Η εικόνα ίσως περιέχει: υπαίθριες δραστηριότητες
Το 2008 η κρίση απλώθηκε από τις τράπεζες στην υπόλοιπη οικονομία. Τώρα η κρίση θα απλωθεί σε ολόκληρη την οικονομία ταυτόχρονα και από πολύ διαφορετικούς κλάδους (τουρισμός, μεταφορές, πολιτισμός, εστίαση, υπηρεσίες κ.ά.) και θα προκληθεί φαινόμενο ντόμινο, αν δεν παρθούν άμεσα μέτρα ρευστότητας, στήριξης των επιχειρήσεων αλλά και της απασχόλησης.
Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις κάθε είδους είναι έτσι κι αλλιώς εξαντλημένα στην Ελλάδα, δεν υπάρχει καν το "λίπος" που είχε ένα ποσοστό του πληθυσμού το 2008 για να αντιμετωπίσει τα περιοριστικά μέτρα και την λιτότητα. Σωστά ανακοινώνονται μέτρα για αναβολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων αλλά σήμερα θα βρεθούν πολλοί χωρίς μέσα επιβίωσης (μισθοί, πληρωμές παγώνουν και σε ένα - δύο μήνες θα έχει δημιουργηθεί τεράστιο πρόβλημα) ενώ την επόμενη μέρα δεν θα είναι δυνατή η καταβολή των εισφορών και υποχρεώσεων, αφού η οικονομική ζημιά θα έχει επεκταθεί σε όλη την οικονομία και δεν θα ΥΠΆΡΧΕΙ ρευστότητα στις περισσότερες επιχειρήσεις και νοικοκυριά, παρά μόνο σε ελάχιστα που ευνοούνται από την πανδημία (φαρμακοβιομηχανία, βιομηχανία μέσων καθαρισμού, κάποιες βιομηχανίες τροφίμων κ.ά.
Χρειάζονται μέτρα ΣΗΜΕΡΑ που αφορούν όλα τα επίπεδα:
- εφορία,
- ασφαλιστικό σύστημα,
- ρευστότητα για κεφάλαια κίνησης,
- χρηματοδότηση για επενδύσεις που θα μειώσουν λειτουργικά κόστη σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, όπως η ενεργειακή αναβάθμιση,
- επιδότηση της διατήρησης θέσεων εργασίας και πρόσληψης νέων εργαζομένων σε ζητήματα ψηφιοποίησης και καινοτομίας αφού πολλές επιχειρήσεις δεν μπορούν να ανταποκριθούν με την υπάρχουσα δομή και στελέχωση στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται,
- μεταφορά και φιλοξενία σχεδόν όλων προσφύγων από τα νησιά σε ξενοδοχεία και Hostels για λόγους ανθρωπιστικούς αλλά και προστασίας της δημόσιας υγείας,
- καινοτόμα μοντέλα στήριξης των ευπαθών ομάδων στο σπίτι (πολλοί ηλικιωμένοι δεν έχουν κάποια υποστήριξη άρα αναγκάζονται να μετακινούνται, ενώ πρέπει να μείνουν στο σπίτι)
 

Image result for coronavirus AND ECONOMY

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προετοιμάζουν ένα σύνολο μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας στην οικονομία, καταρχάς μέσω του «Corona Response Investment Initiative».

Η Ελληνική κυβέρνηση πρέπει να αξιοποιήσει ταχύτατα τα εργαλεία που θα αναπτυχθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να φτάσει αμέσως η ενίσχυση στην πραγματική οικονομία, να μην χαθεί πάλι ανάμεσα στις συστημικές τράπεζες και στην "μετάφραση" των όρων.  

Όλα τα μέτρα που συμβάλλουν στην καταπολέμηση της εξάπλωσης του COVID-19 και των συνεπειών της πανδημίας αποτελούν προτεραιότητα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως συννομοθέτη και αρμόδια αρχή για τον προϋπολογισμό.

Η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωκοινοβουλίου θα αρχίσει να εργάζεται για τα προτεινόμενα μέτρα που θα στηρίξουν τις περιφέρεις και τις τοπικές κοινωνίες που πλήττονται περισσότερο. Σύμφωνα με ανακοίνωαη του προέδρου της Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωκοινοβουλίου, η Επιτροπή θα εργαστεί για να βρεθεί ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος για να εγκριθεί και να τεθεί σε λειτουργία πρόγραμμα «Corona Response Investment Initiative». Ο πρόεδρος της Επιτροπής, Younous Omarjee (Ευρωπαϊκή Αριστερά, Γαλλία) είπε: «Τώρα είναι η ώρα να φανεί η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Η πολιτική συνοχής είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αλληλεγγύη και τώρα, περισσότερο από ποτέ, οφείλει να φανεί αντάξια των περιστάσεων. Η Επιτροπή μας θα κάνει ό,τι είναι εφικτό για να διασφαλίσει ότι θα δοθούν χρήματα όπου αυτά χρειάζονται περισσότερο».
 
Μεταξύ άλλων προβλέπονται και αλλαγές στους κανόνες των διαφόρων ταμείων αλλά και στη δυνατότητα κρατικής χρηματοδότησης / ενίσχυσης. Η τροποποίηση των κανόνων της ΕΕ για τη χρηματοδότηση εμπίπτει στη διαδικασία της συναπόφασης, άρα θα πρέπει να εγκριθεί και από το Κοινοβούλιο και από το Συμβούλιο.
 
Το προεδρείο της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης του ΕΚ και οι συντονιστές των πολιτικών ομάδων θα συζητήσουν τη διαδικασία και θα ανακοινώσουν τα επόμενα βήματα το συντομότερο δυνατό. Στόχος της Επιτροπής, όπως αποφασίστηκε, είναι να ολοκληρωθεί η εξέταση των προτεινόμενων μέτρων άμεσα. Με την υιοθέτηση της τροπολογίας αυτής θα γίνει εφικτή η εκταμίευση των πόρων για τους τομείς αλλά και τις περιφέρεις που πλήττονται. Η νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση του Κανονισμού περί καθορισμού Κοινών Διατάξεων, των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας δημοσιεύθηκαν στις 13 Μαρτίου.
 
Να σημειωθεί ότι πρόσφατα, στις 10 Μαρτίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε το «Corona Response Investment Initiative» για τη στήριξη των συστημάτων Υγείας, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της αγοράς εργασίας και άλλων ευάλωτων τομέων των οικονομιών των κρατών μελών. Η Επιτροπή πρότεινε να διατεθούν 37 δισ. ευρώ στο ταμείο συνοχής προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση του κορονοϊού, κάνοντας χρήση των επιστροφών προ-χρηματοδότησης των διαρθρωτικών ταμείων. Το ποσό αυτό ανέρχεται σε περίπου 8 δισ. ευρώ του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, τα οποία τα κράτη μέλη θα μπορέσουν να προσθέσουν στα 29 δισ. ευρώ των διαρθρωτικών ταμείων. Επιπρόσθετα, η Επιτροπή πρότεινε να επεκταθεί το πεδίο δράσης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλληλεγγύης ώστε να συμπεριληφθεί μία πτυχή που να αφορά κρίσεις στη δημόσια υγεία προκειμένου αν χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί για τα περισσότερο πληγέντα κράτη μέλη.

Χρειάζονται μέτρα που αφορούν σε όλα τα επίπεδα: εφορία, ασφαλιστικό σύστημα, ρευστότητα για κεφάλαια κίνησης, χρηματοδότηση για επενδύσεις που θα μειώσουν λειτουργικά κόστη σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, όπως η ενεργειακή αναβάθμιση, επιδότηση της διατήρησης θέσεων εργασίας και πρόσληψης νέων εργαζομένων σε ζητήματα καινοτομίας, μεταφορά και φιλοξενία σχεδόν όλων προσφύγων από τα νησιά σε ξενοδοχεία και Hostels για λόγους ανθρωπιστικούς αλλά και προστασίας της δημόσιας υγείας, καινοτόμα μοντέλα στήριξης των ευπαθών ομάδων στο σπίτι (πολλοί ηλικιωμένοι δεν έχουν κάποια υποστήριξη άρα αναγκάζονται να μετακινούνται, ενώ πρέπει να μείνουν στο σπίτι). 

 

 
 
 

Image result for coronavirus and tourism

Ο επιπτώσεις στην οικονομία, μετά τις επιπτώσεις στην υγεία

Είναι άγνωστο ακόμα πόσο θα διαρκέσει η εξάπλωση του κοροναϊού και ποιες θα είναι οι συνολικές επιπτώσεις στην δημόσια υγεία και στην υγεία των ευάλωτων ομάδων, κυρίως, καθώς και στα συστήματα περίθαλψης. Υπάρχει, όμως, και μια διάσταση την οποία αν αγνοήσουμε λόγω και της δικαιολογημένης προτεραιότητας που έχουν τα μέτρα για την δημόσια υγεία, θα βιώσουμε μια νέα πολυετή και βαθιά κρίση, που θα αφορά στην οικονομία, στην εργασία και στην επιβίωση των νοικοκυριών.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού είχε υπολογίσει μόλις πριν λίγες μέρες το κόστος της εξάπλωσης του κοροναϊού COVID-19 αλλά και του πανικού που δημιουργείται  μέσω της μείωσης των διεθνών αφίξεων και μετακινήσεων το 2020 στο 1% έως 3%, που μεταφράζεται σε απώλειες περίπου 30-50 δις ευρώ στον κλάδο του τουρισμού. Η επέκταση των χωρών που πλήττονται από το κοροναϊό αλλά και η λήψη αυστηρών μέτρων για τον περιορισμό της διάδοσής του μπορεί να έχουν άμεσα ακόμα μεγαλύτερες επιπτώσεις σε διάφορες γεωγραφικές ζώνες (πχ Άπω Ανατολή ή Ιταλία) καθώς και σε περισσότερους τομείς της οικονομίας, που δεν είχαν συμπεριληφθεί στις πρώτες εκτιμήσεις, ανάλογα και με την διάρκεια της κρίσης. Παλιότερες εκτιμήσεις υπολόγιζαν τη μείωση των αφίξεων στην Ασία και στον Ειρηνικό σε ποσοστά μεταξύ 9% και 12%, νούμερα που μάλλον θα αποδειχθούν πολύ αισιόδοξα. Ενδεικτικό είναι ότι σε πρόσφατη επιστολή του προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμός Εκθέσεων εκτιμάει το ύψος της ζημιάς που θα υποστούν μέχρι τον Μάιο 2020 μόνο οι διοργανωτές εκθέσεων στην ΕΕ σε 750 εκατ. ευρώ έως 1 δισ. ευρώ, ενώ ο Επίτροπος Internal Market, Thierry Breton, δήλωσε ότι μόνο ο τουριστικός κλάδος στην Ευρώπη θα έχει ζημιά 1 δις τον μήνα.

Οι εκτιμήσεις για ζημιά ύψους 0,7 % στο ελληνικό ΑΕΠ μάλλον είναι, επίσης, υπεραισιόδοξες, αφού ήδη προκαλείται ένα ντόμινο οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων σε πολλούς κλάδους που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τον τουρισμό, τις μετακινήσεις, την εστίαση, τον πολιτισμό, την εκπαίδευση, χωρίς να αφήσει απ’ έξω και άλλους παραγωγικούς κλάδους, που και αυτοί θα πληγούν δευτερογενώς. Επίσης, αναλόγως της διάρκειας και της έντασης της κρίσης, είναι πιθανόν ότι θα αυξηθούν από λίγο έως πολύ οι δαπάνες των νοικοκυριών αλλά και οι εισαγωγές πολλών προϊόντων που δεν παράγονται στην Ελλάδα ή η ελληνική παραγωγή τους δεν επαρκεί, όπως μέσα απολύμανσης, ιατρο-φαρμακευτικά υλικά αλλά και μερικά προϊόντα μαζικής κατανάλωσης.

Επιπτώσεις θα υπάρχουν, ανάλογα με την διάρκεια της κρίσης και την έκταση της διάδοσης του ιού, και στο δημόσιο σύστημα υγείας – ελπίζουμε να αντέξει, παρά την εξασθένησή του τα τελευταία χρόνια – με προφανή την ανάγκη συντονισμένων και έγκαιρων παρεμβάσεων ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στην πίεση που αυξάνεται, έχοντας τους αναγκαίους, επιπλέον οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Ένα ερώτημα είναι πάντως αν υπάρχει πλέον στην Ελλάδα το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που χρειάζεται να προστεθεί στο υπάρχον δυναμικό για να ανταπεξέλθει το σύστημα περίθαλψης σε μια ευρύτερη επέκταση της διάδοσης του ιού.

Το πόσο ραγδαίες είναι οι εξελίξεις, φαίνεται και από το πόσο ξεπερασμένες φαίνονται σήμερα, μόλις μερικές μέρες μετά, οι δηλώσεις του Γερμανού Υπουργού οικονομικών υποθέσεων και ενέργειας μιλώντας πρόσφατα στο Ελληνο-Γερμανικό Οικονομικό Φόρουμ στο Βερολίνο: «η Ελλάδα μπορεί να γίνει η νέα επιτυχημένη ιστορία, αφού το ΑΕΠ της μεγαλώνει, ο τουρισμός γνωρίζει άνθηση και η ελληνική οικονομία είναι σε φάση ανάκαμψης».

Η ανάγκη  να ληφθούν άμεσα μέτρα, όχι μετάθεσή τους για αργότερα

Είναι, λοιπόν, ανάγκη να ανακοινωθούν και να δρομολογηθούν άμεσα κατάλληλα κι επαρκή οικονομικά εργαλεία για τους τομείς που έχουν ήδη πληγεί, όχι μόνο στις περιοχές της Ηλίας, Αχαΐας και όπου αλλού έχουν εμφανιστεί κρούσματα, αλλά και σε κλάδους ολόκληρους που χωρίς να έχει υπάρξει ακόμα κατακόρυφη αύξηση κρουσμάτων, ο φόβος αλλά και τα μέτρα που λαμβάνονται, τους έχουν φέρει ήδη σε πολύ δύσκολη θέση και υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης.

Τομείς που έχουν ήδη πληγεί πολύ σοβαρά, όχι μόνο στην Ελλάδα, είναι για παράδειγμα:

  • οι αεροπορικές εταιρίες, ο σιδηρόδρομος και οι μεταφορές γενικότερα, ακόμα και οι μετακινήσεις με τα αστικά μέσα μεταφοράς,
  • τα ξενοδοχεία και hostels στις πόλεις εξαιτίας των μαζικών ακυρώσεων για τον Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο, τόσο μεμονωμένων ταξιδιωτών όσο και ομάδων και γκρουπ για συνέδρια, κοινωνικές δραστηριότητες, πολιτιστικές κι άλλες ανταλλαγές νέων (π.χ. προγράμματα Erasmus+),
  • διοργανωτές εκδηλώσεων και εκθέσεων,
  • εστιατόρια, μπαρ, χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων και εκθέσεων.

Είναι φανερό, επίσης, το πάγωμα ή η ελαχιστοποίηση των προ-κρατήσεων, των σχεδιασμών και συμφωνιών ακόμα και για τους μήνες μετά τον Ιούνιο.

Αυτό είναι ότι χειρότερο θα μπορούσε να συμβεί ακριβώς την περίοδο που ξεκινούσε η καλύτερη τουριστική περίοδος στις πόλεις όσο και ο προγραμματισμός για τις νησιωτικές και άλλες περιοχές για το Πάσχα και το καλοκαίρι.

Δεν ξέρουμε ακόμα πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στα θέματα υγείας, αλλά το σίγουρο είναι ότι η κρίση αυτή μοιάζει πολύ με την μεγάλη κρίση που προκλήθηκε το 2008 και είχε τεράστιες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Ελλάδα που δεν είχαν αναπτύξει εγκαίρως σενάρια και εργαλεία για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις στην οικονομία τόσο από το παγκόσμιες εξελίξεις όσο και από τα  διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. 12 χρόνια μετά, σε κάποιους τομείς υπάρχουν βελτιώσεις, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι η ελληνική διοίκηση, η οικονομία και η κοινωνία είναι σήμερα καλύτερα προετοιμασμένες για τις επιπτώσεις από τη νέα κρίση, που δυστυχώς φαίνεται ότι θα έχει διάρκεια και ένταση.

Συντονισμένα κι ολοκληρωμένα μέτρα σε διεθνές, ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο

Είναι ανάγκη, λοιπόν, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο να διαμορφωθούν άμεσα και αποτελεσματικά εργαλεία για να υποστηριχθεί (και) αυτός ο τομέας, κυρίως οι μικρομεσαίες και συνεργατικές- συνεταιριστικές επιχειρήσεις σε ολόκληρη την τουριστική αλυσίδα, από τους ξενώνες/hostels, τα ξενοδοχεία, χώρους εστίασης, φορείς εκδηλώσεων και ξεναγήσεων μέχρι παραγωγούς και προμηθευτές που εξειδικεύονται στον τομέα.

Πέρα από τα γενικού χαρακτήρα μέτρα, χρειάζεται εξειδίκευσή τους σε περιφερειακό επίπεδο, αφού σοβαρές αλλά διαφορετικές θα είναι οι επιπτώσεις ανά περιφέρεια, για παράδειγμα:

  • στην Αττική και στην Κ. Μακεδονία (που έχουν έναν τουριστικό τομέα που έχει πληγεί πρώτος και σοβαρά, αλλά υπάρχουν και άλλοι τομείς που θα πληγούν με διαφορετικό τρόπο στη συνέχεια),
  • στο Ιόνιο (είναι πιθανόν να είναι πολύ μεγάλη η επίπτωση από τον μηδενισμό του τουρισμού από Ιταλία),
  • στα νησιά του Ν. Αιγαίου (που είναι σχεδόν αποκλειστικά εξαρτημένα από τον τουρισμό) και
  • στην Κρήτη (που ναι μεν είναι εξαρτημένη σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό αλλά διαθέτει και σημαντικό πρωτογενή παραγωγή).

Το πρώτο και καθοριστικό είναι το πώς θα κινηθεί η ΕΕ. Σίγουρα πρέπει να κινηθεί με εντελώς διαφορετικό τρόπο σε σχέση με την δημοσιονομική αλλά και την προσφυγική πρόκληση. Και στις δύο περιπτώσεις κινήθηκε πολύ αργά, τα μέτρα ήταν πολύ λίγα και χωρίς αποφασιστικότητα με αποτέλεσμα οι επιπτώσεις να είναι πολύ μεγάλες. Η κρίση με τον κοροναϊό μπορεί να έχει πολύ ευρύτερες επιπτώσεις, στην δημόσια υγεία, στο σύστημα περίθαλψης, στην παραγωγή ιδιαίτερα χρήσιμων προϊόντων, στην διασφάλιση υπηρεσιών που είναι απαραίτητες ακόμα και μέσα σε μια βαθιά κρίση, καθώς και στην ευρύτερη οικονομία και εργασία. Η απάντηση της ΕΕ θα πρέπει να είναι ολοκληρωμένη και άμεση, όχι δειλή και πολύ αργή.

Επίσης, χρειάζεται να αξιοποιήσουμε την εμπειρία που υπάρχει σε διεθνείς οργανισμούς, όπως τα Ηνωμένα Έθνη και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού ή  ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, που έχουν σημαντική εμπειρία από την διαχείριση των επιπτώσεων όχι μόνο στην υγεία αλλά και στην κοινωνία και στην οικονομία από προηγούμενες κρίσεις ιών, που ίσως στην Ευρώπη δεν συνειδητοποιήσαμε επαρκώς, όπως για παράδειγμα:

Οι διεθνείς οργανισμοί αναζητούν, μάλιστα, από κοινού τρόπους συνεργασίας για να παίξει ο τουριστικός τομέας ενεργό ρόλο τόσο στον περιορισμό της διάδοσης του κοροναϊού όσο και ανάκαμψης της οικονομίας

ενώ έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να συμβάλλουν με κατευθυντήριες οδηγίες και υποστήριξη για μέτρα ανάκαμψης των κρατών, καθώς και του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τουριστικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων εξειδικευμένων φορέων που σχετίζονται με τον τουρισμό, όπως οι διοργανωτές εκδηλώσεων, εκθέσεων, συνεδρίων, ξεναγήσεων κ.ά.

Η κρίση θα πλήξει με διαφορετικό τρόπο τις τουριστικές επιχειρήσεις και λόγω των διαφορετικών χαρακτηριστικών τους

Η χώρα μας εξαρτιέται, ίσως υπερβολικά πολύ, από τον τουρισμό, και οι αρνητικές επιπτώσεις σε αυτόν θα προκαλέσουν, έτσι κι αλλιώς, ντόμινο σε πολλούς άλλους κλάδους που συνδέονται με αυτόν. Δύσκολα θα αντέξουν οι περισσότερες επιχειρήσεις – ιδιαίτερα οι πιο αδύναμες – αν η κρίση διαρκέσει μετά τον Απρίλιο ή ακόμα περισσότερο.

Ήδη η προηγηθείσα δημοσιονομική κρίση έχει προκαλέσει υπερ-συγκέντρωση του τομέα σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις που διαθέτουν κεφάλαια ή έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό, κάτι που είναι σχεδόν αδύνατο για μικρές, πολύ μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις. Η νέα κρίση μπορεί να ισοπεδώσει ότι επιβίωσε ή ότι καινούργιο δημιουργήθηκε ως απάντηση στην δημοσιονομική κρίση.

Οι περισσότερες επιχειρήσεις σε  όλη την τουριστική βεντάλια είναι κυρίως μικρομεσαίες ή συνεταιριστικές, αν και μεγάλο κομμάτι της οικονομικής πίτας έχουν οι αλυσίδες και οι όμιλοι. Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO) Zurab Pololikashvili “οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν περίπου το 80% του τουριστικού τομέα και είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες, με εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων τοπικών κοινωνιών και ευάλωτων πληθυσμών  που βασίζονται στον τουρισμό”.

Μια ιδιαίτερη κατηγορία επιχειρήσεων που μέχρι σήμερα ελάχιστα λαμβάνονται υπόψη στη χώρα μας είναι αυτός των συνεταιριστικών – συνεργατικών επιχειρήσεων και των αγρο-τουριστικών που πέρα από την οικονομική δραστηριότητα έχουν αυξημένο κοινωνικό, οικολογικό και τοπικό αντίκτυπο. Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν άμεσα, πρέπει να αφορούν και αυτές τις κατηγορίες επιχειρήσεων που σήμερα έχουν ελάχιστη ή μηδενική πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό ή συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, παρά τον σημαντικό ρόλο που παίζουν στην δημιουργία μιας βιώσιμης οικονομίας και ενός νέου παραγωγικού μοντέλου, όσο και στην στήριξη της τοπικής οικονομίας και της απασχόλησης. Οι περισσότερες από τις επιχειρήσεις αυτές είναι πολύ πιο εκτεθειμένες στον κίνδυνο αφού δεν είχαν σε προηγούμενες περιόδους ούτε επαρκή κεφάλαια ούτε πρόσβαση σε ικανοποιητικό και δίκαιο δανεισμό για την ανάπτυξή τους ή την επιβίωσή τους σε μια δύσκολη εποχή όπως η σημερινή.

Η δεύτερη, σε εξέλιξη, κρίση, σε συνέχεια της προηγηθείσας δημοσιονομικής, θα μπορούσε – αν υπάρξουν κατάλληλες κινήσεις – να βοηθήσει να αντιμετωπιστούν διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας καθώς και δυσλειτουργίες του τραπεζικού συστήματος. Το τελευταίο, αν και έχει λάβει τεράστια δημόσια χρηματοδότηση κι ενισχύθηκε με κατάλληλα εργαλεία για να μειωθούν οι κίνδυνοι γι αυτό από την παροχή νέας ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, συνεχίζει να αποκλείει στην πράξη το μεγαλύτερο ποσοστό των Μικρο-Μεσαίων και σχεδόν το σύνολο των κοινωνικών – συνεταιριστικών και συνεργατικών επιχειρήσεων από δίκαιη πρόσβαση σε δανεισμό, ακόμα και για μικρο-πιστώσεις.

Είναι σημαντικό στην κοινή προσπάθεια επιβίωσης να μην είναι κάθε χώρα αλλά και κάθε επιχείρηση μόνη της γιατί το κόστος τελικά θα είναι έτσι ανυπολόγιστο για την οικονομία και την κοινωνία. Στο παρελθόν έχουν υπάρξει πολλά άλλα κύματα τσουνάμι που έπληξαν τον τουριστικό τομέα και γι αυτό χρειάζεται μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση για το πώς

(α) σε αυτή τη φάση, θα αποφευχθεί μια πλήρης κατάρρευση του τομέα, κάτι που θα προκαλέσει ντόμινο άλλων καταρρεύσεων

(β) την επόμενη μέρα, θα ανακάμψει, ίσως μέσα από πιο βιώσιμα μοντέλα τουρισμού και πολιτικές που θα ενδυναμώσουν τις συνεργασίες, τα δίκτυα και την ανάπτυξη κοινών εργαλείων απέναντι σε κρίσεις

(γ) πώς θα συμβάλλει στην γενικότερη ανάκαμψη.

Τα μέτρα χρειάζεται να έχουν δύο διαστάσεις:

  • επείγοντα, γρήγορα, ευέλικτα, στοχευμένα και αποτελεσματικά όσο διαρκεί η κρίση, με στόχο την προστασία από κατάρρευση πολλών κλάδων αλλά και της οικονομίας γενικότερα,
  • καλά σχεδιασμένα από σήμερα για ανάκαμψη, μόλις περάσει η κρίση, με συνεχή επικαιροποίησή τους ανάλογα με τις εξελίξεις και την ένταση της κρίσης.

Προφανώς δεν μπορούμε να ξέρουμε τώρα πώς θα εξελιχθεί η κρίση, αλλά ένας σωστός σχεδιασμός σήμερα που επικαιροποιείται συνεχώς θα μας γλυτώσει από μεγάλες καθυστερήσεις αύριο στην υιοθέτηση μέτρων ανάκαμψης, και μάλιστα σε μια στιγμή που θα απαιτείται άμεση δράση γιατί η οικονομία θα είναι πολύ εξαντλημένη. Η επιστήμη προσφέρει την δυνατότητα σεναρίων, όπως για παράδειγμα σχεδιασμός με βάση το αισιόδοξο σενάριο (η κρίση είναι σχετικά σύντομη), το ήπιο (η κρίση διαρκεί μερικούς μήνες, βρίσκεται φάρμακο, ο ανθρώπινος οργανισμός αναπτύσσει άμυνες) και το απαισιόδοξο (η κρίση παρατείνεται και επεκτείνεται, η Ιταλία δεν είναι η εξαίρεση, η παγκόσμια οικονομία μπαίνει σε πολύ μεγάλη ύφεση και τομείς καταρρέουν).

Μερικές προτάσεις για την επιβίωση των επιχειρήσεων μέσα στην κρίση

Τα μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης του κοροναϊού είναι αναγκαία, αλλά όσο γενικεύονται θα προκαλούν αλυσιδωτές επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά καθώς και στην οικονομία των επιχειρήσεων και των πολιτών. Επομένως, θα πρέπει να συνοδεύονται και με τα ανάλογα σενάρια υποστήριξης και της οικονομίας, πριν καταρρεύσει και προκαλέσει άλλα μεγάλα προβλήματα.

Η ικανότητα ανθεκτικότητας της κοινωνίας μας αφορά σήμερα στην δυνατότητα ή όχι να περιορίσουμε την επέκταση των αρνητικών συνεπειών του κοροναϊού όχι μόνο στην υγεία και στην κοινωνική συνοχή αλλά και στο σύνολο της οικονομίας,  το αν και πότε θα αναπτυχθούν κατάλληλα εργαλεία για την ενίσχυση σήμερα αυτών των επιχειρήσεων που κινδυνεύουν και πώς αύριο θα συμβάλλουμε οργανωμένα στην ανάκαμψη.

Με βάση το γεγονός ότι ζούμε την κρίση στον τουριστικό τομέα από μέσα (λόγω της λειτουργίας του καινοτόμου WELCOMMON HOSTEL που λειτουργούμε ως κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση ο Άνεμος Ανανέωσης) και επειδή οι εξελίξεις είναι ραγδαίες, προτείνουμε μερικά εργαλεία με επείγοντα χαρακτήρα που πρέπει να ισχύσουν άμεσα. Ακόμα και δύο μήνες αβεβαιότητας μπορεί να οδηγήσουν σε κατάρρευση πολλές επιχειρήσεις:

– Ευέλικτα και άμεσα εφαρμόσιμα προγράμματα ενίσχυσης επιχειρήσεων που πλήττονται ήδη από την κρίση, με στόχο να μπορέσουν να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας.

– Χαμηλότοκα ή μηδενικού επιτοκίου δάνεια και χρηματοδότηση κεφαλαίου κίνησης για όλες τις επιχειρήσεις που πλήττονται άμεσα ή έμμεσα, χωρίς υπερβολική γραφειοκρατία και μη-ρεαλιστικές εγγυήσεις.

– Πρόσβαση σε προγράμματα εκπαίδευσης και επανεκπαίδευσης προσωπικού αλλά και των πελατών για μείωση των κινδύνων μετάδοσης του κοροναϊού. 

– Ενίσχυση των ξενοδοχείων και ξενώνων για την απόκτηση αυξημένων μέσων και υπηρεσιών απολύμανσης, κατάλληλων μέτρων υγιεινής κι ασφάλειας.

– Πάγωμα με νομοθετική πράξη των εξώσεων που είναι πιθανόν να αποπειραθούν ιδιοκτήτες λόγω των οικονομικών δυσκολιών που θα αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις εξαιτίας της αδυναμίας να καταβληθούν ενοίκια τους επόμενους μήνες, (εξαιτίας ανωτέρας βίας λόγω κοροναϊού, μαζικές ακυρώσεις, μεγάλες απώλειες εσόδων).

– Πάγωμα σε πρώτη φάση για ένα 4μηνο της υποχρέωσης καταβολής ασφαλιστικών και φορολογικών εισφορών για κατηγορίες επιχειρήσεων που αποδεδειγμένα πλήττονται ήδη (δημιουργία από την κεντρική διοίκηση ενός καταλόγου με κατηγορίες αυτών των επιχειρήσεων που θα δικαιούνται εφαρμογής της διάταξης, ώστε να είναι ξεκάθαρα ενήμερες οι εφορίες για το ποιοι δικαιούνται και ποιοι όχι). Η αναστολή πληρωμής ΦΠΑ ελάχιστα αφορά ξενοδοχεία και ξενώνες, αφού τα έσοδά τους είναι κυρίως με ΦΠΑ 13% ενώ τα έξοδα με 24%.

– Πρόβλεψη άμεσα της δυνατότητας έκδοσης ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας ηλεκτρονικά για τις επιχειρήσεις που πλήττονται, πριν δημιουργηθούν προβλήματα.

– Ενίσχυση μέσα από τον κρατικό προϋπολογισμό με διαδικασίες εξπρές προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και εφαρμογής συστημάτων Ανανεώσιμης Ενέργειας σε ξενοδοχεία, ξενώνες/Hostel και άλλες τουριστικές επιχειρήσεις, ώστε είτε για να ανακτήσουν κεφάλαια που έχουν δαπανήσει για ενεργειακή αποτελεσματικότητα μέσα στο 2019 αλλά δεν έχουν αποσβέσει ακόμα  είτε για να πετύχουν μείωση των λειτουργικών δαπανών τους, αφού η κατανάλωση ενέργειας αποτελεί μεγάλο ποσοστό των λειτουργικών δαπανών ξενοδοχείων, ξενώνων / hostel. Το μέτρο θα είναι, επίσης, χρήσιμο στο πλαίσιο μιας ισχυρής Πράσινης Συμφωνίας για την Ελλάδα για την επίτευξη και άλλων οικονομικών, κλιματικών, ενεργειακών και κοινωνικών στόχων αναδεικνύοντας την σημασία των πράσινων λύσεων. Θα δώσει, επίσης, ώθηση σε τομείς της οικονομίας και της παραγωγής που είναι αναπτυσσόμενοι  στη χώρα μας, σε μια περίοδο που θα χρειαστεί αναζωογόνηση της οικονομίας με βιώσιμη προοπτική.

– Αξιοποίηση ξενοδοχείων και ξενώνων που επιθυμούν εθελοντικά να συμμετάσχουν σε προγράμματα υποστηριζόμενης φιλοξενίας (με ευρωπαϊκούς κι εθνικούς πόρους) για ένα 3μηνο προσφύγων/μεταναστών με στόχο να μεταφερθούν 30.000 άτομα άμεσα από τα νησιά στην Αττική και σε άλλες περιοχές της ηπειρωτικής χώρας , για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας. Είναι πολύ σημαντικό να μειωθεί άμεσα η πίεση στα νησιά με ορθολογικές και δίκαιες λύσεις, win-win, που μπορεί να συνδυαστούν με μέτρα για τον τουριστικό κλάδο που πλήττεται. Οι συνθήκες διαβίωσης στους επίσημους κι ανεπίσημους καταυλισμούς είναι άθλιες και οποιαδήποτε επέκταση του κοροναϊού στους καταυλισμούς θα έχει τραγικές επιπτώσεις τόσο στους πρόσφυγες όσο και στο δημόσιο σύστημα υγείας. Όπως είναι σήμερα η κατάσταση εκεί, είναι αδύνατο να τηρηθούν στοιχειώδεις κανόνες προσωπικής καθαριότητας και υγιεινής, εθελοντικής απομόνωσης των ατόμων που είναι ευάλωτα, διαχωρισμού των παιδιών από την υπόλοιπη κοινότητα για να μην συμβάλλουν στην διάδοση του κοροναϊού. Η υγεία αυτών των πληθυσμών είναι ήδη ασταθής λόγω της ταλαιπωρίας, της ψυχολογικής πίεσης που αντιμετωπίζουν και των κακών συνθηκών ζωής, άρα είναι πιο ευάλωτοι στον κοροναϊό.

Προτείνουμε, επίσης, μερικά εργαλεία για την επόμενη μέρα, με στόχο την ανάκαμψη μετά την κρίση:

–  Διαμόρφωση μιας νέας στρατηγικής για τον τουρισμό που θα βασίζεται σε πιο βιώσιμα μοντέλα και θα υιοθετήσει εργαλεία και πολιτικές ενίσχυσης της δικτύωσης μεταξύ των ίδιων των τουριστικών επιχειρήσεων αλλά και με παραγωγικούς κλάδους.

– Εργαλεία για μαζική ενεργειακή αναβάθμιση όλων των τουριστικών εγκαταστάσεων, ώστε να μειωθούν τα λειτουργικά έξοδά τους αλλά και να συμβάλλουν στην επίτευξη κλιματικών κι ενεργειακών στόχων.

– Ενίσχυση μέσα από διάλογο των κοινωνικών εταίρων για πιο ανθεκτικά και βιώσιμα συστήματα προμηθειών.

Στις συνθήκες που βιώνουμε σήμερα δεν μπορεί και δεν πρέπει να εφαρμοστούν τα τυπικά τραπεζικά κριτήρια που ισχύουν και τα οποία οδηγούν τελικώς σε αποκλεισμό από δάνειο ή ευρωπαϊκά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα επιχειρήσεις που ήδη έχουν κάποιο δάνειο ή και κόκκινο δάνειο καθώς και επιχειρήσεις που δεν έχουν κέρδη τα τελευταία χρόνια, ασχέτως αν κάνουν ή όχι επενδύσεις ή έχουν δημιουργήσει θέσεις εργασίας.

Η νέα κρίση είναι ευκαιρία να δούμε ξανά το πώς η κοινωνία, οι υποδομές της αλλά και η οικονομία μας μπορεί να είναι πιο ανθεκτικές απέναντι σε κρίσεις, δημοσιονομικές, οικονομικές, κοινωνικές ή οικολογικές, πώς αναπτύσσουμε γρήγορα τα κατάλληλα εργαλεία για τον περιορισμό της έντασης κι έκτασης μιας κρίσης και πώς ανακάμπτουμε γρήγορα χωρίς να αφήνουμε κάποιους πίσω μόνους και κατεστραμμένους. Έχουμε μια ευκαιρία να αποδείξουμε ότι λαμβάνουμε τα μαθήματα, δεν επαναλαμβάνονται για πολλοστή φορά τα ίδια λάθη.

  • Ο Νίκος Χρυσόγελος είναι πρώην ευρωβουλευτής, Project manager του καινοτόμου WELCOMMON HOSTEL που έχει δημιουργήσει στην Αθήνα η κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ, της οποίας είναι πρόεδρος

Image result for eubudget

Την Τρίτη 10 Μαρτίου το Ευρωκοινοβούλιο συζήτησε τα αρνητικά αποτελέσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Φεβρουαρίου σχετικά με τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ.

Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στις 20-21 Φεβρουαρίου ολοκληρώθηκε χωρίς τα κράτη μέλη να έχουν φτάσει ακόμη σε συμφωνία για την κοινή τους θέση για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027. 

Η έλλειψη κοινής θέσης έχει καθυστερήσει περαιτέρω τις διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο υπερασπίζεται έναν φιλόδοξο προϋπολογισμό που ανταποκρίνεται στις υποσχέσεις και προκλήσεις της ΕΕ, όπως η αλλαγή του κλίματος, η μετανάστευση και η ασφάλεια, και συνεχίζει, επίσης, να στηρίζει αγρότες, πόλεις, ερευνητές, επιχειρήσεις και ΜΚΟ σε ολόκληρη την Ευρώπη.

«Δεν μπορούμε να αντέξουμε μια στενή λογιστική προσέγγιση με πλήρη έλλειψη πολιτικού οράματος», ανέφεραν οι ευρωβουλευτές στις 21 Φεβρουαρίου. Στη συζήτηση, επανέλαβαν την απογοήτευσή τους για την αποτυχία της συνόδου κορυφής για τον προϋπολογισμό της ΕΕ και αξιολόγησαν την τρέχουσα κατάσταση καθώς και τις συνέπειες για τη χρηματοδότηση της ΕΕ για το επόμενο έτος και μετά. Οι ευρωβουλευτές καταδικάζουν τη στάση των κρατών μελών, τα οποία δεν είναι διατεθειμένα να δώσουν στην ΕΕ τους απαραίτητους πόρους για να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. «Καλύτερα καμία συμφωνία παρά μία κακή συμφωνία», τονίζουν οι ευρωβουλευτές, όσον αφορά την πρόσφατη σύνοδο της ΕΕ που κατέληξε με τα κράτη μέλη να αποτυγχάνουν για ακόμη μία φορά να συμφωνήσουν για την κοινή τους θέση σχετικά με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021 - 2027. Παροτρύνουν την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση ασφαλείας για τη βέβαιη πλέον περαιτέρω καθυστέρηση που θα αντιμετωπίσει ο επόμενος μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός, ώστε να προστατευθούν οι τελικοί δικαιούχοι όπως οι αγρότες, οι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, οι μαθητές και σπουδαστές, οι ερευνητές, οι επιχειρήσεις και οι ΜΚΟ σε όλη την Ευρώπη.

Μετά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 20-21 Φεβρουαρίου, ο πρόεδρός του Charles Michel παραδέχθηκε την αποτυχία της κατά την ομιλία του στη σύνοδο της ολομέλειας του ΕΚ, όπου οι ευρωβουλευτές επέκριναν την πρόταση που συζητήθηκε μεταξύ των κρατών μελών, δηλώνοντας ότι θα καθιστούσε την ΕΕ «παρωχημένη». Την αποκάλεσαν επίσης «σκανδαλώδη», ειδικά λαμβάνοντας υπόψη τόσο την κρίση στα ελληνικά σύνορα όσο και την επιδημία του COVID-19, καθώς ο πρόεδρος Michel είχε προτείνει περικοπές στα προγράμματα για τη μετανάστευση και την έρευνα, μεταξύ άλλων δημοσιονομικών μέτρων.

Μπορείτε να βρείτε συνδέσμους για τις ομιλίες από τη συζήτηση εδώ.

Σχετικές Πληροφορίες

Καθώς ο τρέχων μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2020, η ΕΕ χρειάζεται έναν νέο δημοσιονομικό σχεδιασμό για τα επόμενα επτά χρόνια. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τα σχέδια για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για το 2021-2027 τον Μάιο του 2018. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του τον Νοέμβριο του 2018 και την επιβεβαίωσε τον Οκτώβριο του 2019. Το Συμβούλιο δεν μπόρεσε να συμφωνήσει σε μια θέση και δεν έχει καθοριστεί, προς το παρόν, καμία ημερομηνία για άλλη ειδική συνάντηση για το θέμα αυτό μεταξύ των κρατών μελών.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων δημοσίευσε έκθεση άμεσης αξιολόγησης κινδύνου για την επιδημία του κορονοϊού στην Ευρώπη στις 2 Μαρτίου, σύμφωνα με την οποία ο κίνδυνος για την ευρεία και μακροχρόνια μετάδοση του COVID-19 στην ΕΕ τις επόμενες εβδομάδες είναι μέτριος προς υψηλός, ενώ αναμένεται περισσότερες χώρες να εντοπίσουν κρούσματα και κέντρα διασποράς.

Μια σημαντική αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων τις προσεχείς εβδομάδες θα επηρεάσει σημαντικά την δημόσια υγεία και τα συστήματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ενώ θα επιδράσει δραματικά και στην οικονομική και κοινωνική ζωή της Ευρώπης. Ήδη πολλοί τομείς της οικονομίας αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα και υπάρχει ορατός κίνδυνος αν δεν ληφθούν σοβαρά, αποτελεσματικά μέτρα εγκαίρως να καταρρεύσουν τομείς ολόκληροι συμπαρασύροντας το σύνολο της οικονομίας σε μια κρίση που μπορεί να είναι και χειρότερη της κρίσης του 2008.

Το σύστημα περίθαλψης δέχεται άμεσα τις πιέσεις, σε μια εποχή που αντιμετωπίζει ήδη διαρθρωτικά προβλήματα τόσο από λογικές που κυριάρχησαν το προηγούμενο διάστημα περί μαζικής ιδιωτικοποίησής του όσο και οριζόντιων περικοπών που επιβλήθηκαν στο πλαίσιο της πολιτικής δημοσιονομικής εξυγίανσης. Η έλλειψη μασκών και αντιμικροβιακών σκευασμάτων είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Είναι μεγάλη η έλλειψη κατάλληλων υποδομών που θα χρειαστούν σε περίπτωση αύξησης του αριθμού σοβαρών περιστατικών (πχ έλλειψη κατάλληλων μονάδων για σοβαρά περιστατικά - ΜΕΘ) αλλά και ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που θα είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο για να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις της πανδημίας, Πολύ περισσότερο που έμπειρο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό μετανάστευσε τα τελευταία χρόνια σε άλλες χώρες, ενώ οι ιδεοληψίες δεν επέτρεψαν την κάλυψη των κενών μέσω της προσέλκυσης ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού - μετά από αξιολόγηση και επανεκπαίδευσή του - που βρίσκονταν ανάμεσα στους ανθρώπους που βρέθηκαν ως πρόσφυγες ή και μετανάστες από το 2010 και μετά στη χώρα. 

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συζήτησε την επιδημία COVID-19 με την πρόεδρο της Επιτροπής von der Leyen και την κροατική Προεδρία του Συμβουλίου την Τρίτη 10.3, το πρωί.

Μετά την ταχεία εξάπλωση του COVID-19 σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, το Κοινοβούλιο αξιολόγησε την κατάσταση και τις συντονισμένες εθνικές προσπάθειες στην ΕΕ για τον περιορισμό της επιδημίας και των επιπτώσεών της. Οι προσπάθειες αυτές περιλαμβάνουν τη νέα ομάδα δράσης για τον κορονοΐό, την οποία ανακοίνωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής von der Leyen, η οποία θα συντονίσει τα κράτη μέλη όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών, την αξιολόγηση των αναγκών τους και τη διασφάλιση μιας συμπαγούς, πανευρωπαϊκής αντιμετώπισης.

Η Στέλλα Κυριακίδου, επίτροπος της ΕΕ για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων, είπε πως η επιδημία του COVID-19 αποτελεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία, με την κατάσταση να μεταβάλλεται από ώρα σε ώρα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εστιάσουν στις προσπάθειες περιορισμού του ιού για να επιβραδύνουν την εξάπλωσή του, ώστε τα συστήματα υγείας να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες του πληθυσμού, αλλά και να μετριαστούν όσο είναι εφικτό οι επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία.

Αρκετοί επικεφαλής πολιτικών ομάδων του ΕΚ εξέφρασαν τη συμπαράστασή τους προς όσους έχουν ήδη νοσήσει αλλά και το θαυμασμό τους για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που εργάζεται για να περιθάλψει τους ασθενείς. Πολλοί ευρωβουλευτές τόνισαν επίσης την ανάγκη για αλληλεγγύη σε ευρωπαϊκό επίπεδο και για περισσότερους πόρους για την έρευνα σχετικά με τον ιό. Σύμφωνα με τους ομιλητές, ο απαραίτητος ιατροφαρμακευτικός εξοπλισμός όπως διαγνωστικά τεστ, μάσκες και συσκευές υποβοήθησης του αναπνευστικού θα πρέπει να παράγονται εντός της ΕΕ ώστε όλα τα κράτη μέλη να μπορούν να προμηθευτούν ό,τι χρειάζονται. Κάποιοι ευρωβουλευτές ανέφεραν ότι διαφαίνεται η ανάγκη να πραγματοποιηθεί από κοινού εκτίμηση κινδύνων από την επιδημία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα εφαρμόζονται ομοιόμορφα μέτρα σε περιοχές με παρόμοιο επίπεδο κινδύνου. Συζητήθηκε ακόμη η ανάγκη για κοινούς κανόνες για την είσοδο στην ζώνη Σένγκεν.

Οι τομείς που βιώνουν άμεσα τις επιπτώσεις είναι ο τουρισμός, οι μεταφορές, τα συστήματα περίθαλψης, τα ασφαλιστικά συστήματα κ.ά. Αλλά η επέκταση της κρίσης θα πιάσει όλες τις οικονομικές δραστηριότητες, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Υπάρχει ανάγκη να δημιουργηθούν άμεσα ευέλικτα εργαλεία που θα στηρίξουν ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά και την απασχόληση. 

Μπορείτε να παρακολουθήσετε μαγνητοσκοπημένη τη συζήτηση.

Σχετικές πληροφορίες

Ο ιός COVID-19 εντοπίστηκε πρώτη φορά στη Wuhan της επαρχίας Hubei της Κίνας. Έχει επεκταθεί εκτός Ασίας και παρατηρούνται αυξανόμενα κρούσματα στην ΕΕ

Η Ιταλία είναι μια χώρα της ΕΕ που έχει πληγεί ιδιαίτερα και ήδη το σύστημα περίθαλψης έχει επιβαρυνθεί τρομακτικά.

Οι Γερμανοί πράσινοι προτείνουν να δεχθεί η Γερμανία 5000 πρόσφυγες από τους ελληνικούς καταυλισμούς και τα νησιά του Αιγαίου αλλά η πλειοψηφία του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου το απορρίπτει, κυρίως με την αιτιολογία ότι απαιτείται ευρωπαϊκή λύση. Τι έκαναν τα ελληνικά κόμματα με σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά για να πείσουν για υποστήριξη της πρότασης των Πράσινων; Αντί να υποδύεται τον στρατάρχη ο πρωθυπουργός δεν θα έπρεπε να μιλήσει με την Μέρκελ; Αν ήθελε λύσεις η ελληνική κυβέρνηση και τα κόμματα δεν θα έπρεπε να επηρεάσουν τα αδελφά Γερμανικά κόμματα ώστε να υπερψηφιστεί η πρόταση των πράσινων;

Σε συνέχεια άλλων πρωτοβουλιών για αλληλεγγύη προς την Ελλάδα αλλά και εξεύρεση αξιοπρεπούς λύσης για τους πρόσφυγες, οι Γερμανοί Πράσινοι κατέθεσαν τεκμηριωμένη πρόταση στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Γερμανίας αποτελούμενη από 9 προτάσεις, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων πρωτοβουλίες σε διμερές και ευρωπαϊκό επίπεδο για το προσφυγικό, πρόταση, την κατάπαυση του πυρός στη Συρία, με κεντρικό σημείο να δεχτεί η Γερμανία 5.000 πρόσφυγες από τους ελληνικούς καταυλισμούς και τα νησιά του Αιγαίου (ιδιαίτερα ασυνόδευτα παιδιά, εγκύους, άτομα με έντονα προβλήματα, γυναίκες που ταξιδεύουν μόνες, κα), με βάση μια σειρά διατάξεων της Γερμανικής Νομοθεσίας και του άρθρου 17 του Κανονισμού του Δουβλίνου ΙΙ 604/2013, την επανένωση οικογενειών κ.ά, ώστε να ηγηθεί και να ενθαρρύνει ανάλογη στάση και από άλλες χώρες, Παρόμοια ψήφισμα κυκλοφορεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο με πρωτοβουλία δύο πράσινων Ευρωβουλευτών και έχει συγκεντρώσει μέσα σε 3 μέρες πάνω από 70.000 υπογραφές,

Δυστυχώς η πρόταση μειοψήφησε (117 υπέρ. 495 κατά) γιατί καταψηφίστηκε από τα συντηρητικά κόμματα (CDU και CSU), το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (SPD), αν και πολλοί Σοσιαλδημοκράτες ήταν κατά βάσιν υπέρ της πρότασης των Πρασίνων, τους Φιλελεύθερους και τους ακροδεξιούς της Εναλλακτικής για τη Γερμανία.

Η αναπληρώτρια κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, SPD, Εύα Χεγκλ δήλωσε ότι στην πρόταση των Πρασίνων "υπάρχουν πολλά θετικά, δεν βοηθά όμως στην παρούσα φάση. Αναγκαία είναι μια ευρωπαϊκή λύση".

Πολλοί βουλευτές του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος έκαναν προσωπική δήλωση στην οποία τονίζουν ότι είναι υπέρ της υποδοχής προσφύγων στο πλαίσιο μιας "ευρωπαϊκής συμμαχίας της λογικής', διότι μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούν να βοηθηθούν πλήρως οι πρόσφυγες, υπογραμμίζοντας όμως ότι η αποδοχή της πρότασης των Πρασίνων δεν θα το επιτύχει αυτό.

Η καταψήφιση της πρότασης από τους Σοσιαλδημοκράτες βασίστηκε στην δέσμευσή τους να ψηφίζουν ως κυβερνητικοί εταίροι από κοινού με Χριστιανοδημοκράτες (CDU) και Xριστιανο-κοινωνιστές (CSU) θέματα που έρχονται στο ομοσπονδιακό κοινοβούλιο.

ΑΜΕΣΑ, πραγματικά άμεσα, πρέπει να μεταφερθούν τουλάχιστον 30.000 πρόσφυγες από τα νησιά σε ανθρώπινες εγκαταστάσεις στην ηπειρωτική Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Σκεφτείτε τα μέτρα που πρέπει να παίρνουμε για την προστασία μας από τον κοροναϊό: Υγιεινή, καθαριότητα, πλύσιμο χεριών, απόσταση ενός μέτρου, παραμονή στο σπίτι για τους πιο ευάλωτους και με προβλήματα υγείας. Απλώς ΔΕΝ υπάρχει στοιχειώδης δυνατότητα να εφαρμοστούν αυτά εκεί. Ακούει κανείς;

Είναι θέμα προστασίας της δημόσιας υγείας, δεν αφορά μόνο τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις διεθνείς συμβάσεις. Αύριο θα είναι αργά, αν ο ιός περάσει στους καταυλισμούς με τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Οι επιπτώσεις δεν θα είναι μόνο στους ίδιους τους πρόσφυγες, αλλά και στα νησιά και στο σύστημα περίθαλψης και στην οικονομία.

Ο ρατσισμός δεν ήταν ποτέ λύση, ορθολογικά και από κοινού με όλους τους ευρωπαίους μέτρα μπορεί να φέρουν λύση, όπως μέτρα αποσυμφόρησης των νησιών και δίκαιης κατανομής των ατόμων σε κατάλληλους χώρους. Ας απαιτήσουμε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για καλό σκοπό.

Ήδη κάπου 100.000 ευρωπαίοι πολίτες έχουν υπογράψει σχετικό κείμενο ζητώντας από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να δράσουν άμεσα πριν η κατάσταση μετατραπεί σε αληθινή καταστροφή και θρηνίσουμε θύματα. Η πρωτοβουλία των δύο πράσινων ευρωβουλευτών Sven Giegold MdEP, Erik Marquardt MdEP σε συνεργασία με τις Clara Anne Bünger und Ansgar Gilster

https://www.change.org/p/eil-petition-humanit%C3%A4re-krise-in-griechenland-deutschland-europa-m%C3%BCssen-fl%C3%BCchtlingen-schutz-bieten/u/25939658

#Moria #Corona #WirhabenPlatz #Covid_19 #refugees #withrefugees #Λέσβος #Χίος #Σάμος #actnow

Nikos Chrysogelos Sven Giegold @ErikMarquardt

Los socios de Som Energia aportan en solo 24 horas 4,75 millones de euros a la cooperativa

Αυτά συμβαίνουν στην Ισπανία. Εμείς εδώ;

Μέσα σε 24 ώρες ο ενεργειακός συνεταιρισμός SomEnergia συγκέντρωσε 4.750.000 € από 1529 ανθρώπους για να χρηματοδοτήσει άλλο ένα, το τρίτο του στη σειρά, πάρκο φωτοβολταϊκών στην Ισπανία. Το συνεταιριστικό μοντέλο που ακολουθεί είναι κατά τη γνώμη μου το πιο κατάλληλο και για την Ελλάδα. Είναι αυτό της "φράουλας", δηλαδή υπάρχει ένας συνεταιρισμός - μητρική επιχείρηση που αναπτύσσεται σε επίπεδο Ισπανίας με πάνω από 60 τοπικές πρωτοβουλίες, νέα φυτά. Όπως και στη φράουλα, όταν τα νέα φυτά μεγαλώσουν και αποκτήσουν ρίζες και είναι βιώσιμα, τότε μπορούν να αυτονομηθούν αν θέλουν. Ο ενεργειακός αυτός συνεταιρισμός είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος, αν και ξεκίνησε από 7 άτομα σε ένα μικρό μέρος της Β. Ισπανίας.

Στην Ελλάδα η νομοθεσία για τις ενεργειακές κοινότητες δεν επέτρεψε μια τέτοια εξέλιξη προσφέροντας την δυνατότητα δημιουργίας διαφορετικών μοντέλων που θα μπορούσαν να δοκιμαστούν στην πράξη. Προώθησε για άλλη μια φορά την επιβολή ενός και μοναδικού μοντέλου, που αποδείχθηκε εξωπραγματικό. Τελικά αυτό που πέτυχε είναι να εμφανιστούν ως "ενεργειακές κοινότητες" πολλά σχήματα μαϊμού, και κάθε μεγάλη επιχείρηση να προσπαθεί να δημιουργήσει ¨ενεργειακές κοινότητες" απαξιώνοντας τελικά την έννοια της συμμετοχής των πολιτών στις επενδύσεις για ανανεώσιμες πηγές
Τα λέγαμε κάποιοι αλλά η τότε κυβέρνηση δεν άκουγε. Τα έκανε μπάχαλο και στην κοινωνική- συνεργατική οικονομία. Δεν φανταζόμαστε η νέα κυβέρνηση να είναι καλύτερη.

1000 άτομα σε webinar με θέμα: "Η ντροπή της Ευρώπης - Άμεσα από τον καταυλισμό της Μόρια στη Λέσβο", που οργανώθηκε στις 11.3.2020

Η ηλεκτρονική συζήτηση οργανώθηκε από τον γερμανό πράσινο ευρωβουλευτή Sven Giegold, που συντόνισε τη συζήτηση, σε συνεργασία με
- τον επίσης Γερμανό ευρωβουλευτή Erik Marquardt (που βρέθηκε για άλλη μια φορά στη Λέσβο),
- την Carola Rackete (καπετάνισσα του πλοίου Sea- Watch διάσωσης προσφύγων στη Μεσόγειο που είχε συλληφθεί στην Ιταλία για το έργο της αλλά αθωώθηκε από την Ιταλική δικαιοσύνη έχοντας σηκώσει κύμα συμπαράστασης,
- την δημοσιογράφο Carolin Emcke και
- την Clara Anne Bünger.

Τη συζήτηση που κράτησε 2 ώρες, παρακολούθησαν και παρενέβησαν με ερωτήσεις ή σχόλια 1000 άτομα, που βρισκόταν στο webinar όλο το βράδυ. Αυτό το τεράστιο ενδιαφέρον δείχνει πόσο σημαντικό είναι αυτό το θέμα για πολλούς Ευρωπαίους πολίτες. Συζητήθηκαν με την συμμετοχή πολλών οργανώσεων, δημοσιογράφων και νομικών ένα σύνολο θεμάτων, από τις συνθήκες που ζουν οι πρόσφυγες μέχρι το νομικό πλαίσιο που θα επέτρεπε να μεταφερθούν οι πρόσφυγες και στην ηπειρωτική Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες. Επίσης συζητήθηκε το πώς θα μπορούσαν οι πράσινοι να συμβάλλουν στην μεταφορά ενός αριθμούς προσφύγων από τα νησιά σε κρατίδια ή πόλεις στην διοίκηση των οποίων συμμετέχουν. Είναι γεγονός ότι πάνω από 400 γερμανικές πόλεις έχουν εκφράσει ένα παρόμοιο ενδιαφέρον, ασχέτως της απόρριψης από το ομοσπονδιακό κοινοβούλιο της πρότασης των Πράσινων να μεταφερθούν άμεσα, ως μια κίνηση συμβολισμού, 5000 πρόσφυγες από τα νησιά και τα σύνορα στην Γερμανία. Βασική παρατήρηση από όλους/ες: μη βιώσιμες οι συνθήκες στη Λέσβο και στην ευρωπαϊκή πολιτική για τους πρόσφυγες γενικότερα.

Παρά την πανδημία της κορονοϊού, φαίνεται, όπως δήλωσε, ο Sven Giegold, ότι "πολλοί άνθρωποι ανησυχούν για την τύχη των προσφύγων στα ελληνικά νησιά και στα ευρωπαϊκά εξωτερικά σύνορα. Στο webinar όλοι κατέστησαν σαφές ότι δεν πρόκειται μόνο για έλλειψη ανθρωπιάς, αλλά και για προδοσία των ευρωπαϊκών μας αρχών και για παραβίαση του ευρωπαϊκού και του διεθνούς δικαίου".

Αν θέλετε να παρακολουθήσετε ξανά το webinar ή το χάσατε, μπορείτε να το κάνετε εδώ: https://sven-giegold.de/europe-calling-extra-europas-schan…/

Σύνδεσμοι σχετικά με το θέμα:
- Equal Rights Beyond Borders: https://www.equal-rights.org/
- Brief von 85 NGOs: "Protect our laws and humanity!"

Η εικόνα ίσως περιέχει: 6 άτομα, άτομα κάθονται, τηλέφωνο, γυαλιά και υπαίθριες δραστηριότητες

O περιορισμός της διάδοσης του κοροναϊού είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα κι αφορά στην δημόσια υγεία, στην κοινωνική συνοχή και στην οικονομία. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίζουμε να αδιαφορούμε για τις επιπτώσεις στην υγεία, την κοινωνία και την οικονομία και από άλλους παράγοντες όπως είναι

- τα τροχαία (χιλιάδες θύματα κάθε χρόνο στην Ευρώπη, η Ελλάδα στις πρώτες θέσεις),

- η ατμοσφαιρική ρύπανση (13.000+ πρόωροι θάνατοι κάθε χρόνο στην Ελλάδα), 400.000 στην Ευρώπη,

- η κακή διατροφή και η έλλειψη άσκησης,

- το κάπνισμα,

- οι ανισότητες, η φτώχεια και οι διακρίσεις,

- η εντεινόμενη κλιματική κρίση (350.000 επιπλέον θύματα το χρόνο μέσα στον αιώνα) κ.ά.

Γιατί λαμβάνονται έκτακτα μέτρα μόνο για έναν - πολύ επικίνδυνο βέβαια - ιό αλλά όχι για ένα σύνολο άλλων σοβαρών προβλημάτων που σκοτώνουν χιλιάδες άτομα κάθε χρόνο και μπορούμε να δράσουμε πολύ πιο εύκολα, ενδυναμώνοντας και όχι τρομοκρατώντας την κοινωνία; Είναι θέματα που πρέπει να συζητήσουμε την επόμενη μέρα

Ακόμα και στο επίπεδο των μέτρων που πρέπει να παρθούν, είναι σημαντικό να μην μείνουμε στις απαγορεύσεις αλλά να αναζητήσουμε λύσεις που θα αποτελέσουν τη βάση και για νέα μοντέλα κοινωνικής οργάνωσης, όπως:
- κοινωνική καινοτομία στα μοντέλα υγείας, από την υποστήριξη ατόμων που έχουν προβλήματα υγείας - κυρίως χρόνια - στο σπίτι (από την πραγματική βοήθεια μέχρι την νοσηλεία ή την φροντίδα ηλικιωμένων ή ΑΜΕΑ), χωρίς το βάρος να πέφτει στην οικογένεια,
- ευέλικτα συστήματα σε περιόδους κρίσης, όπως κάνει η Γερμανία σε σταθμούς βοήθειας στους δρόμους, ώστε να μην υπερφορτώνονται τα νοσοκομεία και διαδίδονται ασθένειες σε άτομα που είναι ευάλωτα ήδη από άλλα προβλήματα υγείας,
- ενδυνάμωση όλων των κοινωνικών ομάδων ώστε να μπορούν να παίξουν ενεργό ρόλο στην αντιμετώπιση του ιού ή κάποιας άλλης κρίσης (πχ δημοσιονομική, κλιματική, κοινωνική κ.ά.), αντί η κάθε κρίση να διαλύει την κοινωνική συνοχή,
- ανασυγκρότηση της εκπαίδευσης και της παιδείας ώστε να είναι ευέλικτη και να στηρίζει την δημιουργία ενεργών πολιτών (ανεξαρτήτως ηλικίας), ακόμα και σε περίπτωση μιας κρίσης - για παράδειγμα ακούστηκαν πολλά για ηλεκτρονικά μαθάηματα, το πώς δεν θα χαθεί η χρονιά αλλά ελάχιστα για το πώς τα παιδιά θα μπορούσαν να γίνουν ενεργοί παράγοντες στην μείωση της διάδοσης του κοροναϊού, αναγέννησης του σχολείου μετά την κρίση και τόσα άλλα που θα μπορούσαν να αναλάβουν στο πλαίσιο ενός νέου εκπαιδευτικού μοντέλου ενεργών μαθητών, και όχι φοβισμένων ή παθητικών παιδιών,
- τι ρόλο θα μπορούσε να αναλάβει ο τουριστικός τομέας για τον περιορισμό της διάδοσης του ιού αλλά και την ανασυγκρότηση της οικονομίας την επόμενη μέρα - αυτό είναι για παράδειγμα το αντικείμενο της συνεργασίας που αποφάσισαν πρόσφατα η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού. Η νέα κρίση θα ήταν επίσης μια ευκαιρία για νέα εργαλεία που θα βοηθήσουν να επιβιώσει ένας ολόκληρος κλάδος όπου είναι του τουρισμού, επιτυχγάνοντας παράλληλα και σε στόχους που αφορούν άλλες πολιτικές (πχ χρηματοδοτήσεις για ενεργειακή αναβάθμιση τουριστικών μονάδων για μείωση λειτουργικών εξόδων, επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές στα ξενοδοχεία και Hostels για επίτευξη κλιματικών στόχων)

Επίσης, είναι αναγκαίο να δούμε πώς οι κοινωνίες θα ανανεωθούν ηλικιακά και πληθυσμιακά, μια και ο κοροναϊός ...αποκαλύπτει στοιχεία για την ηλιακή σύνθεση των σύγχρονων κοινωνιών. Οι αναλογικά περισσότεροι νεκροί στην Ιταλία - φαίνεται ότι έχει μεγαλύτερο ποσοστό νεκρών σε σχέση με άλλες χώρες, διπλάσιος από Κίνα και ΗΠΑ- φαίνεται ότι εξηγούνται από το γεγονός ότι η Ιταλική κοινωνία έχει γεράσει σε σημαντικό βαθμό. Είναι δεδομένο πλέον ότι άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω κινδυνεύουν περισσότερο από οξεία συμπτώματα του ιού και κατά συνέπεια θάνατο. Στην Ιταλία σχεδόν το 1/4 του πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών, και ο Εθνικός Οργανισμός Υγείας της Ιταλίας έδωσε στην δημοσιότητα στοιχεία πως η μέση ηλικία των ατόμων που πέθαναν από τον κοροναϊό ήταν τα 81 έτη. Επίσης και η συντριπτική πλειονότητα των ατόμων που έχουν πεθάνει από τον ιό στις ΗΠΑ και στην Κίνα είναι ηλικίας 70-90 ετών.

Αλλά ίσως ακόμα πιο σημαντικό είναι να δούμε πώς θα περάσουμε σε μια νέα στρατηγική για υγιή κι ενεργή γήρανση, χωρίς η μεγάλη ηλικία να σημαίνει κατάρρευση της υγείας και της κοινωνικής συμμετοχής.

Αυτά και πολλά άλλα, για να μην μένουμε μόνο στο φόβο.

Επειδή η κρίση στην οικονομία μόλις ξεκίνησε και θα ακολουθήσει ένας μεγάλο κύκλος, ας δράσουμε άμεσα και αποτελεσματικά, όχι τα ίδια λάθη που έγιναν με την δημοσιονομική κρίση