Η ατμοσφαιρική ρύπανση συνεχίζει να ευθύνεται για πάνω από 430.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη και 13.180 πρόωρους θανάτους στην Ελλάδα ΕΤΗΣΙΩΣ, την μείωση του προσδόκιμου ζωής αλλά και της ποιότητας ζωής, για την επιβάρυνση των οικονομικών της υγείας και των οικογενειακών προϋπολογισμών. Έχουμε τονίσει πολλές φορές ότι η εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών θα μπορούσε εν μέρει να επιτευχθεί με στοχευμένες οικολογικές πολιτικές, όπως για παράδειγμα η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που θα περιόριζε το κόστος στα συστήματα υγείας και περίθαλψης ενώ θα επιτυγχάναμε και καλύτερη ποιότητα ζωής.
Πολλοί ευρωπαίοι πολίτες εκτίθενται στην ατμοσφαιρική ρύπανση με το κόστος στην υγεία, τη ζωή, την οικονομία και την κοινωνία να παραμένει πολύ υψηλό. Η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει η πιο μεγάλη περιβαλλοντική απειλή για την υγεία στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στη μείωση του προσδόκιμου ζωής και στην εμφάνιση μιας σειράς ασθενειών όπως του αυτές της καρδιάς, του αναπνευστικού καθώς και καρκίνοι.
Η μελέτη την οποία έδωσε στην δημοσιότητα στις 30/11/2015 η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (European Environment Agency-EEA) εκτιμάει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση, παρά την βελτίωση που έχει επιτευχθεί σε ορισμένες χώρες και πόλεις, συνεχίζει να ευθύνεται για πάνω από 430.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη, για την μείωση του προσδόκιμου ζωής αλλά και της ποιότητας ζωής, ενώ επιβαρύνει σημαντικά τα δημόσια συστήματα υγείας και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς[1].
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2012 στις 28 χώρες μέλη της EE οι πρόωροι θάνατοι λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ανέρχονταν σε 403.000 λόγω των υψηλών συγκεντρώσεων μικροσωματιδίων (PM2,5), σε 16.000 λόγω όζοντος (O3) και σε 72.000 λόγω διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2). Στην Ελλάδα 11.100 άνθρωποι πέθαναν το 2012 πρόωρα λόγω των υψηλών συγκεντρώσεων μικροσωματιδίων (PM2,5), 780 λόγω όζοντος (O3) και 1.300 λόγω διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2)[2].
Η έκθεση παρουσιάζει, επίσης, την ποιότητα της ατμόσφαιρας με βάση τα στοιχεία των επίσημων σταθμών μέτρησης κάθε χώρας.[3] Όπως διαπιστώνεται, οι κάτοικοι των περισσότερων πόλεων εκτίθενται σε ατμοσφαιρικούς ρύπους που ξεπερνούν τα επίπεδα που θεωρούνται ανασφαλή από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας-ΠΟΥ (WHO). Οι πιο επικίνδυνοι ρύπου που επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία θεωρούνται τα μικροσωματίδια (PM2,5), το όζον (O3) και το διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2).
Το 2013 το 87% του αστικού πληθυσμού στην ΕΕ-28 εκτίθονταν σε συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων που θεωρούνται από τον ΠΟΥ (WHO) επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία, το 98% του αστικού πληθυσμού στην ΕΕ-28 εκτίθονταν σε συγκεντρώσεις όζοντος πάνω από τις κατευθυντήριες τιμές για το O3 (2013), ενώ το 9% αστικού πληθυσμού στην ΕΕ-28 εκτίθονταν σε συγκεντρώσεις NO2πάνω από τα στάνταρτ WHO-ΕΕ EU, αλλά τα ποσοστά αυτά φτάνουν το 93% για όσους κατοικούν κοντά σε δρόμους με σημαντική κυκλοφορία (2013).
Το 25% του αστικού πληθυσμού στην ΕΕ-28 εκτίθονταν σε συγκεντρώσεις του καρκινογόνου Βενζο(α)πυρενίου - Benzo(a)pyrene(BaP) που υπερέβαιναν τα όρια, το 2013 (ιδιαίτερα στην κεντρική κι ανατολική Ευρώπη), αλλά το 91% του πληθυσμού ήταν εκτεθειμένο σε συγκεντρώσεις του βενζο(α)πυρενίου πάνω από τις τιμές αναφορές που θεωρεί επικίνδυνες για την υγεία ο ΠΟΥ.
Τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί σημαντικά οι εκπομπές διοξειδίου του θείου(SO2) ως συνέπεια αλλαγών στην τεχνολογία και την περιεκτικότητα των καυσίμων σε θείο. Χαμηλές είναι και οι συγκεντρώσεις ρύπων, όπως μονοξείδιο του άνθρακα (CO) και βαρέα μέταλλα (αρσενικό, κάδμιο, νικέλιο και μόλυβδος) στην ατμόσφαιρα των πόλεων.
Αν θέλει να μιλήσει κάποιος για τις επιπτώσεις της περιβαλλοντικής υποβάθμισης στην υγεία και στη ζωή των ανθρώπων αλλά να κατανοήσει ότι το καθαρό περιβάλλον και η οικολογία δεν είναι αφηρημένη έννοια αλλά ΘΑ έπρεπε να μας αφορά όλους, δεν έχει παρά να διαβάσει την έρευνα αυτή.
Το κόστος στην υγεία και στην οικονομία είναι τεράστιο. Η αλλαγή, όμως, προϋποθέτει πολιτικά κόμματα και πολιτικούς που κατανοούν ότι η οικολογία είναι υπόθεση ζωής και όχι πολυτέλεια ή απλώς μέσο για απόκτηση κάποιας καρέκλας
