Ημερίδα

«Παιδεία: Μεταρρύθμιση με σεβασμό στα δικαιώματα των παιδιών, στη ζωή και στην εκπαίδευση, για προσωπική και κοινωνική αλλαγή»

Κυριακή 6 Μαρτίου 2016

Αμφιθέατρο Αντώνης Τρίτσης, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, Ακαδημίας 50

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ διοργανώνουν ημερίδα διαλόγου για την μεταρρύθμιση στην παιδεία, για ένα σχολείο ανοικτό στην κοινότητα, φυτώριο δημοκρατίας, οικολογικής και κοινωνικής υπευθυνότητας, με σεβασμό στη διαφορετικότητα, βιώσιμο, φιλικό στο παιδί, στον εκπαιδευτικό και στο γονιό.

Η σύνθεση των 3 πάνελ θα συμβάλλει στην συζήτηση σημαντικών θεμάτων, όπως:

- εθνικός και κοινωνικός διάλογος για την μεταρρύθμιση στην παιδεία,

- ποιο μπορεί να είναι ένα σύγχρονο μοντέλο εκπαίδευσης,

- ποιος είναι ο ρόλος των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των γονιών σε ένα διαφορετικό σχολείο,

- τι προσόντα πρέπει να έχουν οι εκπαιδευτικοί και τι είδους αξιολόγηση και από ποιους-με τι κριτήρια θα πρέπει να γίνεται,

- θα συνεχίσει το πρόγραμμα να καθορίζεται μόνο από τα «πάνω» ή θα υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία και χώρος για πειραματισμό, τοπικότητα, εναλλακτικά μοντέλα,

- θα είναι το μάθημα μονο-θεματικό ή θα υπάρχει «συνέργια» μεταξύ επιστημών και θεμάτων,

- ποιος είναι ο ρόλος των θρησκευτικών αλλά και της ιστορίας στην εκπαιδευτική διαδικασία,

- θα παραμένει το λύκειο προσανατολισμένο κυρίως στις εισαγωγικές εξετάσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση ή θα αλλάξει και προς ποια κατεύθυνση,

- τι σημαίνει και πώς γίνεται πράξη το «σχολείο ανοικτό στην κοινότητα», πώς συνδέονται σχολική κοινότητα και ευρύτερη κοινότητα και ποιος είναι ο ρόλος της αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών σε μια τέτοια κατεύθυνση,

- ποιος μπορεί να είναι πλέον ο ρόλος της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, της εκπαίδευσης στην διαπολιτισμικότητα, στα δικαιώματα,  στην υγεία,

- πώς μπορεί να γίνεται σεξουαλική αγωγή στο χώρο του σχολείου,

- τι σημαίνει «αειφόρο σχολείο», αφορά μόνο το περιεχόμενο της εκπαίδευσης ή και το ίδιο το σχολείο ως τέτοιο,

- υπάρχει χώρος για σχολεία μηδενικών εκπομπών και δημιουργία ενεργειακών σχολικών συνεταιρισμών,

- ποια μπορεί να είναι η σχέση σχολείου και τέχνης, τέχνης και σχολείου σε μια εποχή κρίσης,

- μάθημα για την δημοκρατία και τα δικαιώματα ή προσαρμογή όλης της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην συμμετοχική, δημοκρατική κουλτούρα και σε μια κουλτούρα σεβασμού της διαφορετικότητας, της ισότητας φύλων και των δικαιωμάτων. 

10.15- 10.45 Προσέλευση – Επίδειξη προγράμματος ανακύκλωσης μαγειρικών λαδιών από το 4^ο ΕΠΑΛ Πατησίων

10.45-13.00 Ενότητα Α: Η μετάβαση από ένα ξεπερασμένο σε ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και βιώσιμο μοντέλο εκπαίδευσης

Αντώνης Λιάκος, Καθηγητής, Πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία

Ευγενία Φλογαΐτη, Καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο ΕΚΠΑ (Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία – ΤΕΑΠΗ)

Σοφία Λάχλου, Καθηγήτρια Γαλλικής Γλώσσας, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση

Δήμητρα Μακρή,Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Α’ Αθήνας

Στέλλα Γεωργουλή, Σχολική Σύμβουλος Μουσικής

Νίκος Στεφανόπουλος, Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δ’ Αθήνας

Ελένη Νιάρχου, Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Γ’ Αθήνας

Συντονισμός: Νίκος Χρυσόγελος

13.00-15.30  Ενότητα Β: Oι σύγχρονες προκλήσεις στην εκπαίδευση

Καραγιώργη Αναστασία, Πούλιος Απόστολος, Τσιώκου Άννα, Δρίλιας Περικλής εκπαιδευτικοί, Yπεύθυνοι Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Μουσικού Σχολείου Ιλίου (Γυμνάσιο/Λύκειο)

Χριστίνα Κάτσενου, Δασκάλα 1^ου Δημοτικού Σχολείου Μεταμόρφωσης, Phd ΕΚΠΑ (Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία – ΤΕΑΠΗ)

Μιχάλης Τσιγκοτζίδης, εκπαιδευτικός στα σχολεία Steiner/Waldorf

Ευγενία (Τζένη) Αρσένη, ΔΡ. Αισθητικής Φιλοσοφίας, Σκηνοθέτις-Θεατρολόγος

Κων/να Εξαρχοπούλου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, ΜScΠροαγωγή της Υγείας Ιατρική Σχολή Αθηνών

Χάρης Παπαδόπουλος, Σχολικός Σύμβουλος 10^ης Περιφέρειας Δημοτ. Εκπαίδευσης Αττικής

Αλεξία Τσούνη, Γενική Γραμματέας του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας 

Συντονισμός: Αναστασία Γκολιομύτη, γονιός, αντιπρόσωπος της Ένωσης Γονέων 5^ης Δημοτικής Κοινότητας Αθήνας, μέλος ΔΣ Μουσικού Σχολείου Ιλίου

15.30-18.00 Ενότητα Γ: Το σχολείο στο περιβάλλον της κοινότητας - Σχολείο ανοικτό στην κοινότητα

Μαρία Ηλιοπούλου, Αντιδήμαρχος για το Παιδί, Δήμος Αθηναίων

Δημήτρης Μαντζουρίδης, Εκπαιδευτικός, Πρόεδρος Ελληνικής Ένωσης Διεθνών Θερινών Παιδικών Κατασκηνώσεων (CISV)

Μπάμπης Μπαλτάς, Δάσκαλος 35^ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών

Πέτρος Χαραβιτσίδης, Διευθυντής 132^ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών

Ανδρούσου Αλεξάνδρα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΚΠΑ (ΤΕΑΠΗ)

Νατάσα Χαντά Μάρτινς, Πολιτιστικό Κέντρο ΑΝΑSA

Πρίντεζης Ιωάννης, Διευθυντής 4^ου  ΕΠΑΛ Πατησίων

Αρβανίτη Γιώτα, Εκπρόσωποςτης Service Civil International

Τόνια Παντελαίου, Πρώην σχολικός σύμβουλος

Συντονισμός: Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Πρόεδρος Συμβουλίου Ένταξης  Μεταναστών

Δηλώσεις συμμετοχής: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή https://www.facebook.com/events/1682539828688654/

Το άρθρο μου αυτό δημοσιεύθηκε στο TVXS στις 22.02.2016 http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/anagki-diamorfosis-olokliromenis-proseggisis-gia-prosfygiko

Μια σειρά γεγονότων γύρω από το προσφυγικό, και όχι μόνο, δημιουργούν μεγάλη ανησυχία για το μέλλον της Ευρώπης αλλά και για το κατά πόσο το ελληνικό πολιτικό προσωπικό αλλά και οι θεσμοί της ελληνικής κοινωνίας προετοιμάζονται εγκαίρως λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις.

Έχουμε κατανοήσει γιατί οι άνθρωποι γίνονται πρόσφυγες;

Πολλοί συζητάνε για το προσφυγικό, λες και οι πρόσφυγες επέλεξαν να κάνουν τουρισμό. Η πραγματικότητα είναι ότι αναγκάστηκαν να αφήσουν τον τόπο τους για να γλυτώσουν από τον πόλεμο και τη βία. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: στις συγκρούσεις στην Συρία έχουν σκοτωθεί πάνω από 250.000 άνθρωποι (το 11,8% του πληθυσμού της), ενώ πάνω από 12.000.000 Σύριοι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να καταφύγουν είτε σε άλλες περιοχές μέσα στη Συρία είτε εκτός Συρίας. Μεγάλες περιοχές έχουν ισοπεδωθεί ή έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές, ενώ πάνω από 180.000 είναι εξαφανισμένοι ή κρατούνται κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες σε φυλακές του καθεστώτος, όπως έχει καταγγείλει η Διεθνής Αμνηστία. Σύμφωνα με την  Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, πάνω από το 60% των Σύριων που εισήλθαν στην Ελλάδα εγκατέλειψαν τη Συρία το 2015.

Αν αναλογιστούμε τι συμβαίνει και στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν και σε περιοχές της Αφρικής, την απειλή του Ισλαμικού Κράτους, την παραμονή πολλών προσφύγων για χρόνια σε κέντρα προσφύγων χωρίς προοπτική και μέλλον, με μόλις 5-7 δολάρια το μήνα, ίσως μπορούμε να καταλάβουμε γιατί ρισκάρουν τόσοι άνθρωποι τη ζωή τους, στη Μεσόγειο και στους βαλκανικούς «δρόμους», αναζητώντας ένα καταφύγιο. Με την κρίση στην Τουρκία να επεκτείνεται, το Ιράκ να παραμένει ανασφαλής χώρα και τις γειτονικές χώρες να έχουν ξεπεράσει τα όρια τους και να μην είναι σε θέση να προσφέρουν κάποιο μέλλον, λίγοι είναι οι Σύριοι πρόσφυγες που θα ήθελαν να μείνουν επί μακρόν κοντά στα σύνορα με τη Συρία.

Στην Ευρώπη αναζήτησαν το 2015 ένα ασφαλές μέλλον πάνω από 1.000.000 άνθρωποι, κυρίως από Συρία, Ιράκ και Αφγανιστάν. Στο σύνολο των 60.000.000 προσφύγων που υπάρχουν σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποσοστό αυτό είναι μόλις το 1,66% του προσφυγικού κλίματος σήμερα. Ναι μεν το 1.000.000 πρόσφυγες στην Ευρώπη μοιάζει τεράστιο νούμερο, όμως αυτό στην Ευρώπη των 500.000.000 κατοίκων αντιπροσωπεύει μόλις το 0,2%. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, οι πρόσφυγες από τη Συρία που έχουν καταφύγει  στον Λίβανο είναι 1.500.000 (επισήμως, ενώ ανεπίσημα πάνω από 2.000.000) όταν ο πληθυσμός της μικρής αυτής χώρας δεν ξεπερνάει τα 4.500.000.

Δεν υπάρχει χώρα στην Ευρώπη που να μην έχει βιώσει την προσφυγιά σε κάποια στιγμή της ιστορίας της, είναι λοιπόν ακατανόητη η στάση κυβερνήσεων που αρνούνται να δεχτούν έστω και 10.000 πρόσφυγες, όταν κάποιοι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες τους βρήκαν φιλοξενία ως πρόσφυγες (ή και μετανάστες) σε άλλες χώρες κάποια επώδυνη στιγμή της ιστορίας τους. Πώς ξεχνιέται ότι πριν από μερικές μόλις δεκαετίες, 200.000 Ούγγροι και άλλοι τόσοι Τσέχοι κατέφυγαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

Οι κυβερνήσεις πετάνε την μπάλα στην εξέδρα και τα προβλήματα επιδεινώνονται

Παρόλα αυτά, οι αρχηγοί των 28 κρατών μελών της ΕΕ στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής «συμφώνησαν ότι διαφωνούν» στο προσφυγικό. Είναι μια εμπεδωμένη κατάσταση, τα κράτη να  μεταθέτουν τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων από τη μία Σύνοδο Κορυφής στην άλλη και να ρίχνουν την ευθύνη στην ...Ευρώπη, ενώ η ευθύνη βαραίνει τις κυβερνήσεις.  Ακόμα και σήμερα δεν γίνεται κατανοητό ότι μόνο μια κοινή στάση από όλα τα κράτη- μέλη της ΕΕ μπορεί να προσφέρει λύσεις. Τα πράγματα γίνονται χειρότερα γιατί, ενώ δεν υλοποιούνται προηγούμενες αποφάσεις όπως πχ για την οργανωμένη μετεγκατάσταση, ορισμένες κυβερνήσεις προχωρούν σε μονομερείς ενέργειες και κλείσιμο συνόρων, κάτι που επιδεινώνει το πρόβλημα. Η απαράδεκτη αυτή κατάσταση οδηγεί την Ευρώπη συνολικά σε γενικευμένη κρίση και κατάρρευση. 

Οι Γερμανικές εκλογές σε ένα σύνολο κρατιδίων μπορεί να κάνουν τα πράγματα χειρότερα

Τα αποτελέσματα των εκλογών στα διάφορα γερμανικά κρατίδια (πιθανή αύξηση επιρροής ξενοφοβικών δυνάμεων) είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε αλλαγή της επίσημης στάσης της γερμανικής κυβέρνησης, κάτι  που θα επηρεάσει δραματικά και την Ελλάδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ φαντασιώνονταν ότι η Μέρκελ θα παρακαλούσε τον Τσίπρα να δεχτεί να την δει - τώρα παρακαλάμε να μην έχει μεγάλες απώλειες για να κρατήσει την ήπια στάση στο προσφυγικό και να μην κλείσει τα σύνορα. Φαντασιώνονταν, μέσα στην άγνοια τους, ότι η εκλογική επιτυχία του θα άλλαζε την Ευρώπη αυτομάτως προς προοδευτική κατεύθυνση, αποδεικνύοντας την τεράστια άγνοιά του για το πώς θα μπορούσε να αλλάξει πράγματι η Ευρώπη και να γίνει πιο κοινωνική, οικολογική και δημοκρατική. Φαντάζει, δυστυχώς, όλο και πιο πιθανό ότι επί των ημερών αυτής της κυβέρνησης θα δούμε μια πολύ πιο αντιδραστική στροφή της Ευρώπης (προσφυγικό, περιορισμός κοινωνικών πολιτικών λόγω εκβιασμών Βρετανίας, περιορισμός ελευθερίας κίνησης και ανοικτών συνόρων, λογική ο καθένας να σώσει τον εαυτό του).

Η Ελλάδα όπως πάντα απροετοίμαστη και …αιφνιδιασμένη

Οι εξελίξεις όπως και στην κρίση έτσι και στο προσφυγικό βρίσκουν τη χώρα μας απροετοίμαστη και χωρίς σχέδιο. Ήδη πριν 4 χρόνια υπήρχαν προειδοποιήσεις από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ προς τις ευρωπαϊκές χώρες να προετοιμαστούν για την φιλοξενία ενός αριθμού προσφύγων από τη Συρία. Στο πλαίσιο εκείνο η Ελλάδα είχε δεσμευτεί να δημιουργήσει 4 χώρους υποδοχής (αυτά που σήμερα ονομάζονται «hotspots») για τουλάχιστον 20.000 άτομα. Όταν έθετα τότε το θέμα, ως ευρωβουλευτής των Πράσινων, προς την τότε πολιτική ηγεσία, αντιμετώπιζα πλήρη αδιαφορία αν όχι εχθρότητα. Όταν το έθετα στο Περιφερειακό Συμβούλιο Ν. Αιγαίου, ως επικεφαλής της παράταξης «Οικολογικός Άνεμος» και πρότεινα να υπάρχει σωστή κι ολοκληρωμένη προετοιμασία στα νησιά, αντιμετώπιζα την λοιδορία και επιθέσεις του στυλ «να τους πάρεις στο σπίτι σου», «ο Χρυσόγελος είναι λαγός για να έρθουν εδώ κέντρα για τους πρόσφυγες».

Έπρεπε να περάσουν 4 χρόνια και να υπάρχουν απειλές για μερική άρση της Σέγκεν για να καταφέρει η χώρα να δημιουργήσει 4 κέντρα υποδοχής και καταγραφής προσφύγων ότι και όπως είναι αυτά. Με ευθύνη των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, συνεχίζει να επικρατεί η αντίληψη και στην Ελλάδα ότι καλύτερα να μεταθέτουμε το πρόβλημα, παρά να δουλέψουμε όλοι μαζί κι οργανωμένα για να βρούμε λειτουργικές λύσεις. Σε αυτά τα θολά νερά, ψάρεψαν και συνεχίζουν να ψαρεύουν αντιδραστικές και ρατσιστικές δυνάμεις, που θέλουν να γιγαντώνεται ένα πρόβλημα για να ψαρεύουν ψήφους, αντί να επιλύεται ένα θέμα προς όφελος της κοινωνίας αλλά και των αξιών μας και των δικαιωμάτων.
 
Να μην αιφνιδιαστούμε πάλι, ας προετοιμαστούμε για διαμονή και κοινωνική ένταξη

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ καλούμε κυβέρνηση, αυτοδιοίκηση και κοινωνικοί φορείς να δώσουμε όλοι μαζί έμφαση στην διαμονή και κοινωνική ένταξη ενός σημαντικού αριθμού προσφύγων που θα θελήσουν ή θα αναγκαστούν να μείνουν στην Ελλάδα. Άλλο είναι κέντρα καταγραφής και προσωρινής  διαμονής προσφύγων (για λίγες μέρες, πριν αναχωρήσουν για κάποια άλλη χώρα) και άλλο πολιτική ένταξης για μερικές χιλιάδες πρόσφυγες, κάτι που προϋποθέτει οργανωμένες υποδομές για εκμάθηση γλώσσας, στέγαση, συμμετοχή στην κοινωνική και οικονομική ζωή, φοίτηση. Η χώρα μας οφείλει να  ανακοινώσει πόσους πρόσφυγες μπορεί να φιλοξενήσει για μεγαλύτερο διάστημα από το σύνολο όσων φτάνουν στη χώρα μας. Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας προσφέρθηκε να φιλοξενήσει, με οργανωμένο τρόπο, 10.000 πρόσφυγες στο πλαίσιο της μετεγκατάστασης, ανακοινώνοντας μάλιστα πόσοι θα γίνουν δεκτοί για συνέχιση σπουδών σε πανεπιστήμια ή τεχνικές σχολές. Ας μάθουμε λίγο από χώρες που βρίσκονται σε παρόμοια με εμάς κατάσταση.

Ας μην «αιφνιδιαστούμε» για άλλη μια φορά, επιδεικνύοντας ως χώρα έλλειψη πρόβλεψης, προετοιμασίας και κατάλληλης οργάνωσης. Μπορεί οι υπάρχοντες ευρωπαϊκοί πόροι να μην είναι αρκετοί, αλλά το κύριο πρόβλημα της χώρας είναι η έλλειψη προετοιμασίας. Αν έκανε 4 χρόνια για να φτιάξει κάποια κέντρα πρώτης υποδοχής (“hot spots»), τώρα όλα πρέπει να γίνουν μέσα σε λίγους μήνες, δεν μπορούν να περάσουν άλλα τόσα χρόνια για να ξεκινήσει μια σοβαρή προετοιμασία για αποτελεσματικές πολιτικές, πρακτικές και δομές κοινωνικής ένταξης.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ - ΑΛΛΗΛΗΕΓΓΥΗ καλούμε τους πολίτες να συμμετάσχουν στην καμπάνια της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες που προσπαθεί να εξασφαλίσει «ΣΤΕΓΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ» #roof4All. Είναι φανερό ότι δεν αρκεί, πλέον, να προσφέρουμε φαγητό, ρούχα, σακίδια στους πρόσφυγες, θεωρώντας δεδομένο ότι θα συνεχίσουν το ταξίδι τους προς κάποια άλλη χώρα. Θα πρέπει να προετοιμαστούμε και για την οργανωμένη φιλοξενία μερικών δεκάδων χιλιάδων προσφύγων για αρκετό διάστημα.

Ας αξιοποιήσουμε την υπάρχουσα, σημαντική εμπειρία, αναδεικνύοντας έξυπνες, καινοτόμες πολιτικές ένταξης που θα συμβάλλουν στην βελτίωση της ζωής όχι μόνο για τους πρόσφυγες αλλά και για τους μόνιμους κατοίκους της χώρας. Οι περισσότεροι πρόσφυγες έχουν γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που χάνονται όταν δεν υπάρχει οργανωμένη υποδοχή κι ένταξη. Μια οργανωμένη πολιτική ένταξης μπορεί να τις αναδείξει προς το συμφέρον όλων μας.

Τι μπορεί να γίνει άμεσα στο προσφυγικό για να μειωθούν οι πιέσεις

Νόμιμοι δρόμοι, όχι άλλοι πνιγμοί στη θάλασσα, όχι χάος

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε ότι η δημιουργία νόμιμων δρόμων εισόδου όσων δικαιούνται προστασίας και παροχής ασύλου, κάτι που όχι μόνο θα σώσει χιλιάδες ζωές – σε 1,5 μήνα 500 πρόσφυγες, κυρίως γυναίκες και παιδιά, έχασαν τη ζωή τους στο Αιγαίο - αλλά θα βοηθήσει να αντιμετωπιστεί με ρεαλιστικό κι οργανωμένο τρόπο το προσφυγικό.  Υποστηρίζουμε την δημιουργία στην Τουρκία, κυρίως, αλλά και στις ελληνικές συνοριακές περιοχές «κέντρων για αιτήσεις ασύλου», με την συμμετοχή εκπροσώπων από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Τα κέντρα αυτά θα εξετάζουν αιτήματα ασύλου και θα δίνουν την δυνατότητα σε όσους τους αναγνωρίζεται το καθεστώς προστασίας να μεταβαίνουν απευθείας στις χώρες που τους το παρέχουν, χωρίς να διακινδυνεύουν τις ζωές τους στο Αιγαίο ή στον μακρύ και γεμάτο προβλήματα δρόμο προς κάποια ευρωπαϊκή χώρα. Μέχρι σήμερα έχουν φτάσει απευθείας σε ευρωπαϊκές χώρες από την Τουρκία μόνο 22.000 πρόσφυγες (σε σύνολο 1.000.000 περίπου που διέσχισαν τη θάλασσα και σχεδόν όλη την Ευρώπη με τα πόδια και κάθε άλλο μέσο το 2015), ενώ τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα σε σχέση με την μετεγκατάσταση προσφύγων από την Ελλάδα και την Ιταλία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες: έχουν μετεγκατασταθεί λιγότερα από 400 άτομα, αν και η συμφωνία προέβλεπε 160.000.

Χρήματα για βελτίωση ζωής των προσφύγων στα κέντρα προσφύγων στην Τουρκία

Θεωρούμε ότι η βοήθεια την οποία έχει αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση προς την Τουρκία, ύψους 3 δις, πρέπει να κατευθυνθεί κυρίως για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των 2.500.000 προσφύγων στα κέντρα προσφύγων στα σύνορα Τουρκίας και Συρίας. Οι πρόσφυγες που ζουν ήδη αρκετό καιρό σε παρόμοια κέντρα, πρέπει να ζήσουν σήμερα με ένα ποσό της τάξης των 5-7 δολαρίων το μήνα (που προέρχεται από την διεθνή βοήθεια), χωρίς δυνατότητες να εργαστούν και χωρίς ορατό μέλλον για αυτούς και τα παιδιά τους. Κάτω από αυτές τις συνθήκες είναι μονόδρομος η αναζήτηση της ελπίδας στην Ευρώπη. Η βοήθεια που δόθηκε στον Λίβανο για δημιουργία πολλών νέων σχολείων για τα παιδιά πρόσφυγες και η προσαρμογή των μαθημάτων (διδασκαλία αραβικών) δημιουργεί καλύτερες συνθήκες διαμονής κι ένταξης σε μια μικρή χώρα που με 4.500.000 πληθυσμό φιλοξενεί 1.500.000-2.000.000 πρόσφυγες.

Ευρωπαϊκή Δύναμη Ταχείας Αντίδρασης για το Προσφυγικό

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ διαφωνούμε με την εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο θέμα των προσφύγων. Δεν είναι θέμα που πρέπει να αντιμετωπιστεί στρατιωτικά. Θεωρούμε ότι χρειάζεται άμεσα ανάπτυξη μιας “Ευρωπαϊκής Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης για το Προσφυγικό” (European Rapid Refugee Emergency Force) που θα έχει σαφή εντολή και για επιχειρήσεις διάσωσης στη θάλασσα μέχρι να ολοκληρωθεί η νομοθετική διαδικασία για την FRONTEX. Για το σκοπό αυτό μπορεί να ενεργοποιηθεί – όπως έχει προταθεί - το άρθρο 78.3 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ για την ενεργοποίηση αυτής της δύναμης που θα παίξει ρόλο μέχρι την ολοκλήρωση των νομοθετικών αλλαγών για τον ρόλο της FRONTEX. Η απόφαση θα μπορούσε να παρθεί άμεσα.

Υπάρχει λύση για το προσφυγικό;

Είναι γεγονός ότι η λύση στο προσφυγικό δεν είναι εύκολη και δεν θα δοθεί μόνο από την Ελλάδα. Προϋποθέτει να επιλυθούν ένα σύνολο θεμάτων, κάτι που προφανώς απαιτεί χρόνο, που δυστυχώς δεν φαίνεται να έχουμε πλέον. Αλλά μόνο έτσι θα υπάρξει μια εκτόνωση της κατάστασης μεσοπρόθεσμα.

Τερματισμός του πολέμου στη Συρία

Η ειρήνευση δεν είναι καθόλου απλή ιστορία, με δεδομένο ότι εκεί μάχονται εντελώς διαφορετικά και συγκρουόμενα συμφέροντα και δυνάμεις (παρά τις απλοϊκές αναλύσεις που ρίχνουν όλο το βάρος της κρίσης στην «δύση»). Προς το παρόν η προσπάθεια έχει επικεντρωθεί στην εκεχειρία, κάτι που από μόνο του δεν θα αλλάξει δραματικά την κατάσταση.  Χωρίς τερματισμό της σύρραξης, σεβασμό των δικαιωμάτων, συνθήκες ασφάλειας και δημοκρατικής εξέλιξης δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσουν οι πρόσφυγες να γυρίσουν πίσω.
Πρέπει να εφαρμοστεί το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών της 18ης Δεκεμβρίου 2015 «UN Security Council Resolution on Syria No. 2254», το οποίο προβλέπει οδικό χάρτη με στόχο την επίτευξη ειρήνης στη Συρία. Ωστόσο, ο Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών Ban-Ki-Moon σχολίασε σχετικά με την παύση των ειρηνευτικών συνομιλιών λίγες ώρες πριν την έναρξη της Διάσκεψης των Δωρητών για τη Συρία, ότι «αυτές υπονομεύονται από τη συνεχή έλλειψη επαρκούς πρόσβασης στην ανθρωπιστική βοήθεια και από την ξαφνική αύξηση των εναέριων βομβαρδισμών και των στρατιωτικών επεμβάσεων στη Συρία». Προέτρεψε τις αντιμαχόμενες πλευρές «να κάτσουν πάλι στο τραπέζι και όχι να εξασφαλίζουν περισσότερες νίκες στα πεδία των μαχών».

Ανοικοδόμηση των υποδομών και της οικονομίας στη Συρία

Ακόμα και αν επικρατήσει η ειρήνη και διαμορφωθούν συνθήκες ασφάλειας και δημοκρατικής προοπτικής, η επιστροφή στην κανονικότητα δεν θα είναι εύκολη.  Χαιρετίσαμε την 4η «Διάσκεψη Δωρητών για τη Συρία και τις γειτονικές της χώρες που φιλοξενούν πρόσφυγες», που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και με οικοδεσπότες το Ηνωμένο Βασίλειο, την Γερμανία, το Κουβέιτ και την Νορβηγία. Οι ηγέτες κρατών, κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών από περίπου 70 χώρες υποσχέθηκαν να διασφαλίσουν ένα ποσό της τάξης των 7,73 δις δολαρίων για τη Συρία το 2016 αλλά και ένα ποσό 1,2 δις δολαρίων για τις γειτονικές χώρες που φιλοξενούν συνολικά πάνω από 6-7 εκατομμύρια Σύριους πρόσφυγες. 

Εξαιτίας των πολεμικών συγκρούσεων έχουν καταστραφεί όχι μόνο μεμονωμένες κατοικίες αλλά κι ολόκληρες γειτονιές και πόλεις, καθώς και αγροτικές και κοινωνικές υποδομές. Η αποκατάστασή τους απαιτεί σημαντικούς πόρους και συστηματική βοήθεια σε υλικά (ιδιαίτερα στον αγροτικό τομέα) και βασικό εξοπλισμό. Στην προσπάθεια αποκατάστασης πρέπει να συμμετέχουν οι ίδιοι οι Σύριοι πολίτες και ιδιαίτερα οι πρόσφυγες, ώστε να δημιουργηθούν επαγγέλματα και δραστηριότητες που θα διευκολύνουν την επιβίωσή τους, να μην είναι δηλαδή υπόθεση μεγάλων επιχειρήσεων που θα αναλάβουν εξ ολοκλήρου τα κατασκευαστικά έργα.

Λύσεις για το κουρδικό και την ευρύτερη περιοχή μέσα από προσεγγίσεις  συνύπαρξης

Η διεθνής κοινότητα, ιδιαίτερα η ΕΕ, θα πρέπει να λάβει υπόψη και να στηρίξει την αποκατάσταση της επαρχίας Κομπάνι και Ροτζάβα. Οι κάτοικοι φιλοξένησαν για κάποιο διάστημα εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες από άλλες περιοχές της Συρίας. Μεγάλο ποσοστό από αυτούς αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την περιοχή μετά την επίθεση των φανατικών του Ισλαμικού Κράτους. Χάρη στην ηρωική αντίσταση των κατοίκων, το Ισλαμικό Κράτος απωθήθηκε σε απόσταση ασφαλείας. Περίπου 170.000 άτομα επέστρεψαν στο Κομπάνι τώρα. Όμως η καταστροφή είναι τεράστια, ενώ έχουν λεηλατηθεί τα πάντα, μηχανήματα, είδη πρώτης ανάγκης, εξοπλισμός σπιτιών, ζώα κα. Από την άλλη η Τουρκία βομβαρδίζει τις περιοχές αυτές, προσθέτοντας νέα προβλήματα.

Η ευρύτερη περιοχή - κατά βάση αγροτική και κτηνοτροφική - χρειάζεται την πολύπλευρη υποστήριξή μας όχι μόνο για λόγους ανθρωπιστικούς αλλά και γιατί αποτελεί ένα ενδιαφέρον εργαστήριο πολύ-πολιτισμικής συνύπαρξης (σε αντίθεση με τις εθνικιστικές και θρησκευτικές αντιπαραθέσεις στην ευρύτερη περιοχή), οικολογικής-κοινωνικής ανασυγκρότησης στη βάση νέων μοντέλων ανάπτυξης (πχ στροφή στην οικολογική γεωργία) και διοίκησης (ισοτιμία στην εκπροσώπηση ανδρών-γυναικών σε όλες τις θέσεις υπευθυνότητας, συμμετοχικά δημοκρατικά μοντέλα οργάνωσης), σύμφωνα με τις αποφάσεις και τις κατευθύνσεις των πολιτών της περιοχής.

Η στήριξη αυτών των περιοχών ώστε να είναι ασφαλής η επιστροφή μερικών εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών, όχι μόνο κουρδικής καταγωγής, θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα της ευρωπαϊκής πολιτικής για την περιοχή.

Νίκος Χρυσόγελος
Συμπρόεδρος των ΠΡΑΣΙΝΩΝ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ
Πρώην ευρωβουλευτής των Πράσινων
www.chrysogelos.gr
www.facebook.com/nikos.chrysogelosb

Ο Jamal είναι ένας σημαντικός Σύριος ζωγράφος. Ήρθε στη χώρα μας για να παρουσιάσει έργα του που είναι εμπνευσμένα από τον «Δρόμο του Μεταξιού», έναν δρόμο εμπορίου κι επικοινωνίας των πολιτισμών που συνέδεε την Κίνα και τη Δύση για δεκαπέντε αιώνες. Μέσα από τόνους κόκκινου, μπλε, βιολετί και κίτρινου της ερήμου συναντιέται το χθες με το αύριο, η Ανατολή με την Δύση.

Όπως αναφέρει και ο ίδιος, είναι ένας άνθρωπος που κατάγεται από την Ανατολή (γεννήθηκε στη Salamia της Συρίας το 1961) αλλά ζει στη Δύση και ζωγραφίζει και εκθέτει τα έργα του σε Ανατολή (Λίβανο, Ιορδανία, Ντουμπάι) και Δύση (ΗΠΑ - Ν. Υόρκη, Γερμανία-Ντίσελντορφ), δημιουργώντας γέφυρες μέσα από την τέχνη του.

Η ενδιαφέρουσα δουλειά του παρουσιάστηκε στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, στην Ασωμάτων, στον Κεραμικό. Η έκθεση ήταν ένα επιπλέον κίνητρο για να ξαναπάω στο μουσείο, αλλά αξίζει κάποιος να το επισκεφθεί και χωρίς να υπάρχει έκθεση ζωγραφικής. Περιλαμβάνει ένα πολύ σημαντικό υλικό, που νομίζω δεν έχει προβληθεί και παρουσιαστεί όσο αξίζει.  

Στα έργα του Jamal αυτό που με εντυπωσίασε – δυστυχώς η έκθεση τελείωσε στις 14/2 - είναι η λεπτομέρεια, τα χρώματα, οι “εικόνες” μέσα στις “εικόνες”. Πρέπει να σκύψεις μέσα στα έργα για να δεις πολλές λεπτομέρειες, εικόνες, σχήματα που δεν φαίνονται με μια πρώτη ματιά. Είναι σαν τον δρόμο, που περνάει μέσα από τοπία, πρέπει να δεις πέρα από τα αυτονόητα, για να ανακαλύψεις ένα ολόκληρο κόσμο.

Ο δρόμος του μεταξιού ήταν ένας ολόκληρος κόσμος, μικρά και μεγαλύτερα περάσματα, που διασχίζονταν από καραβάνια εμπόρων. Δεν είναι όμως τυχαίο ότι  θεωρείτε ένας δρόμος που έφερε σε επικοινωνία σημαντικούς πολιτισμούς της Ανατολής και της Δύσης, συνέβαλε στη διάδοση γνώσεων, συνηθειών, πληροφοριών, προϊόντων.  Έσβησε όταν τα ταξίδια από τη θάλασσα έγιναν πιο ασφαλή και πιο εύκολα.

Μέσα από τους πίνακες του Jamal ξανασυναντάς τη γοητεία του δρόμου του μεταξιού αλλά με ένα νέο μήνυμα, σύγχρονο μήνυμα, για την συνάντηση της Ανατολής και της Δύσης.

Τα 15 έργα που παρουσιάστηκαν «προβάλλουν στο σήμερα τους μύθους και τη γοητεία του μεταξιού, τους ανθρώπους και τα πράγματα των ερήμων και των δύσβατων βουνών, τα ρίσκα της διαδρομής, τα άλογα που μετέφεραν - εκτός από το ακριβό εμπόρευμα - το βάρος της ελπίδας ότι ο αντίξοος δρόμος και οι καιροί μπορούν να νικηθούν».

Αραβικά άλογα και γυναικείες οπτασίες διατρέχουν το έργο του, αλλά δίνει μια ιδιαίτερη έμφαση στα άλογα, συντρόφους των εμπόρων και των ανθρώπων γενικότερα στην δύσκολη πορείας τους.  

https://www.youtube.com/watch?v=yw1qnVVTnKA

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ επισημαίνουμε – με αφορμή το γεγονός ότι οι αρχηγοί των 28 κρατών μελών της ΕΕ στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής «συμφώνησαν ότι διαφωνούν» στο προσφυγικό – ότι η συνεχής μετάθεση λήψης αποφάσεων από τη μία Σύνοδο Κορυφής στην άλλη, με πολλές χώρες να προχωράνε σε μονομερείς ενέργειες, είναι απαράδεκτη και οδηγεί την Ευρώπη συνολικά σε γενικευμένη κρίση και κατάρρευση.

Οι πρόσφυγες δεν επέλεξαν να κάνουν τουρισμό, αναγκάστηκαν να αφήσουν τον τόπο τους για να γλυτώσουν από τον πόλεμο και τη βία. Μόνο μια κοινή στάση από όλα τα κράτη- μέλη της ΕΕ μπορεί να προσφέρει λύσεις. Δεν υπάρχει χώρα στην Ευρώπη που να μην έχει βιώσει την προσφυγιά σε κάποια στιγμή της ιστορίας της, είναι λοιπόν ακατανόητη η στάση κυβερνήσεων που αρνούνται να δεχτούν έστω και 10.000 πρόσφυγες, όταν κάποιοι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες τους βρήκαν φιλοξενία ως πρόσφυγες (ή και μετανάστες) σε άλλες χώρες κάποια επώδυνη στιγμή της ιστορίας τους. Πώς ξεχνιέται ότι πριν από μερικές μόλις δεκαετίες, 200.000 Ούγγροι και άλλοι τόσοι Τσέχοι  κατέφυγαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΗΕΓΓΥΗ καλούμε τους πολίτες να συμμετάσχουν στην καμπάνια της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες που προσπαθεί να εξασφαλίσει «ΣΤΕΓΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ» #roof4All. Είναι φανερό ότι δεν αρκεί, πλέον, να προσφέρουμε φαγητό, ρούχα, σακίδια στους πρόσφυγες, θεωρώντας δεδομένο ότι θα συνεχίσουν το ταξίδι τους προς κάποια άλλη χώρα. Θα πρέπει να προετοιμαστούμε και για την οργανωμένη φιλοξενία μερικών δεκάδων χιλιάδων προσφύγων για αρκετό διάστημα.

Κυβέρνηση, αυτοδιοίκηση και κοινωνικοί φορείς πρέπει να δώσουμε έμφαση στην κοινωνική ένταξη ενός σημαντικού αριθμού προσφύγων που θα θελήσουν ή θα αναγκαστούν να μείνουν στην Ελλάδα. Άλλο είναι κέντρα καταγραφής και προσωρινής  διαμονής προσφύγων (για λίγες μέρες, πριν αναχωρήσουν για κάποια άλλη χώρα) και άλλο πολιτική ένταξης για μερικές χιλιάδες πρόσφυγες, κάτι που προϋποθέτει οργανωμένες υποδομές για εκμάθηση γλώσσας, στέγαση, συμμετοχή στην κοινωνική και οικονομική ζωή, φοίτηση. Η χώρα μας οφείλει να  ανακοινώσει πόσους πρόσφυγες μπορεί να φιλοξενήσει για μεγαλύτερο διάστημα από το σύνολο όσων φτάνουν στη χώρα μας. Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας προσφέρθηκε να φιλοξενήσει, με οργανωμένο τρόπο, 10.000 πρόσφυγες στο πλαίσιο της μετεγκατάστασης, ανακοινώνοντας μάλιστα πόσοι θα γίνουν δεκτοί για συνέχιση σπουδών σε πανεπιστήμια ή τεχνικές σχολές.

Ας μην «αιφνιδιαστούμε» για άλλη μια φορά, επιδεικνύοντας ως χώρα έλλειψη πρόβλεψης, προετοιμασίας και κατάλληλης οργάνωσης. Μπορεί οι υπάρχοντες ευρωπαϊκοί πόροι να μην είναι αρκετοί, αλλά το κύριο πρόβλημα της χώρας είναι η έλλειψη προετοιμασίας. Αν έκανε 4 χρόνια για να φτιάξει κάποια κέντρα πρώτης υποδοχής (“hot spots”), τώρα όλα πρέπει να γίνουν μέσα σε λίγους μήνες, δεν μπορούν να περάσουν άλλα τόσα χρόνια για να ξεκινήσει μια σοβαρή προετοιμασία για αποτελεσματικές πολιτικές, πρακτικές και δομές κοινωνικής ένταξης.

Ας αξιοποιήσουμε την υπάρχουσα, σημαντική εμπειρία, αναδεικνύοντας έξυπνες, καινοτόμες πολιτικές ένταξης που θα συμβάλλουν στην βελτίωση της ζωής όχι μόνο για τους πρόσφυγες αλλά και για τους μόνιμους κατοίκους της χώρας. Οι περισσότεροι πρόσφυγες έχουν γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που χάνονται όταν δεν υπάρχει οργανωμένη υποδοχή κι ένταξη. Μια οργανωμένη πολιτική ένταξης μπορεί να τις αναδείξει προς το συμφέρον όλων μας.