"Να φοβάσαι τους προφήτες κι αυτούς που είναι έτοιμοι να πεθάνουν για την αλήθεια, επειδή κατά κανόνα κάνουν και άλλους να πεθάνουν μαζί τους, μερικές φορές πριν από αυτούς και καμιά φορά αντί για αυτούς". Ουμπέρτο Έκο
"Τίποτε δεν δίνει σ’ έναν φοβισμένο άνθρωπο περισσότερο κουράγιο από το φόβο ενός άλλου"
Έφυγε στις 19 Φεβρουαρίου 2016 ο Ουμπέρτο Έκο (Umberto Eco) (είχε γεννηθεί στις 5/1/1932, ένας άνθρωπος που επηρέασε όσο λίγοι τη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία. Ιταλός, που αγαπήθηκε από ολόκληρο τον πλανήτη. Το τελευταίο του βιβλίο, το «Νούμερο Μηδέν», (Numero Zero) στα τέλη του 2015, έχε ήδη αρχίσει να μεταφράζεται σε 35 γλώσσες. Γεννήθηκε στο Πιεμόντε της Ιταλίας το 1932 αλλά μετακόμισαν οικογενειακά σε ένα χωριό, στον ιταλικό βορρά, εκεί όπου σε ηλικία 12 χρόνων έζησε ως παρατηρητής τις μάχες μεταξύ ανταρτών και φασιστών. Έτσι θυμόταν τον πόλεμο και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, κάτι σαν ένα «μικρό γουέστερν».
Πήγε, πιεζόμενος από τον πατέρα του, να σπουδάσει νομικά, για να εγκαταλείψει τη Νομική και να ακολουθήσει σπουδές στη λογοτεχνία και τη Μεσαιωνική Φιλοσοφία και να γίνει τελικά καθηγητής αρχικά στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Το διδακτορικό του στη φιλοσοφία και η διατριβή του για το Θωμά Ακινάτη θα τον επηρεάσουν και θα τον οδηγήσουν όχι μόνο στην έκδοση του πρώτου του βιβλίου «Ζητήματα αισθητικής στον Θωμά Ακινάτη», αλλά και στα άλλα υπόλοιπα έργα του.
Ο Ουμπέρτο Έκο έγινε ιδιαίτερα γνωστός για τις σημαντικές μελέτες, τα δοκίμια και ιδιαίτερα ορισμένα από τα βιβλία του, με πιο γνωστό το πρώτο μυθιστόρημά του, «Το Όνομα του Ρόδου» (Il nome della rosa) που εκδόθηκε το 1980 και πούλησε πάνω από 9.000.000 αντίτυπα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η δική μου γενιά είχε την τύχη να διαβάσει πρώτη αυτό το εξαιρετικό βιβλίο (μετά βέβαια ακολούθησαν και πολλές άλλες) και να δει την ομώνυμη ταινία (1986) με τον Sean Connery στο ρόλο του φραγκισκανού μοναχού Brother William of Baskerville.
Ακόμα και το επώνυμό του συνοδεύεται από μια μυθοπλασία, λέγεται ότι είναι το αρκτικόλεξο των λέξεων Ex Coelis Oblatus, που σημαίνει «θεϊκό δώρο». Παρόλα αυτά, εγκατέλειψε την καθολική εκκλησία και έπαψε να πιστεύει στο Θεό.
Η ενασχόλησή του με την δημοσιογραφία και η ανάληψη της θέσης του διευθυντή πολιτιστικού προγράμματος στην Ιταλική Τηλεόραση RAI (κρατική) τον βοήθησε να κατανοήσει από τα μέσα τον κόσμο των ΜΜΕ αλλά και να χάσει τη δουλειά του στη RAIto 1959 και να στραφεί στη λογοτεχνία, στην γλωσσολογία, στην σημειολογία, στην συγγραφή κειμένων στην εφημερίδα «Il Verri» και στον …πραγματικό κόσμο. Μεταξύ άλλων έμεινε γνωστό το απόφθεγμά του για την τηλεόραση "Σήμερα μόνο οι ηλίθιοι κάνουν δικτατορίες με τανκς, από τη στιγμή που υπάρχει η τηλεόραση"
Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με πολιτιστικές μελέτες και με τον ρόλο της γλώσσας και της λογοτεχνίας στην κοινωνία, αλλά και με την επίδραση της κοινωνίας στη λογοτεχνία και στη γλώσσα, ενώ η βαθιά γνώση των αρχαίων ελληνικών και λατινικών αποτυπώνεται και στα βιβλία του και στις εργασίες του γενικότερα.
Μερικά από τα αποφθέγματά του έχουν γράψει …ιστορία,
http://www.umbertoeco.com/en/umberto-eco-quotes.html
Συγγραφέας πολλών δοκιμίων αλλά και μυθιστορημάτων:
«Το αισθητικό πρόβλημα στον Θωμά Ακινάτη» (IlproblemaesteticoinTommasod’ Aquino)(1956, αναθεωρημένο 1988)
«Τέχνη και αισθητική την εποχή του Μεσαίωνα» (Sviluppo dell'estetica medievale in Momenti e problemi di storia dell'estetica) (1959, 1989)
«Η ποιητική του Τζόις» ( La poetiche di Joyce), 1965
«Θεωρία της σημειωτικής» (Trattato di semiotica generale), 1975
«Ορόλοςτουαναγνώστη» (απότηνOpera aperta (1962), Apocalittici e integrati (1964), Forme del contenuto (1971), Il Superuomo di massa (1976), Lector in Fabula (1979), 1979
«Πώς γίνεται μια διπλωματική εργασία» (Come si fa una tesi di laurea)
«Με το βήμα του κάβουρα» (A passo di gambero)
«Ο υπεράνθρωπος της μάζας», (Il superuomo di massa)
«Η Αποκάλυψη αναβάλλεται» (Apocalittici e integrati), 1964
«Η αναζήτηση της τέλειας γλώσσας» (La ricerca della lingua perfetta nella cultura europea), 1993
«Σημειωτική και η φιλοσοφία της γλώσσας» (Semiotica e filosofia del linguaggio), 1984
«Δεύτερο ελάχιστο ημερολόγιο», Il secondo diario minimo), 1994
«Τι πιστεύει αυτός που δεν πιστεύει» (In cosa crede chi non crede?), 1996
«Πέντε ηθικά κείμενα» ( Cinque scritti morali), 1997
«Mouse or Rat?: Translation as negotiation», 2003
«Η ιστορία της ομορφιάς» (Storiadellabellezza, από κοινού με GirolamodeMichele), 2004
«On Ugliness» (Storia della bruttezza), 2007
και πολλά άλλα δοκίμια.
Μερικά από τα πιο σημαντικά μυθιστορήματα στην παγκόσμια λογοτεχνία, νομίζω:
Το όνομα του Ρόδου (Il nome della rosa), 1980
Το εκκρεμές του Φουκώ (Il pendolo di Foucault), 1988
Το νησί της προηγούμενης μέρας (L’ isola del giorno prima), 1994
Μπαουντολίνο (Baudolino), 2000
Η μυστηριώδης φλόγα της βασίλισσας Λοάνα (La misteriosa fiamma della regina Loana), 2005
On Ugliness, 2007
Γυρνώντας πίσω το ρολόι (Turning back the clock), 2008
Το κοιμητήριο της Πράγας (Il Cimitero di Praga), 2010
The infinity of lists, 2009
Numero Zero, 2015