εμπειρία των ίδιων.»
Ο συντονιστής της Εκτελεστικής Γραμματείας Μιχάλης Τρεμόπουλος, τοποθετήθηκε σε μια σειρά θεμάτων της πολιτικής συγκυρίας αναφέροντας χαρακτηριστικά:
«Οι οικολόγοι ήταν αυτοί που πάντα έβαζαν στο εδώλιο το αναπτυξιακό μοντέλο και το πελατειακό κράτος, που σε συνδυασμό με τη διογκωμένη τουλάχιστον κατά 10 φορές χρηματοπιστωτική φούσκα, έφεραν την κατάρρευση.
Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 βρήκε την ελληνική οικονομία να στηρίζεται σε πήλινα πόδια, με υψηλό χρέος και ελλείμματα αλλά και με μια εκτεταμένη διαφθορά και φοροδιαφυγή, που διογκώθηκε από την κυβέρνηση εκείνου που τόλμησε να σκεφθεί ότι θα τα βάλει με τους «νταβατζήδες».
Προφανώς, θα μπορούσε να ήταν διαφορετική η πορεία αν η δημοσιονομική εξυγίανση συνδυαζόταν με ένα ευρύ ευρωπαϊκό πρόγραμμα επενδύσεων για αναπροσανατολισμό της οικονομίας σε πράσινη κατεύθυνση, αν υλοποιούνταν η πρόταση των Πράσινων για ευρωομόλογο, που υιοθετήθηκε τον Μάρτιο του 2010 από το ΕΚ, αν η μάχη κατά της διαφθοράς και των περιουσιών από αφορολόγητο χρήμα γινόταν προτεραιότητα και αν, αντί για οριζόντιες αυξήσεις έμμεσων φόρων, σχεδιαζόταν μια ολοκληρωμένη και δίκαιη φορολογική μεταρρύθμιση. Με δύο λόγια: αν τα μέτρα ήταν σχεδιασμένα με άξονα την κοινωνική δικαιοσύνη και στους πολίτες προσφερόταν ένα απτό αντιστάθμισμα για τις θυσίες στην αγοραστική τους δύναμη.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι έδωσαν και τότε έμφαση στην κατάθεση προτάσεων για θέματα διαφάνειας, κάθαρσης, στρατιωτικών δαπανών, φορολογικών προνομίων της Εκκλησίας και των βουλευτών. Και τα εφάρμοσαν στην πράξη με την άρνησή τους να χρησιμοποιήσει ο ευρωβουλευτής τους τα βουλευτικά προνόμια, πριν από την κρίση και την απαξίωση των πολιτικών. Και έκαναν πράξη τη δέσμευση της εναλλαγής, που κανέναν άλλο κόμμα δεν τόλμησε.
Αυτό που λείπει από τη χώρα και την ΕΕ γενικότερα είναι μια άλλη στρατηγική σε σχέση με το ρόλο του κράτους, το ρόλο της "πραγματικής" οικονομίας και το ρόλο του χρηματοοικονομικού τομέα. Αν πχ στην Ελλάδα δεν κρατικοποιηθεί μέρος τουλάχιστον των τραπεζών ώστε το κράτος να μπορεί να παρεμβαίνει και να ενισχύει την ανάπτυξη, τίποτα δεν μπορεί να γίνει. Αν η ΕΚΤ δεν δώσει χρήματα δεν πρόκειται τίποτα να γίνει. Αν η Ελλάδα δεν διαγράψει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους (70-80%) ώστε να πάψει να πληρώνει τόκους στις άλλες Κεντρικές Τράπεζες και στην ΕΚΤ(!) αλλά και στα διάφορα κράτη, διαρκώς θα βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, ειδικά μετά το 2020 που έχουν συσσωρεύσει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους μετά τις διάφορες ρυθμίσεις.
Αυτό που προέχει είναι να μπει τέλος στο ίδιο το πελατειακό κράτος και τους υπηρέτες του. Να αποκατασταθεί η Δικαιοσύνη και να υπάρξει αναδιανομή, ως απαρχή για την κάθαρση του πολιτικού συστήματος, που τελικά είναι η πιο βασική παράμετρος για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας αλλά και για την αντιμετώπιση της ανόδου της χιτλερικής Χρυσής Αυγής.»
Ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων Νίκος Χρυσόγελος, παρουσίασε τις προτάσεις για τη βιώσιμη οικονομική ανασυγκρότηση, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής στο πλαίσιο μιας εναλλακτικής στρατηγικής διεξόδου από την κρίση. Μεταξύ άλλων ο Νίκος Χρυσόγελος τόνισε:
«Στο όνομα της δημοσιονομικής προσαρμογής, η κυβέρνηση μειώνει την κοινωνική και την περιβαλλοντική προστασία και διαμορφώνει ένα νομοθετικό πλαίσιο που στο τέλος ευνοεί αρπακτές στην οικονομία και ενισχύει όλα όσα οδήγησαν τη χώρα στην χρεοκοπία. Ενώ το χρέος παραμένει σε μη βιώσιμα επίπεδα, διαλύεται η πραγματική οικονομία και η κοινωνική συνοχή. Με την ανεργία να φτάνει στο 28%, και για τους νέους 25-35 χρόνων στο 59%, με δυναμικά άτομα να μεταναστεύουν, οι επιπτώσεις στους πολίτες, στα ασφαλιστικά ταμεία αλλά και στην κοινωνική συνοχή θα έπρεπε να έχουν πείσει την κυβέρνηση και την τρόικα ότι η συνταγή δεν βασίστηκε μόνο σε λάθος υποθέσεις αλλά και οδηγεί σε μεγαλύτερη καταστροφή και κρίση από αυτήν που υποτίθεται προσπαθεί να αποτρέψει. Οι θυσίες των πολιτών στο όνομα αυτής της πολιτικής δεν έχουν νόημα αφού στο βάθος του τούνελ, παρά τις ψεύτικες ενέσεις αισιοδοξίας, δεν υπάρχει φως.
Δεν υπάρχει μεταρρύθμιση με την κοινωνία απέναντι. Η κατεδάφιση όλων όσων πίστευαν οι πολίτες ότι ήταν δεδομένα έχει οδηγήσει την κοινωνία σε απελπισία ή και κατάθλιψη. Η ψεύτικη αισιοδοξία, η απουσία βάσιμης ελπίδας, η απουσία κοινωνικής δικαιοσύνης κάνει την οργή των πολιτών ακόμα μεγαλύτερη. Είναι θέμα, λοιπόν, επιβίωσης να υπάρξει μια διαφορετική στρατηγική διεξόδου από την κρίση, που προσφέρει πραγματικά ελπίδα κι αισιοδοξία. Δεν αρκεί η κριτική στην σημερινή αδιέξοδη πολιτική, χρειάζονται νέες πολιτικές ιδέες και πρακτικές που προσφέρουν συγκεκριμένες λύσεις στα προβλήματα που έχουν οι πολίτες αλλά και η κοινωνία συνολικά: ανεργία, αύξηση της φτώχειας, επιδείνωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών υπηρεσιών, κοινωνικός αποκλεισμός, μη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Και οι Οικολόγοι Πράσινοι δουλεύουμε συστηματικά σε μια τέτοια κατεύθυνση, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς και επαγγελματικούς φορείς. Μπορεί να μην παρουσιάζουν καν τη δουλειά μας σε κοινωνικό, περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο τα κεντρικά ΜΜΕ, αλλά δεν είναι η εικόνα της κατεστημένης τηλεόρασης μια σαφής αποτύπωση της πραγματικότητας.
Με δεδομένες τις θέσεις των πολιτικών κομμάτων της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης, η διαφορετική αυτή στρατηγική, ο τρίτος δρόμος των λογικών και δίκαιων μεταρρυθμίσεων, της κοινωνικής συνοχής, της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της αναζωογόνησης της οικονομίας μέσα από την στροφή της προς πράσινη και κοινωνική κατεύθυνση μπορεί να προέλθει από τις πρωτοβουλίες των πολιτών, την ίδια την κοινωνία. Η ανάπτυξη και ο πολλαπλασιασμός αυτών των δημιουργικών κοινωνικών και παραγωγικών πρωτοβουλιών που περιέχουν τα στοιχεία της αντιμετώπισης της σημερινής κρίσης θα εκφραστεί κάποια στιγμή και στο πολιτικό επίπεδο με αλλαγή των πολιτικών ισορροπιών και των πολιτικών, ακόμα και της κυβερνητικής σύνθεσης. Μόνο έτσι θα υπάρξει πολιτική αλλαγή που θα έχει πραγματικά νόημα για τους πολίτες και την κοινωνία.
Δεν θα βγούμε από την πολύπλευρη κρίση, βασιζόμενοι στο μίσος, τη βία, το αίμα, την απαξίωση της ανθρώπινης ζωής, τον αυταρχισμό, τα νεοναζιστικά πρότυπα, την αντικατάσταση κλεφτών από μαχαιροβγάλτες, την επιστροφή σε ένα βάρβαρο παρελθόν με αντιλήψεις που οδήγησαν τις κοινωνίες σε καταστροφή. Δεν θα δημιουργηθούν με αυτόν τον τρόπο θέσεις εργασίας, δεν θα αναπτυχθούν οικονομικές δραστηριότητες που θα προσφέρουν στην κοινωνία και στο δημόσιο συμφέρον, δεν θα αντιμετωπιστεί η φτώχεια ή κάποιο από τα προβλήματα. Παίρνοντας ένα πακέτο μακαρόνια ή ένα καρβέλι ψωμί ως αντάλλαγμα για τηλεοπτικά σόου ευτελισμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και με επίδειξη της ομάδας αίματος, δεν θα χορτάσει κανείς τη πείνα του.
Χρειαζόμαστε πολιτικές και πρακτικές που θα :
- αναζωογονήσουν την οικονομία μέσα από στοχευμένες αλλαγές, θα στηρίξουν τις καινοτόμες ιδέες νέων ανθρώπων που θέλουν να ξεκινήσουν μια δουλειά αλλά δεν έχουν τα μικρά ποσά που χρειάζονται για να ξεκινήσουν, θα ενθαρρύνουν την κοινωνική, οικολογική και τεχνολογική καινοτομία που δημιουργεί θέσεις εργασίας
- διασφαλίσουν ότι όλοι οι πολίτες ανεξαρτήτως αν είναι σήμερα εργαζόμενοι ή άνεργοι έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας και σε ένα εισόδημα που διασφαλίζει μια αξιοπρεπή ζωή, δεν τίθενται στο περιθώριο
- αξιοποιούν κάθε δημόσιο πόρο με αποτελεσματικό τρόπο ώστε να δημιουργούνται πράγματι θέσεις εργασίας και να ενισχύεται η κοινωνική επανένταξη και η αυτόνομη διαβίωση κάθε πολίτη, αντί να δίνονται ψίχουλα ελεημοσύνης με τη μορφή επιδομάτων και προγραμμάτων όπως η λεγόμενη κοινωφελής εργασία
- διασφαλίζεται ότι οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται με μόνο στόχο την εξυπηρέτηση των ιδιοτελών συμφερόντων, Ελλήνων ή ξένων ολιγαρχών
- δίνουν την ευκαιρία στους οικοδόμους να συμβάλλουν στην ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών ιδιαίτερα με κοινωνικά κριτήρια και την οικολογική αναβάθμιση ων γειτονιών, ή στους εργαζόμενους στα ναυπηγεία να δουλέψουν για την κατασκευή, πιο πράσινων, ενεργειακά αποδοτικών σκαφών που έτσι μειώνουν το λειτουργικό κόστος των ακτοπλοϊκών συνδέσεων και ξανασυνδέουν μεταξύ τους τα νησιά 12 μήνες το χρόνο
- δώσουν την ευκαιρία σε άνεργους ή νεοεισερχόμενους στην εργασία να βρουν το δικό τους δρόμο στην κοινωνική επιχειρηματικότητα, σε μορφές κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στον αγροτικό τομέα, σε οικολογικά και κοινωνικά καινοτόμες δραστηριότητες.
- κάνουν αποτελεσματικές τις δημόσιες υπηρεσίες, προς όφελος των πολιτών και του κοινού καλού, πχ βελτίωση των οικονομικών της υγείας μέσω της βελτίωσης της υγείας και εξορθολογισμού των δαπανών για φάρμακα, λειτουργικά αντί να κλείνουν νοσοκομεία, να τίθεται σε διαθεσιμότητα το προσωπικό, να απαξιώνονται δομές ψυχικής υγείας
- βοηθήσουν όσους υποφέρουν εξαιτίας της ενεργειακής φτώχειας να αναβαθμίσουν ενεργειακά και από άποψη άνεσης διαβίωσης την κατοικία τους αντί να σπαταλιούνται εκατοντάδες εκατομμύρια ως επίδομα αγοράς πετρελαίου
- συμβάλλουν στην δημιουργία συνθηκών κοινωνικής και οικονομικής επανένταξης και αυτόνομης διαβίωσης για άτομα με αναπηρία ή κοινωνικά αποκλεισμένα μέσα κυρίως από δομές κοινωνικής οικονομίας και κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις
Χρειαζόμαστε δίκαιο φορολογικό σύστημα που ενθαρρύνει την απασχόληση και τις υπεύθυνες επενδύσεις, όχι τις αρπαχτές, εμποδίζει την παραοικονομία και την φοροαπάτη, ελέγχει όλες τις γκρίζες περιουσίας. Έλεγχο των γκρίζων περιουσιών και επιστροφή των μαύρων χρημάτων στα δημόσια ταμεία.
Προτείνουμε αναδιάρθρωση του χρηματοπιστωτικού τομέα με ενίσχυση του ρόλου των συνεταιριστικών τραπεζών, με ανακεφαλαιοποίηση και αναβάθμιση τους, αξιοποιώντας την πλούσια ευρωπαϊκή εμπειρία. Οι συνεταιριστικές τράπεζες μέσα από την αναδιοργάνωσή κι επέκτασή τους μπορούν να αποτελέσουν τον βασικό πυλώνα χρηματοδότησης της κοινωνικής οικονομίας και διοχέτευσης ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, δημιουργίας δομών μικρο-πιστώσεων αλλά και αξιοποίησης εναλλακτικών μορφών στήριξης του ξεκινήματος υπεύθυνων επιχειρηματικών σχεδίων (crowdfunding) αλλά και στοχευμένου αναπροσανατολισμού των χρηματοδοτήσεων από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά κι επενδυτικά ταμεία, ιδιαίτερα το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.
Χρειαζόμαστε ένα κύμα δημιουργικών ανατροπών και μεταρρυθμίσεων, με πρωτοβουλία των πολιτών και της κοινωνίας, που θα σαρώσει όσα μας οδήγησαν στη χρεοκοπία αλλά και θα οδηγεί σε υπεύθυνες ευρωπαϊκές, δημοκρατικές λύσεις, σε μια κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνη οικονομία, σε δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, σε μορφές κοινωνικής αλληλεγγύης, σε ενίσχυση της προστασίας του περιβάλλοντος, σε πολιτισμική αναγέννηση. Χρειαζόμαστε περισσότερη δημοκρατία, πολιτισμό, αξίες, υπεράσπιση του δημόσιου συμφέροντος, σχέδια για το πως θα επενδύσουμε στους νέους, την καινοτομία, την κοινωνική οικονομία.
Στη βάση ενός εναλλακτικού σχεδίου διεξόδου από την κρίση, μπορούμε αξιοποιώντας ευρωπαϊκές συμμαχίες, τις αποφάσεις του ευρωκοινοβουλίου και τη διάθεση αλληλεγγύης σημαντικών τμημάτων της ευρωπαϊκής κοινωνίας, να απαιτήσουμε τον επανασχεδιασμό του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής σε βάση λογική, κοινωνικά δίκαιη και προς το συμφέρον των πολιτών και τη βιωσιμότητα της χώρας.
Υπάρχει ελπίδα, αρκεί να αλλάξουμε κι εμείς.»