Η Ευρωπαϊκή Οδηγία 1999/22 απαιτεί οι ζωολογικοί κήποι να διασφαλίζουν διαβίωση σε κατάλληλο περιβάλλον.  Στο φυσικό τους όμως περιβάλλον τα δελφίνια διανύουν καθημερινά αποστάσεις εκατοντάδων χιλιομέτρων, σε συνθήκες που καμιά τεχνητή δεξαμενή δε μπορεί να προσφέρει. Πρακτικά ανεφάρμοστη είναι και η επιταγή της ίδιας Οδηγίας οι ζωολογικοί κήποι να «προωθούν την εκπαίδευση του κοινού και την ευαισθητοποίησή του σε σχέση με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας».⁹

Στην ερώτησή του ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων επισημαίνει ότι χώρες όπως η Κύπρος και η Κροατία έχουν ήδη απαγορεύσει τα δελφινάρια βάζοντας τέλος στη χρήση κητωδών για εμπορική εκμετάλλευση και ψυχαγωγία, και ρωτά την Κομισιόν τι μέτρα πρόκειται να λάβει για να διασφαλίσει ότι οι εγκαταστάσεις με αιχμάλωτα κητώδη, ως «ζωολογικοί κήποι», ανταποκρίνονται στις  απαιτήσεις της σχετικής ευρωπαϊκής Οδηγίας.

Με δεδομένο ότι η εκπλήρωση των απαιτήσεων της Οδηγίας δεν είναι πρακτικά εφικτή για ζώα όπως τα δελφίνια και τα άλλα κητώδη, ο Μιχάλης Τρεμόπουλος ζητά από την Κομισιόν να εξετάσει τη θέσπιση ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την απαγόρευση της αιχμαλωσίας κητωδών και της χρήσης τους σε παραστάσεις, όπως και την πλήρη απαγόρευση της εμπορίας τους.

«Η αιχμαλωσία των δελφινιών και των άλλων κητωδών δεν πρέπει να έχει θέση σε μια Ευρώπη που δηλώνει ότι απορρίπτει τη βαρβαρότητα απέναντι στα ζώα», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Καμιά δεξαμενή, οσοδήποτε μεγάλη, δε μπορεί να προσφέρει  ανεκτές συνθήκες σε θαλάσσια ζώα πλασμένα να διανύουν καθημερινά εκατοντάδες χιλιόμετρα στο φυσικό τους περιβάλλον. Τα δελφινάρια μοιάζουν περισσότερο με τσίρκο, όπου τα ζώα αναγκάζονται με βάρβαρα μέσα να εκτελούν αφύσικες επιδείξεις, παρά με ζωολογικούς κήπους που υποτίθεται ότι ευαισθητοποιούν το κοινό. Η χώρα μας, που έχει το δελφίνι σύμβολο ελευθερίας και αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και της φύσης, είναι η πρώτη που θα έπρεπε να πιέσει για την κατάργηση της αιχμαλωσίας του σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και φυσικά θα πρέπει να κάνει την αρχή από τον εαυτό της».

(ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης του Μιχάλη Τρεμόπουλου) 

Θέμα: Προστασία των κητωδών από την αιχμαλωσία

Ισχυρά επιστημονικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι τα δελφίνια και οι φάλαινες σε αιχμαλωσία – ανεξάρτητα από το αν έχουν γεννηθεί σε τέτοιες συνθήκες – περιορίζουν σε μεγάλο βαθμό τη φυσική τους συμπεριφορά και παρουσιάζουν πλήθος ψυχολογικές διαταραχές.^1,2,3,4

Ειδικοί στα κητώδη καλούν για μεγαλύτερη προστασία τους, δεδομένου ότι έχουν ιδιαίτερες προσωπικότητες και ισχυρή αίσθηση του εγώ, μπορούν να σκεφτούν το μέλλον, δημιουργούν σύνθετες κοινωνικές δομές και έχουν υψηλό επίπεδο συναισθηματισμού και νοημοσύνης.⁵

Στην ΕΕ υπάρχουν σήμερα 34 δελφινάρια και περίπου 280 κητώδη σε αιχμαλωσία. Σε όλη την Ευρώπη η κοινή γνώμη στρέφεται κατά της μεταχείρισης των δελφινιών και φαλαινών ως πηγών κέρδους, και κατά της διατήρησής τους σε αιχμαλωσία με σκοπό τη δημόσια έκθεση. Το ACCOBAMS⁶ δηλώνει ότι η σύλληψη και η επίδειξη των κητωδών έρχονται σε αντίθεση με το πνεύμα του. Αντίθετα με την πλειοψηφία των άγριων ζώων στους ζωολογικούς κήπους, είναι προφανές ότι η αιχμαλωσία των κητωδών έχει μοναδικό σκοπό την εκτέλεση ακροβατικών επιδείξεων σε στυλ τσίρκου, με προφανή ελάχιστη εκπαιδευτική αξία⁷, και την εκμετάλλευσή τους σε φωτογραφήσεις και προγράμματα κολύμβησης με ανθρώπους.

Η Συνθήκη της Λισαβόνας απαιτεί πλήρη σεβασμό της ευημερίας των ζώων ως συναισθανόμενων όντων, ενώ το άρθρο 7 της Συνθήκης απαιτεί συνεκτική προσέγγιση⁸.  Η  Οδηγία 1999/22/EC απαιτεί οι ζωολογικοί κήποι να διασφαλίζουν διαβίωση σε κατάλληλο περιβάλλον και να «προωθούν τη δημόσια εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σε σχέση με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας».⁹

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

• Πώς διασφαλίζει ότι οι εγκαταστάσεις με αιχμάλωτα κητώδη, ως «ζωολογικοί κήποι», συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 1999/22/EC και ιδιαίτερα του άρθρου 3;
• Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φάλαινες και τα δελφίνια σε αιχμαλωσία δεν διαβιούν σε κατάλληλο περιβάλλον όπως απαιτείται από την Οδηγία 1999/22/EC, θα εξετάσει την απαγόρευση της αιχμαλωσίας κητωδών και της χρήσης τους σε παραστάσεις; Επιπλέον, θα εξετάσουν τη λήψη των απαραίτητων μέτρων απαγόρευσης του εμπορίου  κητωδών;

1)Marine Mammals in Captivity

http://www.wspa.org.uk/Images/159_the_case_against_marine_mammals_in_captivity_english_2009_tcm9-8409.pdf#false

2)Whale and Dolphin Conservation Society: http://www.wdcs.org/submissions_bin/Introduction_to_Captivity.pdf

3)Born Free Foundation: http://www.bornfree.org.uk/uploads/media/dolphins_in_captivity_01.pdf

4)ENDCAP: http://www.endcaptivity.org/

5) Prof. Thomas White: http://www.indefenseofdolphins.com

6) ACCOBAMS (Agreement on the Conservation of Cetaceans in the Black Sea, Mediterranean Sea and Contiguous Atlantic Area): http://www.accobams.org/

7) Dr. MARINO - Do Zoos and Aquariums Promote Attitude Change in Visitors?
http://www.nbb.emory.edu/faculty/personal/documents/MarinoetalAZAStudy.pdf

8) http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2008:115:0001:01:EN:HTML

9)http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1999:094:0024:0026:EN:PDF