Οι πράσινες πολιτικές πλήττονται, αλλά θα επανακάμψουν
Η κάλυψη αντι-οικολογικών επιλογών μέσα από την δήθεν συμμετοχή των "οικολόγων" στην κυβέρνηση
Η συμμετοχή ενός πράσινου κόμματος σε μια δημοκρατική κυβέρνηση σε συνεργασία με άλλα κόμματα δεν είναι έγκλημα ούτε θα πρέπει να εξορκίζεται. Αλλά μια τέτοια συνεργασία πρέπει να βασίζεται σε αρχές και πολιτική/προγραμματική συμφωνία που θα είναι δεσμευτική και θα υλοποιείται. Στο παρελθόν - όταν ακόμα οι Οικολόγοι Πράσινοι ήταν ένα πολιτικό κόμμα που εκπροσωπούσε το μέλλον και την ελπίδα - απέρριψε/ψαμε την ανάληψη του υφυπουργείου περιβάλλοντος (με αρμοδιότητα τα δάση) που μας είχε προταθεί τον Οκτώβριο 2009 γιατί δεν θα βασίζονταν σε προγραμματική συμφωνία, ενώ και άλλες προσκλήσεις της εξουσίας τα χρόνια της κρίσης προς κάποια πράσινα στελέχη δεν μας γοήτευσαν ώστε να πιάσουμε την καρέκλα και να ξεχάσουμε τις πράσινες πολιτικές.
Κι όμως, πολλοί από αυτούς που διέδιδαν με μεγάλη ευκολία κατηγορίες για ορισμένους από εμάς ότι "ήμασταν έτοιμοι να πιάσουμε θέση στο στασίδι της εξουσίας", σήμερα έχουν πιάσει κυβερνητικά, κομματικά και κρατικά πόστα χωρίς να έχουν οποιαδήποτε αναστολή και δυσκολία να αποδεχτούν τις χειρότερες επιλογές για την κοινωνία και την οικολογία, αρκεί να διατηρούν την καρέκλα τους. Πόσο μίσος δεν σκόρπισαν στις λίστες και στο διαδίκτυο με κατηγορίες ενάντια σε κάποιους από εμάς ως δήθεν "φιλοπασόκους" ή "έτοιμους να υπουργικοποιηθούν", ότι δήθεν "συναντούσαμε κρυφά κάποιους πολιτικούς ώστε να μας κάνουν υπουργούς"! Σήμερα αυτοί οι ίδιοι όχι μόνο σιωπούν και καταπίνουν τα πάντα, αλλά ανέχονται τον "υπουργό" τους να συνυπογράφει απίστευτες αντιοικολογικές επιλογές!
Ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα πολιτικής εξαπάτησης είναι η συμμετοχή των Οικολόγων Πράσινων στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Υποτίθεται ότι «η αριστερά» των ΟΠ επικράτησε και επέβαλε τη συνεργασία «πρασίνων- αριστεράς», μόνο που αυτό έγινε μέσα από την συμμαχία της με ότι πιο τυχοδιωκτικό και καιροσκοπικό είχε βρεθεί στους ΟΠ και αφού πλέον είχε αποψιλωθεί το κόμμα, και είχαν απομείνει 30-40 άτομα, στην πραγματικότητα υποψήφιοι/ες για την κατάληψη κάποιας κρατικής ή κομματικής καρέκλας. Σήμερα αυτοί οι άνθρωποι αποδέχονται ότι πιο αντι-οικολογικό, απλώς για να διατηρήσουν τις καρέκλες τους και τα «προνόμια» που τους προσφέρει η συνεργασία στην κυβέρνηση.
Υποτίθεται ότι οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ συμμετείχαν στην κυβέρνηση με τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στη βάση 20 σημείων, ένα από τα οποία προέβλεπε την έξοδο της Ελλάδας από τα ορυκτά καύσιμα μέσα σε 20 χρόνια! Θα ήταν δηλαδή μια χώρα, η χώρας μας, που θα πρωτοπορούσε. Έμοιαζε - για όσους δεν ήξεραν – ότι επιτέλους η Ελλάδα θα έκανε στροφή στα ενεργειακά θέματα και θα έμπαινε στην μετα-λιγνιτική εποχή, στην εποχή μετά τα ορυκτά καύσιμα!
Πολλοί ευκολόπιστοι στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη πίστεψαν ότι μέσα από την κυβερνητική συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ-ΟΠ θα προωθηθούν πράσινες πολιτικές, θα ήταν δηλαδή μια περίεργη κάπως (η συμμετοχή των ΑΝΕΛ ξίνιζε μεν αλλά το κατάπιαν) κοκκινο-πράσινη συνεργασία. Ήταν, όμως, για όσους ήξεραν, κι όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων, ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά ψέματα. Βόλεψε όμως όλους, τον ΣΥΡΙΖΑ γιατί απέκτησε "οικολογικό άλλοθι" αλλά και την πολύ μικρή ομάδα, που είχε απομείνει στους Οικολόγους Πράσινους, που κατάφεραν να κρύψουν το μοίρασμα καρεκλών και την επικράτηση του καιροσκοπισμού κάτω από ένα μανδύα «πολιτικής συμφωνίας», μια δήθεν πολιτική δέσμευση της κυβέρνησης να προωθήσει πράσινη πολιτική.
Πρώτα, λοιπόν, χρησιμοποίησαν τους Οικολόγους Πράσινους, που είχαν απομείνει μόνο ως η σφραγίδα του ελληνικού «πράσινου» κόμματος - «μέλους του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος» (αν και έγιναν μέλος όταν ήταν πράγματι πράσινο κόμμα) ώστε να πετύχουν προεκλογικά αλλά και μετεκλογικά την «νομιμοποίηση» μιας δήθεν ευρύτερης συμμαχίας αριστεράς-πράσινων. Κατάφεραν, έτσι, για ένα μεγάλο διάστημα να έχουν την υποστήριξη ή την ανοχή του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος αλλά και να προβάλλουν ένα δήθεν «πράσινο» προφίλ της κυβέρνησης.
Με την συμμετοχή του Γ. Τσιρώνη στην κυβέρνηση ως αναπληρωτή υπουργού περιβάλλοντος εκπροσώπου των Οικολόγων Πράσινων και την εκλογή του Γ. Δημαρά ως «οικολόγου» βουλευτή πέτυχαν να καλύπτουν σοβαρές αντι-οικολογικές επιλογές κάτω από τον μανδύα ενός υποτίθεται «πράσινου» κόμματος. Μακρύς ο κατάλογος των «υπογραφών» αντι-οικολογικών έργων και ρυθμίσεων της τωρινής κυβέρνησης και του «οικολόγου» αναπληρωτή υπουργού περιβάλλοντος, έργα και ρυθμίσεις που δεν είχε καταφέρει να περάσει ακόμα και ο Σουφλιάς. Τώρα αυτές οι επιλογές έχουν την υπογραφή ή έστω την ανοχή του «οικολόγου» υπουργού.
Από τις πιο προκλητικές πολιτικές επιλογές της σημερινής κυβέρνησης είναι αυτές που αφορούν το ενεργειακό, υποτίθεται την σημαία του οικολογικού και πράσινου κινήματος παγκοσμίως. Είναι πρωτοφανές, ένα "πράσινο κόμμα" και ο υπουργός του να νομιμοποιούν την χειρότερη ενεργειακή πολιτική σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αυτή που προωθεί νέες λιγνιτικές και πετρελαϊκές μονάδες, εξορύξεις ορυκτών καυσίμων, κοινές επενδύσεις με τους κινέζους για την προώθηση του λιγνίτη και στη βαλκανική γειτονιάς μας.
Όμως, οι επιλογές των Οικολόγων Πράσινων δεν αφορούν μόνο τα μέλη τους. Εξοργίζουν ένα αυθεντικό οικολογικό κίνημα που αγωνίζεται για την αλλαγή στη χώρα. Στο θέμα αυτό, όμως, θα κληθούν να πάρουν θέση και οι ευρωπαίοι Πράσινοι, το ευρωπαϊκό πράσινο κόμμα, που "ευθύνεται" στον ένα ή στον άλλο βαθμό για το γεγονός ότι οι Οικολόγοι Πράσινοι αντιμετωπίζονται ως ένα "κόμμα που εκπροσωπεί τις πράσινες ιδέες στην Ελλάδα", ενώ στη πραγματικότητα έχουν μετατραπεί σε έναν ιδιόρρυθμο μηχανισμό εξυπηρέτησης προσωπικών συμφερόντων που καμία σχέση δεν έχει με την οικολογία και τις πράσινες πολιτικές αξιοποιώντας την "συμμετοχή τους" στην ευρωπαϊκή πράσινη οικογένεια.
Όσοι αξιόλογοι άνθρωποι παραμένουν ακόμα στους Οικολόγους Πράσινους, παρά τα όσα γίνονται, έχουν πλέον και προσωπική ευθύνη για τον ευτελισμό των πράσινων ιδεών κι αξιών. Η σιωπή είναι πλέον συνενοχή!
Δεν μπορούμε να σιωπήσουμε απέναντι σε μια τέτοια καταστροφική πολιτική. Η ανάγκη να επανασυγκροτηθεί μια πραγματική πράσινη πολιτική που θα αφορά την οικονομία, την κοινωνική συνοχή και το περιβάλλον, είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία. Η έξοδος από την κρίση δεν θα έρθει μέσα από την επιστροφή σε μια βρώμικη και άδικη ανάπτυξη, σαν αυτή που επιδιώκεται, αλλά μόνο μέσα από την βαθιά αλλαγή του παραγωγικού και οικονομικού μοντέλου προς κατευθύνσεις που σέβονται το περιβάλλον και τους ανθρώπους. Και γύρω από αυτό το σχέδιο πρέπει να ανασυγκροτηθεί ένα νέο πράσινο κοινωνικό κίνημα και κόμμα, ακόμα και αν δεν λέγεται πλέον έτσι! Οι πράσινες ιδέες ζουν μέσα στην κοινωνία, είναι η ώρα να ριζώσουν ξανά και σε πολιτικό επίπεδο.
ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ: Η δημοκρατία μας χρειάζεται βαθιά ανανέωση
Με αφορμή τα 42 χρόνια από την μεταπολίτευση, οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ καλούν σε ένα ουσιαστικό διάλογο κοινωνικούς φορείς, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών αλλά και τους πολίτες γενικότερα για τοπώς θα ενισχύσουμε τη δημοκρατία και τη συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωση και τη λήψη των σημαντικών πολιτικών αποφάσεων, πως θα είναι η διαδικασία της αναθεώρησης του Συντάγματος από μόνη της ένα μάθημα δημοκρατίας, πώς θα σπάσουμε το μονοπώλιο διαμόρφωσης των πολιτικών μόνο από τα κόμματα και πώς θα κάνουμε το πολιτικό σύστημα πιο υπεύθυνο και δημοκρατικό.
Στις 24 Ιουλίου 1974 η χούντα καταρρέει και η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων αποδέχεται την μεταπολίτευση,υπό το βάρος της κυπριακής καταστροφής(πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου στις 15 Ιουλίου και έναρξη επιχειρήσεων από την τουρκικές ένοπλες δυνάμεις στην Κύπρο, με εμφανή τα σημάδια του τυχοδιωκτισμού και της διάλυσης στο στρατό και στο κράτος).
Η δημοκρατία αυτά τα 42 χρόνιαπέρασε από δοκιμασίες, είχε καλές αλλά και πολλές κακές στιγμές. Σήμερα 42 χρόνια μετά την ιστορική μεταπολίτευση είναι ηώρα ενός απολογισμού αλλά κυρίως μιας νέας ώθησης της δημοκρατίας. Σε αυτά τα 42 χρόνια μετά τη χούντα, έγιναν πολλά προς την κατεύθυνση της δημοκρατικής διακυβέρνησης (σύνταγμα, νομιμοποίηση κομμάτων, συνδικαλισμός, λειτουργία Βουλής, εκλογές). Συνέβησαν, όμως, και πολλά που έπληξαν την ίδια την δημοκρατία (κομματοκρατία, πελατειακό σύστημα, απουσία εμπεδωμένων θεσμών και κουλτούρας δημοκρατίας σε όλα τα επίπεδα, ρητορική μίσους, στοχοποίηση της διαφορετικής άποψης, αυταρχικές ηγεσίες, ανοχή διαφθοράς μέσω της διάχυσής της) μετατρέποντας συχνά την δημοκρατική διαδικασία σε προσχηματική πράξη.
Ένας διαδεδομένος μύθος που προωθούν οι εχθροί της δημοκρατίας, μεταξύ των οποίων όσοι ευθύνονται για την χρεοκοπία της χώρας, ακροδεξιοί, Χρυσαυγίτες, λαμόγια και διεφθαρμένοι αξιωματούχοι, είναι ότι «στη χρεοκοπία μας οδήγησε η πολύ δημοκρατία». Και προτείνουν διάφορους σωτήρες, περιορίζοντας τον ρόλο των πολιτών σε αυτό των χειροκροτητών ή των οργισμένων και φανατικών που ακολουθούν τυφλά τον «αρχηγό». Διαστρεβλώνουν το γεγονός ότιστη χρεοκοπία της χώρας οδήγησε η απουσία κουλτούρας και θεσμών ουσιαστικής και συμμετοχικής δημοκρατίας στην καθημερινότητα, στο κοινοβούλιο και στους άλλους θεσμούς, στους χώρους εργασίας, στην οικονομία και στην κοινωνία. Αδιαφορία συναντούσαν όσοι κι όσες προειδοποιούσαν και επισήμαιναν ότι οδηγούμαστε στην κρίση, όσοι κι όσες πρότειναν ένα διαφορετικό, λιγότερο πελατειακό και καταναλωτικό μοντέλο. Υπερψηφίζονταν τα κόμματα που υπόσχονταν «λαγούς με πετραχήλια», ενώ αντιμετώπιζαν την ειρωνεία ή την απαξίωση όσοι κι όσες μιλούσαν για τον δύσκολο δρόμο των αλλαγών με δικαιοσύνη και λογική, όσοι κι όσες ασκούσαν κριτική για επιλογές όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, ο υπερ-καταλωτισμός, το πελατειακό σύστημα, η απαξίωση της δημοκρατίας, η απουσία διαφάνειας κι ελέγχου στους συνεταιρισμούς, στους Δήμους, στην κυβέρνηση.
Δυστυχώς, όλα αυτά τα χρόνια που ζούμε την βαθιά και πολύπλευρη κρίση δεν καταφέραμε ως κοινωνία, θεσμοί και πολιτικό σύστημανα προχωρήσουμε σε αυτογνωσία κι αυτοκριτική, δεν αγγίξαμε τις πληγές, δεν ανοίξαμε ουσιαστική συζήτηση για το τι μας οδήγησε στην χρεοκοπία, τι θα πρέπει να αλλάξει στο πολιτικό σύστημα και στη δημοκρατία μας, πώς θα αλλάξουμε ώστε να οδηγηθούμε σε μια νέα εποχή.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ προτείνουμε μια σειρά αλλαγών:
· Στο πολιτικό σύστημα και στον τρόπο λειτουργίας των κομμάτων. Τα κόμματα από μηχανισμοί εξουσίας και ιδιοτελών συμφερόντων όπως έχουν σήμερα καταλήξει, πρέπει να εξελιχθούν σε θεσμούς ενίσχυσης της δημοκρατίας, του πολιτικού διαλόγου, με εγγυημένη την εσωκομματική δημοκρατία. Είναι πλήρως αντιδημοκρατικό να διαγράφουν οι αρχηγοί των κομμάτων στελέχη ή βουλευτές επειδή εκφράζουν διαφορετικές απόψεις σε κάποιο θέμα.. Αντί να αλλάζουν τα κόμματα τις θέσεις τους με τρόπο που δείχνει καιροσκοπισμό και προχειρότητα, πρέπει να διαμορφώνουν μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες δεσμευτικά προγράμματα τα οποία εφαρμόζουν είτε από θέσης κυβερνητικές είτε από θέσεις αντιπολίτευσης
· Στην ενίσχυση του ρόλου του κοινοβουλίου αλλά και των βουλευτών, με σεβασμό στην ανεξαρτησία γνώμης και τη δυνατότητα άσκησης ελεγκτικού και νομοθετικού ρόλου. Πρέπει να καταργηθεί η δυνατότητα της εκάστοτε κυβέρνησης να προωθεί σημαντικές πολιτικές επιλογές με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου και με πολυνομοσχέδιο που περιλαμβάνουν ετερόκλιτες και άσχετες ρυθμίσεις και διατάξεις. Θα πρέπει επίσης να περιοριστεί δραστικά η δυνατότητα της εκάστοτε κυβέρνησης να προωθεί με την διαδικασία του επείγοντος σοβαρές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες απαιτούν ουσιαστικό διάλογο και σε βάθος ανάλυση. Θα πρέπει επίσης να απαγορευτεί η εξουσία που έχουν σήμερα οι ηγεσίες των κομμάτων να διαγράφουν βουλευτές γιατί εξέφρασαν ή ψήφισαν διαφορετικά, κάτι που αντιβαίνει στην αρχή της ανεξαρτησίας γνώμης των βουλευτών.
· Στο σπάσιμο του μονοπωλίου διαμόρφωσης και λήψης αποφάσεων και πολιτικών που επηρεάζουν σοβαρά τη ζωή μας που σήμερα αναγνωρίζεται αποκλειστικά στα κόμματα. Και με κατοχύρωση στο Σύνταγμα, πρέπει να αναγνωριστεί ο ρόλος και η δυνατότητα των πολιτών να συμμετέχουν ουσιαστικά και όχι προσχηματικά στην διαμόρφωση των πολιτικών αποφάσεων μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες αλλά και με την υιοθέτηση της νομοθετικής πρωτοβουλίας πολιτών, στη βάση της αντίστοιχης Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών, της δυνατότητας των πολιτών (με βάση ένα αριθμό υπογραφών) να φέρνουν προς συζήτηση στο κοινοβούλιο ή να θέτουν σε δημοψήφισμα νομοθετικές προτάσεις ή να έχουν την δυνατότητα να απορρίπτουν νόμο.
· Στην ενίσχυση της δημοκρατίας και της συμμετοχικής διακυβέρνησης σε όλα τα επίπεδα μέσω της αναθεώρησης του Συντάγματος. Η ίδια η διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος δεν πρέπει να είναι υπόθεση μόνο των κομμάτων, των νομικών, των συνταγματολόγων και της Βουλής, να γίνει μια καινοτόμος και συμμετοχική διαδικασία, ώστε να συμμετάσχουν πλήρως και ουσιαστικά οι πολίτες και η κοινωνία των πολιτών. Παραδείγματα για το πώς μπορεί να γίνει αυτό υπάρχουν πολλά. Η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να περιοριστεί σε κυβερνητικές ή αντικυβερνητικές τρίπλες. Θα πρέπει να είναι μια διαδικασία ουσιαστικού πολιτικού και κοινωνικού διαλόγου και το τελικό αποτέλεσμα να τεθεί προς ψήφιση όχι μόνο στο Κοινοβούλιο αλλά και σε δημοψήφισμα που θα τηρεί όμως τις προδιαγραφές και τις προϋποθέσεις που προδιαγράφουν ένα τόσο σοβαρό θέμα.
· Η ενίσχυση των δημοψηφισμάτων σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και η πραγματοποίησή τους με τρόπο που δεν απαξιώνει τον σοβαρό αυτό θεσμό, αλλά και ο δεσμευτικός χαρακτήρας τους πρέπει να είναι μέρος ενός πιο συμμετοχικού δημοκρατικού συστήματος, που δίνει την δυνατότητα αλλά και εκπαιδεύει τους πολίτες στην διαμόρφωση των αποφάσεων που επηρεάζουν τη ζωή μας. Θα αφαιρέσει, έτσι, το επιχείρημα που κυριαρχεί σε μεγάλα στρώματα της κοινωνίας ότι τα κόμματα αποφασίζουν μόνα τους χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις διαθέσεις των πολιτών. Όμως και οι πολίτες θα αναλαμβάνουν πλήρως τις συνέπειες των επιλογών τους και δεν θα κρύβονται πίσω από τις αστοχίες των πολιτών ή θα έχουν την δικαιολογία ότι δεν τους ρωτάει κανείς.
Είναι η ώρα μιας νέας αναγέννησης της δημοκρατίας στο τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.