Η ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία στη χώρα μας διέρχεται βαθειά κρίση. Η ραγδαία μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας τα τελευταία 30 χρόνια έχει οδηγήσει στην ανεργία τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων (95%). Η Ελλάδα, μια από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές δυνάμεις παγκοσμίως, αδυνατεί να εκμεταλλευτεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ναυπηγοεπισκευαστικής και ναυπηγικής της βιομηχανίας, όπως η υψηλή τεχνογνωσία και ποιότητα υπηρεσιών. Η ελληνική ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία δεν μπορεί και δεν πρέπει να ποντάρει το μέλλον της σε αμοιβές και κόστος στα επίπεδα των γειτονικών χωρών και το μεγαλύτερο βάρος της ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευαστικής δραστηριότητας βρίσκεται πλέον στις χώρες της Α. Ασίας. Άρα, που είναι το μέλλον της; Οι ελληνικές κυβερνήσεις διαχρονικά ακολούθησαν εσφαλμένες πολιτικές για το κλάδο. Εξίσου λανθασμένες είναι και οι προτάσεις που διατυπώθηκαν κατά καιρούς για την ανάκαμψη του κλάδου και γι΄ αυτό δεν επιτεύχθηκε αυτή. Οι υποσχέσεις και πρακτικές διατήρησης του κλάδου στη ζωή στηρίχθηκαν σε κρατικές επιδοτήσεις και αναθέσεις εξοπλιστικών προγραμμάτων – στο αναπτυξιακό δηλαδή μοντέλο που ευθύνεται σε σημαντικό βαθμό για την οδυνηρή κατάσταση των δημοσιονομικών της χώρας σήμερα. Και αυτό ακριβώς το εσφαλμένο μοντέλο ανάπτυξης στερεί στο μεγαλύτερο ναυπηγείο της χώρας και της Ανατολικής Μεσογείου, τα Ελληνικά Ναυπηγεία (Σκαραμαγκά), την δυνατότητα να ορθοποδήσει, καθώς το πρόστιμο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για παράνομες κρατικές ενισχύσεις πριν από το 2000, ανέρχεται σήμερα, μαζί με τους τόκους, σε 550 εκ. ευρώ περίπου.
Στον ένα χρόνο της θητείας του ο Νίκος Χρυσόγελος, παρενέβη σε θέματα του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου μέσα από:
- Ημερίδα διαβούλευσης (Αθήνα, 10/3), με στόχο ένα σχέδιο δράσης και μια σειρά πρωτοβουλιών για την αναζωογόνηση του κλάδου και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας, μέσα από συνέργιες φορέων (επιμελητήρια, επαγγελματίες, εργαζόμενοι, περιφέρειες, πανεπιστήμια), αξιοποιώντας και τις δυνατότητες που υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο για χρηματοδοτήσεις.
- Ημερίδα παρέμβασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη στήριξη του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου, (Βρυξέλλες, 27 - 28 Ιουνίου 2012), με συμμετοχή εκπροσώπων ελληνικών φορέων, στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και νησιωτικών φορέων από άλλες χώρες. Κύριο θέμα συζήτησης η επιβίωση του κλάδου μέσω της στροφής του προς τις πράσινες τεχνολογίες.
- Ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την κρίση στον ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα, με ιδιαίτερη διαφωτιστική απάντηση σχετικά με τις δυνατότητες στήριξης του κλάδου από Ευρωπαϊκούς πόρους και προγράμματα
- Παρεμβάσεις στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για την Πολιτική και τις προτεραιότητες του Ταμείου Συνοχής αλλά και τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών
- Συμμετοχή σε πρωτοβουλία των Πράσινων στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ασφαλή και περιβαλλοντικά υπεύθυνη ανακύκλωση των πλοίων
- Παρέμβαση στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, στη συζήτηση για την υιοθέτηση της νέας αναθεωρημένης ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη μείωση της ρύπανσης από το περιεχόμενο στα ναυτιλιακά καύσιμα θείο, με εισήγηση των Πράσινων
- Δημόσια Παρέμβαση προς την Ελληνική Κυβέρνηση για την μη αξιοποίηση από την Ελλάδα πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση
- Παρεμβάσεις στο Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου για τον Στρατηγικό Σχεδιασμό της Περιφέρειας
- Συστηματική συνεργασία με τη διοίκηση και τους εργαζόμενους του Ναυπηγείου Νεωρίου αλλά και με το Εργατικό Κέντρο Κυκλάδων.
- Άρθρο σε περιοδικό του ναυπηγοεπισκευαστικού τομέα
Ο Νίκος Χρυσόγελος, ως ευρωβουλευτής, αλλά και γενικότερα οι Οικολόγοι Πράσινοι, επεξεργάζονται μια εναλλακτική πρόταση για τον κλάδο. Δουλεύουν, σε ανοικτό διάλογο με φορείς σε ελληνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, για να διαμορφωθεί ένα εναλλακτικό σχέδιο διάσωσης και αναζωογόνησης του τομέα της ναυπηγικής βιομηχανίας που θα βασίζεται στην πράσινη παραγωγή και σε επενδύσεις στην πράσινη καινοτομία και τεχνολογία ύψους 3 δισ. Ευρώ. Μια τέτοια στροφή, θα μπορούσε ίσως να αποτελέσει και τη βάση για ένα συμβιβασμό μεταξύ της Κομισιόν και της ελληνικής πλευράς, σχετικά με το πρόστιμο και τους περιορισμούς στην εμπορική και κατασκευαστική δραστηριότητα που έχουν επιβληθεί στα Ελληνικά Ναυπηγεία Α.Ε.
Η στροφή των ναυπηγείων προς πράσινες και καινοτόμες κατασκευές μπορεί να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο σχέδιο πράσινης μεταρρύθμισης και αναζωογόνησης κρίσιμων τομέων της οικονομίας και αναπροσανατολισμού των πόρων με στόχο να διασφαλιστεί ή να αυξηθεί η απασχόληση.
Οι πόροι θα μπορούσαν να προέλθουν τόσο από τα ευρωπαϊκά ταμεία όσο και από ιδιωτικά κεφάλαια και έξυπνα χρηματοδοτικά εργαλεία αλλά κυρίως από συνδυασμένες πολιτικές που αφορούν τόσο τον ενεργειακό τομέα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όσο και την ναυτιλία και κυρίως τις ακτοπλοϊκές συνδέσεις. Υπάρχει σε εξέλιξη προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αντιμετωπιστούν ολιστικά οι δομικές αλλαγές που συντελούνται στον χώρο της ναυπηγοεπισκευής, καθώς η Ευρώπη αντιπροσωπεύει πλέον μόνο το 5% της παγκόσμιας αγοράς, ποσοστό που διαρκώς συρρικνώνεται. Η λύση στην κρίση του κλάδου πρέπει να είναι συλλογική και πρωτίστως πανευρωπαϊκή.
Σε ένα ουσιαστικό και δομημένο διάλογο σε μια τέτοια βάση πρέπει να συμμετάσχουν αξιόπιστοι επιχειρηματίες του κλάδου, οι εργαζόμενοι, ερευνητικά κέντρα / πολυτεχνείο, φορείς που μπορεί να συνεισφέρουν με γνώσεις ή προτάσεις, οι νησιωτικές περιφέρειες και εκπρόσωποι διαφορετικών υπουργείων και υπηρεσιών που εμπλέκονται στον ένα ή άλλο βαθμό με το θέμα.
Οι τομείς δραστηριοποίησης των ναυπηγείων στο πλαίσιο μιας πράσινης στροφής τους μπορεί να αφορούν σε τρία επίπεδα:
(α) Αναζωογόνηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων του κλάδου(ναυπηγοεπισκευή), κάτι όμως που απαιτεί αποτελεσματική κεντρική διοίκηση και αλλαγές σε επίπεδο προωθούμενων πολιτικών, που δεν εξαρτώνται μόνο από τους φορείς του κλάδου, καθώς και συμφωνία για συνθήκες εργασιακής ειρήνης στη βάση δίκαιων ρυθμίσεων για τους εργαζόμενους.
(β) Στροφή του κλάδου σε κατασκευές πλοίων που θα ανταποκρίνονται στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για μειωμένες εκπομπές οξειδίων του αζώτου, οξειδίων του θείου και διοξειδίου του άνθρακα αλλά και στις ανάγκες σύνδεσης των νησιών με σύγχρονα και κατάλληλα πλοία, ενεργειακά αποτελεσματικά. Μια τέτοια κατεύθυνση απαιτεί στενή συνεργασία με τις νησιωτικές περιφέρειες αλλά είναι η μόνη λύση για να επιβιώσει η ακτοπλοΐα μειώνοντας τα κόστη καυσίμων, που εκτινάσσουν στα ύψη τα λειτουργικά τους κόστη λόγω των υψηλών τιμών του πετρελαίου.
(γ) Προσθήκη νέων, συμπληρωματικών προϊόντων και υπηρεσιών πράσινης καινοτομίας και τεχνολογίας, όπως κατασκευή πυλώνων για ανεμογεννήτριες, κατασκευή και συντήρηση πλωτών και κινητών υπεράκτιων κατασκευών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συστημάτων αφαλάτωσης με χρήση ΑΠΕ, κλπ.
Διαβάστε αναλυτικά τις παρεμβάσεις
Παρεμβάσεις στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Εισήγηση (ως εκπρόσωπος της Ομάδας των Πρασίνων) στη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, στις 20 Μαρτίου, σχετικά με το Ταμείο Συνοχής και την αλλαγή του Κανονισμού 1084/2006 με προτάσεις –μεταξύ άλλων- για:
- ενίσχυση για νησιωτικές και αραιοκατοικημένες περιοχές από τις προτεραιότητες συνοχής αλλά και κλιματικής - περιβαλλοντικής προστασίας (πχ. συνδέσεις μεταξύ νησιών και παράκτιων περιοχών, με έξυπνα, πράσινα μέσα μεταφοράς)
Παρέμβαση στη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης σχετικά με τον Κανονισμό για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυο Μεταφορών, στις 11 Ιουλίου, προκειμένου να πρασινίσουν οι μεταφορές σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να αναπτυχθούν οικολογικά και οικονομικά βιώσιμα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, από τα οποία να μη μένουν εκτός τα νησιά και οι αραιοκατοικημένες περιοχές. Να δοθεί πχ. η νησιωτική διάσταση στο εργαλείο “συνδέοντας την Ευρώπη” που λαμβάνει 10 δις σε σύνολο προϋπολογισμού 50 δις από το ταμείο συνοχής.
Παρεμβάσεις στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Πρωτοβουλία των Πράσινων στη Συνεδρίαση του Νοεμβρίου της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου για την ανακύκλωση των πλοίων με περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνες διαδικασίες, με ειδικά μέτρα και κίνητρα (έκθεση και πρότασή του Carl Schlyter). Παρέμβαση του Νίκου Χρυσόγελου, με αναφορά στη σημασία της πρότασης για την αναζωογόνηση των ευρωπαϊκών ναυπηγείων που σήμερα δεν μπορούν να ανταγωνιστούν από άποψη κόστους μονάδες διάλυσης που δεν τηρούν καμία προδιαγραφή.
Παρεμβάσεις στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Υιοθέτηση από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, στις 11 Σεπτεμβρίου, της νέας αναθεωρημένης ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη μείωση της ρύπανσης από το περιεχόμενο στα ναυτιλιακά καύσιμα θείο, με εισήγηση των Πράσινων. Δηλώσεις του Νίκου Χρυσόγελου, για την ευκαιρία που προσφέρεται για νέες δραστηριότητες και θέσεις εργασίας στον ναυπηγο-επισκευαστικό κλάδο.
Ερωτήσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Για την κρίση στο ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο. Γραπτή Ερώτηση του Νίκου Χρυσόγελου προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Απρίλιο
Ο Νίκος Χρυσόγελος ζητάει από την Κομισιόν:
- σχέδιο για την αντιμετώπιση της φθίνουσας πορείας του κλάδου
- στοιχεία για την αξιοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου
- στοιχεία για τυχόν αξιοποίηση από τα κράτη-μέλη του νέου ευρωπαϊκού πλαισίου που επιτρέπει κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιομηχανία, τα επόμενα 2 χρόνια, για καινοτομίες και κατασκευές για εκμετάλλευση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Θέτει, επίσης, το θέμα της απαγόρευσης που έχει επιβληθεί στα Ελληνικά Ναυπηγεία κάθε εμπορικής δραστηριότητας και ζητάει να πληροφορηθεί αν η Κομισιόν εξετάζει εναλλακτικά σχέδια συμμόρφωσης που θα επιτρέψουν στο μεγαλύτερο ελληνικό ναυπηγείο να επανέλθει σε εμπορική δραστηριότητα και να επεκταθεί ίσως και σε πράσινους τομείς, λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημερινή κατάσταση οδηγεί αργά ή γρήγορα στο κλείσιμό του και σε μεγαλύτερη ανεργία στον κλάδο.
Στην ιδιαίτερα διαφωτιστική απάντηση της Επιτροπής τον Ιούνιο, αναφέρονται οι δυνατότητες στήριξης του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου από Ευρωπαϊκούς πόρους και προγράμματα και αξιολογείται η διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων σε συναφείς «πράσινες» δραστηριότητες ως ιδιαίτερα σημαντική. Γίνεται επίσης αναφορά στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ), που έχει ήδη παράσχει βοήθεια σε εργαζομένους που απολύθηκαν στον ναυπηγικό τομέα και στους προμηθευτές του τομέα αυτού στη Δανία και την Πολωνία, ενώ η Ελλάδα δεν έχει προσφύγει στο ταμείο αυτό.
Παρεμβάσεις στο Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου
Παρέμβαση στην Επιτροπή Διαβούλευσης για το Σχέδιο Στρατηγικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, στις 20-21 Σεπτεμβρίου, γιατην ανάγκη ενός σωστού περιφερειακού σχεδιασμού που:
- δεν θα γίνεται στα χαρτιά ή μέσα από γενικόλογες μελέτες, αλλά μέσα από ουσιαστική διαβούλευση, θα λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές συνθήκες, τις ευρωπαϊκές πολιτικές αλλά και τις ανάγκες, τα προβλήματα και τις δυνατότητες – συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιφέρειας
- θα εναρμονίζεται με όλες τις νέες κατευθύνσεις των 5 Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων για πράσινη στροφή στην οικονομία που θα εξασφαλίζει βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και νέες θέσεις εργασίας, αλλά και
- θα ενσωματώνει τις ειλημμένες αποφάσεις της Περιφέρειας όπως ενδεικτικά αυτές για την παραγωγή ενέργειας μέσω ανανεώσιμων πηγών και συμμετοχικών σχημάτων, τη βιώσιμη αλιεία, την αναζωογόνηση του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου κ.ά
Παρεμβάσεις προς την Ελληνική Κυβέρνηση
Δημόσια παρέμβαση προς τις Ελληνικές αρχές, τον Σεπτέμβριο, με αφορμή την έγκριση από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου οικονομικής βοήθειας από τους πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για προγράμματα επανεκπαίδευσης και εύρεσης νέας απασχόλησης, για άνεργους Δανούς από τον ναυπηγο-επισκευαστικό κλάδο. Ο Νίκος Χρυσόγελος θέτει το δημόσιο ερώτημα: γιατί η Ελληνική κυβέρνηση δεν υποβάλει ανάλογες αιτήσεις, ώστε να εκμεταλλευθεί τους διαθέσιμους πόρους, σε όφελος των απολυμένων στο ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο;
Ημερίδες, συνέδρια, συζητήσεις και εκδηλώσεις
«Εναλλακτικές προτάσεις αντιμετώπισης της ανεργίας στη ναυπηγοεπισκευή με αξιοποίηση κατασκευών, σε πράσινους τομείς και καινοτόμες κατασκευές»- Ημερίδα διαβούλευσης στον Πειραιά, στις 10 Μαρτίου.
Συνδιοργανώθηκε από το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιώς και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Πειραιώς, με συμμετοχή μεγάλου αριθμού εκπροσώπων φορέων αλλά και ιδιωτών επιχειρηματιών και εργαζομένων και με βάση την πρωτοβουλία του Νίκου Χρυσόγελου για διαβούλευση των φορέων και παρέμβαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την στήριξη του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου. Η στροφή των ναυπηγείων προς πράσινες και καινοτόμες κατασκευές (περιβαλλοντικά αποτελεσματικά πλοία, κατασκευή εξαρτημάτων - τμημάτων πράσινης τεχνολογίας για ΑΠΕ κα) μπορεί να ενταχθεί σε ένα σχέδιο πράσινης μεταρρύθμισης και αναζωογόνησης κρίσιμων τομέων της οικονομίας και αναπροσανατολισμού των πόρων με στόχο να διασφαλιστεί ή να αυξηθεί η απασχόληση.
Παρέμβαση για το θέμα των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών στην Ημερίδα για τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες στις Κυκλάδες που πραγματοποιήθηκε στη Νάξο τον Απρίλιο. Αναγκαία μια συντονισμένη παρέμβαση βασισμένη σε νέες προσεγγίσεις, ανάμεσα στις οποίες η σταδιακή δρομολόγηση πλοίων ή οι ανακατασκευές των μηχανών των πλοίων ώστε να καταναλώνουν λιγότερα καύσιμα –για τα οποία υπάρχουν σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία από ΕΕ και ευκαιρίες για τον ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο.
ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ "Πράσινη Στροφή της Ναυτιλίας, των Λιμανιών, της Ακτοπλοΐας και της Ναυπηγοεπισκευαστικής Βιομηχανίας. Ακτοπλοϊκές συνδέσεις των νησιών", στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Διήμερο (27-28 Ιουνίου) συζητήσεων και παρουσίασης των ευρωπαϊκών πολιτικών αλλά και εμπειριών για την πράσινη στροφή της οικονομίας, στο πλαίσιο ενός συνεκτικού σχεδίου μεταρρυθμίσεων. Συμμετείχαν εκπρόσωποι του Σωματείου Εργαζομένων στα Ναυπηγεία του Νεωρίου και του Εργατικού Κέντρου Κυκλάδων. Με στόχο μια συμφωνία για συνεργασία μεταξύ των σχετιζόμενων φορέων που μπορεί να προσφέρει λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις των νησιών όσο και τα ναυπηγεία και γενικότερα οι επιχειρήσεις που σχετίζονται με τις ναυπηγοεπισκευές και κατασκευές
Περισσότερα στο σχετικό ειδικό ενημερωτικό δελτίο
Περιοδείες στα νησιά
Σχετικά με το θέμα των ναυπηγείων του Νεωρίου, ο Νίκος Χρυσόγελος είχε επίσης συναντήσεις και συζητήσεις με εκπροσώπους των εργαζομένων στα αλλά και το Εργατικό Κέντρο Κυκλάδων, στη διάρκεια επίσκεψης την άνοιξη στη Σύρο. Δείτε το βίντεο.
Άρθρα
Αρθρο του Νίκου Χρυσόγελου στο Διμηνιαίο περιοδικό MaritechNews, T. 22, Νοέμβριος -Δεκέμβριος 2012, με τίτλο: "Προτάσεις αντιμετώπισης της ανεργίας στη ναυπηγοεπισκευή με στροφή στην πράσινη τεχνολογία". Στο άρθρο τονίζεται ότι δεν είναι αποδεκτό η επιβίωση του κλάδου να εξαρτάται από συμβάσεις παραγωγικής πολεμικού υλικού και να σπαταληθούν (εθνικοί) πόροι για την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση της βιομηχανικής παραγωγής. Αναλύεται δε η εναλλακτική πρόταση προς πράσινη κατεύθυνση, που μπορεί να αναζωογονήσει τη ναυπηγική και ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία της χώρας
