Μέχρι το 1974 η Αμμόχωστος ήταν το μεγαλύτερο λιμάνι της Κύπρου αλλά και η καρδιά του κυπριακού τουρισμού. Από τότε, η ελληνοκυπριακή ζώνη της παραμένει νεκρή πόλη, περιφραγμένη και απροσπέλαστη τόσο για τους κατοίκους της όσο και για επισκέπτες. Η πρόταση για πράσινη ανοικοδόμησή της θα μπορούσε να περιλαμβάνει ευρείες και δημιουργικές παρεμβάσεις, όπως ανασχεδιασμό των εγκαταλειμμένων κτιρίων για ελαχιστοποίηση των απαιτήσεών τους σε ενέργεια, οικιακές εφαρμογές ανανεώσιμης ενέργειας, υποδομές επαναχρησιμοποίησης του νερού από βιολογικό καθαρισμό, υποδομές για ποδήλατο και δημόσια συγκοινωνία, πεζοδρομήσεις, έργα πρασίνου και βιοκλιματική διαμόρφωση δημόσιων χώρων, έργα προσπελασιμότητας ατόμων με αναπηρία, εξοπλισμό για ανακύκλωση και κομποστοποίηση απορριμμάτων, δίγλωσσες εφαρμογές τηλεματικής.
Πρόσφατες εξελίξεις φέρνουν την πρόταση αυτή και πάλι στο προσκήνιο, ως εναλλακτική λύση στο Σχέδιο Κανονισμού για Απευθείας Εμπόριο των Τουρκοκυπρίων με την Ε.Ε. που έχει παρουσιάσει η Κομισιόν, σχέδιο που η κυπριακή πλευρά θεωρεί ασύμβατο με την ευρωπαϊκή νομιμότητα. Η ερώτηση του Μιχάλη Τρεμόπουλου προς την Κομισιόν θέτει το ζήτημα για ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση των παρεμβάσεων για πράσινη ανοικοδόμηση της Αμμοχώστου.
«Η πρόταση για Πράσινη Αμμόχωστο συνδυάζει την πράσινη οπτική για το αστικό περιβάλλον με την επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους αλλά και την περαιτέρω επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων με την άρση της οικονομικής απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Η Ευρώπη έχει ένα σημαντικό ρόλο να παίξει στο ξεπέρασμα των εθνικισμών και της στρατιωτικής λογικής. Το τελευταίο ψήφισμα του ευρωκοινοβουλίου για την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας περιέχει πολλές θετικές ιδέες και για το Κυπριακό. Χρειάζεται όμως προσοχή ώστε να αποφύγει η Ευρώπη κινήσεις που θα στέλνουν λάθος μηνύματα και θα φαίνεται ότι δικαιώνουν τον εθνικισμό της μιας ή της άλλης πλευράς».
(ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης)
Θέμα: «Πράσινη» ανοικοδόμηση της πόλης της Αμμοχώστου
Το 1974 ο ελληνοκυπριακός τομέας (Βαρώσια) της πόλης της Αμμοχώστου καταλήφθηκε από τουρκικά στρατεύματα. Από τότε παραμένει περιφραγμένη νεκρή πόλη, αποκλεισμένη τόσο για τους κατοίκους της όσο και για επισκέπτες. Το ψήφισμα Β7-0068/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Έκθεση Προόδου Τουρκίας-Ε.Ε. (1) ζητά -μεταξύ άλλων- από την Τουρκία να επιστρέψει το αποκλεισμένο τμήμα της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους του, σύμφωνα με την απόφαση 550(1984) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ήδη από το 1993, επιπλέον, το ΕΚ με ψήφισμά του είχε ζητήσει την αποκατάσταση της Αμμοχώστου υπό τη διαχείριση των Η.Ε. (2). Η κυπριακή κυβέρνηση έχει προτείνει από τον Αύγουστο του 2004 η επιστροφή αυτή να συνδυαστεί με το άνοιγμα του λιμανιού της πόλης και για τις δύο κοινότητες της Κύπρου υπό τον έλεγχο της Ε.Ε., (3) πρόταση που θα έδινε λύση και στο θέμα του απευθείας εμπορίου των Τουρκοκυπρίων με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τρίτες χώρες.
Σε επίσκεψή μου στην Κύπρο τον Αύγουστο του 2009 είχα καταθέσει την πρόταση (4) για «πράσινη Αμμόχωστο, όπου Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι με τη βοήθεια της ΕΕ μπορούν να οικοδομήσουν μια νέα πόλη… θετικό μοντέλο, αξιοποιώντας την εμπειρία και των πράσινων πόλεων της Ευρώπης», που είχε ευρύτερη αποδοχή. Η πρόταση αυτή θα μπορούσε να περιλαμβάνει ευρείες και δημιουργικές παρεμβάσεις, όπως ανασχεδιασμό των εγκαταλειμμένων κτιρίων για ελαχιστοποίηση των απαιτήσεών τους σε ενέργεια, οικιακές εφαρμογές ανανεώσιμης ενέργειας, υποδομές επαναχρησιμοποίησης του νερού από βιολογικό καθαρισμό, υποδομές για ποδήλατο και δημόσια συγκοινωνία, πεζοδρομήσεις, έργα πρασίνου και βιοκλιματική διαμόρφωση δημόσιων χώρων, έργα προσπελασιμότητας ατόμων με αναπηρία, εξοπλισμό για ανακύκλωση και κομποστοποίηση απορριμμάτων, δίγλωσσες εφαρμογές τηλεματικής κ.α.
Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Αποτελούν οι ενέργειες που προκύπτουν από τις παραπάνω προτάσεις για «Πράσινη Αμμόχωστο», δράσεις επιλέξιμες για συγχρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους;
- http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=MOTION&reference=B7-2010-0068&language=EN
- Resolution B3-0058, 0065 και 0069/93
- Cyprus Mail, 16 April 2010
- ΚΥΠΕ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ-Κύπρος 27/8/2009 1:07:02 μμ