04 Ιουνίου 2012

Οι νέοι κανόνες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο αναγκαίοι αλλά όχι επαρκείς για την προστασία του ερυθρού τόνου

Οι θέσεις των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο με βάση και την πρόσφατη έκθεση του καταλανού πράσινου Ευρωβουλευτή Raül Romeva i Rueda

 

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε κατά την τελευταία Ολομέλειά του νέα νομοθεσία για την εφαρμογή των διεθνώς συμφωνημένων κανόνων για την αλιεία τόνου. Οι νέοι κανόνες πρέπει να μπουν άμεσα σε εφαρμογή, μια και η αλιευτική περίοδος για τον ερυθρό τόνο άρχισε ήδη για το 2012.

 

Οι Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός ότι η νέα νομοθεσία απλώς εφαρμόζει τα διεθνή πρότυπα και αποφεύγει να λάβει πιο φιλόδοξα μέτρα για την αντιμετώπιση της πραγματικά κρίσιμης κατάστασης του απειλούμενου είδους ψαριών. Ο ερυθρός τόνος  είναι το πιο πολύτιμο ψάρι στον κόσμο –με τιμή πώλησης που έχει φθάσει πάνω από 100.000 € το κομμάτι κάποιες φορές. Ως εκ τούτου, είναι επίσης ένα από τα πιο δύσκολα είδη για διαχείριση της αλίευσης. Τα αποθέματα του ερυθρού τόνου έχουν μειωθεί κατά 75% τα τελευταία 40 χρόνια και, με δεδομένο τον αργό αναπαραγωγικό κύκλο του ψαριού, οι προοπτικές ανάκαμψης δεν είναι καλές.

 

Μια πραγματική «κούρσα» έχει αναπτυχθεί ανάμεσα σε εκείνους που προσπαθούν να ελέγξουν την εκμετάλλευσή του και να προλάβουν  την εξαφάνιση του είδους, και αυτούς που αναπτύσσουν ολοένα και πιο εξελιγμένες τεχνικές για την αλίευση των ψαριών εκμεταλλευόμενοι παραθυράκια στις διαδικασίες ελέγχου. Η  «νόμιμη», τεκμηριωμένη υπεραλίευση του τόνου έχει επιδεινωθεί σε μεγάλο βαθμό από την παράνομη, λαθραία και άναρχη αλιεία του μεγάλης αξίας ψαριού. Είναι σαν να προσπαθούν οι αλιείς αυτού του ψαριού να πιάσουν όσα περισσότερα μπορούν προτού το είδος εξαφανιστεί και ο καθένας τους όσα περισσότερα μπορεί πριν τον προλάβουν άλλοι. Σοβαρές περιπτώσεις παράνομης αλιείας καταγράφτηκαν τον περασμένο χρόνο στα νερά της Λιβύης κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η μεγάλη εμπλοκή του οργανωμένου εγκλήματος στην αλιεία και «καλλιέργεια» του ερυθρού τόνου στη Μεσόγειο είναι επίσης μια σημαντική πηγή ανησυχίας.

 

Μιλώνταςμετά την ψηφοφορία, ο Πράσινος ευρωβουλευτής Raül Romeva, αντιπρόεδρος της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο,ο οποίος και συνέταξε σχετική εισηγητική έκθεση, δήλωσε: «Η θλιβερή κατάσταση των αποθεμάτων τόνου στον Ατλαντικό και στη Μεσόγειο είναι σε όλους γνωστή και η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως βασικός αλιέας του είδους, πρέπει να αναλάβει ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης για το γεγονός ότι ο τόνος έχει οδηγηθεί στο χείλος της εξαφάνισης. Αυτό που εγκρίθηκε αποτελεί το απολύτως ελάχιστο και δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια μινιμαλιστική εφαρμογή του διεθνούς σχεδίου αποκατάστασης της Διεθνούς Επιτροπής για την Προστασία του Τόνου - ICCAT, σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από ό,τι οι επιστήμονες πιστεύουν ότι είναι απαραίτητα ώστε να δοθεί στα αποθέματα του ερυθρού τόνου μια πιθανότητα για ανάκαμψη. Με αυτή την έννοια, πρόκειται για μια χαμένη ευκαιρία για την ΕΕ να πάρει τα απαραίτητα μέτρα που θα απέτρεπαν την κατάρρευση του τόνου».

 

Πράγματι, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, έχουν εγκριθεί 64 μέτρα διαχείρισης με αποφάσεις της Διεθνούς Επιτροπής για την Προστασία του Τόνου -ICCAT και η αλιεία του ερυθρού τόνου έχει τις πιο αυστηρές ρυθμίσεις στην ΕΕ και κατά πάσα πιθανότητα στον κόσμο. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά εγκρίνονται συνήθως σε ετήσια βάση, γεγονός που δείχνει ότι η ICCAT αγωνίζεται να συμβαδίσει με τη βιομηχανία σε ό,τι αφορά τον περιορισμό των επιπτώσεων στα αποθέματα του τόνου,. Η έκταση της παράνομης αλιείας, που υπερβαίνει τις εθνικές ποσοστώσεις, η δήλωση ανακριβών στοιχείων και άλλα προβλήματα είναι τόσο διαδεδομένα που το 2008 μια ανεξάρτητη επιτροπή που εξέτασε τα αποτελέσματα των επιδόσεων της ICCAT στη διαχείριση της αλιείας του τόνου στον Ανατολικό Ατλαντικό και στη Μεσόγειο τα χαρακτήρισε ως  «μια διεθνή ντροπή»

 

Μεγάλα χρηματικά ποσά έχουν δαπανηθεί, στις προσπάθειες να επιβληθούν οι Κανονισμοί, και αναμφίβολα σημειώνεται μεγαλύτερη συμμόρφωση, ωστόσο, παραμένουν πολλές ανησυχίες σχετικά με τον βαθμό της υπεραλίευσης και της πραγματικής συμμόρφωσης. Ανησυχίες διατυπώνονται επίσης για την εγκυρότητα των στοιχείων σχετικά με την αλιεία τόνου. Η βιομηχανία έχει πολύ βαθύτερες τσέπες για την ανάπτυξη νέων εργαλείων και πρακτικών, καθώς και τρόπους για να αποφύγει τα μέτρα ελέγχου. Επίσης, πολλά μέλη της ICCAT απλά δεν έχουν τα μέσα για τον έλεγχο της αλιείας. Μια πρόσφατη ανάλυση χρησιμοποιεί εμπορικά έγγραφα και εκτιμά το πραγματικό εμπόριο τόνου σε 32.000 τόνους το 2010, σε σύγκριση με την αντίστοιχη ποσόστωση 13.500 τόνων. Η μεγάλη απόκλιση θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για την ανάκαμψη του είδους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ΕΕ πρέπει να βγει μπροστά, αντί να προσπαθεί μόνο να ακολουθήσει.


Ο Έλληνας Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων Νίκος Χρυσόγελος, δήλωσε σχετικά: «Οι νέοι κανόνες της ICCAT που εγκρίθηκαν από την ΕΕ συμβάλουν στο σχέδιο ανάκαμψης, με μείωση των ποσοτήτων τόνου που επιτρέπεται να αλιευθούν και ενίσχυση των ελέγχων, αλλά και πάλι, είναι σαφές ότι η οργάνωση είναι τουλάχιστον ένα βήμα πίσω από την πραγματικότητα. Αν η ΕΕ θέλει να πάρει στα σοβαρά το θέμα της σωτηρίας του τόνου, πρέπει να προχωρήσει σε απαγορεύσεις αλιείας σε κάποιες περιοχές - ιδιαίτερα κατά την περίοδο αναπαραγωγής - καθώς επίσης να θεσπίσει αυστηρότερα μέτρα για να κλείσει κάποια από τα κενά, που εντείνουν την υπερεκμετάλλευση των αποθεμάτων. Ένα μέτρο που θα βοηθούσε στην ανάκαμψη θα ήταν οι αυστηρότεροι έλεγχοι στο μέγεθος των ψαριών που μπορούν να διατίθενται στις αγορές. Το ελάχιστο μέγεθος στο πλαίσιο του σχεδίου αποκατάστασης του τόνου είναι 30 κιλά αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις για ψάρια έως και 8 κιλά υπό ορισμένες συνθήκες. Οι παρεκκλίσεις αυτές μπορούν να καταργηθούν για τα κοινοτικά σκάφη και να επιδιωχθεί να υιοθετηθούν μέσω των διακρατικών συμφωνιών της ΕΕ με άλλα κράτη. Η υπεραλίευση μπορεί να μοιάζει συμφέρουσα αλλά αυτό μπορεί να είναι αλήθεια μόνο για πολύ λίγο. Αν εξαντληθούν τα αποθέματα του τόνου τόσο η αλιεία όσο και όσοι ζουν από αυτήν θα υποστούν μια μεγάλη καταστροφή που θα είναι μακροχρόνια. Χρειάζεται, λοιπόν, να προσπαθήσουμε περισσότερο ώστε οι εικόνες με τον πλούτο που είχε η θάλασσα αλλά και οι ψαριές να επανέλθουν σύντομα. Η ΕΕ μπορεί να υιοθετήσει αυστηρότερα μέτρα για τη διατήρηση του τόνου κάτι που θα είναι μακροχρόνια προς όφελος τόσο των ψαράδων όσο και του θαλάσσιου πλούτου».

Last modified on Δευτέρα, 04 Ιουνίου 2012 18:48