Λύσεις μέσα από δημιουργικές ανατροπές στην πολιτική, στα κόμματα και στην κοινωνία
Μέσα σε ένα γκρίζο τοπίο, που διαμορφώνουν αφενός η κρίση και οι καταστροφικές πολιτικές που προωθούνται κι αφετέρου ένα «όχι» που δεν συνοδεύεται από λύσεις, σημαντικό ποσοστό της κοινωνίας αναζητεί ή και συμμετέχει συνειδητά σε αλλαγές που γίνονται με πρωτοβουλία των πολιτών, από τα κάτω, σε τοπικό, παραγωγικό και κοινωνικό επίπεδο. Όμως, δεν εκπροσωπείται πολιτικά, αν και αντιπροσωπεύει ένα νέο μοντέλο πολιτικής, μια πολιτική των πολιτών. Οι Οικολόγοι Πράσινοι θα μπορούσαν να συνεργαστούν με αυτό το δημιουργικό κομμάτι της κοινωνίας και μαζί να διαμορφώσουν ένα εναλλακτικό, κοινωνικά ισορροπημένο, εναλλακτικό σχέδιο διεξόδου από την κρίση. Το κάνουν τα μέλη τους στην περιφέρεια, οι εκλεγμένοι πράσινοι εκπρόσωποι σε περιφερειακά και δημοτικά συμβούλια καθώς και στο ευρωκοινοβούλιο. Όμως, ως κόμμα οι ΟΠ έχουν παγιδευτεί και αυτοί σε έναν κύκλο εσωστρέφειας λόγω της κυριαρχίας μιας μειοψηφίας που με μικρο-μηχανισμούς, διαδικασίες, πελατειακές σχέσεις, ίντριγκες καταφέρνει κι ανατρέπει στην πράξη αποφάσεις της μεγάλης πλειοψηφίας των μελών για αλλαγές και στροφή στην κοινωνία.
Το πρόβλημα επιδεινώθηκε εν όψει των ευρωεκλογών, την ίδια στιγμή που η πολιτική ταυτότητά τους γίνεται όλο και πιο συγκεχυμένη, παρά τις ξεκάθαρες και με μεγάλες πλειοψηφίες αποφάσεις συνεδρίων. Η διαδικασία της εκλογής της ευρωλίστας ήταν από μόνη της πρόβλημα. Το αποτέλεσμα θα μπορούσε, όμως, να γίνει αποδεκτό από όλους και όλες, αρκεί να υπήρχε πολιτική δέσμευση σε ένα ξεκάθαρο πολιτικό στίγμα. Δυστυχώς, δυο προσπάθειες στο Πανελλαδικό Συμβούλιο των Οικολόγων Πράσινων και πολλά άλλα φαινόμενα που ακολούθησαν δεν οδήγησαν σε αποσαφήνιση της πολιτικής ταυτότητας και των κανόνων, αλλά σε μεγαλύτερη σύγχυση. Το πολιτικό κείμενο που είχε κατατεθεί, δεν υπερψηφίστηκε, αν και επικέντρωνε σε μια σειρά αυτονόητα θέματα: «κριτική και αυτοκριτική για τον τρόπο που έγινε η διαδικασία εκλογής της λίστας των ΟΠ για τις ευρωεκλογές», «δέσμευση όλων από τις αποφάσεις των συνεδρίων των ΟΠ, το πολιτικό πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος και την δουλειά στο Ευρωκοινοβούλιο», «η Ευρώπη είναι το σπίτι μας και γι αυτό θέλουμε να την αλλάξουμε, όπως και την Ελλάδα», «θα σταθούμε εμπόδιο στους λαϊκιστές, τους εθνικιστές, τους ευρωσκεπτικιστές που παραπλανούν τους πολίτες προβάλλοντας ότι θα ζήσουμε καλύτερα αν κατεδαφίσουμε την Ευρώπη», «βασικός πυλώνας των Ο.Π. εκτός από την πράσινη πολιτική για την οικονομία, την απασχόληση και την προστασία του περιβάλλοντος είναι η αποφασιστική προώθηση της ισότητας των φύλων, η άρση των διακρίσεων που βασίζονται στην καταγωγή, το φύλλο, τις σεξουαλικές επιλογές, τη γλώσσα ή το χρώμα», «η προστασία της ανθρώπινης ζωής είναι αδιαπραγμάτευτη αξία», «αποστασιοποίηση από οποιαδήποτε δικαιολογία κι αν προβάλλεται για την αφαίρεση ανθρώπινης ζωής σε πολιτική βάση», «δέσμευση ότι θα αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά κάθε είδους μηχανισμό που έχει δημιουργηθεί στο εσωτερικό των ΟΠ, που με πλασματικά μέλη, αδιαφανείς διαδικασίες, συμπεριφορές και πρακτικές που δεν συνάδουν με πράσινο και δημοκρατικό κόμμα, ασχολείται με την εξυπηρέτηση ιδιοτελών, προσωπικών συμφερόντων, αντί όλοι να εργάζονται για το κοινό καλό» κα.
Η παραίτηση μου - όσο και άλλων μελών - από την λίστα των Οικολόγων Πράσινων μετά από αυτά ήταν έτσι πια μονόδρομος. Δεν είναι μια ένδειξη προσωπικής δυσαρέσκειας. Ήταν απόφαση δύσκολη, αλλά σαφώς πολιτική. Θέλω να πιστεύω σύμφωνη με τις πολιτικές απαντήσεις που πρέπει να δοθούν σε σχέση με την κρίση αλλά και με τις αξίες και το ήθος που χρειάζεται να κυριαρχήσουν στην πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας. Προσωπικά, θα μπορούσα να μείνω στην λίστα, παρά τα σημαντικά προβλήματα, και να είμαι ξανά ευρωβουλευτής το δεύτερο μισό της θητείας. Θα ήταν μια βολική προσωπική επιλογή. Αλλά θα ήταν συνεπής με την υποχρέωση που έχουμε να αλλάξουμε την πολιτική και τον τρόπο που ασκείται αυτή; Η ευθύνη όλων μας είναι να μην σιωπούμε όταν λόγια και έργα δεν ταυτίζονται, να μην αποδεχόμαστε την κυριαρχία των μηχανισμών και των καιροσκόπων.
Προσωπικά δεν πρόκειται να εμπλακώ σε κομματικά σχέδια άλλων πολιτικών χώρων, αφού οι επιλογές μου παραμένουν πράσινες. Σίγουρα, όμως, χρειάζεται μια εναλλακτική πράσινη πολιτική παρέμβαση που θα διαμορφωθεί με τη συμμετοχή ενεργών πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που θα προωθούν ανατροπές και μεταρρυθμίσεις, λύσεις στα προβλήματα της ανεργίας, της οικονομίας, της κοινωνικής συνοχής, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, του δημοκρατικού ελλείμματος. Η συνάντηση της πλειοψηφίας των μελών των Οικολόγων Πράσινων, που είναι πράγματι κοινωνικά ενεργοί πολίτες, με δημιουργικές δυνάμεις μέσα στην κοινωνία μπορεί να κάνει την διαφορά, υπερβαίνοντας το σημερινό κομματικό σχήμα.
Η πρόταση για απόφαση Πανελλαδικού Συμβουλίου ΟΠ
(που δεν ψηφίστηκε τελικά)
1. Το Πανελλαδικό Συμβούλιο των ΟΠ εκτιμά πως πρέπει να γίνει αυτοκριτική από όλους μας για το γεγονός ότι ο πολιτικός διάλογος στο κόμμα μας έχει υποβαθμιστεί. Πρέπει ο διάλογος να ανακτήσει τον πολιτικό του χαρακτήρα για δεκάδες εκκρεμή ζητήματα, που να διασαφηνίζουν τη στρατηγική μας και να μη διολισθαίνει σε προσωπικές διενέξεις. Επίσης, το ΠΣ κάνει κριτική αποτίμηση για τον τρόπο που έγινε η διαδικασία εκλογής της λίστας των ΟΠ για τις ευρωεκλογές και ζητάει και από αυτούς που εκλέχτηκαν να συμβάλουν σε μια δημιουργική διέξοδο, έστω και αν η διαδικασία δεν ήταν η καλύτερη. Επιπλέον, θεωρεί ότι πρέπει να υπερασπίσουμε όλοι προς τα έξω η δουλειά που έχουμε κάνει και στο Ευρωκοινοβούλιο και στις Περιφέρειες.
2. Σχετικά με τις πολιτικές θέσεις και την καμπάνια των ΟΠ στις ευρωεκλογές, θεωρούμε ότι δεσμεύονται όλοι/ες όσοι/ες συμμετέχουν στη λίστα από τις αποφάσεις των συνεδρίων των ΟΠ αλλά και από τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος για το πολιτικό πρόγραμμα και το εκλογικό Μανιφέστο αλλά και τη δουλειά που έχει προηγηθεί στο Ευρωκοινοβούλιο τα 5 χρόνια της παρουσίας μας εκεί. Ζητάμε να δεσμευτούν και με υπογραφή σχετικού κειμένου, όλοι/ες όσοι/ες συμμετέχουν στη λίστα, δεν θα εκφράζουν προσωπικές απόψεις, που αποκλίνουν από τη στρατηγική μας και ότι συμφωνούν:
- με τις ψηφισμένες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος, το πολιτικό πρόγραμμα και, όταν οριστικοποιηθεί, από το εκλογικό Μανιφέστο,
- με τη σύμπλευση στην κοινή πράσινη Ευρωπαϊκή καμπάνια και δέσμευση για συμμετοχή αποκλειστικά στην ομάδα των Πράσινων στο ΕΚ όσων εκλεγούν με τους ΟΠ,
- τις ψηφισμένες θέσεις των συνεδρίων και των Πανελλαδικών Συμβουλίων των ΟΠ και την ανάδειξη προεκλογικά των προτάσεών μας για οικονομία, απασχόληση, ενέργεια, την απεξάρτηση από το λιγνίτη και τα ορυκτά καύσιμα,
- την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη μη βία και την πλήρη αντίθεσή μας στην αφαίρεση ανθρώπινης ζωής, με όποια δικαιολογία και αν προβάλλεται,
- τη συνέχιση της δουλειάς σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου, μέσα από την Ομάδα των Πράσινων και την προβολή της μέχρι τώρα δουλειάς μας εκεί.
3. Η στρατηγική μας για την ευρωπαϊκή εκλογική καμπάνια θα βασιστεί ξεκάθαρα σε μια πολιτική κατεύθυνση που είναι δεσμευτική για όλη την πράσινη οικογένεια, ότι «Η Ευρώπη είναι το σπίτι μας και γι αυτό θέλουμε να το αλλάξουμε για να το κάνουμε καλύτερο, όχι για να το γκρεμίσουμε». Η καμπάνια μας για τις ευρωεκλογές, όπως επισημαίνει το Μανιφέστο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος, θα σταθεί εμπόδιο στους λαϊκιστές, τους εθνικιστές, τους ευρωσκεπτικιστές, που παραπλανούν τους πολίτες ισχυριζόμενοι ότι θα είμαστε καλύτερα μόνοι μας σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης ή γκρεμίζοντας το κοινό μας σπίτι. Το μήνυμά μας αυτό πρέπει να είναι σαφές και ξεκάθαρο από όλους, χωρίς παρερμηνείες και αμφιταλαντεύσεις, που θα μας απομονώσουν από την κύρια δεξαμενή πολιτικής και εκλογικής μας στήριξης, από τις ομάδες πολιτών που μοιράζονται τις ίδιες αξίες με εμάς.
Το πολιτικό μας μήνυμα είναι σαφές και ξεκάθαρο, χωρίς παρερμηνείες και αμφιταλαντεύσεις και καλούμε να το συνυπογράψουν όλοι οι συμμετέχοντες στη λίστα. Σενάρια ή παρερμηνείες για συνεργασία με λαϊκιστικές και εθνικιστικές δυνάμεις, όπως οι Ανεξάρτητοι Έλληνες και το ΕΠΑΜ δεν μας εκφράζουν στο ελάχιστο, και σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε σε αυτοδιοικητικά σχήματα όπου θα συμμετάσχουν αυτές οι δυνάμεις.
Οι Πράσινοι, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Ευρωκοινοβούλιο, είμαστε μια διαφορετική πολιτική οικογένεια. Δεν έχουμε εκ των προτέρων προνομιακούς συνομιλητές αλλά μιλάμε μετεκλογικά μόνο σε προγραμματική βάση, στη λογική του εναλλακτικού σχεδίου για διέξοδο από την κρίση και στην αντιμετώπιση των εκρηκτικών προβλημάτων της κοινωνίας.
4. Ήδη πριν από την κορύφωση της κρίσης οι ΟΠ μιλούσαμε για την επερχόμενη κρίση, επεξεργαζόμασταν και προτείναμε πράσινες, εναλλακτικές λύσεις. Η συμμετοχή μας στο ευρωκοινοβούλιο και στα περιφερειακά και δημοτικά συμβούλια ενίσχυσαν τις επεξεργασίες και τις προτάσεις μας για την οικονομία, την απασχόληση, τη μεταρρύθμιση της διοίκησης, την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών υγείας και του κοινωνικού συστήματος, για την ενεργειακή μετάβαση, την κοινωνική αλληλεγγύη. Στη διάρκεια της κρίσης έχουμε αντιπροτείνει μια διαφορετική στρατηγική και έχουμε αναπτύξει πολιτικές προτάσεις μέσα από ένα συστηματικό διάλογο με τους κοινωνικούς και επαγγελματικούς φορείς, ειδικούς και ενεργούς πολίτες, ιδιαίτερα με πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή και των πράσινων περιφερειακών οργανώσεων και κινήσεων.
Το ΠΣ αναγνωρίζει, όπως και η κοινωνία, αυτή τη δουλειά. Δεσμευόμαστε να ανατρέψουμε την απουσία του κεντρικού μηχανισμού των ΟΠ που έμεινε μακριά από όλη αυτή τη γόνιμη συνεργασία με την κοινωνία, μια απουσία που μας κόστισε πολιτικά, εκλογικά αλλά και σε επίπεδο συνοχής στο εσωτερικό των ΟΠ, με πολλά μέλη μας να έχουν εγκαταλείψει τα τελευταία χρόνια το κόμμα εξαιτίας αυτής της κατάστασης. Ξαναπιάνουμε το νήμα της επανεκκίνησης των Οικολόγων Πράσινων, όπως αποφάσισε με μεγάλη πλειοψηφία το συνέδριο των ΟΠ τον Δεκέμβριο 2013.
5. Το ΠΣ καλεί όλους/ες τους/τις υποψήφιους/ες να επιβεβαιώσουμε από κοινού υπογράφοντας κοινή διακήρυξη ότι ο βασικός πυλώνας των Ο.Π., εκτός από την πράσινη πολιτική για την οικονομία, την απασχόληση και την προστασία του περιβάλλοντος είναι η δέσμευσή μας για αποφασιστική προώθηση της ισότητας των φύλων, την άρση των διακρίσεων που βασίζονται στην καταγωγή, το φύλο, τις σεξουαλικές επιλογές, τη γλώσσα ή το χρώμα. Να δηλώσουμε, εμπράκτως και δημόσια, ότι δεσμευόμαστε να αγωνιζόμαστε για την προστασία και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παντού και χωρίς προϋποθέσεις και δικαιολογίες. Δεσμευόμαστε όλοι, υποψήφιοι/ες και μέλη, να συμμετέχουμε ενεργά στους αγώνες για την άρση του κοινωνικού αποκλεισμού και των διακρίσεων, για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιώματα των πολιτών, των γυναικών, των LGBT, στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, παντού. Παλεύουμε ενάντια σε κάθε είδους ρατσισμό, ξενοφοβία και αντισημιτισμό. Θα αγωνιστούμε σταθερά και μαζί με τους άλλους Πράσινους ευρωβουλευτές και τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να σταματήσει η θανατική ποινή και οι εκτελέσεις σε όλες τις χώρες.
6. Προσκαλούμε όλους/ες τους/τις υποψήφιους/ες να συνυπογράψουν διακήρυξη ότι η συμμετοχή τους στην ευρωλίστα των ΟΠ, επιβεβαιώνει και δημόσια, ότι όλοι/ες παίρνουμε σαφή απόσταση, καταδικάζοντας όλες τις εκφάνσεις της βίας ως μέσο προώθησης πολιτικών στόχων, πολύ περισσότερο όταν η βία συνδέεται με αφαίρεση ή απόπειρα αφαίρεσης ανθρώπινων ζωών. Δεσμευόμαστε ότι συμμετέχοντας στους ΟΠ και στην Ομάδα των Πράσινων είναι μια επιβεβαίωση ότι είμαστε αντίθετοι στην άσκηση πολιτικής με την απειλή ή χρήση βίας, τραυματισμούς ή πολύ περισσότερο εκτελέσεις ανθρώπων, είτε μετά από απόφαση δικαστηρίου είτε αυθαίρετα, θεωρώντας ότι η προστασία της ανθρώπινης ζωής είναι αδιαπραγμάτευτη αξία.
7. Δεσμευόμαστε ότι θα αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά κάθε είδους μηχανισμό, αδιαφανείς διαδικασίες, συμπεριφορές και πρακτικές που δεν συνάδουν με πράσινο και δημοκρατικό κόμμα. Είναι θέμα επιβίωσής μας να αντιμετωπιστούν αυτοί οι μηχανισμοί και πρακτικές, που απογοητεύουν τα μέλη και φίλους, ενώ καταστρέφουν ό,τι δημιουργικό παράγουμε στην πολιτική, στην αυτοδιοίκηση, στο Ευρωκοινοβούλιο και στην κοινωνία.
8. Απευθύνουμε πρόσκληση στον Ντάνυ Κον Μπεντίτ αλλά και στους δυο επικεφαλής της κοινής καμπάνιας των Πράσινων για τις ευρωεκλογές να συμμετάσχουν ενεργά στην καμπάνια μας, ώστε το πράσινο μήνυμα για την οικονομία, την αλληλεγγύη, τη συνοχή, την απασχόληση, το περιβάλλον και τα δικαιώματα να είναι σαφές και ισχυρό. Προσκαλούμε τον Ντάνυ Κον Μπεντίτ να συμμετάσχει στη λίστα μας. Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό και τιμητικό για την ελληνική κοινωνία αν ο Ντάνυ Κον Μπεντίτ επέλεγε να στηρίξει ή και να συμμετάσχει στη λίστα μας για τις ευρωεκλογές, ακόμα και στην πρώτη θέση συμβολικά, μαζί με έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων που σήμερα εκφράζουν τη δημιουργική Ελλάδα, όπως περιγράφεται στην απόφαση του συνεδρίου των Ο.Π. τον Ιούλιο 2013. Μια τέτοια ισχυρή ευρωλίστα, πράσινη, κοινωνικά προσανατολισμένη, ευρωπαϊκή, για μια διαφορετική Ευρώπη και διαφορετική Ελλάδα, επιδιώκουμε να εκφράσει τη δημιουργική Ελλάδα, εκείνο το κομμάτι της κοινωνίας που επιδιώκει μεταρρυθμίσεις αλλά δίκαιες και ισορροπημένες. Μια τέτοια δυνατή ευρωλίστα θα ανέτρεπε τη σημερινή πολιτική ανισορροπία και θα έδινε ισχυρή ώθηση στην προώθηση εναλλακτικών λύσεων, που θα βοηθήσουν τους πολίτες να επιβιώσουν και να σταθούν στα πόδια τους, θα υπερέβαινε το αποτυχημένο πολιτικό σύστημα, θα έφερνε μια νέα πολιτική και δημοκρατική κουλτούρα στο κέντρο της πολιτικής αλλαγής.
9. Δεν εκλέξαμε ηγεσία του κόμματος αλλά απλώς τους 10 από τους 21 της ευρωλίστας. Όλοι και όλες έχουν δικαίωμα και υποχρέωση για να συνεισφέρουν στο καλό αποτέλεσμα. Και κυρίως οι δύο πρώτοι, πρέπει να μοιραστούν το βάρος της καμπάνιας ισότιμα, πολιτικά και επικοινωνιακά.
10. Είμαστε βέβαιοι ότι εάν υπάρχει πλαίσιο ειλικρινούς διαλόγου, θα υπάρξουν και επιπλέον συγκλίσεις, στο πλαίσιο των ψηφισμένων θέσεων των συλλογικών μας οργάνων. Και σε κάθε περίπτωση, η ενότητα θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά στην κοινωνία και θα μας βοηθήσει και για τη μάχη των εθνικών εκλογών, που δε θα αργήσει να έρθει.
Θεωρούμε ότι στη βάση αυτή μπορεί να υπάρξει ξανά έμπνευση στα μέλη και φίλους, ισχυρά κίνητρα σε μέλη της κοινωνίας των πολιτών να συμμετάσχουν στην καμπάνια αλλά και σε πολίτες από την κοινωνία των πολιτών να μετάσχουν στην ευρωλίστα των ΟΠ. Μόνο τότε θα είμαστε χρήσιμοι κι απαραίτητοι στους πολίτες και όχι στις γραφειοκρατίες και στα συμφέροντα. Μόνο σε αυτή τη βάση μπορεί να υπάρξει ενότητα για να πετύχουμε, να επανεκλέξουμε και μάλιστα περισσότερους από ένα ευρωβουλευτές αλλά και να πετύχουμε, ταυτοχρόνως, να αλλάξουμε κι εμείς ώστε να είμαστε σε θέση να αλλάξουμε και την κοινωνία και την πολιτική από κοινού με τους πολίτες.