Η Ομιλία του ΝΤΑΝΥ ΚΟΝ-ΜΠΕΝΤΙΤ στο συνέδριο του Eυρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος– Αθήνα 7/11/12.
Εισαγωγή στη συζήτηση Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΚΡΙΣΗ
Ένα ζήτημα είναι να τίθεται υπό αμφισβήτηση μια μπλοκαρισμένη αγορά εργασίας και άλλο ζήτημα είναι να επιβάλλεται σε μια κοινωνία μια απώλεια μισθών της τάξεως του 30% και 40%. Παίρνω ένα τυχαίο παράδειγμα: ένας καθηγητής γερμανικών μέσα σε δύο χρόνια έχασε το μισό του μισθό: από 1400 € έφτασε στα 650 € και έχει οικογένεια να θρέψει. Αυτό, που κάποιοι δεν καταλαβαίνουν στο Παρίσι, στο Βερολίνο και σε άλλες χώρες, είναι ότι δεν πρόκειται απλώς για μια διαδικασία παγώματος μισθών αλλά για τη μείωση της αγοραστικής δύναμης κατά 50% των Ελλήνων πολιτών.
Και δεν πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις, ένα ολόκληρο τμήμα της κοινωνίας έχει αυτή τη συμπεριφορά. Αυτοί που σήμερα πληρώνουν φόρους είναι οι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα – όσοι έχουν ακόμα δουλειά και δεν είναι άνεργοι – και οι συνταξιούχοι, επειδή οι φόροι παρακρατούνται από το εισόδημά τους εξ αρχής, και έτσι συχνά η φορολογία πιάνει το πιο αδύναμο κομμάτι της κοινωνίας.
Νομίζω λοιπόν ότι αυτό είναι ένα από τα μεγάλα προβλήματα σήμερα της Ελλάδας: υπάρχει μια πλειοψηφία πολιτών που πλέον καταλαβαίνουν ότι τα πράγματα πρέπει ν’α αλλάξουν, αλλά έχουν ένα αίσθημα βαθιάς αδικίας. Μιας βαθιάς αδικίας που επέβαλαν οι εξελίξεις (…) Και θέλουν αυτή η αδικία να αποδειχτεί.
Για να αποκατασταθεί η δικαιοσύνη σήμερα σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, χρειάζεται μεταρρύθμιση του κράτους.
Π.χ. έχουμε το πρόβλημα της φοροδιαφυγής. Τα νούμερα δεν είναι εξακριβωμένα, αλλά κάποιοι μιλούν για 100 δις από φοροδιαφυγή καταθέσεων που έχουν φύγει προς τις ευρωπαϊκές τράπεζες, ίσως στην Ελβετία, το Λουξεμβούργο, την Κύπρο, την Αυστρία -κι εγώ δεν ξέρω που αλλού. Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που μου είναι ακατανόητη όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει κάθε χώρα να διαπραγματεύεται χωριστά με την Ελβετία ας πούμε, για να επαναπατρίσει τα κεφάλαια που είναι ύποπτα φοροδιαφυγής. Το έκανε το Βέλγιο, το έκανε η Ιταλία, το έκανε και η Ελλάδα.
Ας πάρουμε το παράδειγμα της Ελλάδας: Η Ελλάδα απέναντι στις ελβετικές τράπεζες είναι μόνη της. Τι μέσα πίεσης προς τις τράπεζες διαθέτει και μπορεί να χρησιμοποιήσει;
Όταν βλέπουμε τι πίεση άσκησαν οι ΗΠΑ για να υποχρεώσουν τις ελβετικές τράπεζες να παραδώσουν τις λίστες με τα ονόματα των καταθετών στις αμερικανικές φορολογικές αρχές: η κυβέρνηση του Ομπάμα χρησιμοποίησε ως έσχατο μέσο -φυσικά υπό εντελώς διαφορετικό συσχετισμό δυνάμεων- την απειλή ότι, αν δεν δώσουν τις λίστες, η αμερικανική κυβέρνηση θα αποσύρει τις άδειες των ελβετικών τραπεζών για οικονομική δραστηριότητα στην αμερικανική αγορά. Για μια διεθνή τράπεζα το να μην είναι παρούσα στις αγορές ισοδυναμεί με καταδίκη σε θάνατο… Πρόκειται για bras de fer.
Η Ευρώπη θα είχε τη δύναμη να ασκήσει πίεση σχεδόν ανάλογη με εκείνη των ΗΠΑ και να πεί “αν δεν δεχτείτε να καταλήξουμε σε μια συμφωνία, τότε θα επανεξετάσουμε τη δυνατότητά σας να εργάζεστε στον ενιαίο οικονομικό χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.” Κάποιοι θα πουν ότι κάτι τέτοιο δεν αποτελεί ευρωπαϊκή αρμοδιότητα, πράγμα που είναι αντικειμενική αλήθεια. Επανέρχομαι όμως στην αναλογία προς τις “προεπαναστατικές καταστάσεις”. Υπάρχουν καταστάσεις όπου πρέπει να κάνουμε υπέρβαση πέρα από τις επίσημες αρμοδιότητες. Εννοώ την πολιτική αρμοδιότητα της Ευρώπης. Την αρμοδιότητα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης να αντιμετωπίσει σθεναρά αυτή την φορολογική ανισότητα και να το κάνει συλλογικά και αλληλέγγυα. Πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι πολύ βασικό.
Θα τελειώσω αυτή την εισαγωγή με τον όρο “προεπαναστατική κατάσταση” που αφορά την Ελλάδα”. Ας μην κοροϊδευόμαστε…
Όλοι τους είπαν ότι βιώνουν την σημερινή κατάσταση ως παρόμοια με τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Δεν το είπαμε εμείς, εκείνοι το είπαν. Ας πάρουμε λοιπόν ως παράδειγμα τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης: μια κατάσταση κρίσης, με μια κοινωνία σε πλήρη αποσύνθεση και όπου η επανάσταση δεν πηγαίνει αναγκαστικά προς την καλή κατεύθυνση.
Ας πούμε ότι η παρούσα κυβέρνηση πέφτει, εν τάξει έπεσε. Θα ξαναγίνουν εκλογές και τότε η Ελλάδα -αν και κανείς δεν το ξέρει, ούτε εγώ δεν μπορώ να πω ότι το ξέρω – κινδυνεύει να μπει σε μια διαδικασία εξαιρετικά κρίσιμη, γιατί πρέπει να καταλάβουμε ότι τα κόμματα της άκρας δεξιάς που μέχρι τώρα έπαιρναν 2-3% τώρα στις δημοσκοπήσεις παίρνουν 16-17%.
Υπό αυτές τις συνθήκες η αριστερά θα δει τις ελπίδες της να διαψεύδονται, γιατί δεν θα έχει καμιά δυνατότητα πολιτικής μεταρρυθμίσεων, εφόσον δεν θα έχει την Ευρωπαϊκή Ένωση να την σπρώχνει και να την χρηματοδοτεί. Τότε θα υπάρξει ο κίνδυνος να πάρει την εξουσία είτε ο στρατός, είτε η άκρα δεξιά με πραξικόπημα. Μέσα σε μια κοινωνία με παράδοση αυταρχισμού. Γιατί μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει επίσης και παράδοση αυταρχισμού – το πρόβλημα με τους συνταγματάρχες δεν ήταν μόνο το πραξικόπημα που έκαναν, ήταν και μια πραγματικότητα μέσα στην ελληνική κοινωνία.
Λέω λοιπόν ότι σήμερα η ευθύνη της Ευρώπης δεν είναι να εξαντλήσει τις προσπάθειές της στην επιβολή μιας λιτότητας χωρίς θετική διέξοδο, αλλά να δώσει τη δυνατότητα στους Έλληνες μαζί με τους Ευρωπαίους να προσπαθήσουν ν’ αναθερμάνουν τη συζήτηση για την ανάκαμψη της οικονομίας - σήμερα εμείς οι Οικολόγοι πρέπει να συμβάλουμε για να εξηγηθεί το πρόβλημα της ανάκαμψης της οικονομίας στην Ελλάδα και πάνω απ’ όλα να συμβάλουμε για το πώς θα γίνει αυτό (και σ’ αυτό το πώς δεν είμαστε πάντα μεταξύ μας απόλυτα σύμφωνοι).
Υποστηρίζω ότι σήμερα στην Ελλάδα πρέπει να δημιουργηθεί ένα ταμείο κοινωνικής προστασίας που να απορροφά τους κοινωνικούς κραδασμούς της κρίσης.
Σήμερα στην Ελλάδα δεν υπάρχει πλέον κοινωνική προστασία. Η κοινωνική προστασία έχει καταρρεύσει, για λόγους που ήδη εξήγησα, ενώ η άκρα δεξιά πάει πόρτα-πόρτα και προτείνει στις οικογένειες 20-30 ευρώ αν προσχωρήσουν στο κόμμα. Είναι ακριβώς η ίδια στρατηγική των φανατικών ισλαμιστών (intégristes) στις μουσουλμανικές χώρες: κέρδισαν δηλαδή ένα μέρος του πληθυσμού δια μέσου της φτώχειας
Επομένως αυτά, που σήμερα το ελληνικό κράτος, που -καλώς ή κακώς- θεωρείται κράτος ευρωπαϊκό, είναι ανίκανο ή δεν θέλει να κάνει, δημιουργούν μια κατάσταση, που είναι πλήγμα για την Ευρώπη και ή Ευρώπη δεν θέλει και δεν θα επιτρέψει μια τέτοια κοινωνική εξέλιξη.
Πρέπει λοιπόν να βρούμε άμεσα μια λύση για την ανάκαμψη της οικονομίας, μια λύση για την ανεργία του 55% των νέων, μια άμεση λύση για τα προβλήματα της υγείας,- (μάθαμε ότι τα ελληνικά νοσοκομεία δεν μπορούν να πληρώσουν και οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες της Ευρώπης αρνούνται πλέον ν’ ανταποκριθούν στη ζήτηση) κλπ κλπ.
Λοιπόν πιστεύω, ότι σήμερα εμείς οι Πράσινοι, πρέπει να παίξουμε ρόλο διαμεσολαβητή, να εξηγήσουμε στην Ευρώπη την κατάσταση της Ελλάδας και στην Ελλάδα να εξηγήσουμε τα προβλήματα που έχουν οι ευρωπαίοι λόγω της αποδιάρθρωσης της ελληνικής κοινωνίας.
Ιδού ο πολιτικός μας ρόλος: Δεν αρκεί απλώς να πάρουμε θέση εναντίον της λιτότητας, πρέπει να πάρουμε θέση εναντίον των αιτίων που οδήγησαν εδώ. Γιατί δεν ήταν οι Ευρωπαίοι που είχαν επιβάλει το 4% του ελληνικού προϋπολογισμού να πηγαίνει για στρατιωτικές δαπάνες. Αυτό δεν το ψήφισαν οι ευρωπαίοι.
Δεν είναι οι Ευρωπαίοι που συνεχίζουν να αποδέχονται την χειραγώγηση της ελληνικής κοινωνίας από την Ελληνορθόδοξη Εκκλησία. Όχι βέβαια.
Δεν είναι τα ευρωπαϊκά κράτη που επέβαλαν στην Ελλάδα έναν απίστευτα νοσηρό εθνικισμό: είδαμε στον πρόσφατο πόλεμο στα Βαλκάνια -και ας θυμηθούμε τις διαμάχες εκείνου του καιρού- ότι η Ελλάδα υποστήριξε τη Σερβία.
Πρέπει επίσης με διαύγεια και ψυχραιμία να συγκρουστούμε και με τα κακά στο εσωτερικό της Ελλάδας, που είναι επίσης εν μέρει υπεύθυνα για την σημερινή κρίση. Λέω λοιπόν ότι ο ρόλος μας, εμάς των Πράσινων, είναι όχι μόνο του διαμεσολαβητή, αυτού που θα εξηγήσει στους μεν και στους δε όσα δυσκολεύονται να καταλάβουν, αλλά πιστεύω ότι, αν αναλάβουμε με επιτυχία αυτό το ρόλο, μπορούμε να επηρεάσουμε την Ευρωπαϊκή πολιτική στο Ευρωκοινοβούλιο (ήδη οι σοσιαλδημοκράτες σήμερα λένε ότι πρέπει να δοθεί η δυνατότητα να ξαναπάρει πάλι μπρος η οικονομία). Kαι ταυτόχρονα να εξηγήσουμε στους Έλληνες ότι σήμερα εκσυγχρονισμός σημαίνει επίσης και εκσυγχρονισμός της πολιτικής σκέψης.
_______________________