Αγαπώ ιδιαίτερα τη Σίφνο όχι μόνο γιατί κατάγομαι από εκεί αλλά και γιατί είναι ένα όμορφο νησί με πολύ ενδιαφέρουσα κοινωνική, αρχαιολογική και πολιτισμική ιστορία αλλά και δυνατότητες να αποτελεί ένα πρότυπο οικολογικής, κοινωνικής και οικονομικής βιωσιμότητας, ένα πραγματικά "πράσινο" νησί συνδυάζοντας τη σοφία του παρελθόντος με την επιστημονική γνώση, την κοινωνική και οικολογική/πράσινη καινοτομία, μαθαίνοντας συνεχώς κι αλλάζοντας προς το καλύτερο. Πολλά έχουν γίνει - όχι εύκολα, όχι με απλό τρόπο - προς αυτή την κατεύθυνση. Πολύ περισσότερα πρέπει να γίνουν κι αυτό απαιτεί διάλογο, νέες ιδέες, διάθεση για αλλαγή, επικοινωνίες με παρόμοιες νησιωτικές κοινότητες, υπερβάσεις από παθογένειες και παγιωμένες αντιλήψεις ή στερεότυπα άλλων εποχών.
Είναι αλήθεια ότι έχοντας ζήσει πολλά από τα καλοκαίρια μου στη Σίφνο, δεν αντέχω να είμαι εκεί τον Αύγουστο, με πληγώνουν πολλά. Οπότε συνήθως αποφεύγω να μένω πλέον πολλές μέρες του Αυγούστου σε ένα “πλημμυρισμένο” από τουρίστες κάθε είδους νησί. Η άνοιξη, το φθινόπωρο, αλλά και μέχρι τα μέσα Ιουλίου η κατάσταση είναι πιο υποφερτή. Έτσι τώρα που γράφω αυτά είμαι πίσω στην Αθήνα, αλλά προσπαθώ να ανακεφαλαιώσω εμπειρίες και σκέψεις των καλοκαιρινών διακοπών μου τις προηγούμενες εβδομάδες.
Παρά την τουριστική ανάπτυξη, υπάρχουν πολλά που δεν έχει ένα τόσο “αναπτυγμένο” μησί και αυτά είναι κυρίως κοινωνικές και οικολογικές υποδομές που θα έπρεπε να είναι αυτονόητες. Ο κεντρικός και περιφερειακός σχεδιασμός αλλά και συχνά όσοι λαμβάνουν αποφάσεις γενικότερα αντιμετωπίζουν τα νησιά (και τη Σίφνο) μόνο ως τουριστικούς προορισμούς, νησιά που ζουν και έχουν (όταν έχουν) κοινωνικές υποδομές κι ακτοπλοϊκές συνδέσεις μόνο όταν υπάρχουν (και για τους) τουρίστες, παρά τα όσα κατά καιρούς λέγονται αλλά και τις αλλαγές κυβερνήσεων.
Κάποια πράγματα βελτιώνονται λόγω του γεγονότος ότι νέοι άνθρωποι επιλέγουν συνειδητά να μείνουν ή να επιστρέψουν στο νησί ή ακόμα και να εγκατασταθούν στο νησί (αν δεν κατάγονται από εκεί). Και ίσως σε αυτό το γεγονός δεν φαίνεται προς τρίτους η μεγάλη έλλειψη κοινωνικών υποδομών. Σε αυτές θα αναφερθώ άλλη ώρα. Εδώ ήθελα να πω πόσο χάρηκα αλλά και τις κουβέντες άνοιξε το ...άνοιγμα ενός καφε-μεζεδοπωλείου (η “ΑΜΠΕΛΟΣ”) στο χωριό μου, στα Εξάμπελα.
Να με απλά λόγια η ιστορία. Η Αντιγόνη είναι μια πολύ καλή μουσικός και τραγουδίστρια που αποφάσισε να αφήσει την Αθήνα, να εγκατασταθεί χειμώνα καλοκαίρι στη Σίφνο και να ανοίξει ένα καφε-μεζεδοπωλείο όχι στα γνωστά τουριστικά στέκια της Σίφνου αλλά στο χωριό των Εξαμπέλων, που θα λειτουργεί μάλιστα όλο το χρόνο (κάτι πολύ σπάνιο στα νησιά)! Μέσα στο χωριό υπάρχει σήμερα μόνο το “μίνι-μάρκετ /παντοπωλείο της Ευτυχίας”, τίποτα άλλο. Στα παιδικά μου χρόνια θυμόμουν 2 καφενεία - παντοπωλεία, ιδιαίτερα το καφενείο του Διαμάντου, όπου όταν ήρθε η ...ασπρόμαυρη τηλεόραση συγκεντρώνονταν όλο το χωριό για να κλάψει ή να γελάσει με τις ελληνικές ταινίες, να φάει ένα γλυκό του κουταλιού, μια βανίλια – υποβρύχιο ή ένα καφέ, να πει δυο κουβέντες.
Το άνοιγμα όμως του καφε-μεζεδοπωλείου “Η ΑΜΠΕΛΟΣ” άνοιξε και μια ενιαφέρουσα κουβέντα αναμνήσεων. Η Αντιγόνη ενοικίασε ένα εμβληματικό κτίριο, που ήταν κλειστό για πολλά χρόνια αλλά στέγαζε ένα από τα πολλά καφενεία του χωριού, αυτό του Θρασύβουλου, που πρέπει να έκλεισε το 1953 ή το 1956. Με μεγάλη μου απορρία διαπίστωσα ότι σχεδόν όλοι θυμόντουσαν το “καφενείο του Θρσύβουλου”. Εντυπωσιακό. Αλλά και το γεγονός ότι μιλώντας με νεώτερους και κάποιους από τους “παλιούς” που ζουν ακόμα αναφέρονταν στα 5 ή 7 καφενεία του χωριού, που το καθένα είχε τα χαρακτηριστικά του, αλλά και το όνομα του ιδιοκτήτη του (του Θρασύβουλου, της Κατέ, του Διαμάντου κα). “Σε αυτό μαζεύονταν οι ποιητές, όπως ο Αριστομένης Προβελέγγιος” (1850-1936), σου λένε ή “στο άλλο μαζεύονταν οι τσικαλάδες (αυτοί που έκαναν πήλινα τα οποία έστελναν σε όλο τον κόσμο με τα καϊκια) και πλήρωναν τους τεχνίτες και τους βοηθούς”, “εκεί τα λέγανε οι κτηνοτρόφοι και οι μουλαράδες”.
Πόσο διαφορετικός είναι ο κόσμος μας σήμερα, που έχουμε ξεχάσει πράγματα που είναι βασικά για αυτό που λέμε καλή – ποιοτική ζωή. Ναι, τον 19ο και στις αρχές του 20ου αιώνα στη Σίφνο γεννήθηκαν ή και έζησαν μεγάλο χρόνο της ζωής τους μεγάλες προσωπικότητες, πολλοί “άνθρωποι των γραμμάτων”, λαογράφοι, ποιητές, λογοτέχνες, μερικοί από τους πιο γνωστούς σήμερα
