Η Πράσινη Οπτική για τις Εξορύξεις στην Ευρώπη
Ανάγκη για συντονισμένες δράσεις των Πράσινων
Ο Χρυσός στο επίκεντρο
To Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος (ΕΠΚ) ξεκίνησε την Πέμπτη 8 Νοεμβρίου με τη συνεδρίαση του Βαλκανικού Δικτύου. Ένα από τα κύρια θέματα συζήτησης εκεί, ήταν ένα ψήφισμα που αντιτίθεται στην «έκρηξη» εξορύξεων χρυσού στις Βαλκανικές χώρες και καταθέτει συγκεκριμένα αιτήματα για αλλαγές της Ευρωπαϊκής πολιτικής γύρω από το ζήτημα.
Η πρωτοβουλία, αυτή που πραγματοποιήθηκε με τη διαδικασία του επείγοντος ως αποτέλεσμα των τελευταίων εξελίξεων στη Χαλκιδική, ξεκίνησε από τους Οικολόγους Πράσινους. Κεντρικός εισηγητής ήταν ο Γιώργος Μπλιώνης, Δρ. Βιολόγος, ο οποίος έχει ασχοληθεί με το ζήτημα για πολλά χρόνια (διαβάστε τη σχετική εισήγησή του εδώ). Το κείμενο εμπλουτίστηκε από τις παρατηρήσεις και άλλων Πράσινων Κομμάτων των Βαλκανίων προτού κατατεθεί προς ψήφιση. Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε το γεγονός ότι ενώ απαιτούνταν οι υπογραφές μόνο 4 Πράσινων Κομμάτων για να κατατεθεί, εντούτοις το ψήφισμα συγκέντρωσε, εκτός του Βαλκανικού Δικτύου, τη στήριξη Πράσινων Κομμάτων από 10 χώρες (Ελλάδα, Κύπρος, Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ρωσία, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Βέλγιο (Ecolo), Γαλλία). Η ψηφοφορία έγινε την Κυριακή 11 Νοεμβρίου και το ψήφισμα έγινε αποδεκτό από το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα σε αυτή την τελική μορφή.
Το ζήτημα των εξορύξεων όμως αποτέλεσε αντικείμενο και ξεχωριστής συζήτησης στο πλαίσιο του Συμβουλίου του ΕΠΚ. Συγκεκριμένα, ο νεοεκλεγείς συμπρόεδρος του ΕΠΚ Reinhard Bütikofer και εισηγητής της Ομάδας των Πράσινων για το ζήτημα των πρώτων υλών διοργάνωσε ένα εργαστήριο με θέμα «Η Πράσινη Οπτική για τις Εξορύξεις στην Ευρώπη». Αφορμή για τη διοργάνωση αυτής της συζήτησης αποτέλεσε το γεγονός ότι οι εξορύξεις επανέρχονται και πάλι στο επίκεντρο του Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος λόγω των αυξανόμενων τιμών και της περιορισμένης πρόσβασης σε σπάνιες πρώτες ύλες. Ως αποτέλεσμα, πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν περαιτέρω χαλάρωση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και ειδικότερα του NATURA 2000. Επομένως είναι αναγκαίο οι Πράσινοι που ήδη έχουν πλούσια εμπειρία και δράση σε ζητήματα εξορύξεων, να αναλάβουν συντονισμένες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των κινδύνων τόσο για το περιβάλλον όσο και για την κοινωνία.
Βασικοί ομιλητές στο εργαστήριο που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή πλήθους συνέδρων από πολλές χώρες ήταν ο Jonas Eriksson, βουλευτής και αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βιομηχανίας και Εμπορίου στο Σουηδικό Κοινοβούλιο (Σουηδοί Πράσινοι), ο Borislav Sandov, συμπρόεδρος των Πράσινων - Zelenite (Βουλγαρία), ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής Οικολόγων Πράσινων, αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης στο Ευρωκοινοβούλιο και ο Oras Tynkkynen, μέλος των Φιλανδών Πράσινων - Vihreät De Gröna και εκπρόσωπος του Φινλανδικού Υπουργείου Περιβάλλοντος την ηγεσία του οποίου έχει Φινλανδός Πράσινος.
Παρά τις πολύ σημαντικές διαφορές Ευρωπαϊκού Βορρά-Νότου ήταν εντυπωσιακό το πόσο κοινές είναι οι εμπειρίες γύρω από ζητήματα εξορύξεων τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικο-κοινωνικό επίπεδο. Οι ομιλητές μοιράστηκαν εμπειρίες από τις εξορυκτικές δραστηριότητες στις χώρες τους και αναφέρθηκαν στα προβλήματα που ανακύπτουν από τις εξορύξεις και σχετίζονται με ποικιλία θεμάτων όπως: οι χρήσεις γης, τα οικονομικά σκάνδαλα και η διαφθορά, η άδικη κατανομή των κερδών ανάμεσα στις εταιρίες και τις τοπικές κοινωνίες, η παραβίαση των δικαιωμάτων των κατοίκων και ιδιαίτερα των δικαιωμάτων των μελλοντικών γενιών οι οποίες θα έχουν να αντιμετωπίσουν τις αναντίστρεπτες καταστροφές που οι εξορυκτικές δραστηριότητες θα έχουν προκαλέσει στον τόπο τους. Κοινή διαπίστωση ήταν ότι οι δυνατότητες της ανακύκλωσης μετάλλων δεν έχουν αξιοποιηθεί επαρκώς, στοιχείο το οποίο τονίστηκε και στο σχετικό ψήφισμα του Βαλκανικού δικτύου, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις θέσεις εργασίας που αυτού του είδους η δραστηριότητα μπορεί να δημιουργήσει. Επίσης, τονίστηκε ότι η πολιτική για τις εξορύξεις στην Ευρώπη πρέπει να λαμβάνει υπόψη και την κατάσταση που επικρατεί σε χώρες της Αφρικής ή άλλων περιοχών του κόσμου και γι’ αυτό απαιτείται να πέσει περισσότερο φως στις κοινωνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις των εξορύξεων όπου κι αν πραγματοποιούνται. Η αναβάθμιση των συνθηκών που επικρατούν δεν πρέπει να αφορά μόνο στην Ευρώπη. Τονίστηκε, επίσης, η ανάγκη να βελτιωθεί η αποτελεσματική χρήση, η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση των μετάλλων και των πρώτων υλών ώστε να πετύχουμε την αποδέσμευση της οικονομικής δραστηριότητας από την αυξανόμενη κατανάλωση πρώτων υλών, που δεν είναι ανανεώσιμες.
Χαρακτηριστική ήταν, επίσης, η ομιλία του εκπροσώπου των Φινλανδών Πράσινων γύρω από το πρόσφατο ατύχημα στο ορυχείο της Talvivaara. Από την Κυριακή 11 Νοεμβρίου, η Φινλανδία βιώνει τη μεγαλύτερη χημική καταστροφή στην ιστορία της όταν παρατηρήθηκε σημαντική διαρροή νερού, 5.000 – 6.000 κυβικά μέτρα ανά ώρα, με υψηλές συγκεντρώσεις νικελίου και ουρανίου. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι υποστηρικτές των εξορύξεων χρυσού και ειδικότερα το ΥΠΕΚΑ τόσο στη Χαλκιδική όσο και σε άλλες περιοχές της χώρας διαφήμισαν κατά κόρον τη Φινλανδία ως χώρα - πρότυπο τήρησης κανόνων περιβαλλοντικής προστασίας και ασφάλειας (διαβάστε το εξαιρετικό άρθρο της Βάλιας Μπαζού στο Ποντίκι). Παρόλα αυτά οι προσπάθειες του Φινλανδικού ΥΠΕΚΑ από εδώ και στο εξής προσανατολίζονται σε δραστικές αλλαγές πολιτικής γύρω από ζητήματα εξορύξεων, συμπεριλαμβανομένης και της θέσπισης φόρου εξόρυξης. Τέτοιος φόρος ως τώρα δεν υπήρχε όχι μόνο στη Φινλανδία αλλά και σε άλλες χώρες καθώς η θέσπισή του είναι σε θέση να καταστήσει αυτές τις οικονομικές δραστηριότητες μη ελκυστικές για επενδυτές.
Τόσο το ψήφισμα όσο και η συζήτηση στα πλαίσια του ΕΠΚ αποτέλεσαν το έναυσμα για μελλοντικές συνεργασίες και πρωτοβουλίες των Πράσινων αλλά και του Βαλκανικού Δικτύου ειδικότερα, με στόχο την δραστική αλλαγή πολιτικών γύρω από ζητήματα εξορύξεων στην κατεύθυνση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Ποσοστώσεις για τις γυναίκες στα Διοικητικά Συμβούλια και στις εκτελεστικές επιτροπές των επιχειρήσεων;
Σημαντικό βήμα για την αποκατάσταση ενός σημαντικού εμποδίου στην ισότητα των φύλων

«Οι σημερινές προτάσεις αποτελούν ένα σημαντικό βήμα για την αποκατάσταση ενός από τα κυριότερα παραμένοντα εμπόδια για την ισότητα των φύλων στην Ευρώπη. Παρόλο που οι Πράσινοι είχαν περισσότερες φιλοδοξίες, όπως το να εξασφαλίζεται ότι η ποσόστωση θα ισχύει για τις εκτελεστικές επιτροπές καθώς και όσον αφορά αυτή καθεαυτή την επιβολή της ποσόστωσης, είμαστε ευτυχής πως έχει ήδη ξεκινήσει η νομοθετική διαδικασία και θα εργαστούμε στο να ενισχυθούν οι προτάσεις της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στο τέλος θα πρέπει να στοχεύει για ισοτιμία στις αίθουσες συνεδριάσεων των επιτροπών, αλλά τουλάχιστον τώρα κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση."
Η συμπρόεδρος της Ομάδας των Πρασίνων / Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας Rebecca Harms συνέχισε:
«Παρ 'όλα τα μεγάλα λόγια, οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στα διοικητικά συμβούλια των μεγάλων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, με το ποσοστό των γυναικών στα υψηλότερα όργανα λήψης αποφάσεων στις μεγαλύτερες δημόσια-εισηγμένες εταιρείες να βρίσκεται σε ένα αχνό 14%. Αυτό δεν είναι λόγω της έλλειψης ειδικευμένων γυναικών, με το 60% των πτυχιούχων πανεπιστημίου στην ΕΕ να είναι γυναίκες, αλλά επειδή η εθελοντική προσέγγιση έχει δυστυχώς αποτύχει. Οι δεσμευτικές ποσοστώσεις έχουν ήδη αποδειχθεί επιτυχής στην αντιμετώπιση αυτού του κενού της ισότητας των ευρωπαϊκών χωρών και είναι καιρός να στηριχτούμε σε αυτή την επιτυχία με την εισαγωγή ποσόστωσης σε επίπεδο ΕΕ."
Τελειώνει ο χρόνος: Γιατί οι διαπραγματεύσεις για το κλίμα πρέπει να επιταχυνθούν
Η Ομάδα των Πρασίνων διοργάνωσε την Πέμπτη 15 Νοεμβρίου στο Ευρωκοινοβούλιο εκδήλωση σε μια προσπάθεια να εξασφαλιστεί μια συνολική και φιλόδοξη συμφωνία στην Ντόχα με θέμα “Τελειώνει ο χρόνος: Γιατί οι διαπραγματεύσεις για το κλίμα πρέπει να επιταχυνθούν”.
Η επόμενη COP (Conference of the Parties - Διάσκεψη των Συμβαλλόμενων Μερών), η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Κατάρ στα τέλη του Νοεμβρίου είναι πολύ κοντά μας. Σε συνέχεια της μεγάλης συζήτησης που έλαβε χώρα το περασμένο έτος, η Ομάδα των Πρασίνων / Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία μια εκδήλωση για να αξιολογήσει την πρόοδο που έχει σημειωθεί από τις τελευταίες συζητήσεις του ΟΗΕ για το κλίμα στο Durban πέρυσι, ανταλλάσσοντας απόψεις για τα ζητήματα που διακυβεύονται και συζητώντας τον ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει η Ευρώπη έτσι ώστε να εξασφαλιστεί μια συνολική και φιλόδοξη συμφωνία στην Ντόχα. Στην εκδήλωση συμμετείχαν:
- SatuHassi, ευρωβουλευτής των Πρασίνων και Επίσημη Αντιπρόσωπος της Ομάδας των Πρασίνων / Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας στην Επίσημη Αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Κατάρ
- Yannick Jadot, ευρωβουλευτής των Πρασίνων
- Jean-PascalvanYpersele, αντιπρόεδρος της IPCC & PhilippeMarbaix, Διδάκτωρ Επιστημών, Βοηθός Αντιπρόεδρου της IPCC Mr van Ypersele
- SandrineDixon - Decleve - Η Ομάδα Εταιρικών ηγετών στην ΕΕ για την Κλιματική Αλλαγή -υπό τον Πρίγκιπα της Ουαλίας
- MicheldenElzen, Ερευνητής πολιτικής για το κλίμα, Τμήμα για το κλίμα, την ατμόσφαιρα και την Ενέργεια, PBL Ολλανδία Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Αξιολόγησης
- Christiana Figueres, Εκτελεστικός Γραμματέας, UNFCCC (συμετοχή μέσω Skype)
- TomaszChruszczow, επικεφαλής της πολωνικής αντιπροσωπείας
- Paul Watkinson, επικεφαλής της γαλλικής ομάδας διαπραγμάτευσης για το κλίμα
- MichaelChristensenStarbaek, αναπληρωτής προϊστάμενος του γραφείου της ConnieHedegaard - Ευρωπαίας Επιτρόπου για την Κλιματική Δράση
Οδεύοντας προς το τέλος του πετρελαίου
Η πετρελαϊκή κορύφωση (η κορύφωση παραγωγής πετρελαίου γνωστή κι ως Peak Oil) είναι το χρονικό διάστημα κατά την οποία η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου αρχίζει να μειώνεται λόγω της μείωσης των διαθέσιμων προς εκμετάλλευση πόρων.
Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου τα τελευταία 10 και πλέον χρόνια, έχει αυξανόμενο αντίκτυπο στην οικονομία μας, η οποία είναι εξαιρετικά εξαρτημένη από το πετρέλαιο, και αυτός ο αντίκτυπος είναι πλέον αντιληπτός στην καθημερινή ζωή των ευρωπαίων πολιτών.
Στο πρώτο μέρος του συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στις 15 Νοεμβρίου από την ομάδα των Πρασίνων / Ελεύθερη Ευρωπαϊκή Συμαχία στην αιθουσα Α1G3 του Ευρωπαίκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλες παρουσιάστηκε η έκθεση "Η Ευρώπη αντιμετωπίζει την κορύφωση παραγωγής πετρελαίου" και έγινε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τις γεωπολιτικές, οικονομικές και ανθρωπολογικές διαστάσεις του ζητήματος. Στο δεύτερο μέρος, οι ομιλητές παρουσίασαν τις διάφορες πολιτικές απαντήσεις που θα μπορούν να δοθούν σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Πρώτη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης: Το τέλος του πετρελαίου και οι συνέπειές του για την Ευρώπη
14:15-16:00Εισαγωγή
•Claude Turmes, Ευρωβουλευτής (Λουξεμβούργο)
• Παρουσίαση της έκθεσης "Η Ευρώπη αντιμετωπίζει την πετρελαϊκή κορύφωση" από τον Benoit Thévard, μηχανικός, συγγραφέας της έκθεσης
• Mathieu Auzanneau, δημοσιογράφος στην εφημερίδα Le Monde. Μια γεωπολιτική ανάλυση
• Victoria Johnson, οικονομολόγος, New Economic Foundation. Μια οικονομική ανάλυση
• Agnès Sinaï, δημοσιογράφος, πρόεδρος της Institut Momentum. Ένα ανθρωπολογικό όραμα
16:00-17:30 Δεύτερη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης: Ποιες απαντήσεις να δοθούν σε ευρωπαϊκό και τοπικό επίπεδο για την πετρελαϊκή κορύφωση;
• John Hemming, μέλος της Βουλής των Κοινοτήτων (Ηνωμένο Βασίλειο), πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας για την πετρελαϊκή κορύφωση. Οι Βρετανικές απαντήσεις
• Zsolt Tasnadi, αξιωματικός της πολιτικής για την ασφάλεια του εφοδιασμού με πετρέλαιο και τα πετρελαϊκά αποθέματα, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ Ενέργειας
• Simone Osborn, Αρχισυντάκτης του Energy Bulletin (Δελτίου Ενέργειας). Οι τοπικές πρωτοβουλίες
• Xavier Desgain, μέλος του Περιφερειακού Κοινοβουλίου (Βέλγιο), μέλος της κοινοβουλευτικής επιτροπής για κορύφωση της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου στην κορυφή του κοινοβουλίου της Βαλλονίας
• Yves Cochet, Ευρωβουλευτής (Γαλλία). Τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Διαχείριση Απορριμμάτων & Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί
Ανοικτή Διημερίδα ενημέρωσης και συζήτησης
Νίκος Χρυσόγελος, Ευρωβουλευτής Οικολόγων Πράσινων -Περιφερειακός Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου: "Ολοκληρωμένη αποκεντρωμένη διαχείριση απορριμμάτων στα νησιά & απασχόληση"
Ο Νίκος Χρυσόγελος στην εισήγησή του εξέφρασε κατ΄αρχήν τη χαρά του για τη δρομολόγηση μιας συμμετοχικής λύσης για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Τήνο, που διαφοροποιείται από την μέχρι τώρα αποτυχημένη στρατηγική για το θέμα, του να «κρύβουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί» και να ελπίζουμε στην εξαφάνιση των σκουπιδιών, χωρίς τον Δήμο και τους πολίτες. Αναφέρθηκε επίσης στο υπάρχουν ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο και την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων για τα απορρίμματα (προτεραιότητα κατά σε σειρά: μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, κομποστοποίηση) και στην στρατηγική για «μηδενικά σκουπίδια», που αντιμετωπίζει την σπατάλης πρώτων υλών, το μεγάλο κόστος διαχείρισης και την έλλειψη χώρων για ταφή, ειδικά στα νησιά.
Αναλύοντας το θέμα της πρόληψης, της μείωσης των απορριμμάτων, ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρθηκε στις μεγάλες δυνατότητες –εμπειρίες που υπάρχουν για πρωτοβουλίες πολιτών /επιχειρήσεων, πχ. για την αντικατάσταση –μείωση της πλαστικής σακκούλας και των πλαστικών μπουκαλιών για νερό. Παρουσίασε επίσης την ευρωπαϊκή εμπειρία στον τομέα της επαναχρησιμοποίησης απορριμμάτων και της κομποστοποίησης, που έχει βασιστεί τόσο σε συλλογική εθελοντική εργασία όσο και σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, που απασχολούν 600.000 εργαζόμενους.
Τέλος ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρθηκε στα πλεονεκτήματα που τα νησιά έχουν –λόγω μεγέθους και κοινωνικής παράδοσης αλλά και γιατί η κρίση δεν έχει την ίδια ένταση με τα αστικά κέντρα-, να προχωρήσουν σε συμμετοχικές πρωτοπόρες λύσεις. Απαραίτητη προϋπόθεση η συμμετοχή ολων, η κατάθεση προτάσεων και η συνεργασία για σύνθεση λύσεων.
Δείτε την εισήγηση του Νίκου Χρυσόγελου στην Τήνο
και εδώ
(από αρχή μέχρι 07:00)
Γερμανοί Πράσινοι: Ευρώπη της αλληλεγγύης, όχι μόνο του χρήματος
Προσκεκλημένος στο συνέδριο των Γερμανών Πράσινων ο Ν. Χρυσόγελος




Δυο ημερίδες με διεθνή συμμετοχή για την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις
Ρόδος, 2/11-Κως 3/11
Με μεγάλη επιτυχία και με αξιοσημείωτη συμμετοχή πολιτών οργανώθηκαν στις 2 και 3 Νοεμβρίου, στη Ρόδο και Κω αντίστοιχα, δύο Διεθνείς Ημερίδες για την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Συνδιοργάνωση: Νίκος Χρυσόγελος, Ευρωβουλευτής Οικολόγων Πράσινων/ Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Αναπτυξιακή Εταιρεία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Ε.», Δήμος Κω και ΚΩΣ ΑΣΠΙΣ.
Ομιλητές:Στις δυο ημερίδες συμμετείχαν ως ομιλητές εκπρόσωποι ευρωπαϊκών οργανώσεων και δικτύων κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων, όπωςηDiana Dovgan, υπεύθυνη πολιτικών CECOP - Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των συνεταιρισμών στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες, ο Jim Williame, μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας ομάδων και συνεταιρισμών πολιτών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, REScoop “Renewable energy cooperatives in Europe”, η Αντιγόνη Δαλαμάγκα, εκπρόσωπος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης και του Δικτύου Κοινωνικών Επιχειρήσεων για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση – Reuse», ο Lukas Valmassoi, εκπρόσωπος του Δικτύου κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης στον τουρισμό – πολιτισμό LE Mat, οValerio Pellirossi, εκπρόσωπος της ιταλικής συνομοσπονδίας κοινωνικών συνεταιρισμών Confcooperative – Federsolidarieta.
Στην Ρόδο μίλησαν, επίσης, ο Περιφερειάρχης Ν Αιγαίου Γ.Μαχαιρίσης, ο Νίκος Χρυσόγελος, Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων/ Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο,η Άννα Δαλλαπόρτα, Γ.Γ. Διαχείρισης Κοινοτικών και Άλλων Πόρων, ο Γιάννης Σπιλάνης, Γ.Γ. Υπουργείου Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, ο Κωνσταντίνος Καΐσερλης, Δήμαρχος Κω, ηΛίτσα Φτακλάκη, Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου και ο Τσαχαλίδης Αντώνης, στέλεχος Ειδικής Υπηρεσίας για την Κοινωνική Ένταξη και την Κοινωνική Οικονομία, το στέλεχος του Δήμου Κω Νεκτάριος Γεωργαντής καθώς και ο Δημήτρης Γρηγοριάδης, εκπρόσωπος των Εθελοντών για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό της Ρόδου.
Δείτε το Πρόγραμμα των δύο Ημερίδων εδώ
Ο Νίκος Χρυσόγελος, στην εισήγησή του στη Ρόδο, τόνισε κατ΄αρχήν την σπουδαιότητα της συζήτησης για την κοινωνική οικονομία στην περίοδο της κρίσης, τώρα που ζούμε την κρίση στην οποία έχουν περιέλθει και ο δημόσιος τομέας (πελατειακές σχέσεις, διαφθορά, σπατάλη πόρων, όχι τελικό όφελος για τον πολίτη) αλλά και ο ιδιωτικός τομέας (συμμετοχή στην διαπλοκή –πελατειακές σχέσεις, μη τήρηση κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών δεσμεύσεων). Η ανάπτυξη του «τρίτου» αυτού τομέα της οικονομίας, του τομέα της κοινωνικής οικονομίας, είναι μία λύση διεξόδου για τους άνεργους, την τοπική οικονομία και τις μεγάλες κοινωνικές και περιβαλλοντικές ελλείψεις. Οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις προϋποθέτουν καινοτομία, πρωτοβουλία, λειτουργία προς όφελος της κοινωνίας και του δημόσιου συμφέροντος. Είναι κάτι νέο, αλλά σε πολλές χώρες έχει παράδοση δεκαετιών ενώ και στην ελληνική κοινωνία έχει ρίζες στο παρελθόν (πρώτοι συνεταιρισμοί στα Αμπελάκια) και ιδιαίτερα στα νησιά (παράδοση συλλογικής εθελοντικής εργασίας - αλληλοϋποστήριξης κλπ.). Η αποτυχία των συνεταιρισμών λόγω του πελατειακού και κομματικού συστήματος, δεν πρέπει να συγχέεται με τη δημιουργία κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων σε νέες, υγιείς βάσεις.
Στη συνέχεια ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρθηκε στις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσουν τα εγχειρήματα αυτά , τα οποία απαιτούν ατομική και συλλογική πρωτοβουλία από τους εμπλεκόμενους, μια ποικιλία ρόλων –συμπληρωματικών μεταξύ τους, αλλά και αποτελεσματική συλλογική λειτουργία. Τόνισε επιπλέον τι πρέπει να προσεχθεί για την επιτυχία των πρωτοβουλιών:
- η ανάπτυξη συνεργασιών και όχι σχέσεων εξάρτησης από θεσμικούς φορείς, το κράτος και τους ΟΤΑ,
- η έμφαση στην ενημέρωση των πολιτών,
- η καταγραφή του ανθρώπινου δυναμικού κάθε περιοχής (πχ. δεξιότητες –κατάρτιση ανέργων) και η αντιστοίχισή τους με τις πραγματικές ανάγκες κάθε περιοχής
- η δημιουργική αξιοποίηση καλών πρακτικών από άλλες χώρες, και
- η συνειδητοποίηση ότι η διέξοδος στην κρίση περνάει μέσα από την κοινωνική αλληλεγγύη και την απόφαση για συνεργασία
Τέλος, ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων παρουσίασε τους βασικούς τομείς στους οποίους μπορεί να δραστηριοποιηθούν κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις στα νησιά και είναι:
- Η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Υπάρχει σημαντική εμπειρία σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Για να γίνει ανοίξει μια τέτοια προοπτική, χρειάζεται να κινητοποιηθούν οι τοπικές κοινωνίες καθώς και σημαντικό μέρος των τοπικών κεφαλαίων, το οποίο σήμερα δαπανώνται – φεύγουν από τις τοπικές κοινωνίες για την εισαγωγή πετρελαίου (για την εισαγωγή πετρελαίου για τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά δαπανάται ετησίως ποσό 5 πλάσιο του ΕΣΠΑ για τα νησιά για ολόκληρη την περίοδο 2007-2013)
- Η διαχείριση των απορριμμάτων, δηλαδή οι δραστηριότητες πρόληψης –επαναχρησιμοποίησης – ανακύκλωσης – κομποστοποίησης που αφορούν το 80-90% των απορριμμάτων, όπου οι ΟΤΑ έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικοί και η εμπειρία από τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις σε διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες σημαντική.
- Η δικτύωση παραγωγών –καταναλωτών , που είναι σήμερα σχεδόν ανύπαρκτη, αλλά και
- Οι κοινωνικές υπηρεσίες – υπηρεσίες πρόληψης και προαγωγής της υγείας, υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας, ψυχικής υγείας και υπηρεσιών όπως αυτή του “βοήθεια στο σπίτι”, , στις οποίες θα μπορούσε να κατευθυνθεί πιο αποτελεσματικά –ιδιαίτερα στην περίοδο της κρίσης- μεγάλο μέρος των ιδιωτικών δαπανών που ξοδεύονται από τους κατοίκους των νησιών.
- Βιώσιμες μορφές τουρισμού, η πολιτιστική δημιουργία, η προστασία του περιβάλλοντος, η πρόληψη και η βιώσιμη διαχείριση φυσικών περιοχών και δασών, παραγωγικές διαδικασίες καινοτόμων πράσινων προϊόντων και υπηρεσιών προς όφελος της κοινωνίας κα
Δείτε την εισήγηση του Νίκου Χρυσόγελου στη Ρόδο εδώ
Η Ημερίδα στην Κω
Στην ημερίδα στην Κω συμμετείχαν οι περισσότεροι από τους ομιλητές της ημερίδες στην Ρόδο αλλά και εκπρόσωποι των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων που λειτουργούν ήδη ή βρίσκονται σε φάση δημιουργίας. Η συζήτηση που ακολούθησε ήταν πολύ ζωντανή και κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον των πολυάριθμων πολιτών και ιδιαίτερα νέων που συμμετείχαν στην εκδήλωση.
Στην εισήγησή του στην Κω ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρθηκε συμπληρωματικά και πιο αναλυτικά στον ιδιαίτερο ρόλο που έρχονται να διαδραματίσουν οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, ο οποίος είναι συμπληρωματικός και όχι ανταγωνιστικός του ιδιωτικού τομέα, μια και επικεντρώνεται σε τομείς που δεν αφήνουν μεγάλο περιθώριο κερδών. Αλλά επίσης μπορεί να συμβάλλει στην αναζωογόνηση της δημόσιας διοίκησης μέσα από μια νέα σχέση συνεργασίας διοίκησης και κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων. Δίνει, επίσης, ευκαιρίες κοινωνικής ένταξης σε ομάδες πληθυσμού που αντιμετωπίζουν τον κοινωνικό αποκλεισμό στις κοινωνίες της κρίσης – νέοι, ηλικιωμένοι, ευπαθείς ομάδες (τόσο ως μέλη των συνεταιρισμών, όσο και ως χρήστες των υπηρεσιών τους.
Ο Νίκος Χρυσόγελος παρουσίασε, επίσης, ορισμένες πρωτοβουλίες που έχουν ξεκινήσει στον Ελληνικό χώρο, και τόνισε ότι πεποίθηση του είναι ότι η ανάπτυξη τους περνάει μέσα από σχέσεις συνεργασίας και γέφυρες μεταφοράς καλών πρακτικών από άλλες χώρες της Ευρώπης ώστε να διδαχθούμε από τα λάθη τους και να αξιοποιήσουμε την εμπειρία τους.
Δείτε την εισήγηση του Νίκου Χρυσόγελου στην Κω εδώ
και εδώ (από αρχή μέχρι 8:55)
Στη διάρκεια της ενδιαφέρουσας συζήτησης που ακολούθησε ο Νίκος Χρυσόγελος τοποθετήθηκε συμπληρωματικά σε ερωτήσεις αναφορικά με το πως παραχωρούνται δημοτικά ακίνητα, ποιοι (μπορεί να) συμμετέχουν στις ΚΟΙΝΣΕΠ, αν είναι άνεργοι, αν μπορούν να έχουν άλλες επιχειρήσεις στο όνομα τους, ή αν μπορούν να εργάζονται αλλού, με ποια κριτήρια (πρέπει να) επιλέγονται τα μέλη των ΚΟΙΝΣΕΠ, ποιος θα πληρώσει τυχόν αποτυχία τους κλπ. Επισήμανε ότι είναι φυσικό και λογικό να υπάρχει καχυποψία σε πρώτη φάση, αλλά πρότεινε, αντί για στείρα και μηδενιστική κριτική, να συζητήσουν όλοι φορεί το πως μπορούν να βοηθήσουν να προχωρήσουν αυτές οι επιχειρήσεις, αλλά και να υπάρχει σύστημα ελέγχου (από φορείς των Δήμων και του Κράτους), κυρίως όμως αυτοελέγχου, πλήρης διαφάνεια στις συμβάσεις Κοινωνικής Αναφοράς, και ανάρτηση ονομάτων, σκοπών, χρηματοδοτήσωεν κι αποτελεσμάτων στο διαδίκτυο. Οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις δεν είναι άλλη μια μορφή κρατικοδίαιτης επιχείρησης αλλά μια νέα μορφή επιχείρησης με κοινωνικούς (και περιβαλλοντικούς σκοπούς) που απαιτεί τα μέλη κι εργαζόμενοι της να προσπαθούν συνεχώς για να είναι ανεξάρτητη, βιώσιμη, καινοτόμα, αυτοσυντηρούμενη και δημοκρατικά κατευθυνόμενη.
Δείτε τις απαντήσεις του Νίκου Χρυσόγελου
την παρουσίαση του Valerio Pellirossi, εκπρόσωπου της Confcooperative - Federsolidarieta, «Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί: η Ιταλική εμπειρία»
- εδώ (από 10:55 –τέλος) και εδώ και εδώ (από αρχή μέχρι 3:32
- Δείτε επίσης τις ενδιαφέρουσες εισηγήσεις από την Ημερίδα στην Κω: εδώ
- τις τοποθετήσεις της Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Χριστίνας Καλογήρου (εδώ από 0:34-4:30), και της Γ.Γ. Του Υπ. Εργασίας Άννας Δελαπόρτα (εδώ ), που δήλωσαν τη στήριξη τους στο νέο αυτό εγχείρημα ως εναλλακτική λύση ανάμεσα στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα –απάντηση στο μεγάλο ζήτημα της απασχόλησης –ετεροαπασχόληση /ανάπτυξης /συνοχή και για τη χώρα μας, επισημαίνοντας παράλληλα ότι θα πρέπει να κρατήσουν το όραμα και τον ενθουσιασμό τους, αλλά να μην τα περιμένουν όλα από το Δήμο και το Υπουργείο. Η Γ.Γ. Του Υπ. Εργασίας Άννας Δελαπόρτα αναφέρθηκε επίσης στην πρώτη επίσκεψη του Δημάρχου Κω στο γραφείο της τονίζοντας ιδιαίτερα την έκπληξη της όταν της είπε "εμείς δεν ζητάμε χρήματα", μιας και από το γραφείο της όλοι όσοι περνάνε καθημερινά ζητούν το ακριβώς αντίθετο...).
Όλοι οι συμμετέχοντας τόνισαν ότι χρειάζεται να ενδυανμώσουν οι προσπάθειες για την επιτυχία των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων που δημιουργούνται στην Κω, γιατί η επιτυχία τους θα ενισχύσει τις προσπάθειες που βρίσκονται σε εξέλιξη και σε άλλα νησιά του Αιγαίου. Απαραίτητη είναι η ανταλλαγή εμπειριών και η συνεργασία μεταξύ των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων που δημιουργούνται σήμερα στο Ν. Αιγαίο.
Δείτε επίσης:
- εδώ (από 6:40 –τέλος) την παρουσίαση του στελέχους του Υπ. Εργασίας Αντώνη Τσαχαλίδη σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο για την Κοινωνική Οικονομία
- εδώ την εισήγηση του στελέχους του Δήμου Κω Νεκτάριου Γεωργαντή με θέμα «παρουσίαση του Ολοκληρωμένου Επιχειρησιακού Προγράμματος προώθησης της κοινωνικής επιχειρηματικότητας -ΚΩΣ ΑΣΠΙΣ-», αλλά και τις παρουσιάσεις εκπροσώπων των ΚΟΙΝΣΕΠ της Κω «Αστερίας», «Δρυάδες» και «3 Στοιχεία της Φύσης»
- εδώ την εισήγηση του Νίκο Κιλιμάτου, μέλους της «ΚΩΣ ΑΣΠΙΣ» με θέμα : «Ζητήματα Λειτουργίας και Ανάπτυξης των Κοιν.Σ.Επ.: Ασφαλιστικά – Φορολογικά – Χρηματοδοτικά Προγράμματα».
Συνάντηση του πράσινου μεσογειακού δικτύου στην Αθήνα
17ο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος
Αθήνα, 9-11 Νοεμβρίου 2012
Στο πλαίσιο του Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος -ΕΠΚ στην Αθήνα, σημαντική υπήρξε η Συνάντηση του Πράσινου Μεσογειακού Δικτύου –ενός από τα Πράσινα Περιφερειακά Δίκτυα του ΕΠΚ. Στη Συνάντηση, που συντονίστηκε από τον Ισπανό Stephane Sitbon Gomez, συμμετείχαν εκπρόσωποι όλων των Μεσογειακών χωρών της ΕΕ αλλά και των Βαλκανίων, ενώ από ελληνικής πλευράς ο Γιώργος Φαρφαράς – Θεσσαλονίκη και η Χριστίνα Ευθυμιάτου -Νάξος.
Στη Συνάντηση συμφωνήθηκε από τους συμμετέχοντες να γίνουν κοινές δράσεις (συναντήσεις, καμπάνιες, επιμορφωτικά σεμινάρια) σε κοινά θέματα αιχμής των Μεσογειακών χωρών, όπως η διαχείριση νερού και οι δασικές πυρκαγιές (ιδιαίτερα στην προοπτική της κλιματικής αλλαγής), η διαχείριση απορριμμάτων, η αλιεία με έμφαση στην παράκτια, η μετανάστευση, οι μεταφορές στα μικρά νησιά, η παραγωγή τροφίμων και η διάθεσή του στο τουριστικό κύκλωμα και οι ακτές και ο τουρισμός. Ο Γιώργος Φαρφαράς αναφέρθηκε στο θέμα του ποδηλατικού τουρισμού, για τον οποίο πρόσφατα δημοσιεύτηκε Έκθεση της ΕΕ[1], ως μία μορφή ήπιου τουρισμού, βιώσιμης μετακίνησης αλλά και μεταφορών προϊόντων στα αστικά κέντρα.
Συμφωνήθηκε, επίσης, από τους συμμετέχοντες να υπάρξει συντονισμός ώστε να αποτελέσει το Δίκτυο την φωνή του Νότου στο Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα, ιδιαίτερα μέσα στις συνθήκες κρίσης που επικρατούν στις χώρες. Για την καλύτερη αλληλοενημέρωση των μελών προτάθηκε να προετοιμαστεί από τον καθένα μια σύντομη έκθεση σχετικά με τα κοινά ζητήματα αιχμής στις συγκυρία της κρίσης. Στην Ομάδα πρωτοβουλίας ανέλαβε Συντονιστής ο Ισπανός Stephane Sitbon Gomez και μέλη ο Γιώργος Φαρφαράς και η Εύη Θεοπέμπτου από την Κύπρο.
[1] «THE EUROPEAN CYCLE ROUTE NETWORK EUROVELO»: http://www.ecf.com/wp-content/uploads/studiesdownload.pdf
Συνάντηση του δικτύου των Global Greens στην Αθήνα
Written by Odysseas17ο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος
Αθήνα, 9-11 Νοεμβρίου 2012
Η Συνάντηση του Διεθνούς Δικτύου των Πράσινων Κομμάτων, του Global Greens, στο πλαίσιο της συνεδρίασης του Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος στην Αθήνα, ασχολήθηκε με το θεματικό Δίκτυο για την Κλιματική Αλλαγή. Στη Συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι του Συντονιστικού Συμβουλίου των Global Greens από Αφρική –Ρουάντα, Ασία –Αυστραλία, Πακιστάν, Ταϊβάν-, Λατινική Αμερική –Βενεζουέλα, Βολιβία, οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος, εκπρόσωποι πράσινων κομμάτων από ΗΠΑ, Βραζιλία, ενώ από ελληνικής πλευράς ο Σάκης Καβακόπουλος και η Χριστίνα Ευθυμιάτου.
Το παγκόσμιο Δίκτυο για την κλιματική αλλαγή προτάθηκε να εστιάσει τις δραστηριότητές του σε ένα μακροπρόθεσμο στόχο, ώστε να αποδώσει απτά αποτελέσματα, να συμβάλλει στο να επιτευχθεί το 2015 η Νέα Παγκόσμια Συμφωνία για το Κλίμα, που θα αφορά πολιτικές και δεσμεύσεις για την περίοδο μετά το 2020.
Στο πλαίσιο αυτό, έγινε συζήτηση σχετικά με τις χώρες / περιοχές των οποίων η στάση θα διαμορφωθεί μέχρι τότε και θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της Συνδιάσκεψης το 2015, κι σαν τέτοιες εντοπίζονται με σειρά προτεραιότητας η Κίνα και η Λατινική Αμερική, αλλά και η Ευρώπη (αν θα συνεχίσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο- σε σχέση και με την οικονομική κρίση).
Ακολούθησε ανταλλαγή απόψεων για δράσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την στάση της Κίνας, η οποία δείχνει να θέλει να ηγηθεί του Πράσινου Τομέα της Παγκόσμιας Οικονομίας, και προτάθηκε η ιδέα καμπάνιας προς τις Πρεσβείες της Κίνας στις Χώρες του Δικτύου, αλλά και η συνεργασία με το Πράσινο Κόμμα του Χόνγκ Κόνγκ. Στη συνέχεια, η συζήτηση στράφηκε σχετικά με τη θέση των οικολογικών ιδεών και κινημάτων στη Λατινική Αμερική, αναφέρθηκαν σημαντικά προβλήματα και επιτυχημένες καμπάνιες, σε θέματα αξιοποίησης φυσικών πόρων, μεταφορών και υποδομών και ενέργειας, αλλά κυρίως συζητήθηκε το εκεί δίλημμα μεταξύ ανάπτυξης και οικολογίας.
Τέλος, συμφωνήθηκε μεταξύ των μελών του Δικτύου, να γίνει από όλους μια καταγραφή σε κάθε χώρα των δυνατών σημείων του κινήματος για την αντιμετώπιση της Κλιματικής αλλαγής, ώστε να διαμορφωθεί ένας χάρτης δυνατών παρεμβάσεων.
H διένεξη Γ. Μανιάτη – Κρ. Αρσένη δεν είναι για το ...πάπλωμα
Ανάπτυξη χωρίς όραμα και κοινωνικό στόχο ή βιωσιμότητα με περιβαλλοντική προστασία;
Ο σάλος που ξέσπασε με τις δηλώσεις του Γιάννη Μανιάτη, πρώην υφυπουργού ΥΠΕΚΑ για τις πρωτοβουλίες του ευρωβουλευτή Κρίτωνα Αρσένη, δεν οφείλεται στις γνωστές ενδοπασοκικές έριδες. Ο δεύτερος ζήτησε απλά το αυτονόητο: να εφαρμοστεί η Κοινοτική Νομοθεσία στο θέμα της προστασίας των κητωδών από τις εξορύξεις υδρογονανθράκων και γι' αυτό λοιδορήθηκε βάναυσα. Ο πρώτος επιμένει στην αξιοποίηση των θρυλούμενων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων με κάθε κόστος, αναγορεύοντας αναπτυξιακές νοοτροπίες και προτεραιότητες των δεκαετιών 60-70 σε αυτονόητη ελπίδα διεξόδου από την κρίση.
Στην προσπάθεια να καταστεί ελκυστική η χώρα μας σε δραστηριότητες που αντίκεινται στην αειφορία, ακυρώνονται συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, επιβάλλονται μονοκαλλιεργητικές οικονομικές τάσεις, ενώ «ενοχλητικά» εμπόδια όπως η τήρηση της υφιστάμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας που αποτελεί κατάκτηση δεκαετιών, θυσιάζονται χωρίς δεύτερη σκέψη στο βωμό μιας ανάπτυξης χωρίς όραμα.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι όχι μόνο στηρίζουν την προσπάθεια του Κρίτωνα Αρσένη να διασφαλίσει την τήρηση της υπάρχουσας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την προστασία των κητωδών από τις εξορυκτικές δραστηριότητες, αλλά εδώ και παραπάνω από 1 μήνα έχουν θέσει το ευρύτερο ζήτημα της έλλειψης επαρκούς νομοθετικού πλαισίου για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων γενικότερα.
Βασιζόμενος σε απόφαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, σε ερώτησή που κατέθεσε ο ευρωβουλευτής Νίκος Χρυσόγελος [1], επισημαίνει την ασυμβατότητα των ενεργειών της Ελληνικής κυβέρνησης με την υπό διαμόρφωση Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Το ζήτημα προφανώς δεν έχει μόνο περιβαλλοντική διάσταση αλλά και αμιγώς οικονομική καθώς η υιοθέτηση των προτεινόμενων από την Επιτροπή προτάσεων για παροχή χρηματοοικονομικών εγγυήσεων από τις εταιρίες ενδέχεται να καταστήσει τις αντίστοιχες επενδύσεις ασύμφορες.
Η χώρα δεν αντέχει άλλους μεγαλεπήβολους αναπτυξιακούς «μονοδρόμους». Σχέδιο χρειάζεται που να αξιοποιεί τα αδιαμφισβήτητα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Και στον ενεργειακό τομέα αυτά βρίσκονται πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.