Τα ρώσικα στρατεύματα κατέλαβαν μεγάλο μέρος των πυρηνικών εγκαταστάσεων στη Zaporizhzhia NPP και την κοντινή πόλη Energodar στις 4 Μαρτίου 2022. Τα ρωσικά στρατεύματα ελέγχουν σήμερα κατά τα 2/3 την πυρηνική μονάδα καθώς και περίπου το 12% της περιφέρειας όπου βρίκεται το πυρηνικό εργοστάσιο. Οι Ρώσοι μάλιστα ανακοίνωσαν, όπως μετέδοσαν ρωσικά ΜΜΕ, ότι θα οργανώσουν τις επόμενες μέρες “δημοψήφισμα” στην περιοχή που ελέγχουν για την κήρυξη της αυτονομίας της και την “επανένωσή της με τη Ρωσία”. Στην ευρύτερη περιοχή κατοικούν 1.600.000 πολίτες, ενώ στις περιοχές που ελέγχουν οι Ρώσοι περίπου 200.000.
Η Ουκρανία κατηγορεί τα ρωσικά στρατεύματα ότι χρησιμοποιούν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις για να “αποθηκεύουν” βαρύ εξοπλισμό και με αυτόν πλήττουν περιοχές της Ουκρανίας αλλά ότι τώρα έπληξαν και στόχο κοντά στο εργοστάσιο: “Το βράδυ της 5ης Αυγούστου, Ρώσοι εισβολείς εκτόξευσαν ρουκέτες στο Energodar και έπληξαν την τοποθεσία ZNPP ακριβώς δίπλα στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης ξηρών πυρηνικών καυσίμων του σταθμού“. Ένας τεχνικός τραυματίστηκε. Προκλήθηκαν επίσης, ζημιές στη γραμμή υψηλής τάσης μιας από τις μονάδες ισχύος που οδήγησε στην προσωρινή αποσύνδεσή της και στη συνέχεια και του σταθμού αζώτου-οξυγόνου.
“Η ακτινοβολία υποβάθρου μετά τον βομβαρδισμό από τις ρωσικές δυνάμεις του πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής, προκαλώντας ζημιά στους αισθητήρες παρακολούθησης, είναι εντός 8-12 micro roentgen/hour“, δήλωσε ο κυβερνήτης της περιφέρειας Zaporizhzhia Starukh.
Οι πυρηνικές αρχές της Ουκρανίας κατηγορούν μάλιστα τον στρατιωτικό διοικητή των στρατευμάτων κατοχής (το τεχνικό όμως προσωπικό είναι Ουκρανοί) ότι έχει παγιδεύσει με εκκρηκτικά τις γραμμές των δικτύων υψηλής τάσης των μονάδων και απειλεί να τις ανατινάξει.
Η Energoatom (η Ουκρανική υπηρεσία ατομικής ενέργειας) ισχυρίζεται ότι ο επικεφαλής της μονάδας Ραδιενεργού, Βιολογικού και Χημικού πολέμου των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, υποστράτηγος Valerii Vasyliev, ο οποίος τώρα διοικεί τη φρουρά στον πυρηνικό σταθμό Zaporizhzhia, είπε στους στρατιώτες του ότι «θα υπάρξει είτε ρωσική γη είτε καμένη έρημος εδώ».”Όπως γνωρίζετε, έχουμε ναρκοθετήσει όλες τις σημαντικές εγκαταστάσεις του πυρηνικού σταθμού Zaporizhia. Και δεν το κρύβουμε από τον εχθρό. Τους προειδοποιήσαμε. Ο εχθρός ξέρει ότι ο σταθμός θα είναι είτε Ρώσικος είτε κανενός. Εμείς είστε προετοιμασμένοι για τις συνέπειες αυτού του βήματος. Και εσείς, οι απελευθερωτές στρατιώτες, πρέπει να καταλάβετε ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή. Και αν έρθει η πιο σκληρή διαταγή – πρέπει να την εκπληρώσουμε με τιμή!“
Οι Ρώσοι κατηγορούν την Ουκρανία ότι επιχειρεί να ανακαταλάβει τις πυρηνικές μονάδες και την περιοχή και ότι έπληξε για δεύτερη φορά την περιοχή.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Antonio Guterres προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε επίθεση σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο είναι πράξη αυτοκτονίας και ζήτησε πρόσβαση στο πυρηνικό εργοστάσιο καθώς Ουκρανία και Ρωσία αντάλλασουν κατηγορίες για τον βομβαρδισμό του πυρηνικού εργοστασίου.
Είναι πάντως γεγονός ότι στις 5 Αυγούστου υπήρξαν βομβαρδισμοί στην περιοχή που ανησύχησαν τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας που επισήμανε ότι “παραβιάζονται 6 από τους 7 κανόνες” για την ασφάλεια των πυρηνικών αντιδραστήρων στην διάρκεια πολεμικών επιχειρήσεων. Οι πυροσβέστες έσβησαν τις φωτιές αλλά η ανθρωπότητα κάθεται πάνω σε αναμμένα κάρβουνα, μια και το πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίτσια είναι 10 φορές μεγαλύτερο από αυτό στο Τσερνομπίλ όπου έγινε το 1986 ένα από τα πιο καταστροφικά πυρηνικά ατυχήματα.
Σύφωνα με την ανακοίνωση – και με βάση στοιχεία που έχουν δώσει οι πυρηνικές αρχές της Ουρανίας – στη Ζαποριτσια είναι σε λειτουργία οι 2 από τις 6 μονάδες ενώ συνολικά, 10 από τις 15 Ουκρανικές μονάδες είναι συνδεδεμένες στο δίκτυο. Δεδομένα από το Τσερνομπίλ υπάρχουν όμως μόνο αποσπασματικά.
Η μονάδα απέχει περίπου 1000 χλμ από τη Μόσχα, όσα περίπου και το Τσερνομπίλ (900 χλμ). Όμως οι αέρηδες φυσάνε συνήθως προς άλλες κατευθύνσεις και όχι προς τη Μόσχα. Αυτό προκαλεί μεγαλύτερη ανησυχία…
