Αλλαγή πολιτικού σκηνικού για μια πράσινη, κοινωνική μεταρρύθμιση

Του Νίκου Χρυσόγελου

Ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων

   Τα κόμματα και μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας δεν ήθελαν να παραδεχτούν ότι η χώρα ακολουθούσε ένα μοντέλο ανάπτυξης που δεν μπορούσε να είναι βιώσιμο, αδυνατούσε να  πετύχει την κοινωνική συνοχή παρά τα ευρωπαϊκά “πακέτα” και στηρίζονταν σε υψηλή κατανάλωση με δανεικά ενώ κατέστρεφε τον φυσικό και πολιτισμικό πλούτο.

   Σε αξιακό επίπεδο το ατομικό συμφέρον τέθηκε πάνω από όλα, σε βάρος συχνά των δημόσιων αγαθών και συμφερόντων. Ο προσωπικός πλουτισμός, ακόμα και με καταστροφικό για τα δημόσια αγαθά τρόπο, έγινε κινητήρια δύναμη. Μια δημόσια θέση αντιμετωπίζονταν συχνά σαν προνόμιο για εξυπηρέτηση ιδιοτελών συμφερόντων. Η διαφθορά επεκτάθηκε από την πολιτική και οικονομική ελίτ σε όλα τα στρώματα. Χαρακτηριστικές – όχι μοναδικές -  οι πρόσφατες αποκαλύψεις για υπαλλήλους του ΙΚΑ, που δεν δίστασαν να χρεώσουν το δημόσιο με εκατομμύρια ευρώ χάριν του προσωπικού πλουτισμού τους.

 Το πολιτικό σύστημα όφειλε, ακόμα και αν δεν είχε ξεσπάσει η παγκόσμια κρίση, να είχε επεξεργαστεί και συμφωνήσει με την κοινωνία – μέσα από έναν δομημένο, ειλικρινή και ουσιαστικό διάλογο – σε ένα σχέδιο κοινωνικά δίκαιων και ισορροπημένων μεταρρυθμίσεων, με στόχους μια αναβαθμισμένη κοινωνική οργάνωση, αποτελεσματική διοίκηση προς όφελος του πολίτη και του δημόσιου συμφέροντος, αλλαγή του μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης, ώστε να είναι οικολογικά και κοινωνικά βιώσιμο.

Τα κόμματα εξουσίας αποδείχτηκαν ανίκανα, αναποτελεσματικά, συνένοχα στη διαφθορά. Αλλά και η αριστερή αντιπολίτευση συνέβαλε στη γενίκευση των πελατειακών σχέσεων, των συντεχνιακών αντιλήψεων και στη διαμόρφωση μιας κουλτούρας αξιοποίησης του δημοσίου τομέα για την εξασφάλιση συντεχνιακών δικαιωμάτων και “βολέματος“.

Ταδιαρθρωτικά προβλήματα της ευρωζώνης, η απουσία ευρωπαϊκής ηγεσίας που έγκαιρα, αποτελεσματικά και οραματικά θα ανέπτυσσε και θα εφάρμοζε μια ευρωπαϊκή στρατηγική αλληλεγγύης και οι λανθασμένες συνταγές της τρόικα έχουν μεταρέψει την δημοσιονομική σε βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση.

Η επιβίωσή μας εξαρτάται από το αν η κοινωνία θα περάσει από την οργή και την διαμαρτυρία, σε μια συνειδητή προσπάθεια σύνθεσης από τα κάτω ενός εναλλακτικού σχεδίου, κάνοντας επιλογές ως προς το μέλλον της και τον ρόλο που θέλει να παίξει σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Χρειάζεται να μάθουμε από τα λάθη, να αλλάξουμε αξίες, να θέσουμε νέες πολιτικές και κοινωνικές προτεραιότητες σε τρία επίπεδα:

Εθνικό επίπεδο: Περιθωριοποίηση των κομμάτων κι αντιλήψεων που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία κι ενεργοποίηση νέων, δημιουργικών κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Επανα-ιεράρχηση αξιών, πράσινη και κοινωνική καινοτομία, ορθολογική χρήση των ευρωπαϊκών πόρων, στο πλαίσιο ενός σχεδίου μεταρρυθμίσεων που θα πετύχει ταυτοχρόνως στροφή της οικονομίας προς πράσινη κατεύθυνση, βιωσιμότητα, κοινωνική συνοχή, βελτίωση των δημοσιονομικών, δημιουργία σημαντικού αριθμού θέσεων εργασίας.

Ευρωπαϊκό επίπεδο: Μεταρρύθμιση ΕΕ και ευρωζώνης, κοινή οικονομική πολιτική και διακυβέρνηση, ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, κατάλληλα εργαλεία για αναζωογόνηση της οικονομίας, στήριξη των χωρών του νότου για να πετύχουν σε λογικό χρονικό διάστημα τις αναγκαίες πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, με την κοινωνία σύμμαχο και όχι στόχο.

Περιφερειακό επίπεδο: Διαμόρφωση ενός Στρατηγικού Σχεδίου Βιωσιμότητας, Κοινωνικής Συνοχής, Σύγκλισης και Απασχόλησης 2012-2020, σε ΚΑΘΕ περιφέρεια, ώστε να συγκροτηθεί ένα συνολικόεθνικό σχέδιο διεξόδου από την κρίση.

Τα επόμενα χρόνια η ευημερία της κοινωνίας δεν μπορεί να στηριχθεί σε εισοδήματα και προσωπικές επιδιώξεις. Μέρος της λύσης είναι μια νέα στρατηγική, που δίνει έμφαση:

• στην στροφή της οικονομίας σε πράσινες κατευθύνσεις και στην καινοτομία, ώστε να διασφαλιστούν νέες θέσεις εργασίας και ένα μίνιμουμ εισόδημα για όλους.
• στην στοχευμένη βελτίωση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών υποδομών, της υγείας, των συγκοινωνιών, της παιδείας, της στέγασης, ως μέσο εξισορρόπησης της απώλειας εισοδημάτων,
• στη δίκαιη φορολόγηση της συνολικής περιουσίας, ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του κοινωνικού κράτους.

Συνέντευξη του Νίκου Χρυσόγελου στo 66o τεύχος της εφημερίδας ArtaPress  (www.artapress.gr)

1. Ερώτηση: Εκτιμάτε ότι με την ολοκλήρωση του PSI αποσοβήθηκε ο κίνδυνος χρεωκοπίας της χώρας;

Νίκος Χρυσόγελος: Με το PSIυπάρχει μια σοβαρή μείωση του χρέους, αλλά από μόνη της δεν είναι ικανή να διασφαλίσει ότι η χώρα δεν θα χρεωκοπήσει. Ακόμα και αν μηδενίζονταν το χρέος της Ελλάδας με έναν μαγικό τρόπο, αν δεν αντιμετωπιστούν τα διαρθρωτικά προβλήματα, η κατάρρευση της πραγματικής οικονομίας, η υψηλή ανεργία, σύντομα θα ξαναδημιουργηθεί ένα μη βιώσιμο χρέος.

Η μη δημοσιευμένη έκθεση που έγινε για λογαριασμό της Κομισιόν δείχνει ότι το χρέος θα μπορούσε να διαμορφωθεί μετά το PSIστο 120-165%, ανάλογα με διάφορες παραμέτρους.

Όμως, ακόμα κι αν δεν χρεοκοπήσουμε, δεν σημαίνει ότι λύσαμε τα προβλήματά μας ως χώρα και ως κοινωνία. Το ανησυχητικό είναι ότι η δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα έχει μετεξελιχθεί πλέον σε βαθιά οικονομική και κοινωνική, με ευθύνη τόσο του ελληνικού πολιτικού συστήματος όσο και των λανθασμένων πολιτικών της τρόικα.

Πολλές ρυθμίσεις στο Νέο Μνημόνιο δεν συνάδουν με τις ευρωπαϊκές αξίες όπως έχω τονίσει και με παρεμβάσεις μου στο Ευρωκοινοβούλιο ή με ερωτήσεις προς την Κομισιόν. Πώς είναι δυνατόν οι νέοι να δουλεύουν 8 ώρες τη μέρα και να πληρώνονται 440 Ευρώ το μήνα, με το ελάχιστο κόστος ζωής να είναι πάνω από 800 Ευρώ, λόγω απουσίας βασικών κοινωνικών υποδομών; Οιθέσεις και τα μέτρα για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης έρχονται σε αντίθεσημε βασικά στοιχεία της ευρωπαϊκής πολιτικής για “επαρκείς, ασφαλείς και βιώσιμες συντάξεις” καθώς και της στρατηγικής ΕΥΡΩΠΗ 2020, στο πλαίσιο της οποίας προβλέπεται μείωση της φτώχειας και μάλιστα, στην ελληνική περίπτωση, μείωση των φτωχών κατά περίπου 450.000 μέχρι το 2020! (δείτε σχετικές παρεμβάσεις στην ιστοσελίδα www.chrysogelos.gr)

2. Συμμερίζεστε την άποψη ότι εάν, στις επερχόμενες εκλογές, δεν υπερψηφισθούν τα κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, η χώρα θα μπει σε μια μακρά περίοδο αστάθειας;

Νίκος Χρυσόγελος: Δεν θα ήταν και το πιο σοφό να ψηφίσουν ξανά ΝΔ και ΠΑΣΟΚ οι πολίτες! Τόσα χρόνια ψήφιζαν γιους κι ανηψιούς. Θα εμπιστευτούν τώρα αυτούς που μας οδήγησαν στην χρεοκοπία; Για δεκαετίες είχαμε “σταθερές και ισχυρές κυβερνήσεις” αλλά δείτε που μας οδήγησαν τελικώς.  Κατάφεραν να σπαταλήσουν πόρους, να επεκτείνουν την διαφθορά, να δημιουργήσουν ένα κράτος και ένα πολιτικό σύστημα βασισμένο στις πελατειακές σχέσεις και σε λογικές νομής των δημόσιων αγαθών για ιδιοτελείς σκοπούς. Ακόμα και ως διαχειριστές της εξουσίας η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ απέτυχαν, αποδείχτηκαν ανίκανα, αναποτελεσματικά, συνένοχα στη διαφθορά κόμματα. Αλλά και η αριστερή αντιπολίτευση συνέβαλε στη γενίκευση των πελατειακών σχέσεων, των συντεχνιακών αντιλήψεων και στη διαμόρφωση μιας κουλτούρας αξιοποίησης του δημοσίου τομέα για την εξασφάλιση συντεχνιακών δικαιωμάτων και “βολέματος“ ενώ και σήμερα δεν αντιπροτείνει δικό της σχέδιο για μεταρρυθμίσεις, προβάλει συνήθως μόνο “όχι”, χωρίς εφαρμόσιμες εναλλακτικές προτάσεις.

Χρειάζεται να αλλάξουμε αξίες και προτεραιότητες. Να περάσουμε από το εγώ στο εμείς, από την αδιαφορία για τον άλλο, στην κοινωνική αλληλεγγύη. Με την περιθωριοποίηση των παλιών πολιτικών κομμάτων μπορεί να έρθουν στο προσκήνιο νέες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που θα συνεισφέρουν δημιουργικές λύσεις και θα αντιπροσωπεύουν νέες αξίες: αλληλεγγύη, υπεράσπιση του δημόσιου συμφέροντος, οικολογία, κοινωνική συνοχή, δημιουργική-υπεύθυνη οικονομία, πράσινες λύσεις. Η είσοδος στην Βουλή, με σημαντική δύναμη, των Οικολόγων Πράσινων είναι μέρος της λύσης και θα δώσει ένα ισχυρό μήνυμα ότι η Ελλάδα μπορεί να αλλάξει.

Η έξοδος από την κρίση δεν θα έρθει με τα απομεινάρια του παλιού πολιτικού συστήματος ή με επικίνδυνα κόμματα που προωθούν την στείρα άρνηση, τον λαϊκισμό, την ξενοφοβία απλώς για να  επωφεληθούν εκλογικά, όχι για να επιλύσουν προβλήματα.

3. Πως σχολιάζετε την άποψη ότι «η Ελλάδα χρειάζεται μια κυβέρνηση τύπου Μόντι με τους καλύτερους, ανεξάρτητα κομματικής ταυτότητας, στις κρίσιμες θέσεις»;

Νίκος Χρυσόγελος: Η ένταση της παγκόσμιας και ελληνικής κρίσης οφείλεται στην αδυναμία της κυρίαρχης πολιτικής να παρέμβει εγκαίρως και να περιορίσει τις ανεξέλεγκτες αγορές αλλά και να ιεραρχήσει σωστά τις ανάγκες των κοινωνιών. Ένα τρισεκατομμύριο ευρώ χάνονται κάθε χρόνο από φοροδιαφυγή και φοροαπάτη στην ΕΕ, ένα ποσό που θα μπορούσε να καλύπτει την ανάγκη χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Σήμερα, χρειάζονται πολιτικές λύσεις. Τα κόμματα και σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας δεν ήθελαν τόσα χρόνια να παραδεχτούν ότι η χώρα ακολουθούσε ένα μοντέλο ανάπτυξης που δεν ήταν βιώσιμο, αδυνατούσε να  πετύχει την κοινωνική συνοχή, παρά τα ευρωπαϊκά “πακέτα”, και στηρίζονταν σε υψηλή κατανάλωση με δανεικά ενώ κατέστρεφε τον φυσικό και πολιτισμικό πλούτο.

Τώρα, από τη μία έχουμε την αποτυχημένη πολιτική που προωθεί η τρόικα και οι κυβερνήσεις κι από την άλλη μόνο “όχι”.Πρέπει να ξεφύγουμε από αυτά τα αδιέξοδα με πολιτικές προτάσεις. Η λύση στην κρίση δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει πολιτικές απαντήσεις, δεν είναι θέμα απλώς μιας τεχνοκρατικής προσέγγισης. Αν το ερώτημα ήταν ποιος θα εφαρμόσει πιο αποτελεσματικά τις περικοπές και την λιτότητα, τότε μπορεί και η λύση να ήταν μια κυβέρνηση τεχνοκρατών. Αλλά όταν η πολιτική που ακολουθείται είναι λανθασμένη χρειαζόμαστε μια διαφορετική πολιτική που θα προωθηθεί από νέες πολιτικές δυνάμεις.

Οι προτάσεις για “ουδέτερες” κυβερνήσεις προσπαθούν να συγκαλήψουν, πίσω από δήθεν τεχνοκρατικές προσεγγίσεις, μια ιδεολογική άποψη που αποδεικνύεται αναποτελεσματική κι αδιέξοδη.

Όμως ούτε ο Μόντι είναι απλώς τεχνοκράτης, μην ξεχνάτε ότι διετέλεσε πολιτικός και ήταν βουλευτής. 

4. Εσείς τι προτείνετε για την αντιμετώπιση της κρίσης;

Νίκος Χρυσόγελος: Η διέξοδος από την κρίση στην Ελλάδα περνάει μέσα από  μιαεναλλακτική πολιτική στρατηγική που πρέπει να διαμορφωθεί με πρωτοβουλία της κοινωνίας και με τη συμμετοχη νέων δημιουργικών πολιτικών δυνάμεων., περνώντας από την οργή ή την απογοήτευση, στην αυτο-οργάνωση και στην αλληλεγγύη.. Είναι θέμα επιβίωσης η προώθηση μιας διαφορετικής πολιτικής πρότασης που προωθεί την κοινωνική συνοχή, δημιουργεί θέσεις εργασίας, ιδιαίτερα για τα νέα παιδιά, αναζωογονεί την πραγματική οικονομία και την κατευθύνει προς μια κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνη βάση, παράλληλα με την προσπάθεια για μια ισορροπημένη πολιτική δημοσιονομικής εξυγίανσης. Πρέπει, επίσης, να παρέμβουμε στις ευρωπαϊκές διαδικασίες, να ξεπεράσουμε τον παλιό τρόπο σκέψης, να αντιληφθούμε τη σημασία του διαλόγου, της συνεργασίας για ένα κοινό όραμα, της αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού που υπάρχει σε κάθε τόπο αλλά και των καλών παραδειγμάτων που υπάρχουν σε άλλες χώρες.

Οι περιφέρειες και οι τοπικές κοινωνίες είναι αυτές που θα μπορούσαν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην αναγέννηση της χώρας μας, διαμορφώνοντας και προωθώντας ένα Στρατηγικό Σχέδιο Βιωσιμότητας, Κοινωνικής Συνοχής κι Απασχόλησης.

5.Σε ποια κυβέρνηση και με ποιους θα συμμετείχατε;

Νίκος Χρυσόγελος: Πριν μιλήσουμε για κυβερνητικές λύσεις πρέπει να δούμε τι πρόγραμμα θα έχει κάθε κόμμα. Κυβερνήσεις συνεργασίας με την συμμετοχή των Οικολόγων Πράσινων θα μπορούσαν να γίνουν μόνο εφόσον υπάρχει δυνατότητα για μια ισορροπημένη συμφωνία σε ένα σύνολο προγραμματικών θέσεων που μπορεί να προσφέρει απάντηση στα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια κοινωνία. Δυστυχώς, προς το παρόν τα περισσότερα κόμματα αδυνατούν να παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα διεξόδου από την κρίση και αυτό συμβάλλει στην παράταση των αδιεξόδων.

Η ακολουθούμενη πολιτική έχει αποτύχει, αυτό είναι πλέον φανερό. Τι έχουν να πουν τα δυο “κόμματα εξουσίας”; Από την άλλη, έχουμε δυνάμεις που απλώς λένε συνεχώς όχι. Εμείς επεξεργαζόμαστε προτάσεις και συζητάμε με κοινωνικούς και επαγγελματικούς φορείς για να διαμορφωθεί ένα σχέδιο κοινωνικά δίκαιων και ισορροπημένων μεταρρυθμίσεων, με στόχους μια αναβαθμισμένη κοινωνική οργάνωση, αποτελεσματική διοίκηση προς όφελος του πολίτη και του δημόσιου συμφέροντος, αλλαγή του μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης, ώστε να είναι οικολογικά και κοινωνικά βιώσιμο.

Αναφέρω μερικές μόνο από τις πρωτοβουλίες που έχω πάρει ως ευρωβουλευτής διαμορφώνοντας σε διάλογο με τους φορείς εναλλακτικές προτάσεις-λύσεις:

• Συνάντηση με τους εργαζόμενους του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας για να συζητήσουμε το πώς θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας αυτοδιοικούμενος οργανισμός που θα συνδυάζει τους στόχους κοινωνικής συνοχής και κοινωνικής κατοικίας με αυτούς για οικολογική-αισθητική αναβάθμιση των γειτονιών. Ένας τέτοιος οργανισμός μπορεί να στηρίζει μέσα από προγράμματα κοινωνικής κατοικίας όχι μόνο τους σημερινούς δικαιούχους αλλά και ανέργους και κοινωνικά αποκλεισμένα άτομα, να συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας και αναβάθμισης της ενεργειακής αποτελεσματικότητας των κτιρίων, ιδιαίτερα σε υποβαθμισμένες γειτονιές. Το προσωπικό του ΟΕΚ θα μπορούσε έτσι να βοηθήσει τις περιφέρειες να χαράξουν συνεκτικές πολιτικές στα θέματα της στέγασης, της κοινωνικής συνοχής και της επίτευξης ενεργειακών στόχων αλλά και τους δήμους για να ανταποκριθούν στο ρόλο πουπροβλέπεται στον Καλλικράτη σε θέματα στέγασης, 
• Διοργάνωση μιας ημερίδας διαβούλευσης, με τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού εκπροσώπων φορέων αλλά και ιδιωτών επιχειρηματιών και εργαζομένων, τοΣάββατο 10 Μαρτίου, με θέμα «Προτάσεις αντιμετώπισης της ανεργίας στη ναυπηγοεπισκευή με αξιοποίηση και κατασκευών σε πράσινους τομείς και καινοτόμες κατασκευές». Η ημερίδα συνδιοργανώθηκε από το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιώς και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Πειραιώς,  με βάση την πρωτοβουλία μου για διαβούλευση και παρέμβαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την στήριξη του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου μέσα και από την στροφή του σε πράσινες δραστηριότητες και τεχνολογίες.
• Στρογγυλό τραπέζι συζήτησης για την οικονομική κρίση και προτάσεις αναζωογόνησης της ελληνικής οικονομίας,  την Τρίτη 27/3, στην Αθήνα, με τη συμμετοχή 30 εκππροσώπων οικονομικών και κοινωνικών φορέων, που κατέθεσαν προτάσεις για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Ήταν μια πρωτοβουλία που πήραμε από κοινού με το προεδρείο της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο, τον Ντανιέλ Κον Μπεντίτ και τη Ρεβέκα Χαρμς. Σε συνέχεια αυτής της συνάντησης  συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο με στόχο τη διαμόρφωση ενός συνεκτικού σχεδίου με προτάσεις για την αναζωογόνηση της ελληνικής οικονομίας, τη βιωσιμότητα, την κοινωνική συνοχή και την απασχόληση.   

-  Διοργάνωση διεθνούς ημερίδας στις Βρυξέλλες, στις 8/3/2012,  με στόχο τη δημιουργία συνεταιρισμών – συμμετοχικών εταιριών παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να αναπτυχθούν τοπικές οικονομικές δραστηριότητες, να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας ιδιαίτερα για νέους ανθρώπους αλλά και να επιτευχθούν περιβαλλοντικοί στόχοι. 

Για τους Οικολόγους Πράσινους η αντιμετώπιση της κρίσης περνάει μέσα από νέες πολιτικές και κοινωνικές προτεραιότητες και δυναμικές σε τρία επίπεδα:

Εθνικό επίπεδο: Περιθωριοποίηση των κομμάτων κι αντιλήψεων που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία κι ενεργοποίηση νέων, δημιουργικών κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Επανα-ιεράρχηση αξιών, πράσινη και κοινωνική καινοτομία, ορθολογική χρήση των ευρωπαϊκών πόρων, στο πλαίσιο ενός σχεδίου μεταρρυθμίσεων που θα πετύχει ταυτοχρόνως στροφή της οικονομίας προς πράσινη κατεύθυνση, βιωσιμότητα, κοινωνική συνοχή, βελτίωση των δημοσιονομικών, δημιουργία σημαντικού αριθμού θέσεων εργασίας.

Ευρωπαϊκό επίπεδο: Μεταρρύθμιση ΕΕ και ευρωζώνης, κοινή οικονομική πολιτική και διακυβέρνηση, ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, κατάλληλα εργαλεία για αναζωογόνηση της οικονομίας, στήριξη των χωρών του νότου για να πετύχουν σε λογικό χρονικό διάστημα τις αναγκαίες πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, με την κοινωνία σύμμαχο και όχι στόχο.

Περιφερειακό επίπεδο: Διαμόρφωση ενός Στρατηγικού Σχεδίου Βιωσιμότητας, Κοινωνικής Συνοχής, Σύγκλισης και Απασχόλησης 2012-2020, σε ΚΑΘΕ περιφέρεια, ώστε να συγκροτηθεί ένα συνολικόεθνικό σχέδιο διεξόδου από την κρίση.

Τα επόμενα χρόνια η ευημερία της κοινωνίας δεν μπορεί να στηριχθεί σε εισοδήματα και προσωπικές επιδιώξεις. Μέρος της λύσης είναι μια νέα στρατηγική, που δίνει έμφαση:

- Στην στροφή της οικονομίας σε πράσινες κατευθύνσεις και στην καινοτομία, ώστε να διασφαλιστούν νέες θέσεις εργασίας και ένα μίνιμουμ εισόδημα για όλους. Οι οικονομικοί τομείς προτεραιότητας που έχουν δυναμικό για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την αναζωογόνηση της οικονομίας είναι η γεωργία, ο τουρισμός, η ενέργεια, οι μεταφορές, η προστασία/διαχείριση του περιβάλλοντος, οι ναυπηγοεπισκευαστικες δραστηριότητες, οι κατασκευές, καθώς και η κοινωνική οικονομία. 

- Στην στοχευμένη βελτίωση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών υποδομών, της υγείας, των συγκοινωνιών, της παιδείας, της στέγασης, ως μέσο εξισορρόπησης της απώλειας εισοδημάτων,

- Στη δίκαιη φορολόγηση της συνολικής περιουσίας, ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του κοινωνικού κράτους

Σε συνέχεια της πρόσφατης επίσκεψης που πραγματοποίησαν την Τρίτη 27/3 στην Αθήνα οι συμπρόεδροι των Ευρωπαίων Πράσινων Ντανιέλ Κον Μπεντίτ και Ρεμπέκκα Χάρμς, προσκεκλημένοι του ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Νίκου Χρυσόγελου, συγκροτήθηκε «ομάδας εργασίας για την ελληνική κρίση». Η πρώτη συνάντηση της «ομάδας εργασίας» πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 29 Μαρτίου με την συμμετοχή της συμπροέδρου της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο, Ρεμπέκκα Χαρμς, του ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Νίκου Χρυσόγελου, της Γενικής Γραμματέας της Ομάδας Βούλας Τσέτση, πρασίνων ευρωβουλευτών που χειρίζονται θέματα πράσινης οικονομίας, κοινωνικής συνοχής και απασχόλησης καθώς και επιστημονικών βοηθών τους. Η επόμενη συνάντηση της ομάδας εργασίας θα γίνει στις 18 Απριλίου στο Στρασβούργο.

Οι Πράσινοι έχουν επανειλημμένα ασκήσει κριτική στα μονόπλευρα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας που πλήττουν την πραγματική οικονομία και την κοινωνική συνοχή οδηγώντας τη χώρα σε αδιέξοδο.  Δεν μένουν,όμως,στην κριτική. Έχουν οργανώσει πολλές συζητήσεις για την ελληνική κρίση, έχουν καλέσει για ακρόαση στελέχη της Κομισιόν καθώς και τον επικεφαλής της taskforceτης Κομισιόν για την Ελλάδα, κ Reichenbach. Η συγκρότηση της ομάδας εργασίας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο για την ελληνική κρίση στοχεύει στη διαμόρφωση ενός σχεδίου για την αναζωογόνηση της ελληνικής οικονομίας, όπου θα περιλαμβάνονται συγκεκριμένες προτάσεις για τομείς που παρουσιάζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα και μπορούν να αναπτυχθούν στην Ελλάδα με τρόπο συμβατό με τις σύγχρονες αντιλήψεις περί βιωσιμότητας, προστασίας περιβάλλοντος και κοινωνικής συνοχής αλλά και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Θα αξιοποιηθούν προς το σκοπό αυτό μελέτες και προτάσεις επαγγελματικών και κοινωνικών φορέων, διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών καθώς και η τεχνογνωσία και η εμπειρία ευρωπαϊκών φορέων και των πράσινων ευρωβουλευτών σε διάφορους τομείςαλλά και το υλικό που κατέθεσαν οι 30 περίπου φορείς που συμμετείχαν στο στρογγυλό τραπέζι κατά την επίσκεψη στην Αθήνα των δυο συμπροέδρων των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο

(http://www.chrysogelos.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=927:the-round-table-of-business-and-social-organizations-with-danny-cohn-bendit-and-rebecca-harms&Itemid=67%E2%8C%A9=el)

Αργότερα, η ομάδα εργασίας θα επεκτείνει τη δουλειά και τις προτάσεις της εστιάζοντας και στις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού νότου που βιώνουν την κρίση, ενόψει και την προγραμματιζόμενης επίσκεψης των Πρασίνων στην Πορτογαλία το φθινόπωρο 2012. Στην ίδια κατεύθυνση προγραμματίζονται κοινές πρωτοβουλίες και των πράσινων ευρωβουλευτών Νίκου Χρυσόγελου (Ελλάδα), RuiTavares(Πορτογαλία) και Raül Romeva i Rueda (Ισπανία) για την ανάδειξη των κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης και των ακολουθούμενων πολιτικών στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου.

Η Πράσινη Nέα Συμφωνία (ΠΝΣ) είναι μια ολοκληρωμένη απάντηση στην τρέχουσα οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση. Συνδυάζει μακροοικονομικές μεταρρυθμίσεις με τα θέματα κοινωνικής ενσωμάτωσης και την πράσινη βιομηχανική πολιτική, από το τοπικό στο διεθνές επίπεδο. Με τον τρόπο αυτό, ανοίγει το δρόμο για το μετασχηματισμό του αναπτυξιακού μοντέλου ώστε τελικά να μπορεί να διασφαλίσει την ευημερία για όλους, για το σύνολο του πλανήτη και όλες τις γενεές, μειώνοντας τις ανισότητες στην κοινωνία και μεταξύ κοινωνιών, συμφιλιώνοντας τον τρόπο ζωής μας –δηλαδή τον τρόπο που ζούμε, παράγουμε και καταναλώνουμε- με τα φυσικά όρια του πλανήτη μας. Η Πράσινη Νέα Συμφωνία είναι περισσότερο από μια ακόμα “φιλοπεριβαλλοντική” πολιτική –είναι ένα σχέδιο για να ξανασκεφτούμε τις προτεραιότητές μας στον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε. Επομένως η Πράσινη Νέα Συμφωνία προτείνει έναν ολοκληρωμένο οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό μετασχηματισμό, από τις υποδομές και τη βιώσιμη βιομηχανική πολιτική έως τις επενδύσεις στην ευημερία των ανθρώπων και την αναδιανομή του πλούτου.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή

Πράσινη Οικονομία

Απασχόληση

Ενέργεια

Βιομηχανία

 Κινητικότητα

Το όραμα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Γιατί χρειαζόμαστε μια Πράσινη Νέα Συμφωνία

Χρειαζόμαστε μια Πράσινη Νέα Συμφωνία γιατί χωρίς αυτήν ο πλανήτης θα φτάσει σε ένα οριακό σημείο: Δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο σημείο αυτό εν μέρει γιατί δύο δισεκατομμύρια πολίτες ζουν στην φτώχεια και στην πείνα, χωρίς τη δυνατότητα να ζήσουν το Δυτικό τρόπο ζωής της μαζικής κατανάλωσης και της τεράστιας εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων. Είναι ένα δίλημμα το οποίο η Πράσινη Νέα Συμφωνία είναι σχεδιασμένη να λύσει – προσφέροντας αξιοπρεπή επίπεδα ζωής για όλους χωρίς να εξαντλούνται τα φυσικά όρια του περιβάλλοντος. Χρειαζόμαστε την ΠΝΣ για να συνδυάσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη δημιουργία ενός τρόπου ζωής που δεν είναι αυτοκαταστροφικός –έναν ολοκληρωμένο οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό μετασχηματισμό.

Πως να κάνουμε την Πράσινη Νέα Συμφωνία πραγματικότητα

Οι Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο δημιούργησαν μια εξειδικευμένη ομάδα εργασίας με την αποστολή να επεξεργαστεί τις πολιτικές της Νέας Πράσινης Συμφωνίας. Καθώς η ΠΝΣ είναι από τη φύση της  διαθεματική αγγίζει πολλές περιοχές πολιτικών με τις οποίες ασχολείται το Ευρωκοινοβούλιο. Η ομάδα εργασίας που περιλαμβάνει διαφορετικούς Πράσινους Ευρωβουλευτές που εργάζονται σε διαφορετικές Επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου, μορφοποιεί την πολιτική της ΠΝΣ σε αντικείμενα που εκτείνονται από τα μακροοικονομικά και την οικονομία έως την βιομηχανική πολιτική, την απασχόληση και την κινητικότητα (μεταφορές). Επεξεργαζόμαστε κείμενα πολιτικής, μελέτες, και οργανώνουμε εργαστήρια και συνέδρια με ειδικούς και Πράσινους από όλη την Ευρώπη. Παράλληλα με την επεξεργασία των πολιτικών της ΠΝΣ σε συγκεκριμένους τομείς, επεξεργαζόμαστε και το όραμα της ΠΝΣ. Οι Πράσινοι προωθούν ενεργά κρίσιμους στόχους και πολιτικές της ΠΝΣ σε εκθέσεις και αποφάσεις τους Ευρωκοινοβουλίου.

Η Πράσινη Νέα Συμφωνία στο διαδίκτυο: www.greennewdeal.eu

Επισκεφθείτε τον ιστότοπο της Νέας Πράσινης Συμφωνίας – μια κοινή πλατφόρμα για την αναζήτηση και ανταλλαγή πληροφοριών για καλές πρακτικές της Νέας Πράσινης Συμφωνίας

Πράσινη οικονομία

«Αναφερόμενοι στην ανάγκη για την ανάπτυξη νέων δεικτών που πάνε πέρα από το ΑΕΠ, το Ευρωκοινοβούλιο στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι «η οικονομική ανάκαμψη» δεν πρέπει να βασιστεί σε μια προσέγγιση αντίληψη «συνεχίζουμε όπως πριν» (“business as usual”), που ευθυγραμμίζεται με το αίτημά μας για την προώθηση μιας “Νέας Πράσινης Συμφωνίας”», Pascal Canfin 08/10/2009.

Εισαγωγή

Η εφαρμογή της Νέας Πράσινης Συμφωνίας απαιτεί μια νέα κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής που να στοχεύει στη μείωση του οικολογικού μας αποτυπώματος και στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής για όλους. Ο επαναπροσδιορισμός των σκοπών της οικονομικής πολιτικής θα προωθήσει μεγάλες αλλαγές στο οικονομικό μας σύστημα που σημαίνουν νέα εργαλεία και δείκτες για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών. Καθώς θέτουμε πρώτα τους ανθρώπους και τον πλανήτη, οι συνέπειες για τις δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές σε εθνικό, Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο είναι τεράστιες. 

Αυτό το νέο μακροοικονομικό πλαίσιο πρέπει να βασιστεί σε δύο ουσιώδη θεμέλια με στόχο την αλλαγή του συστήματός μας από ασταθές και άδικο σε βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο. Πρώτον, προτείνουμε πολύ ισχυρότερη ρύθμιση του χρηματοοικονομικού τομέα, καθώς οι απορυθμισμένες χρηματοοικονομικές αγορές αποδείχθηκαν κοινωνικά και περιβαλλοντικά «τυφλές». Δεύτερον, ένα δικαιότερο σύστημα φορολογίας είναι αναγκαίο ώστε να διασφαλίζει την αναδιανομή του πλούτου. Χρειαζόμαστε αύξηση των εσόδων από το κεφάλαιο και τους φυσικούς πόρους, ώστε να μετακινήσουμε τις φορολογικές επιβαρύνσεις από την εργασία και να επιτρέψουμε την πραγματοποίηση επενδύσεων στην μεταμόρφωση της οικονομίας στην κατεύθυνση της βιωσιμότητας. Για σειρά κρίσιμων μέτρων (φορολογικοί παράδεισοι, εταιρικοί φόροι, φόρος χρηματοοικονομικών συναλλαγών, ευρωομόλογα, κλπ), υπάρχει επείγουσα ανάγκη εναρμονισμού τους σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τι  ζητάμε

Η ΠΝΣ απαιτεί μεταξύ άλλων:

• Προοδευτικούς περιβαλλοντικούς φόρους, Ευρωομόλογα, ένα προοδευτικό φόρο στις τράπεζες, καθώς και φόρο επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών για να χρηματοδοτηθεί ο μετασχηματισμός των οικονομιών και να περιοριστεί το φορολογικό βάρος επί της εργασίας.

• Αποφασιστική και συντονισμένη μάχη κατά των φορολογικών παραδείσων και της φοροδιαφυγής.

• Η ενσωμάτωση των ορίων που θέτουν το περιβάλλον και οι φυσικοί πόροι, στο σχεδιασμό της μακροοικονομικής πολιτικής.

• Στενότερος συντονισμός των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών πολιτικών εντός της ΕΕ, με στόχο ένα βιώσιμο αναπτυξιακό μοντέλο, ευημερία για όλους, με σεβασμό των ορίων του φυσικού περιβάλλοντος με κοινωνικά δίκαιο τρόπο.

• Κοινή Ευρωπαϊκή φορολογική πολιτική ώστε να επιτευχθεί ένα δίκαιο Ευρωπαϊκό οικονομικό μοντέλο.

«Οι νέες εποπτικές αρχές της ΕΕ είναι ένα μεγάλο βήμα προς τον έλεγχο των κινδύνων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά στο μέλλον θα πρέπει να μεταβιβαστούν περισσότεροι πόροι και ισχύς ώστε να βεβαιωθούμε ότι το σύστημα θα λειτουργήσει μακροπρόθεσμα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να το συνειδητοποιήσουν αυτό το συντομότερο δυνατόν», Sven Giegold

Απασχόληση

«Οι Πράσινοι από καιρό υποστηρίξαμε τη δέσμευση της Ευρώπης σε μια πραγματική Πράσινη Νέα Συμφωνία, που θα επιταχύνει τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία, ως τη μόνη βιώσιμη απάντηση στη τρέχουσα οικονομική κρίση», Elisabeth Schroedter 07/09/2010

Εισαγωγή

Η κατοχή μιας ποιοτικής θέσης εργασίας συμβάλλει, μεταξύ άλλων πραγμάτων, στην κοινωνική και οικονομική ευημερία. Η προώθηση αξιοπρεπούς εργασίας και ποιότητας εργασιακής ζωής είναι μέρος της εξίσωσης της ΠΝΣ. Υψηλά επίπεδα εργασιακής υγιεινής και ασφάλειας και ποιότητας εργασιακής ζωής βοηθά στη διασφάλιση του μέλλοντος. Η ΠΝΣ στοχεύει στο να εγγυηθεί σε κάθε έναν πλήρη πρόσβαση στη εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας, ώστε να είναι δυνατή η πλήρης συμμετοχή όλων στην κοινωνία.

Τι επιδιώκουμε

Η ΠΝΣ απαιτεί μεταξύ άλλων:

• Καλύτερη χρήση των υπαρχόντων κεφαλαίων για προσαρμογή των ικανοτήτων των εργαζομένων, κατάρτιση και επανακατάρτιση εργαζομένων ειδικά των γυναικών ώστε να εφοδιαστούν με τα απαραίτητα προσόντα για τις πράσινες θέσεις εργασίας.

• Μια πραγματική μετακίνηση προς πράσινες θέσεις εργασίας, διασφαλίζοντας ότι αυτές οι νέες θέσεις εργασίας θα είναι αξιοπρεπείς και οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι θα λαμβάνουν την απαραίτητη κατάρτιση.

• Καθιέρωση φιλόδοξων περιβαλλοντικά προδιαγραφών και οικονομικών κινήτρων για να στηρίξουν τη στροφή προς την παραγωγή βιώσιμων αγαθών.

• Μια οδηγία-πλαίσιο για το ελάχιστο εισόδημα ως ένα κρίσιμο βήμα για την αντιμετώπιση της φτώχειας στην Ευρώπη.

• Μια Ευρωπαϊκή Εγγύηση για τους Νέους, που θα διασφαλίζει το δικαίωμα κάθε νέου στην ΕΕ να του προσφέρεται μια θέση εργασίας, μαθητείας, πρόσθετη κατάρτιση ή συνδυασμένη κατάρτιση και εργασία μετά από μια μέγιστη περίοδο ανεργίας 4 μηνών.

«Είναι ο κατάλληλος χρόνος για δράση. Σήμερα περισσότεροι από 5,5 εκατομμύρια νέοι κάτω των 25 ετών είναι άνεργοι. Διακινδυνεύουμε να χάσουμε μια γενιά οδηγώντας την κοινωνικό αποκλεισμό ενώ παίζουμε με το οικονομικό και κοινωνικό μέλλον της ΕΕ», Emilie Turunen,06/07/2010

«Ο χρόνος εργασίας μπορεί να είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την αντιμετώπιση  των προκλήσεων της υψηλής ανεργίας των νέων στην Ευρώπη», Karima Delli, 3/12/2011

Ενέργεια

«Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει χαράξει μια βιώσιμη διαδρομή για τον ενεργειακό τομέα της ΕΕ, που απαιτεί η ενεργειακή αποδοτικότητα και η ανανεώσιμη ενέργεια να είναι στην καρδιά της ενεργειακής στρατηγικής της ΕΕ την επόμενη δεκαετία», Claude Turmes,  25/11/2010

Εισαγωγή

Η ενέργεια – θερμότητα και ηλεκτρισμός-  στηρίζουν το σύγχρονο τρόπο ζωής μας, αλλά ο κόσμος ακόμα εξαρτάται από τα συμβατικά ορυκτά καύσιμα –πετρέλαιο και φυσικό αέριο- που είναι κυρίως υπεύθυνα για την κλιματική αλλαγή. Η ΠΝΣ απαιτεί μια μαζική μεταστροφή σε πιο βιώσιμη ενεργειακή παραγωγή, με φιλόδοξους στόχους σε ό,τι αφορά τις ανανεώσιμες πηγές που περιλαμβάνει 100% χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ευρώπη μέχρι το 2050. Η πυρηνική ενέργεια –την οποία πολλοί λανθασμένα αποκαλούν ενέργεια «χαμηλής εκπομπής άνθρακα»- δεν είναι η απάντηση. Η ενέργεια που σχετίζεται με την εξόρυξη, την παρασκευή του καυσίμου, την κατασκευή των εργοστασίων, τη μεταφορά και διαχείριση των αποβλήτων, κάνει την ενέργεια από τα πυρηνικά εργοστάσια συγκρίσιμη σε παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα με έναν ενεργειακά αποδοτικό σταθμό που χρησιμοποιεί φυσικό αέριο. Επιπλέον, η πυρηνική ενέργεια αφήνει τοξικά απόβλητα, ένα πραγματικό κίνδυνο για τους ανθρώπους και το περιβάλλον για χιλιάδες χρόνια, για να μην αναφέρουμε τον κίνδυνο πυρηνικών ατυχημάτων. Η ΠΝΣ υποστηρίζει τη θεμελιώδη στροφή προς ένα βιώσιμο ενεργειακό σύστημα το οποίο θα μπορούσε να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, να αυξήσει την Ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα, να προωθήσει την τεχνολογική αλλαγή, να μειώσει την παραγωγή CO2, να τονώσει την ενεργειακή μας ασφάλεια και να προστατεύσει τη βιομηχανία μας από μελλοντικά σοκ στις τιμές της ενέργειας.

Τι θέλουμε

Η ΠΝΣ χρειάζεται μεταξύ άλλων:

• Πλήρη υποστήριξη στη συμφωνία για 20% ποσοστό ανανεώσιμης ενέργειας έως το 2020 κατ’ ελάχιστο και 100% χρήση ανανεώσιμης ενέργεια έως το 2050 το αργότερο.

• Τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού υπερ-δικτύου για τη μεταφορά ανανεώσιμης ενέργειας σε όλη την Ευρώπη, από το σημείο παραγωγής στα σημεία κατανάλωσης και αποκεντρωμένα «έξυπνα δίκτυα» για την ενσωμάτωση στο συνολικό δίκτυο, της ενέργειας την οποία παράγουν οι οικιακοί παραγωγοί.

• Μείωση κατά 40% της παραγωγής CO2 στην ΕΕ έως το 2020 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990  - οτιδήποτε λιγότερο από 30% είναι σε αντίθεση με όσα λέει η επιστήμη και δεν θα αποτρέψει τις δραματικές συνέπειες της ανεξέλεγκτης κλιματικής αλλαγής.

• Δείκτες αποδοτικότητας των πόρων με αντίστοιχη σημασία όπως το ΑΕΠ και οι νομισματικοί δείκτες.

• Πλήρη συμμόρφωση με το στόχο για 20% ενεργειακή αποδοτικότητα στην ΕΕ, εισαγωγή ελάχιστων προδιαγραφών ενεργειακής αποδοτικότητας κάθε είδους συσκευής και εκτεταμένο πρόγραμμα ενεργειακής ανακαίνισης κτιρίων.

• Αυστηρές Ευρωπαϊκές προδιαγραφές έτσι ώστε μέχρι το 2020 κανένα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας με κάρβουνο να μην μπορεί να κατασκευαστεί.  

Οι Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο έχουν αγωνιστεί με επιτυχία για μια Πράσινη Νέα Συμφωνία μέσω διαφόρων εκθέσεων και αποφάσεων, παρά το μόνιμο πόλεμο με τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα.

Βιομηχανία

«Στο πλαίσιο ενός κόσμου που περιορίζεται από τους πεπερασμένους φυσικούς πόρους και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, και αντιμετωπίζει ένα αυξανόμενο παγκόσμιο ανταγωνισμό καθώς και ένα καθοδικό οικονομικό και κοινωνικό σπιράλ, το μέλλον της Ευρωπαϊκής βιομηχανίας στηρίζεται στην ικανότητά της για καινοτομία», Reinhard Bütikofer,  16/06/2010.

Εισαγωγή

Η βιομηχανία είναι ένα κεντρικό θέμα της Νέας Πράσινης Συμφωνίας (ΠΝΣ), από τις κατασκευές και την μεταποίηση έως τα χημικά και τον ενεργειακό τομέα και το σύνολο του φάσματος των βιομηχανικών τομέων. Δεν υπάρχει κάποιος βιομηχανικός τομέας τον οποίο η ΠΝΣ δεν αντιμετωπίζει και ο οποίος δεν χρειάζεται αλλαγή.

Η ΠΝΣ στοχεύει στην αύξηση της καινοτομίας και της αποδοτικότητας σε όλους τους βιομηχανικούς τομείς, όπως στον ενεργειακό τομέα ή στη χρήση των πόρων, καθώς και στην προώθηση ενός κλειστού, κυκλικού συστήματος όπου όλα τα προϊόντα και τα υλικά θα επαναχρησιμοποιούνται και θα ανακυκλώνονται. Τελικά, αυτό στοχεύει στη μείωση του ανθρακικού βιομηχανικού αποτυπώματος, στη δημιουργία ενός νέου κύματος αξιοπρεπών θέσεων εργασίας υψηλής ειδίκευσης που θα μειώσουν την ανεργία και τη φτώχεια και ταυτόχρονα θα εμποδίσουν τη γενικότερη υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Αυτό θα μπορούσε να αναζωογονήσει την οικονομία, βγάζοντάς την από την σημερινή ύφεση. Μια σύγχρονη και αποδοτική βιομηχανική βάση που λειτουργεί στο πλαίσιο ενός κλειστού, κυκλικού συστήματος που δημιουργεί και χρησιμοποιεί ανθεκτικά και περιβαλλοντικά φιλικά αγαθά, που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, να ανακυκλωθούν και να επανακατασκευαστούν, θα είναι το κλειδί για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Αυτό θα δημιουργούσε μια ανταγωνιστική βιομηχανία σταθερά θεμελιωμένη στον 21ο αιώνα.

Επομένως, η ΠΝΣ για τη βιομηχανία της ΕΕ επιδιώκει να διαμορφώσει το σωστό μέσο-μακροπρόθεσμο πολιτικό πλαίσιο για να στρέψει το παρόν μη βιώσιμο τρόπο λειτουργίας των Ευρωπαϊκών βιομηχανιών σε βιώσιμη κατεύθυνση.

Τι θέλουμε

Η Πράσινη Νέα Συμφωνία μεταξύ άλλων απαιτεί:

• Μια προσέγγιση της βιομηχανικής πολιτικής που συνδυάζει την ανταγωνιστικότητα, την βιωσιμότητα και την αξιοπρεπή εργασία και η οποία, αναζωογονεί την οικονομία, αυξάνει την απασχόληση, μειώνει την περιβαλλοντική υποβάθμιση και βελτιώνει την ποιότητα ζωής.

• Η καθιέρωση ενός μακροοικονομικού πλαισίου και ενός νομισματικού και δημοσιονομικού συστήματος που λαμβάνει υπόψη του την πραγματικότητα της σπανιότητας των πόρων και της κλιματικής αλλαγής και στοχεύει στην μελλοντική ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας.

• Σε σύνδεση με τις διαδικασίες βιομηχανικής (ανα-)διάρθρωσης, να χρησιμοποιηθεί η κλαδική πολιτική ενισχύσεων για την ενδυνάμωση της καινοτομίας και την παραγωγή βιώσιμων προϊόντων, ενώ ταυτόχρονα θα περιορίζεται η βοήθεια για μη βιώσιμες παραγωγικές διαδικασίες.

• Υιοθέτηση στόχων για την ενίσχυση της αποδοτικότητας των πόρων και της ενέργειας στην ΕΕ, τη διάρκεια ζωής των προϊόντων, την ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση και ανακατασκευή και την ανάπτυξη κλειστών-κυκλικών βιομηχανικών παραγωγικών συστημάτων.

• Θέσπιση στόχων και προδιαγραφών ως οδηγούς για την προώθηση της καινοτομίας και της βιώσιμης ανταγωνιστικότητας στους βιομηχανικούς τομείς.

• Προώθηση ενεργού πολιτικής εξοικονόμησης ενέργειας και διαφοροποίηση προς βιώσιμους, μη-ρυπαίνοντες και ασφαλείς ενεργειακούς πόρους στους κύριους βιομηχανικούς τομείς όπως οι μεταφορές και οι κατασκευές.

• Η χρησιμοποίηση των δημόσιων προμηθειών ως ένα ισχυρό εργαλείο για την προώθηση της καινοτομίας και τον προσανατολισμό των αγορών προς βιώσιμα προϊόντα και υπηρεσίες.

• Προσφορά εργαλείων για την ώθηση της ανάπτυξης οικο-καινοτόμων Μικρο-Μεσαίων Επιχειρήσεων καθώς και για την ανάπτυξη οικο-βιομηχανικών πάρκων. 

Κινητικότητα

«Τα ζητήματα κινητικότητας δεν μπορεί να παραμένουν καθαρά τεχνικά και να αντιμετωπίζονται ξεχωριστά είτε τομεακά είτε ανάλογα με τον τρόπο μετακίνησης. Ακριβώς όπως τα ενεργειακά ζητήματα ευτυχώς καταλαμβάνουν όλο και συχνότερα την κεντρική πολιτική σκηνή στην Ευρώπη, τα ζητήματα κινητικότητας πρέπει να γίνουν μια από τις κεντρικές πολιτικές της ΕΕ, στο σταυροδρόμι των περιβαλλοντικών κοινωνικών και οικονομικών προκλήσεων», Isabelle Durant 18/11/2010.

Εισαγωγή

Η κινητικότητα είναι το κλειδί για την πρόσβαση στην εργασία, τις υπηρεσίες και τις υποδομές. Είναι συνεπώς ουσιώδης για την οικονομική ευημερία, την κοινωνική ενσωμάτωση και ευημερία, αλλά ο τομέας των μεταφορών ευθύνεται για περίπου το 27% όλων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και για χιλιάδες θανατηφόρα οδικά ατυχήματα και εκατοντάδες χιλιάδες τραυματισμούς ετησίως. Το «πρασίνισμα» των αυτοκινήτων και των αεροπλάνων είναι σε εξέλιξη, αλλά συμβαίνει πολύ αργά και σε κάθε περίπτωση δεν θα είναι αρκετό. Η κουλτούρα της εξάρτηση από το αυτοκίνητο μπορεί να αλλάξει με καλύτερο πολεοδομικό σχεδιασμό, φτιάχνοντας τις πόλεις πιο φιλικές στο περπάτημα και στο ποδήλατο, με στρατηγικά τοποθετημένα δημόσια μέσα μεταφοράς, φθηνά, προσβάσιμα που θα επεκταθούν σημαντικά περισσότερο από ότι σήμερα.

Τι ζητάμε

Η ΠΝΣ απαιτεί μεταξύ άλλων:

• Να συμπεριληφθούν οι αερομεταφορές στους στόχους για παγκόσμια μείωση των εκπομπών CO2 και μεταβατική περίοδο για μείωση των φορολογικών απαλλαγών των αερομεταφορών που δόθηκαν όταν ο κλάδος ήταν νέος και δεν είχε γίνει αποδεκτή ως πρόβλημα η κλιματική αλλαγή.

• Επενδύσεις σε αξιόπιστες, πράσινες εναλλακτικές λύσεις στη χρήση του αεροπλάνου, συμπεριλαμβανομένων καλύτερων σιδηροδρομικών συνδέσεων για ταξίδια μικρότερης διάρκειας των πέντε ωρών έως την αποφυγή τελείως των ταξιδιών με τη χρήση τηλεδιασκέψεων μεταξύ άλλων.

• Καθορισμό στόχων για την ηλεκτροκίνηση (ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τραμ, τρένα ή ηλεκτρικά ποδήλατα) και αυστηρότερα όρια για τις εκπομπές CO2.

Όραμα

«Ο καιρός για δικαιολογίες έχει παρέλθει, τώρα είναι η ώρα της δράσης για μια βιώσιμη οικονομία. Μόνο μια πλήρης μεταρρύθμιση θα το πετύχει αυτό, απλώς ενισχύοντας τις κυρώσεις δε θα βγάλει την Ευρώπη από την κρίση», Philippe Lamberts 22/06/2010.

Εισαγωγή

Η ΠΝΣ δεν είναι μια λύση που στα γρήγορα θα διορθώσει τα πράγματα, αλλά στοχεύει να αντιμετωπίσει τις ρίζες των προβλημάτων που προκαλούν τις συστημικές κρίσεις που αντιμετωπίζουμε προτείνοντας ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο μετασχηματισμού της κοινωνίας μας. Αλλάζοντας το μοντέλο μας σημαίνει να ξανασκεφτούμε τις αναφορές μας, τους στόχους και τους δείκτες που χρησιμοποιούμε. Ξεπερνώντας την χωρίς όρια αναζήτηση της μεγέθυνσης και απορρίπτοντας την προκατάληψη με το ΑΕΠ είναι μια αφετηριακή οπτική γωνία. Το βασικό ερώτημα που αντιμετωπίζουμε είναι πως μπορούμε να προσαρμόσουμε τις συμπεριφορές μας και τον τρόπο ζωής μας έτσι ώστε να μειώσουμε το ανθρακικό μας αποτύπωμα στον πλανήτη, ενώ ταυτόχρονα θα επιδιώξουμε την ισότητα και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής για όλους. Η ΠΝΣ σημαίνει ότι μετακινούμαστε από το στενό όραμα της οικονομικής μεγέθυνσης σε μια ευρύτερη κατανόηση της ευημερίας.

Πιο συγκεκριμένα, στο επίπεδο της ΕΕ, προωθήσαμε δραστήρια αυτό το ολοκληρωμένο όραμα επηρεάζοντας το περιεχόμενο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Η «Ευρώπη 2020» είναι μια δεκαετής στρατηγική που προτάθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με στόχο να επιτύχει «έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς μεγέθυνση» στην ΕΕ, με μεγαλύτερο συντονισμό των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών. Ακολουθεί τη Στρατηγική της Λισαβόνας, που εγκαινιάστηκε το 2000, αλλά απέτυχε να κάνει την Ευρώπη την πιο ανταγωνιστική οικονομία στον κόσμο και να επιτύχει πλήρη απασχόληση. 

Από την πλευρά των Πράσινων, το κύριο πρόβλημα με αυτήν την υποτιθέμενη νέα στρατηγική ήταν ότι πρότεινε ουσιαστικά τα ίδια, με επιμέρους προσπάθεια να πρασινίσει κάποιες πλευρές της, αλλά ουσιαστικά ο τελικός στόχος –περισσότερη μεγέθυνση ξανά- θα οδηγήσει την Ευρώπη σε ακόμα βαθύτερη κρίση. Οι Πράσινοι δεν μπορούμε να αποδεχθούμε μια στρατηγική με τόσο λανθασμένους στόχους που θα καθορίσουν τις πολιτικές για την επόμενη δεκαετία.

Τι θέλουμε

• Αναγνώριση της σημασίας και προώθηση των δημόσιων αγαθών και μια μεγάλη αναδιανομή του εισοδήματος.

• Μείωση των ανισοτήτων με μεγάλη αναδιανομή του πλούτου και μέτρα κατά των διακρίσεων συμπεριλαμβανομένων των διακρίσεων φύλου.

• Συνδυασμό δημόσιων κινήτρων, ιδιωτικών επενδύσεων και ατομικών πρωτοβουλιών των πολιτών για την επίτευξη του μετασχηματισμού σε όλα τα επίπεδα.

• Νέα μοντέλα ανταλλαγής και κατανάλωσης προϊόντων και υπηρεσιών εκτός της αγοράς και ενίσχυση της συμβίωσης στο τοπικό επίπεδο πχ LETS, κοινή χρήση ΙΧ αυτοκινήτων κ.λ.π.

• Ένα μοντέλο ανάπτυξης που αποδέχεται τα υφιστάμενα φυσικά όρια του πλανήτη και δεν στηρίζεται στην εκμετάλλευση των φτωχών και του πλανήτη.

• Ένα οικονομικό σύστημα που υποστηρίζει την πραγματική οικονομία, προσαρμοσμένο στη βελτίωση της ευημερίας των ανθρώπων και την προστασία του περιβάλλοντος.

• Μια καλύτερη ισορροπία στην εργασιακή ζωή όπου οι άνδρες και οι γυναίκες θα μοιράζονται εξίσου τις ευθύνες σε όλα τα πεδία της κοινωνίας.

• Δικαιότερη χρήση του χώρου μέσω της επανατοπικοποίησης πολλών δραστηριοτήτων.

• Επανάκτηση του χρόνου: ενάντια στην αξία των μετόχων, να επιτύχουμε μια διαφορετική ισορροπία ανάμεσα στις διαφορετικές όψεις της ζωής μας.

Περισσότερες πληροφορίες για τη Πράσινη Νέα Συμφωνία (GreenNewDeal)

www.greennewdeal.eu

Η έκδοση αυτή έγινε από την Ομάδα Εργασίας για την Πράσινη Νέα Συμφωνία της Ομάδας των Πράσινων/ΕΕΣ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Έγινε δυνατό να πραγματοποιηθεί χάρι στις συμβολές των Πράσινων θεματικών συμβούλων και των γραφείων των Ευρωβουλευτών που εμπλέκονται στην Πράσινη Νέα Συμφωνία.

Εκδότης: Jean-Bernard Pierini

© The Greens/EFA in the European Parliament,

Δεκέμβριος2011

Picture credits: European Parliament

The Greens/EFA in the European Parliament

Rue Wiertzstraat 60 - 1047 Brussels - Belgium

Phone: +32-2-2843045 - Fax: +32-2-2307837

www.greens-efa.eu

The Green New Deal (GND) is a comprehensive response to the current economic, social and environmental crises. It integrates macro-economic reforms with a social inclusiveness agenda and a green industrial policy, from the local to the international level. Doing so, it paves the way of a transformation of our development model so that in can ultimately ensure prosperity and well-being for all, across the planet and generations, reducing inequalities within and between societies, and reconciling our lifestyles - the way we live, produce and consume - with the physical limits of our planet. The Green New Deal is more than just another “eco-friendly” policy - it’s a plan for a rethink of priorities in addressing the way we live and work. Therefore the Green New Deal proposes a comprehensive, economic, social and environmental transformation, from infrastructure and sustainable industrial policies to investment in peoples’ wellbeing and redistribution of wealth.

TABLE OF CONTENTS

Green economy

Employment

Energy

Industry

Mobility

Vision

INTRODUCTION

Why We Need a Green New Deal

We need a GND because without it the planet will reach breaking point: We haven’t reached that point yet partly because two billion citizens live in poverty and hunger, preventing them from living Western-style lives of mass consumption and major exploitation of natural resources. It’s a dilemma the GND is designed to solve - providing decent living standards for all without exhausting the physical limits of our environment. We need a GND to bring together all the elements needed to create a way of living which is not self-destructive – a comprehensive, economic, social and environmental transformation.

How to make the Green New Deal a reality

The Greens in the European Parliament set up, a dedicated working group with the, task of developing Green New Deal policies. Transversal by nature, the GND touches many policy areas dealt with in the European Parliament. The working group, including Green MEPs working in different Parliamentary Committees, shapes GND policy on subjects ranging from macroeconomics and economy to industrial policy, employment and mobility. We develop policy papers, commission major studies and organise workshops and conferences with experts and Greens from around Europe.

In parallel to developing GND policies in specific sectors, we are also developing the vision of the GND. The Greens are actively pushing key GND objectives and policies into reports and resolutions of the European Parliament.

The Green New Deal online: www.greennewdeal.eu

Visit the Green New Deal website - a common platform to find and exchange information and best practices on the Green New Deal.

Green economy

«By referring to the need to develop new indicators which go beyond GDP, the EP gives a clear signal that ‘economic recovery’ must not be based on a ‘business as usual approach’, which is in line with our request to develop a 'Green New Deal'».Pascal Canfin,08/10/2009.

Introduction

The implementation of the Green New Deal calls for a new direction of economic policy aimed at reducing our ecological footprint and improving quality of life for all. Redefining objectives of economic policy will bring forward major changes in our economic system which implies new tools and indicators to steer and evaluate policies. As we are to put people and the planet first, the implications for budgetary and monetary policies at national, European and global levels are huge.

This new macro-economic framework must be based on two essential foundations in order to change our system from unstable and unfair to sustainable and socially just. First, we advocate for much stronger financial regulation, since deregulated financial markets have proven to be socially and environmentally blind. Second, a fairer system of taxation is needed in order to ensure redistribution of wealth. We need to raise revenues from capital and natural resources, to shift away the burden on labour and to allow investments in the transformation of our economy towards sustainability. For lots of key measures (tax heavens, corporate taxes, financial transaction tax, eurobonds, etc.), there is a urgent need for harmonisation at EU level.

What we want

The GND calls, amongst other things, for:

• Progressive eco-taxes, Eurobonds, a progressive bank levy as well as a tax on financial transactions to finance the transformation of economies and to limit the tax burden on labour.

• A strong and coordinated fight against tax heavens and tax evasion.

• The integration of environmental and resources limits in macro-economics policy making.

• Deeper coordination of fiscal and macroeconomic policies within the EU, for a sustainable development model, wellbeing for all, respecting the limits of its physical environment and in a socially just way.

• A common European tax policy to achieve a just European economic model.

«The new EU supervisory agencies are a big step towards controlling risks at the EU level, but with time more powers and resources will have to be transferred to make sure the system works in the long run. Member states will have to realise this sooner rather than later».Sven Giegold

Employment

«The Greens have long advocated that Europe commit to a true Green New Deal, speeding up the transition to the green economy as the only viable response to the current economic crisis».Elisabeth Schroedter,07/09/2010

Introduction

Having a quality job contributes, amongst other things, to social and economic well-being. Promoting decent work and quality of working life is part of the GND equation. High health and safety and welfare standards at work and a good work-life balance help secure the future. The GND aims to guarantee everyone full access to education and to the labour market, making it possible for everyone to participate fully in society.

What we want

The GND calls amongst other things, for:

• Better use of existing funds for adapting skills, training and retraining of workers, particularly women, to equip them with the necessary skills for green jobs.

• A proper shift to green jobs, ensuring these new jobs are decent and workers and unemployment people get adequate training.

• Setting ambitious environmental standards and financial incentives to stimulate the shift to production of sustainable goods.

• A framework directive on minimum income as a crucial step to tackling poverty in Europe.

• A European Youth Guarantee, securing the right of every young person in the EU to be offered a job, an apprenticeship, additional training or combined work and training after a maximum period of 4 months’ unemployment.

«It is high time to act. Today more than 5.5 million young people under 25 are unemployed. We risk losing a generation to social exclusion while gambling with the economic and social future of the EU». Emilie Turunen,06/07/2010

«Working time can be a powerful tool to address the challenges of high unemployment in Europe».Karima Delli,3/12/2011

Energy

«The EP has today set out a viable path for the EU energy sector, calling for energy efficiency and renewable energy to be at the heart of the EU’s energy strategy over the next decade».Claude Turmes,25/11/2010

Introduction

Energy - heat and power - underpins our modern way of life, but the world still depends on conventional fossil fuels - oil and gas - which are largely responsible for climate change. The GND requires a massive switch to more sustainable energy production, with ambitious targets for the use of renewable energy sources, including

100% use of renewable energies in Europe by 2050. Nuclear energy - which many wrongly call “low-carbon“ energy - is not the answer. The energy involved in mining, fuel fabrication, construction, transport and waste management makes nuclear comparable in carbon dioxide production to an efficient gaspowered station. In addition, nuclear energy leaves toxic waste, a real threat to people and the environment for thousands of years, not to mention the risk of fall-outs or nuclear accidents. The GND advocates a fundamental shift towards a sustainable energy system that would create new jobs, increase European competitiveness, promote technological change, cut down our CO2 emissions, boost our energy security as well as protect our industries from future energy price shocks.

What we want

The GND calls amongst other things, for:

• Strict adherence to the agreed 20% renewable energy share by 2020 as a minimum, and a 100% use of renewable energy by 2050 at the latest.

• The creation of a European super grid to carry renewable electricity across Europe from where it is generated to where it is needed, and decentralised smart grids to integrate the electricity that people generate at home;

• A 40% reduction in CO2 emissions in the EU by2020 compared to 1990 levels - anything less than a 30% reduction is completely out of line with science and will not prevent the dramatic consequences of runaway climate change.

• Resource efficiency indicators with a similar status as GDP and monetary indicators.

• Strict adherence to the 20% EU energy efficiency target, the introduction of minimum efficiency standards for all kind of appliances, and a large program for buildings renovation;

• Strict EU standards for power plants, so that by 2020 no new coal-fired power plants can be built.

The Greens in the European Parliament have successfully pushed for a Green New Deal through several reports and resolutions, despite the constant battle with mainstream political parties.

Industry

«In the context of a resource and climate-constrained world faced with an increasing global competition as well as a downward economic and social spiral, the future of

European industry lies in its innovation capacity».Reinhard Bütikofer,16/06/2010.

Introduction

Industry is a central theme in the Green New Deal (GND), from construction and manufacturing to chemicals and the energy sector, right across the industrial spectrum. There are no industrial sectors that the GND does not address and does not want to transform.

The GND aims to increase innovation and efficiency in all industrial sectors be it in energy or in the use of resources as well as to promote a closedloop system where products and materials are re-used and recycled. Ultimately, this aims to lower industry’s carbon footprint, create a new wave of high-skilled and decent jobs that reduce unemployment and poverty, and prevent general environmental degradation. This would revive the economy, jolting it out of the current doldrums. A modern and efficient industrial base running under a closed-loop system that creates and uses durable, environmentally-friendly products that can be re-used, recycled and remanufactured will be the key to sustainable development. This would create a competitive industry firmly rooted in the 21st century.

A Green New Deal for the EU’s industry therefore aims to provide the right mid- to long-term political framework in order to shift the currently unsustainable mode of operation in Europe’s industries to a sustainable one.

What we want

The Green New Deal calls, amongst other things, for:

• An industrial policy approach that combines competitiveness, sustainability and decent work and which thereby stimulates the economy, boosts employment, reduces environmental degradation and improves the general quality of life.

• The establishment of a macro-economic framework and a financial and fiscal system that take into account the reality of resource scarcity and climatic change and aims to promote industry’s future competitiveness.

• In connection with industrial (re)structuring operations, makes use of sectoral aid policy to strengthen innovation and roll-out of sustainable products, while phasing out aid to unsustainable processes.

• Adopting targets to enhance EU’s resource and energy efficiency, durability, recycling, reuse and remanufacturing and the development of closeloop industrial production systems.

• The setting of benchmarks and standards as strong drivers for promoting innovation and sustainable competitiveness in industrial sectors.

• Pursuing active energy savings policy and diversification towards sustainable, non-polluting and safe energy sources in major industrial sectors such as the transport and construction sectors.

• The use of public procurement as a powerful instrument for stimulating innovation and driving markets toward sustainable products and services.

• Providing instruments for fostering the development of eco-innovative SMEs as well as the development of eco-industrial parks.

Mobility

«Mobility issues can no longer remain purely technical and sector- or even mode-specific. Just as energy issues fortunately came to occupy more and more often the centre stage of European policymaking, mobility issues need to become one of the EU’s key policy areas, at the crossroad of environmental, social and economical challenges». Isabelle Durant,18/11/2010.

Introduction

Mobility is key to accessing jobs, services and facilities. It is consequently essential to economic prosperity, social inclusion and wellbeing, but the transport sector accounts for about 27% of all greenhouse gas emissions, as well as thousands of road deaths and hundreds of thousands of injuries a year. The “greening” of cars and planes is already under way, but it is happening too slowly and will in any case not be enough. The car dependency culture can be changed by better urban planning, making cities more “walkable” and “cyclable”, with strategically placed public transport access and with sustainable, affordable, accessible and vastly expanded public transport networks.

What we want

The GND calls, amongst other things, for:

• Inclusion of aviation in global CO2 emissions targets and phasing out of aviation tax breaks brought in when the sector was new and climate change was unrecognised.

• Investment in credible, green, alternatives to flying, including better train connections for journeys under five hours to avoiding travel altogether, by using teleconferencing, among other means.

• Targets for electric mobility (electric cars, trams, trains or electric bicycles), and tougher CO2 emission limits.

Vision

«The time for excuses is over, it is now time to act for a sustainable economy. Only comprehensive reform will do it, simply re-enforcing sanctions will not get Europe out of the crisis».Philippe Lamberts22/06/2010.

Introduction

The GND is not a quick-fix solution but is aiming at tackling the roots of the systemic crises we are facing by proposing a long-term project for transforming our society. Changing our model implies rethinking the references, objectives and indicators we use. Going beyond the infinite quest for growth and dropping the obsession with GDP is one angle to look at. The key question we face is how can we adapt our behaviours and lifestyles so as to reduce our carbon footprint on the planet while simultaneously promoting equity and improving quality of life for all. The Green New Deal implies moving away from a narrow vision of economic growth to a broader understanding of prosperity.

More concretely, at EU level, we have been active in pushing this comprehensive vision by influencing on the content of the EU2020 strategy. Europe 2020 is a ten-year strategy proposed by the European Commission aiming to achieve "smart, sustainable and inclusive growth" in the EU, with greater coordination of national and European policy. It follows the Lisbon Strategy, launched in 2000, which failed in making Europe the most competitive economy in the world and achieving full employment.

From a Greens perspective, the main problem with this supposedly new strategy was that it proposed much of the same thing, with attempts to green some aspects of it, but essentially the end objective - more growth yet again - would only lead Europe deeper into the crisis. The Greens could not accept a strategy with such a flawed objective which would determine policy for the next decade.

What we want

• The recognition and promotion of common goods and strong income redistribution.

• Reducing inequalities by a strong redistribution of wealth and anti-discrimination measures, including gender.

• Combining public incentives, private investments and individual initiatives to enforce the transformation at all levels.

• New models of exchanging and consuming outside the market and enhancing living together at local level e.g. LETS, car-sharing schemes, etc.

• A development model that accepts the existing physical limits of the Planet and doesn’t rely on the exploitation of the poor and the Planet.

• A financial system that supports the real economy, itself geared towards the well-being of people and the environment.

• A better work-life balance in which men and women equally share responsibilities in all areas of society.

• A fairer use of space through a re-localisation of a number of activities.

• Reclaiming time: against shareholder value, to reach a balance between different aspects of our lives.

More information on the Green New Deal

www.greennewdeal.eu

This publication has been produced by the Green New Deal Working Group (GND WG) of the Greens/EFA Group in the European Parliament. It has been made possible thanks to the contributions of Green thematic advisors and MEP offices involved in the Green New Deal.

Editor: Jean-Bernard Pierini

© The Greens/EFA in the European Parliament,

December 2011

Picture credits: European Parliament

The Greens/EFA in the European Parliament

Rue Wiertzstraat 60 - 1047 Brussels - Belgium

Phone: +32-2-2843045 - Fax: +32-2-2307837

www.greens-efa.eu

Διεξήχθη το 3^ο Παγκόσμιο Συνέδριο των Πράσινων, στο Ντακάρ, πρωτεύουσα της Σενεγάλης, για πρώτη φορά στην Αφρική, μεταξύ της 29^ης Μαρτίου και της 1^ης Απριλίου. Την ελληνική αποστολή αποτέλεσαν οι Πάνος Λογγινίδης και Ζωή Βροντίση, συνεκπρόσωποι των Οικολόγων Πράσινων στο Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα και ο Κώστας Λουκέρης, πρόεδρος του Πράσινου Ινστιτούτου Έρευνας & Τεκμηρίωσης.

Στο συνέδριο συμμετείχαν εκπρόσωποι από πάνω από 70 πράσινα κόμματα και κινήματα από όλες της άκρες του πλανήτη, επιβεβαιώνοντας ότι η πράσινη πολιτική οικογένεια έχει και παρόν και μέλλον.

Ανάμεσα στα θέματα που κυριάρχησαν ήταν η αλληλεγγύη, η δημοκρατία, η βιοποικιλότητα, η κλιματική αλλαγή και το μέλλον του παγκόσμιου πράσινου κινήματος. Στα πλαίσια των εργασιών του συνεδρίου δημιουργήθηκε ένα Παγκόσμιο Δίκτυο Πράσινων Γυναικών, καθώς και ένα Παγκόσμιο Δίκτυο Πράσινων Κοινοβουλευτικών, στο οποίο θα συμμετέχει και ο Έλληνας ευρωβουλευτής Νίκος Χρυσόγελος. Επιτυχής τέλος ήταν και η σχεδόν ομόφωνη αποδοχή του ψηφίσματος αλληλεγγύης, που κατέθεσε η ελληνική αποστολή και υιοθετήθηκε από το συνέδριο.

Η ελληνική αποστολή επιβεβαίωσε τις στενές σχέσεις με αντιπροσωπείες κομμάτων από την Ευρώπη, ενώ δημιούργησε νέες με εκπροσώπους κομμάτων από άλλες ηπείρους. 

Οι σύνεδροι έδωσαν ραντεβού το 2017 στην Ευρώπη, η οποία μετά την Αφρική έχει τη σειρά της να διοργανώσει το 4^ο Συνέδριο των Πράσινων όπου γης.

Αναγκαία μια συντονισμένη παρέμβαση βασισμένη σε νέες προσεγγίσεις. Ομιλία του Νίκου Χρυσόγελου σε ημερίδα για ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες στη Νάξο 5/4/2012

Οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, ο μόνος σχεδόν τρόπος σύνδεσης πολλών νησιών μεταξύ τους και με βασικά λιμάνια της χώρας, βυθίζονται σε βαθιά κρίση, λόγω της αύξησης των τιμών του πετρελαίου, λάθος επιλογών που έγιναν στο παρελθόν και της μείωσης των επιβατών και φορτίων λόγω της γενικότερης οικονομικής κρίσης. Στην ομιλία του σε σχετική ημερίδα, που οργανώθηκε στις 5 Απριλίου στην Νάξο, ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων και Περιφερειακός Σύμβουλος Ν Αιγαίου με τον Οικολογικό Άνεμο μίλησε για την ανάγκηαξιόπιστων ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών για τα νησιά 12 μήνες το χρόνο και για την ανάγκη ολοκληρωμένων παρεμβάσεων που θα διασφαλίσουν την επιβίωση των δρομολογίων τα επόμενα 1-2 χρόνια, όσο και επιλογές που θα εξασφαλίσουν σε μακροχρόνια βάση τη βιωσιμότητα και την αξιοπιστία των ακτοπλοϊκών συνδέσεων όλων των νησιών, με ένα λογικό – και όχι υπερβολικό – κόστος για τους επιβάτες και τους νησιώτες.

Τα κύρια σημεία της ομιλίας του Νίκου Χρυσόγελου, στην ημερίδα:

“Στα νησιά χρειαζόμαστε αξιόπιστες ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες 12 μήνες το χρόνο κι όχι απλώς τους καλοκαιρινούς μήνες. Προϋπόθεση για την παραμονή των νησιωτών στους τόπους τους αλλά και για την προσέλκυση κι άλλων μόνιμων κατοίκων είναι οι αξιόπιστες συγκοινωνίες για όλα τα νησιά, ανεξαρτήτως μεγέθους και αριθμού τουριστών που τα επισκέπτονται παράλληλα με την ενδυνάμωση των κοινωνικών υποδομών. Χρειάζεται, λοιπόν, να προωθήσουμε παρεμβάσεις που θα διασφαλίσουν την επιβίωση των δρομολογίων τα επόμενα 1-2 χρόνια (γιατί μια χρεοκοπία των ακτοπλοϊκών εταιριών θα αφήσει τα νησιά χωρίς μέσα συγκοινωνίας), όσο και επιλογές που θα εξασφαλίσουν σε μακροχρόνια βάση τη βιωσιμότητα και την αξιοπιστία των ακτοπλοϊκών συνδέσεων όλων των νησιών, με ένα λογικό – και όχι υπερβολικό – κόστος για τους επιβάτες και τους νησιώτες.

Βραχυπρόθεσμα: Λόγω τις κρίσης και της αύξησης του κόστους των καυσίμων, είναι αμφίβολη η βιωσιμότητα των δρομολογίων και οι περισσότερες ναυτιλιακές εταιρίες είναι στα πρόθυρα χρεοκοπίας. Κατά συνέπεια, οι τοπικές κοινωνίες, η αυτοδιοίκηση και η κεντρική διοίκηση πρέπει να παρέμβουν άμεσα ώστε να αναπτυχθούν αντί να συρρικνωθούν οι συνδέσεις μεταξύ των νησιών και με το κέντρο. Για την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος χρειάζεται μείωση του ΦΠΑ εισιτηρίων για επιβάτες και φορτηγά που μεταφέρουν προϊόντα, στο 6,5%, όχι όμως  και για τα εισιτήρια για ΙΧ (προτεραιότητα πρέπει να είναι η ανάπτυξη των τοπικών μαζικών μέσων μετακίνησης και όχι η αύξηση της χρήσης ΙΧ στα νησιά). Η μείωση των εσόδων κατά 50 εκατ Ευρώ (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις) μπορεί να εξισορροπηθεί από την αύξηση της οικονομική δραστηριότητας και της πληρότητας των δρομολογίων.

Η μείωση της ταχύτητας του πλοίου από τις εταιρίες με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων, πρέπει να λαμβάνει υπόψη την υποχρέωση των εταιριών να ανακοινώνουν εγκαίρως την ακριβή χρονική διάρκεια του ταξιδιού. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, πρέπει να προσαρμοστεί προς τα κάτω και η τιμή του εισιτηρίου, όταν το πλοίο ταξιδεύει με ταχύτητα συμβατικού δεν μπορεί οι επιβάτες να πληρώνουν τιμή εισιτηρίου για ταχύπλοου.

Μεσοπρόθεσμα: Ο κύριος παράγοντας που κάνει μη βιώσιμες τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες είναι πλέον η αύξηση του κόστους των καυσίμων που συμβάλλουν κατά 40% τουλάχιστον στο συνολικό κόστος των δρομολογίων. Επομένως, δεν πρέπει να αγνοείται αυτός ο παράγοντας, πολύ περισσότερο που οι τάσεις δείχνουν ακόμα υψηλότερες τιμές του πετρελαίου στα επόμενα χρόνια και δεκαετίες. Μέρος της λύσης αποτελεί, κατά συνέπεια, η σταδιακή δρομολόγηση πλοίων ή οι ανακατασκευές των μηχανών των πλοίων ώστε να καταναλώνουν λιγότερα καύσιμα. Οι επιλογές σκαφών από τις εταιρίες έγινε στο παρελθόν χωρίς να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η κατανάλωση ενέργειας, δηλαδή πετρελαίου, με αποτέλεσμα η σημαντική αύξηση της τιμής του πετρελαίου να οδηγεί σε κατακόρυφη αύξηση και του κόστους των δρομολογίων. Με δεδομένο ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο προωθείται ένα σύνολο νομοθετικών ρυθμίσεων για τη μείωση της ρύπανσης από τα πλοία αλλά και τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος, υπάρχουν σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία και ευκαιρίες να συγχρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκούς πόρους η κατασκευή νέων σκαφών για τη σύνδεση των νησιών, αξιοποιώντας την υπάρχουσα τεχνογνωσία σε ελληνικά πανεπιστήμια, διαμορφώνοντας  έτσι και συνθήκες αναζωογόνησης του ελληνικού ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου. Χρειάζεται όμως μια συγκροτημένη στρατηγική και συνεργασία της κεντρικής διοίκησης, της περιφέρειας, των τοπικών κοινωνιών και των ναυτιλιακών εταιριών.

Η εφαρμογή του μεταφορικού ισοδυνάμου μπορεί, επίσης, να συμβάλλει στην βιωσιμότητα των δρομολογίων κορμού  προς όλα τα νησιά αλλά και των δρομολογίων που συνδέουν σε τακτική βάση όλα τα νησιά μεταξύ τους. Αλλά το μεταφορικό ισοδύναμο πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα από τα μέσα, όχι το μοναδικό. Το κύριο μέσο θα πρέπει να είναι η προώθηση ενός συνεκτικού σχεδίου περιφερειακής ανάπτυξης που θα λαμβάνει υπόψη και την ανάγκη εξασφάλισης της βιωσιμότητας των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών. Για παράδειγμα η ανάπτυξη οικονομικών, εμπορικών και πολιτιστικών σχέσεων των νησιών όχι μόνο με το κέντρο αλλά και μεταξύ τους, όλο τον χρόνο, θα δώσει ώθηση και στην ανάπτυξη, για παράδειγμα, των ενδοκυκλαδικών συγκοινωνιών. Για να πετύχει μια τέτοια στρατηγική απαιτείται η ενεργή συμμετοχή και των πολιτών, υιοθετώντας νέα καταναλωτικά πρότυπα, όσο και των ντόπιων παραγωγών και κυρίως επαγγελματιών του τουριστικού τομέα, της εστίασης, της μεταποίησης κα για να αλλάξει η σημερινή πραγματικότητα περιορισμένων οικονομικών - εμπορικών ανταλλαγών ακόμα και μεταξύ γειτονικών νησιών. Δεν είναι ορθολογικό να υπάρχουν στο Νότιο Αιγαίο αρκετά προϊόντα (κρασιά, τυριά, πήλινα, αγροτικά προϊόντα, κτηνοτροφικά προϊόντα), αλλά να κυριαρχούν ακόμα και τοπικά εισαγωγές από άλλες μακρινές περιοχές ή και χώρες.

Η δημιουργία 10.000 θέσεων εργασίας στα νησιά, ιδιαίτερα για νέους, δεν θα ήταν μόνο μια λύση για πολλούς νέους που κατάγονται από τα νησιά, οι οποίοι σήμερα παραμένουν άνεργοι στις μεγάλες πόλεις αν και κατέχουν σημαντικές γνώσεις και εμπειρία σε διάφορους τομείς. Θα συνέβαλλε σημαντικά στην αναζωογόνηση των νησιωτικών κοινωνιών, την ενδυνάμωση του ανθρώπινου κεφαλαίου και της κοινωνικής συνοχής -ιδιαίτερα των μικρών νησιών - αλλά θα στήριζε και τη βιωσιμότητα των ακτοπλοϊκών δρομολογίων, με δεδομένο ότι οι νέοι έχουν την τάση να μετακινούνται περισσότερο. Η διαφοροποίηση του τουριστικού μοντέλου, προς πιο οικολογικές μορφές τουρισμού, θα ενίσχυε επίσης τα δρομολόγια κατά τις εκτός καλοκαιριού περιόδους, ένα σημαντικό για την ύπαρξη επαρκών δρομολογίων για τα νησιά όλο τον χρόνο. Η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να αξιοποιήσει αποτελεσματικά υπάρχοντες ευρωπαϊκούς πόρους για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (περίπου 4 δις ευρώ αδιάθετοι πόροι, ενώ έχουν απορροφηθεί μόλις 11 εκατ μέχρι σήμερα) αλλά και από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, για την μείωση της ανεργίας(η απορροφητικότητα είναι μόλις 28%, όταν η ανεργία έχει φτάσει στο 21% και ανεργία μεταξύ των νέων στο 48%). Σε διάφορες χώρες υπάρχουν κατάλληλα εργαλεία  και σημαντική εμπειρία για τη δημιουργία θέσεων εργασίας για νέους.  Χρειάζεται, λοιπόν, να αξιοποιήσουμε την υπάρχουσα εμπειρία και σε κάθε περιφέρεια, ιδιαίτερα στην περιφέρεια Ν Αιγαίου, να προωθηθεί μια στρατηγική για την απασχόληση των νέων σε τομείς προστασίας περιβάλλοντος, παροχής κοινωνικών υπηρεσιών, αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προώθησης της βιοκαλλιέργειας και της παραγωγής με πράσινες-οικολογικές μεθόδους προϊόντων, ανάπτυξης πολιτιστικών δραστηριοτήτων, αξιοποιώντας αποτελεσματικά και το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις (νόμος 4019). Με την διασφάλιση σε 10.000 νέους για το ξεκίνημα μιας αντίστοιχης δραστηριότητας συνολικά ενός ποσού 100.000.000 ευρώ από αδιάθετους πόρους που ξεπερνούν τα 6-7 δισεκατομμύρια, θα μπορούσε να υποστηριχθεί στοχευμένα η δημιουργία αντίστοιχων θέσεων εργασίας, στα νησιά, ιδιαίτερα στα πιο μικρά, που θα συνεισέφεραν σημαντικά στην βελτίωση της κοινωνικής συνοχής, την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και στη βιωσιμότητα των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.

Ακούστε τη εισήγησή του

(ηχητικό από Δήμο Νάξου, μέσω Φωτεινής από Νάξο)

Ακούστε σχετική συνέντευξή του στο Ράδιο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Νάξος(μέσω Φωτεινής ή Χριστίνας)

Τι προγραμματίζουμε για το θέμα:

Ημερίδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 28 Ιουνίου 2012 με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Κομισιόν, ευρωπαϊκών νησιωτικών περιφερειών και εκπροσώπων του ναυτιλιακού κλάδου και των ναυπηγείων

ΗΜΕΡΙΔΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ 10/3/2012

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο

ΙΙΙ. Παραδείγματα ανάπτυξης πράσινης τεχνολογίας από ναυπηγεία σε άλλες χώρες

ΙV Συμπεράσματα - Σύνοψη

Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία στη χώρα μας μαραζώνει. Η Ελλάδα, μια απο τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές δυνάμεις παγκοσμίως, αδυνατεί να εκμεταλλευτεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της εθνικής ναυπηγοεπισκευαστικής και ναυπηγικής της βιομηχανίας, όπως η υψηλή τεχνογνωσία και η άριστη ποιότητα υπηρεσιών, τη στιγμή που χώρες όπως Τουρκία, Ρουμανία, Κροατία με συντονισμένη πολιτική επενδύσεων αποσπούν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς.

Πρωταγωνιστές όμως στην παγκόσμια αγορα ναυπηγοεπισκευών αναδεικνύονται οι ασιατικές χώρες, όπως η Κίνα, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, οι οποίες με αθέμιτες κρατικές επιδοτήσεις και υπερμεγεθείς αναπτυξιακές επενδύσεις, εκμεταλλευόμενες την χαμηλή τιμή χάλυβα και το ακόμα πιο χαμηλό εργατικό κόστος επέφεραν δραματική μείωση των τιμών στις παρεχόμενες υπηρεσίες και προϊόντα καθώς και γειτονικές χώρες όπως η Τουρκία και η Ρουμανία. Τα ναυπηγεία της Άπω Ανατολής έχουν ήδη εξασφαλίσει εργασίες για τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας.

Η βιωσιμότητα της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας στην Ελλάδα τίθεται πλέον υπο σοβαρή αμφισβήτηση καθώς το κόστος εργασίας στην Ελλάδα ανέρχεται στα 4 με 5 ευρώ ανα κιλό δουλεμένης λαμαρίνας σε σύγκριση με τις γειτονικές χώρες με κόστος μόλις 1,6 ευρώ. Η επισκευή πλοίων έχει γίνει ασύμφορη στον Πειραιά με αποτέλεσμα το 90% των εργασιών να έχει φύγει από τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη.[1] Ενδεικτικα της μείωσης του μεριδίου της αγοράς στην Ελλάδα είναι τα στοιχεία της έκθεσης της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών για το 2010-2011, καθώς το 10% των συνολικών παραγγελιών που τοποθετείται το 2010 στα ναυπηγεία της Άπω Ανατολής γίνεται από ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο.[2]

Επιπλέον, τα ευρήματα έρευνας του Παν/μίου Πειραιά το 2010 με τίτλο «Διερεύνηση των αιτίων που τα πλοία δεν χρησιμοποιούν τη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος και προτάσεις ανάκαμψης» υποδεικνύουν ένας επιπλέον λόγος λόγος που δεν χρησιμοποιείται η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος από τις ναυτιλιακές εταιρείες είναι και οι κατά καιρούς απεργιακές κινητοποιήσεις στην Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος.[3]

Η ραγδαία μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας τα τελευταία 30 χρόνια έχει οδηγήσει στην ανεργία τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων με την ανεργία στη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία να ανέρχεται στο 95%.[4] Επισημαίνεται ότι μέχρι το 1985 τα ναυπηγεία απασχολούσαν περίπου 15000 κύρια εργαζόμενους και γύρω στους 20000 – 30000 περιφερειακά εργαζόμενους. Σήμερα δεν απασχολούνται πάνω απο 4500 εργαζόμενοι.[5]

Η ελληνική κυβέρνηση για χρόνια ακολούθησε μια εσφαλμένη πολιτική ανάκαμψης του κλάδου βασιζόμενη σε κρατικές επιδοτήσεις και αναθέσεις εξοπλιστικών προγραμμάτων – το αναπτυξιακό δηλαδή μοντέλο που ευθύνεται σε σημαντικό βαθμό για την οδυνηρή κατάσταση των δημοσιονομικών της χώρας σήμερα.

Και είναι αυτό ακριβώς το εσφαλμένο μοντέλο ανάπτυξης που στερεί στο μεγαλύτερο ναυπηγείο της χώρας και της Ανατολικής Μεσογείου, τα Ελληνικά Ναυπηγεία, την δυνατότητα να ορθοποδήσει, καθώς το πρόστιμο της Ευρωπαικής Επιτροπής για παράνομες κρατικές ενισχύσεις πριν απο το 2000, ανέρχεται σήμερα μαζί με τους τόκους σε 550 εκ. ευρώ περίπου. Η συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με την Ευρωπαική Επιτροπή για τη μη καταβολή του προστίμου υπο δυσβάσταχτους όρους, εμποδίζει το ναυπηγείο να έχει εμπορική και επισκευαστική δραστηριότητα, απαγορεύοντας τη χρήση του συγκριτικού πλεονεκτήματος της ναυπηγικής αυτής βιομηχανίας, δηλαδή της δεξαμενή δυναμικότητας 500.000 τόνων που είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, επιτρέποντας μόνο αναθέσεις έργου απο το Πολεμικό Ναυτικό καθώς το ναυπηγείο χαρακτηρίζεται στρατιωτικό.

Είναι απαράδεκτο στην Ελλάδα του 21^ου αιώνα, ο κύριος όγκος εργασιών και η βιωσιμότητα των ναυπηγείων να προέρχεται απο τις εξοπλιστικές δαπάνες και δη απο αντισταθμιστικά οφέλη, τα οποία κατά παράβαση του κανονισμού ανταγωνισμού δεν υπόκεινται σε κανένα έλεγχο καθώς δεν ανήκουν σε καμία τυπική αγορά. 

Είναι απαραίτητο να αναδιοργανωθεί ο τομέας των ναυπηγείων σε ποιοτική βάση παρέχοντας υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και διευρύνοντας το αντικείμενο εργασιών τους προς πράσινες τεχνχολογίες και καινοτομία, με δεδομένο ότι δεν μπορούν τα ελληνικά ναυπηγεία να ανταγωνιστούν το χαμηλό κόστος αμοιβών ούτε πρέπει να μεταφέρουν μέρος του κόστους στο περιβάλλον ή στις συνθήκες εργασίας. 

Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, η ανάγκη για την στηριξη της ναυπηγοεπισκευής με ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο είναι περισσότερο απο ποτέ επιτακτική. Οι Οικολόγοι Πράσινοι προτείνουν μια ολιστική αντιμετώπιση των δομικών αιτιών της βαθειάς ύφεσης στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, αντιπροτείνοντας τη στροφή στην πράσινη τεχνολογία και ανάπτυξη.  Με τη συνέργεια και των πολιτικών που προωθούνται απο την Ευρωπαϊκή Ένωση για την μετατροπή της σημερινής συμβατικής παραγωγικής διαδικασίας σε μια διαδικασία που ενσωματώνει ένταση γνώσης, καινοτομία και υψηλή – πράσινη – τεχνολογία, παρουσιάζεται μια μοναδική ευκαιρία για την δημιουργία προυποθέσεων για την επιβίωση και την σταδιακή ανάκαμψη του κλαδου. Η ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία στη χώρα μας μπορεί να εξελιχθεί σε βασικό πυλώνα για μια σε έκταση και βάθος αναγέννηση της χώρας, μεσω μιας οικολογικής επανάστασης.

Η στροφή των ναυπηγείων προς πράσινες και καινοτόμες κατασκευές (περιβαλλοντικά αποτελεσματικά πλοία, κατασκευή εξαρτημάτων - τμημάτων πράσινης τεχνολογίας για ΑΠΕ κα) μπορεί να ενταχθεί σε ένα σχέδιο πράσινης μεταρρύθμισης και αναζωογόνησης κρίσιμων τομέων της οικονομίας και αναπροσανατολισμού των πόρων με στόχο να διασφαλιστεί ή να αυξηθεί η απασχόληση.

Προτού αναφερθώ σε  παραδείγματα απο επιτυχή παραδείγματα παραγωγής πράσινων τεχνολογιών απο ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες του εξωτερικού, καθώς τα παραδείγματα είναι πολλά, θα ήθελα να επικεντρωθώ στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς υπάρχει συντονισμένη προσπάθεια απο την Ευρωπαϊκή Ένωση να αντιμετωπίσουν ολιστικά οι δομικές αλλαγές που συντελούνται στον ώρο της ναυπηγοεπισκευής, καθώς η Ευρώπη αντιπροσωπεύει μόνο το 5% της παγκόσμιας αγοράς, ποσοστό που διαρκώς συρρικνώνεται.[6] Η λύση στην κρίση είναι συλλογική και πρωτίστως πανευρωπαϊκή.

ΙΙ. ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

●            Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με ανακοίνωση της στις 7/12/2011 άλλαξε τον κανονισμό ανταγωνιστικότητας όσον αφορά τις κρατικές επιδοτήσεις στην ναυπηγική βιομηχανία και απο την 1/1/2012  τις επιτρέπει για 2 χρονια. Συγκεκριμένα, το πεδίο εφαρμογής επεκτείνεται και περιλαμβάνει επιχορηγήσεις για την καινοτομία και την κατασκευή πλωτών και κινητών υπεράκτιων κατασκευών όπου αποσαφηνίζεται η χρήση τους για εκμετάλλευση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.[7]

●            Η Επιτροπή με την πρόσφατη Λευκή Βίβλο για τις Μεταφορές στηρίζει την παραγωγή πλοίων με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και χρηματοδοτεί ερευνητικά προγράμματα στα οποία συμμετέχουν ναυπηγεία και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη ναυπηγοεπισκευή με αξιοσημείωτο ποσοστό συμμετοχής μικρομεσαίων επιχειρήσεων.[8] Τα προγράμματα αυτά θέτουν τις βάσεις για την υλοποίηση καινοτόμων ιδεών και την παραγωγή τεχνογνωσίας για νέες πράσινες τεχνολογίες.

●           Επενδύσεις για την μετατροπή της παραγωγής των ναυπηγείων και ιδιαίτερα για την παραγωγή περιβαλλοντικά αποδοτικών πλοίων δικαιούνται χρηματοδότηση απο την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, σύμφωνα με τη νέα πολιτική δανεισμού μεταφορών.[9]

●           Από το «Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων» μπορεί να χρηματοδοτηθεί η επανένταξη στην αγορά εργασίας, με σωστό όμως σχεδιασμό προς όφελος των ανέργων. (προκήρυξη προσφάτως ύψους 8.000.000 ευρώ) και κατά συνέπεια για την μετατροπή της παραγωγής σε πράσινες τεχνολογίες. Επίσης μπορεί να αναζητηθούν πόροι από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση. Το συγκεκριμένο Ταμείο ενεργοποιείται απο την Επιτροπή έπειτα απο αίτηση κράτους-μέλους για να παρέχει αρωγή στους εργάτες που υποφέρουν απο τις επιπτώσεις των μεγάλων δομικών αλλαγών στο νεοφιλελεύθερο μοντέλο του παγκόσμιου εμπορίου. Το Ταμείο διέθεσε πόρους 14.18 εκ ευρώ μετά απο αίτηση της Δανίας για να επανεντάξει στην αγορά εργασίας των εργατων του ναυπηγείου Odense Steel Shipyard που έχασαν τη δουλειά τους εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Βασικές προϋποθέσεις ενεργοποίησης της διάθεσης πόρων του ταμείου είναι η αίτηση κράτους-μέλους μέσα σε 10 εβδομάδες απο την απόλυση μέσα σε διάστημα τεσσάρων μηνών τουλάχιστον 500 εργαζομένων μέσα σε διάστημα τεσσάρων μηνών σε επιχείρηση και στους προμηθευτές της επιχείρησης κράτους μέλους.

●           Πόροι μπορεί, επίσης, να προέλθουν το Ταμεία Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, τον επαναπρογραμματισμό των αδιάθετων πόρων του ΕΣΠΑ αλλά και νέες χρηματοδοτήσεις που θα κατευθυνθούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας για νέους.

ΙΙΙ. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΟ ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ ΑΛΛΩΝ ΧΩΡΩΝ

Το 1980,  χιλιάδες εργάτες του ναυπηγείου στο Γντάνσκ στην Πολωνία κατέβηκαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις οι οποίες επεκτάθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα και οδήγησαν στην πτώση της κομμουνιστικής κυβέρνησης και στην άνοδο στην εξουσία του αρχηγού του κινήματος της Αλληλεγγύης και του βραβευμένου με Νόμπελ Ειρήνης, Λεχ Βαλέσα. Σήμερα, το ναυπηγείο του Γκντανσκ, παραμένει επίκαιρο και βιώσιμο, προωθώντας αυτήν τη φορά μια διαφορετικού είδους επανάσταση: τη μεταστροφή στις πράσινες τεχνολογίες αιχμής.

      Συγκεκριμένα, το ναυπηγείο στο Γντάνσκ, εκμεταλλευόμενο και τις διεθνείς συγκυρίες, όπως το κλείσιμο των πυρηνικών σταθμών ενέργειας στη Γερμανία μέχρι το 2022 και την Ευρωπαϊκή οδηγία για την αύξηση του ποσοστού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω ανανεώσιμών πηγών στο 15% της συνολικής παραγωγής, επενδύει στην παραγωγή υπεράκτιων ανεμογεννητριών. Με την αποπεράτωση της νέας μονάδας παραγωγής 2014, η παραγωγή θα ανέλθει σε 300 υπεράκτιες ανεμογεννήτριες το χρόνο.

        Επιπλέον, το ναυπηγείο επενδύει και σε τομείς όπως ο βιολογικός καθαρισμός και τεχνολογίες που εμποδίζουν τη μόλυνση του νερού και του αέρα με χημικά απόβλητα. Το ναυπηγείο σήμερα εργοδοτεί 1700 άτομα και εξαιτίας της ανάπτυξης του τομέα των υπεράκτιων ανεμογεννητριών με παραγγελίες από Βόρεια Ευρώπη, αναμένεται σύντομα και η πρόσληψη άλλων 300 ατόμων. Ο Λεχ Βαλέσα είχε μιλήσει από το 2007 στους Νιού Γιορκ Τάιμς για την ανάγκη εκσυγχρονισμού και βελτίωσης της παραγωγής του ναυπηγείου στο Γντάνσκ προωθώντας την ιδέα ότι "δεν είναι απαραίτητο να κατασκευάζει πλοία" και ότι "θα μπορούσε να παράγει κάτι άλλο".[10] Σήμερα, μεσούσης της πρωτοφανούς κρίσης που πλήττει τη χώρα, η ανάγκη να προωθήσουμε και να στηρίξουμε λύσεις για τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της εναπομείνουσας βαριάς βιομηχανίας στην Ελλάδα, διασφαλίζοντας έτσι χιλιάδες θέσεις εργασίας, είναι επιτακτική.

Μέσω αυτής της ημερίδας θα ήθελα επίσης να αναδείξω μερικά απο τα καλύτερα παραδείγματα πρακτικών μεταστροφής σε πράσινες τεχνολογίες από ναυπηγο-επισκευαστικές ζώνες σε Ελλάδα και το εξωτερικό για να ξεκινήσει τάχιστα μια δημόσια διαβούλευση για το μέλλον και τη βιωσιμότητα των ελληνικών ναυπηγείων. Ενδεικτικά:

1.                Harland and Wolff Heavy Industries, Μεγάλη Βρετανία

●                 Κατασκευή 60 τουρμπινών 3.0 MW για την παράκτια αιολική φάρμα Robin Rigg στη Σκωτία

http://www.harland-wolff.com/Projects/Renewable-Energy-Project-Synopsis/Robin-Rigg-Offshore-Wind-Farm.aspx

●                 Κατασκευή πλατφόρμας και θερμομονωτικού περιβλήματος παράκτιου μετασχηματιστή αιολικής ενέργειας

http://www.harland-wolff.com/Projects/Renewable-Energy-Project-Synopsis/Bard-1-Transformer-Platform-and-Jacket.aspx  

●                 Παροχή υπηρεσιών συναρμολόγησης και ελέγχου λεπτομερειών επιχείρησης του παράκτιου αιολικού πάρκου Ormond

http://www.harland-wolff.com/Projects/Renewable-Energy-Project-Synopsis/Ormonde-Offshore-Wind-Farm.aspx

2.                Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering Co. (DSME), Νότιος Κορέα

●                 Επίγειες ανεμογεννήτριες 3.0 ΜW και παράκτιες ισχύος 7.0ΜW

http://www.dsme.co.kr/epub/business/business0231.do

3.                Hyundai Heavy Industries Co., Νότιος Κορέα

●                 Φωτοβολταϊκά

●                 Ανεμογεννήτριες

●                 Παραγωγή Παλιρροϊκής Ενέργειας

http://english.hhi.co.kr/business/greenenergy.asp

4.                Samsung Heavy Industries, Νότιος Κορέα

Επιδιώκει το 10% της παγκόσμιας αγοράς αιολικών συστημάτων με ετήσια παραγωγή 1600 μονάδων

●     Κατασκευή ανεμογεννητριών 2,5MW

●     Έρευνα και ανάπτυξη μεταφορέων ανεμογεννητριών, πλωτών συγκροτημάτων ανεμογεννητριών και αιολικών πλοίων

http://www.shi.samsung.co.kr/Eng/Product/wind_overview.aspx http://www.shi.samsung.co.kr/Eng/Product/wind_prd01.aspx

5.                Renewable Energy Composite Solutions (RECS), θυγατρική της Christensen Shipyards, Καναδάς

●                 Λεπίδες ανεμογεννητριών

●                 Καταδυόμενοι πλωτήρες κυματικής κίνησης

●                 Πλωτήρες κυματικής κίνησης

●                 Παλιρροϊκές τουρμπίνες

http://recscomposite.com/

IV. Συνοψίζοντας:

Υπάρχει μεγάλη ανάγκη να διαμορφωθεί μέσα από διάλογο ένα κοινό και συγκεκριμένο σχέδιο, με πρωτοβουλίες, χρονοδιαγράμματα και στόχους που θα δώσει τη δυνατότητα να αναπτυχθούν υπηρεσίες υψηλής ποιότητας με δεδομένο ότι ο κλάδος δεν μπορεί να ανταγωνιστεί το χαμηλό κόστος άλλων ναυπηγείων (Τουρκία, Ρουμανία, Άπω Ανατολή).

Η απόκτηση τεχνογνωσίας και η κατάλληλη προετοιμασία, μπορεί να προέλθει μέσα και από τη συνεργασία με ελληνικά πανεπιστήμια αλλά και με άλλους ευρωπαϊκούς φορείς.

Οι τομείς δραστηριοποίησης των ναυπηγείων μπορεί να αφορούν σε τρία επίπεδα:

(α) Αναζωογόνηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων του κλάδου (ναυπηγοεπισκευή), κάτι όμως που απαιτεί αποτελεσματική κεντρική διοίκηση και αλλαγές σε επίπεδο προωθούμενων πολιτικών, που δεν εξαρτώνται μόνο από τους φορείς του κλάδου, καθώς και συμφωνία για συνθήκες εργασιακής ειρήνης.

(β) Προετοιμασία για στροφή του κλάδου σε κατασκευές πλοίων που θα ανταποκρίνονται στις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για μειωμένες εκπομπές οξειδίων του αζώτου, οξειδίων του θείου και διοξειδίου του άνθρακα αλλά και στις ανάγκες σύνδεσης των νησιών με σύγχρονα και κατάλληλα πλοία. Μια τέτοια κατεύθυνση απαιτεί στενή συνεργασία με τις νησιωτικές περιφέρειες.

(γ) Προσθήκη δίπλα στις παραδοσιακές δραστηριότητες των ναυπηγείων νέων, συμπληρωματικών προϊόντων και υπηρεσιών πράσινης καινοτομίας και τεχνολογίας, όπως κατασκευή και συντήρηση πλωτών και κινητών υπεράκτιων κατασκευών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συστημάτων αφαλάτωσης με χρήση ΑΠΕ

Το επόμενο διάστημα σχεδιάζω:

●        την υποβολή ερώτησης στο Ευρωκοινοβούλιο για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη

●        ημερίδα παρέμβασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη στήριξη του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 27 και 28 Ιουνίου 2012, με συμμετοχή εκπροσώπων ελληνικών φορέων, στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και νησιωτικών φορέων από άλλες χώρες

●        αξιοποίηση, ενδιαμέσως, των προτάσεων της επιτροπής που αποφασίστηκε να συγκροτηθεί, ως συνέχεια της ημερίδας διαβούλευσης στις 10/3, με στόχο να συμφωνηθεί ένα σχέδιο δράσης και  σειρά πρωτοβουλιών που μπορούν αναληφθούν για την αναζωογόνηση του κλάδου και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας, μέσα από συνέργιες μεταξύ φορέων (επιμελητήρια, επαγγελματίες, εργαζόμενοι, περιφέρειες, πανεπιστήμια), αξιοποιώντας και τις δυνατότητες που υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο για χρηματοδοτήσεις

Πηγές

(2011). "European Investment Bank Transport Lending Policy." from http://www.eib.org/projects/publications/eib-transport-lending-policy.htm.           

(2011). "Staying ahead of the wave: Towards greener, safer, and more competitive waterborne transportation."  http://ec.europa.eu/research/transport/pdf/waterborn_web.pdf.

(2011). "Ετήσια Έκθεση 2010-2011." http://www.pireas2day.gr/uploads/eee.pdf.

(2011). "Πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιομηχανία ", http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2011:364:0009:01:EL:HTML

(09/01/2012). "Δ. Μεταξάς: Το εργατικό κόστος διώχνει τον εφοπλισμό από την Ελλάδα."   http://www.skai.gr/news/greece/article/191235/d-metaxas-to-ergatiko-kostos-diohnei-ton-efoplismo-apo-tin-ellada/

(18-01-2012). "Οι επτά πληγές της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας της Ελλάδας " http://www.defencenet.gr/defence/index.php?option=com_content&task=view&id=32217&Itemid=48.           

Kulish, N. (2007). Gdansk shipyard: Headed for the scrapheap of history? New York Times.

Μπέλλος, Η. (2011, 10/11/2011). "Ο "πόλεμος" των ναυπηγείων και η ελληνογερμανική κόντρα." http://www.capital.gr/news.asp?id=1325810.        

Σουμελή, Ε. (2000). "Η κρίση της Ναυπηγικής Βιομηχανίας στην Ελλάδα."   http://www.eurofound.europa.eu/eiro/2000/02/feature/gr0002164f.htm.

Τσιμπλάκης, Α. (2011). «Ξεπαγώνουν» τα σχέδια ανάπτυξης της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης. Ναυτεμπορική.

1. Ενισχύει σχέδια γι' ανακοπή της φθίνουσας πορείας του κλάδου μέσω συμπλήρωσης της ναυπηγο-επισκευαστικής δραστηριότητας με τομείς πράσινης τεχνολογίας, που ενσωματώνουν ένταση γνώσης, καινοτομία και περιβαλλοντικά προϊόντα κι υπηρεσίες;
2. Σε τι βαθμό χρηματοδοτούνται - αξιοποιούνται παραγωγικά τα αποτελέσματα ερευνητικών προγραμμάτων, όπως η κατασκευή εξαρτημάτων και τμημάτων πλωτών εφαρμογών ΑΠΕ, πλωτών συστημάτων αφαλάτωσης με τη χρήση ΑΠΕ, που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην απασχόληση στα ναυπηγεία;
3. Έχουν κατευθυνθεί πόροι του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου στον ναυπηγικό τομέα;
4. Αξιοποιούν τα κράτη-μέλη το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο που επιτρέπει κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιομηχανία, τα επόμενα 2 χρόνια, για καινοτομίες και κατασκευή πλωτών και κινητών παράκτιων κατασκευών για εκμετάλλευση ΑΠΕ [1];
5. Προβλέπεται, στο πλαίσιο εφαρμογής της ευρωπαϊκής πολιτικής μείωσης της ρύπανσης από πλοία, συν-χρηματοδότηση της βελτίωσης των μηχανών πλοίων ή/και κατασκευής νέων, περιβαλλοντικά αποτελεσματικών και καινοτόμων πλοίων, κάτι που συμβάλλει και στη βιωσιμότητα των ακτοπλοϊκών συνδέσεων των νησιών, αφού τα καύσιμα αντιπροσωπεύουν το 37-50% του συνολικού κόστους τους;
6. Εξετάζει εναλλακτικά σχέδια συμμόρφωσης που θα επιτρέψουν στα Ελληνικά Ναυπηγεία να επανέλθουν σε εμπορική δραστηριότητα και να επεκταθούν ίσως και σε πράσινους τομείς, λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημερινή κατάσταση οδηγεί στο κλείσιμό τους και σε μεγαλύτερη ανεργία στον κλάδο;