Συμπληρώθηκε ένας χρόνος από την έξοδο από το μνημόνιο, διατηρούνται ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί, καταγράφονται έντονοι ρυθμοί ανάπτυξης, διατηρείται η συμφωνία με τα συνδικάτα για διατήρηση των μισθών σε σταθερά επίπεδα για 2 χρόνια ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση.
Μη χαίρεστε, όμως! Δεν αφορά την Ελλάδα της προ κρίσης εποχής, όταν θα έπρεπε να υπάρξει εγκαίρως συμφωνία των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων για ένα κοινωνικό συμβόλαιο που θα απέτρεπε τη χρεοκοπία της χώρας. Μια συμφωνία που θα συνοδεύονταν από δίκαια μέτρα για την αντιμετώπιση των δημοσιονομικών προβλημάτων που ήταν γνωστά (υψηλά ελλείμματα, αυξανόμενο χρέος, ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο, κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων).
Δεν αφορά την Ελλάδα της κρίσης, με τα μνημόνια να συνεχίζουν να επιβεβαιώνουν το ένα μετά το άλλο την ανικανότητα τόσο των κυβερνήσεων όσο και των πολιτικών και κοινωνικών φορέων να συμφωνήσουν σε ένα ισορροπημένο σχέδιο εξόδου από την κρίση, με δίκαιη κατανομή βαρών αλλά και βελτίωση των κοινωνικών υποδομών ως εξισορρόπηση στην μείωση εισοδημάτων (αυτό δεν σημαίνει ότι οι ευθύνες βαραίνουν μόνο την ελληνική πλευρά κι απαλλάσσονται από τις ευθύνες τους για την αστοχία των πολιτικών δημοσιονομικής εξυγίανσης οι δανειστές και η τρόϊκα)
Αφορά την Κύπρο, Μάρτιος 2017.
Αφορούσε τη Γερμανία της επανένωσης, όταν έπρεπε να διατίθενται ετησίως 200 δις για τη σύγκλιση δυτικής και ανατολικής Γερμανίας.
Αφορούσε την Φιλανδία, που μετά την κατάρρευση της τότε Σοβιετικής Ένωσης έχασε μέσα σε ένα χρόνο το 35% του ΑΕΠ αλλά ξαναστήθηκε γρήγορα στα πόδια της βελτιώνοντας την κοινωνική κι εκπαιδευτική πολιτική της αντί να διαλύσει την κοινωνική συνοχή.
Μιλώντας με τα ευρωπαϊκά συνδικάτα την περίοδο που ήμουν ευρωβουλευτής κατάλαβα τι μας χωρίζει από την υπόλοιπη Ευρώπη: τα γερμανικά συνδικάτα, για παράδειγμα, έθεσαν ως προτεραιότητά τους την περίοδο της κρίσης στη Γερμανία την διατήρηση των θέσεων εργασίας και γιαυτό υπέγραψαν με την τότε κυβέρνηση (Σοσιαλδημοκρατών - Πρασίνων ) μια συμφωνία για "πάγωμα αυξήσεων με αντάλλαγμα διατήρηση όλων των θέσεων εργασίας". Ενώ σε εμάς, τα πολιτικά κόμματα και οι κοινωνικές δυνάμεις ζητούσαν αύξηση όταν το πλοίο έπεφτε στα βράχια και κατέρρεαν οικονομία κι απασχόληση.
Κι όμως, πριν το ξέσπασμα της (δημοσιονομικής κρίσης ήταν σαφές ότι έρχεται τρομακτική καταιγίδα, αλλά όλοι σφύριζαν αδιάφορα. Το 2009 ξέραμε ότι πλέον κατέρρεαν τα ασφαλιστικά ταμεία το αργότερο μέχρι το 2011, αλλά οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις είχαν "συμφωνήσει" να μην αγγίξουν το θέμα για "να μην παρθούν αντιλαϊκά μέτρα" (λες και η κατάρρευση των ταμείων δεν ήταν αντιλαϊκή πράξη).
Σχεδόν τίποτα δεν έχει αλλάξει τόσα χρόνια μετά, μόνο η θέση την οποία κατέχουν οι πολιτικές δυνάμεις στο δίπολο "κυβέρνηση- αντιπολίτευση". Άστοχες κι αδιέξοδες πολιτικές, απουσία σοβαρού κοινωνικού διαλόγου, υπεροπτική κυβέρνηση που δεν βλέπει ότι το σκάφος διαλύεται στα βράχια (μιλάει για τέλος της λιτότητας και έναρξη της ανάπτυξης, όταν όλα γύρω δείχνουν πλήρη καταποντισμό), αξιωματική αντιπολίτευση που απλώς ζητάει εκλογές λες και έχει την μαγική λύση μόνη της για την ανασυγκρότηση της χώρας από τα ερείπια. Καμία καινοτομία, προσπάθεια ενδυνάμωσης της συμμετοχής, σοβαρού κοινωνικού διαλόγου για το πώς θα βγούμε από την πολυεπίπεδη και πολύ βαθιά κρίση και διάλυση.
Κι όμως, περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε σήμερα βαθιές αλλά δίκαιες αλλαγές, ενίσχυση της δημοκρατίας και του κοινωνικού-πολιτικού διαλόγου, νέα μοντέλα παραγωγής και κατανάλωσης, μετάβαση σε ένα σύγχρονο και καινοτόμο μοντέλο κοινωνικής πολιτικής που οδηγεί σε μείωση ανισοτήτων και κοινωνική συνοχή (από το σημερινό μοντέλο που διατηρεί την φτώχεια, την ανεργία και τον κοινωνικό αποκλεισμό).
Κι όμως περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε σήμερα ένα νέο Πράσινο Κοινωνικό Συμβόλαιο που θα διαμορφωθεί με πρωτοβουλία των δημιουργικών κοινωνικών δυνάμεων. Τα σημερινά κόμματα είναι δυστυχώς ανίκανα να προωθήσουν τις αναγκαίες αλλαγές για να βγούμε από την πολύ ευρύτερη κρίση που αποσυνθέτει όλο και περισσότερο τη χώρα.
Αν δεν ξεπεταχτούν ζωντανές και καινοτόμες κοινωνικές πρωτοβουλίες, αν δεν έρθουν στο προσκήνιο νέες, δημιουργικές, σύγχρονες και συγκροτημένες πολιτικές δυνάμεις (μεταξύ άλλων ένα σύγχρονο, πραγματικό Πράσινο κόμμα), ελπίδα δεν υπάρχει. Όσο και αν αριστερά και δεξιά μας βομβαρδίζουν είτε με νέες "success stories" είτε με μαγικές λύσεις που έχουν στο τσεπάκι τους αρκεί να πάρουν αυτοί την πολυπόθητη καρέκλα της εξουσίας!
