Παγκόσμια Ημέρα Συνεργατισμού 2017
Στην Ελλάδα που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του συνεργατισμού και του συνεταιρισμού μπορεί να έχει κακοποιηθεί η ιδέα, αλλά διεθνώς ο συνεργατισμός ανθεί. Διεθνείς οργανισμοί όπως το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (ILO), τα Ηνωμένα Έθνη, το Ευρωκοινοβούλιο, το Social Housing Europe, κοινωνικοί φορείς, συνεργατικές οργανώσεις, ενώσεις και ομοσπονδίες όπως το Cooperative Europe, η CECOP-CICOPA, το δίκτυο Περιφερειών, Δήμων και κοινωνικών επιχειρήσεων REVES επισημαίνουν ότι οι "συνεταιρισμοί, οι συνεργατικές μορφές, είναι ο καλύτερος τρόπος για να μην μείνει έστω κι ένας πίσω, σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης".
"Co-operatives ensure no one is left behind"
"Τα συνεργατικά σχήματα εκπροσωπούν στην Ευρώπη 123.000.000 μέλη (όχι μετόχους), 5.400.000 εργαζόμενους και 160.000 επιχειρήσεις"
Τα συνεργατικά σχήματα εκπροσωπούν στην Ευρώπη 123.000.000 μέλη (όχι μετόχους), 5.400.000 εργαζόμενους και 160.000 επιχειρήσεις. Παράγουν δραστηριότητες, καινοτομία, υπεύθυνες οικονομικές δραστηριότητες, κοινωνική συνοχή, κοινωνική δικτύωση, κοινωνική ανθεκτικότητα απέναντι σε κρίσεις και πιέσεις. Δεν είναι τυχαίο που η κοινωνία μας κατέρρευσε λόγω της κρίσης. Μέσα στην κρίση διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν κοινωνικοί θεσμοί που θα απορροφούσαν τους κραδασμούς της και θα βοηθούσαν σε αλλαγές που θα ενδυνάμωναν την κοινωνική συνοχή, την κοινωνική ασφάλεια και την δημιουργία νέων δομών κοινωνικής υποστήριξης αλλά και νέων θέσεων εργασίας σε καινούργιους τομείς που χρειάζονταν η κοινωνία.
Η συνεργατική οργάνωση δεν καταργεί τα άτομα, αντιθέτως βοηθάει τα άτομα να ανακαλύψουν και να προωθήσουν λύσεις μέσα σε ένα πιο συνεργατικό, πιο συλλογικό πλαίσιο. Όλοι πλέον αναγνωρίζουν τον ρόλο των συνεργατικών σχημάτων και της συνεργατικής οικονομίας στην αποφυγή ή στην ελαχιστοποίηση κρίσεων.
Στις 15 Ιουνίου 2017, με ψήφισμα του το Ευρωκοινοβούλιο αναγνωρίζει για άλλη μια φορά τη σημασία των συνεργατικών μοντέλων στο πλαίσιο μιας συνεργατικής οικονομίας.
Χθες άκουσα για πολλοστή φορά από φίλους Γερμανούς, που είναι στελέχη σε σχετικούς οργανισμούς, κάτι που είναι εντυπωσιακό αλλά σπάνια αναφέρεται στις πολιτικές συζητήσεις: Η Γερμανία διαθέτει σήμερα 831 ενεργειακούς συνεταιρισμούς #REScoop που αποτελούν τμήμα των συνολικά 7700 συνεταιρισμών σε 5 βασικούς τομείς (ενέργεια, τράπεζες-χρηματοπιστωτικός τομέας, γεωργία-τρόφιμα-κατανάλωση, κοινωνικές δραστηριότητες, περιβάλλον) στους οποίους συμμετέχουν 22.000.000 γερμανοί και γερμανίδες.
Η κακοποίηση της ιδέας στην Ελλάδα δεν οφείλεται στον συνεργατισμό αλλά στο γεγονός ότι - όπως και σε άλλες περιπτώσεις - οι πολίτες δεν προστάτεψαν τις αξίες που πρεσβεύει ο συνεργατισμός και άφησαν τα κόμματα, τα αρπακτικά, τα ιδιοτελή συμφέροντα να καταστρέψουν και να οδηγήσουν στη χρεοκοπία πολλές σημαντικές συνεταιριστικές προσπάθειες. Δεν δημιουργήθηκαν από τα ίδια τα συνεργατικά σχήματα εκείνη η κουλτούρα και εκείνοι οι θεσμοί που θα απέτρεπαν τον εκτροχιασμό τους από το σκοπό και τους στόχους τους. Θα έπρεπε όλα αυτά τα χρόνια να επικεντρώσουμε στο πώς θα αντιμετωπίσουμε όσα οδήγησαν στη χρεοκοπία των παλιών συνεταιρισμών, αντί να αναπαράγουμε την απαξίωση της ιδέας του συνεργατισμού. Ναι σήμερα χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ μια νέα γενιά συνεργατικών και καινοτόμων σχημάτων, (σε μια χώρα του ατομικού συμφέροντος) που θα βασίζει την συνεργασία σε αρχές κι αξίες, όχι σε αδιαφανείς και πελατειακούς μηχανισμούς και ιδιοτελείς στοχεύσεις.
Η κρίση μπορεί να μετατραπεί – εκτός από συμφορά, όπως μέχρι τώρα – και σε μια ευκαιρία για την άνθιση μιας νέας γενιάς συνεργατικών προσπαθειών που θα πρέπει να βασίζονται σε αξίες, αρχές, κοινές θέσεις, Κώδικες Δεοντολογίας, συμμετοχή, αυτο-οργάνωση, όραμα, σε καλά σχεδιασμένα μοντέλα, στην δημιουργία από τα ίδια τα συνεργατικά σχήματα υποστηρικτικών θεσμών για συμβουλευτική, εκπαίδευση, υποστήριξη, αξιολόγηση, δικτύωση.
Η απάντηση σε όσα κατέστρεψαν το συνεργατισμό τα χρόνια της πλασματικής κι αδιέξοδης «ευημερίας» δε είναι ένα φοβικό νομοθετικό πλαίσιο, δεν είναι ο ασφυκτικός κρατικός προστατευτισμός, εναγκαλισμός και πατερναλισμός γιατί αυτά θα οδηγήσουν αργά ή γρήγορα και τα νέα σχήματα στα ίδια αποτελέσματα: ανωριμότητα, αργή ενηλικίωση, προσδοκία για πελατειακές σχέσεις και κρατικό χρήμα.
Απέχουμε πολύ από το στόχο να γίνουμε μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα στα θέματα της συνεργατικής και κοινωνικής οικονομίας αλλά είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε την πορεία των πραγμάτων, αυτή την αργή, γεμάτη σύγχυση πορεία. Πρέπει να γίνει συνειδητή επιλογή ενός σημαντικού τμήματος της κοινωνίας, αλλά ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων, ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική αν θέλουμε πραγματικά να βγει η κοινωνία και η χώρα από την πολύπλευρη και βαθιά κρίση: αξιακή, πολιτισμική, πολιτική, κοινωνική, οικολογική και - μόνο τελικά, ως συνέπεια όλων αυτών- δημοσιονομική. Ενώ ασχολούμαστε μόνο με το αποτέλεσμα (τα δημοσιονομικά προβλήματα), ελάχιστη προσοχή έχει δοθεί σε όσα μας οδήγησαν σε αυτό, δηλαδή στα αίτια.
Ίσως η σημερινή μέρα να είναι μια καλή αφορμή για να σκεφτούμε και κυρίως να πράξουμε πλέον διαφορετικά, με όραμα και ρεαλισμό, με αξίες και δέσμευση στην καθημερινότητα, με κριτικό πνεύμα αλλά και διάθεση συνεργασίας στη βάση αρχών και προγράμματος.
#CoopsDay2017 #CoopsEU17
@ILO @CoopsEurope @REScoop.eu
