ενέργεια που χρησιμοποιούμε στην Κρήτη παράγεται από ορυκτά καύσιμα σε ποσοστό πάνω από 90%. Για την ηλεκτρική ενέργεια το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 77-80%.
Το κόστος παραγωγής μιας Mwh από ορυκτά καύσιμα στην Κρήτη ανέρχεται σε 230 €, ενώ από αιολικά σε 100 €.
Σκοπός του συνεδρίου ήταν κυρίως η συμμετοχή της κοινωνίας της Κρήτης στα σχέδια στροφής προς τις ανανεώσιμες πηγές με τρόπο που θα είναι προς όφελος του περιβάλλοντος και των τοπικών κοινωνιών.
Είμαι και προσωπικά από την αρχή στο πλευρό της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης και των πολιτών που προσπαθούν να ενημερώσουν τους πολίτες αλλά και να συμβάλλουν στην δημιουργία ενός ενεργειακού συνεταιρισμού στην περιοχή.
http://www.oac.gr/el/epikaira/enimerwtika-deltia/nea-dedomena-stin-anaptyxi-twn-ape-p42.html
Πάνω από 13.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως στην Ελλάδα λόγω ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Η ατμοσφαιρική ρύπανση συνεχίζει να ευθύνεται για πάνω από 430.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη και 13.180 πρόωρους θανάτους στην Ελλάδα ΕΤΗΣΙΩΣ, την μείωση του προσδόκιμου ζωής αλλά και της ποιότητας ζωής, για την επιβάρυνση των οικονομικών της υγείας και των οικογενειακών προϋπολογισμών. Έχουμε τονίσει πολλές φορές ότι η εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών θα μπορούσε εν μέρει να επιτευχθεί με στοχευμένες οικολογικές πολιτικές, όπως για παράδειγμα η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που θα περιόριζε το κόστος στα συστήματα υγείας και περίθαλψης ενώ θα επιτυγχάναμε και καλύτερη ποιότητα ζωής.
Πολλοί ευρωπαίοι πολίτες εκτίθενται στην ατμοσφαιρική ρύπανση με το κόστος στην υγεία, τη ζωή, την οικονομία και την κοινωνία να παραμένει πολύ υψηλό. Η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει η πιο μεγάλη περιβαλλοντική απειλή για την υγεία στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στη μείωση του προσδόκιμου ζωής και στην εμφάνιση μιας σειράς ασθενειών όπως του αυτές της καρδιάς, του αναπνευστικού καθώς και καρκίνοι.
Η μελέτη την οποία έδωσε στην δημοσιότητα στις 30/11/2015 η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (European Environment Agency-EEA) εκτιμάει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση, παρά την βελτίωση που έχει επιτευχθεί σε ορισμένες χώρες και πόλεις, συνεχίζει να ευθύνεται για πάνω από 430.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη, για την μείωση του προσδόκιμου ζωής αλλά και της ποιότητας ζωής, ενώ επιβαρύνει σημαντικά τα δημόσια συστήματα υγείας και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς[1].
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2012 στις 28 χώρες μέλη της EE οι πρόωροι θάνατοι λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ανέρχονταν σε 403.000 λόγω των υψηλών συγκεντρώσεων μικροσωματιδίων (PM2,5), σε 16.000 λόγω όζοντος (O3) και σε 72.000 λόγω διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2). Στην Ελλάδα 11.100 άνθρωποι πέθαναν το 2012 πρόωρα λόγω των υψηλών συγκεντρώσεων μικροσωματιδίων (PM2,5), 780 λόγω όζοντος (O3) και 1.300 λόγω διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2)[2].
Η έκθεση παρουσιάζει, επίσης, την ποιότητα της ατμόσφαιρας με βάση τα στοιχεία των επίσημων σταθμών μέτρησης κάθε χώρας.[3] Όπως διαπιστώνεται, οι κάτοικοι των περισσότερων πόλεων εκτίθενται σε ατμοσφαιρικούς ρύπους που ξεπερνούν τα επίπεδα που θεωρούνται ανασφαλή από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας-ΠΟΥ (WHO). Οι πιο επικίνδυνοι ρύπου που επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία θεωρούνται τα μικροσωματίδια (PM2,5), το όζον (O3) και το διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2).
Το 2013 το 87% του αστικού πληθυσμού στην ΕΕ-28 εκτίθονταν σε συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων που θεωρούνται από τον ΠΟΥ (WHO) επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία, το 98% του αστικού πληθυσμού στην ΕΕ-28 εκτίθονταν σε συγκεντρώσεις όζοντος πάνω από τις κατευθυντήριες τιμές για το O3 (2013), ενώ το 9% αστικού πληθυσμού στην ΕΕ-28 εκτίθονταν σε συγκεντρώσεις NO2πάνω από τα στάνταρτ WHO-ΕΕ EU, αλλά τα ποσοστά αυτά φτάνουν το 93% για όσους κατοικούν κοντά σε δρόμους με σημαντική κυκλοφορία (2013).
Το 25% του αστικού πληθυσμού στην ΕΕ-28 εκτίθονταν σε συγκεντρώσεις του καρκινογόνου Βενζο(α)πυρενίου - Benzo(a)pyrene(BaP) που υπερέβαιναν τα όρια, το 2013 (ιδιαίτερα στην κεντρική κι ανατολική Ευρώπη), αλλά το 91% του πληθυσμού ήταν εκτεθειμένο σε συγκεντρώσεις του βενζο(α)πυρενίου πάνω από τις τιμές αναφορές που θεωρεί επικίνδυνες για την υγεία ο ΠΟΥ.
Τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί σημαντικά οι εκπομπές διοξειδίου του θείου(SO2) ως συνέπεια αλλαγών στην τεχνολογία και την περιεκτικότητα των καυσίμων σε θείο. Χαμηλές είναι και οι συγκεντρώσεις ρύπων, όπως μονοξείδιο του άνθρακα (CO) και βαρέα μέταλλα (αρσενικό, κάδμιο, νικέλιο και μόλυβδος) στην ατμόσφαιρα των πόλεων.
Αν θέλει να μιλήσει κάποιος για τις επιπτώσεις της περιβαλλοντικής υποβάθμισης στην υγεία και στη ζωή των ανθρώπων αλλά να κατανοήσει ότι το καθαρό περιβάλλον και η οικολογία δεν είναι αφηρημένη έννοια αλλά ΘΑ έπρεπε να μας αφορά όλους, δεν έχει παρά να διαβάσει την έρευνα αυτή.
Το κόστος στην υγεία και στην οικονομία είναι τεράστιο. Η αλλαγή, όμως, προϋποθέτει πολιτικά κόμματα και πολιτικούς που κατανοούν ότι η οικολογία είναι υπόθεση ζωής και όχι πολυτέλεια ή απλώς μέσο για απόκτηση κάποιας καρέκλας
