Απάντηση σε κοινή ερώτηση πολλών ευρωβουλευτών, μεταξύ των οποίων και του Ν. Χρυσόγελου
«Η χθεσινή απάντηση της Κομισιόν, επιτέλους η πρώτη επίσημη, μέσω της Αντιπροέδρου και Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Κάθριν Άστον, σε ερώτηση που είχαμε καταθέσει από κοινού πολλοί ευρωβουλευτές αναφορικά με την καταστροφή 800 περίπου τόνων χημικού οπλοστασίου της Συρίας στη Μεσόγειο περιλαμβάνει μερικές δεσμεύσεις αλλά αφήνει και αναπάντητα ερωτήματα της κοινής γνώμης, των επιστημόνων και των τοπικών και περιφερειακών αρχών. Γιατί έπρεπε να περάσουν τόσες μέρες για να υπάρξουν απαντήσεις σε μια σειρά σημαντικών θεμάτων αλλά και να μένουν ακόμα αναπάντητα ερωτήματα; Στην απάντηση δεν υπάρχει αναφορά στο γεγονός ότι απορρίφθηκαν άλλες εναλλακτικές λύσεις που είχαν προταθεί, όπως για παράδειγμα η καταστροφή των χημικών στον Ατλαντικό, αν και σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση της Πορτογαλίας είχε προσφερθεί να διαθέσει λιμάνι σε νησί στον Ατλαντικό για να διευκολύνει τις εργασίες καταστροφής στην ανοικτό ωκεανό», δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Πράσινων.
Ο Νίκος Χρυσόγελος είχε καταθέσει επείγουσα ερώτηση από τα μέσα Ιανουαρίου αλλά και αργότερα άλλη, από κοινού με άλλους ευρωβουλευτές, αναφορικά με τη διαχείριση των χημικών της Συρίας, ζητώντας διευκρινήσεις για τα κριτήρια βάσει των οποίων επελέγη η Μεσόγειος για την καταστροφή, τις εναλλακτικές γεωγραφικές περιοχές που εξετάστηκαν, αλλά και τη δυνατότητα τροποποίησης του χώρου διάθεσης, δεδομένης της κλειστής μορφολογίας της Μεσογείου, αλλά και των πιθανών βαρύτατων επιπτώσεων για το οικοσύστημα και την ανθρώπινη υγεία σε περίπτωση ατυχήματος.
«Είναι δεδομένο ότι τα χημικά όπλα της Συρίας πρέπει να καταστραφούν αλλά αυτό πρέπει να γίνει με απόλυτη διαφάνεια και υπό συνθήκες που θα αποτρέψουν οποιοδήποτε ατύχημα ή επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Δεν συμφωνούμε με τερατολογίες που έχουν ακουστεί από διάφορες πλευρές αλλά ούτε αποδεχόμαστε μια διαδικασία εφησυχασμού αν αυτή δεν βασίζεται σε δεσμεύσεις για διαφάνεια και πλήρη ενημέρωση των πολιτών και των ειδικών. Με την απάντησή της η Ύπατη Εκπρόσωπος, επιχειρεί να απαντήσει στις ανησυχίες, επισημαίνοντας πως στον σχεδιασμό της ενέργειας αυτής συμμετείχαν ενεργά τόσο το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP) όσο και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ). Αναφέρει, επίσης, στην απάντησή της ότι "δεν θα πραγματοποιηθεί καμία απόρριψη χημικών ουσιών ή των λυμάτων τους μετά από την υδρόλυση στη θάλασσα. Αντίθετα, οι ουσίες αυτές θα αποθηκευθούν στο αμερικανικό σκάφος και θα μεταφερθούν, μαζί με τις υπόλοιπες συριακές βιομηχανικές χημικές ουσίες σε επιλεγμένες εμπορικές υποδομές για τελική καταστροφή με αποτέφρωση". Όμως, δεν αναφέρει σε ποιες χώρες και εγκαταστάσεις θα μεταφερθούν τα απόβλητα που θα παραχθούν, αν και έχουν ακουστεί ονόματα χωρών που μάλιστα ανήκουν στην ΕΕ και υπάρχει σχετική προκήρυξη στην οποία συμμετέχουν διάφορες εταιρίες που θα παραλάβουν τα απόβλητα. Απορρία προκαλεί το γεγονός ότι στην απάντησή της αναφέρει ότι " Η ακριβής θέση εν πλω που προτείνεται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ στα διεθνή χωρικά ύδατα δεν έχει ακόμη αποφασιστεί ". Δεν αναφέρεται καν στα κριτήρια επιλογής της περιοχής καταστροφής και γιατί η επιλογή θα γίνει μόνο από τις αμερικανικές αρχές. Σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, η διαδικασία έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τέλος Ιουνίου. Πως γίνεται να μην έχει ακόμα αποφασιστεί το ακριβές σημείο της καταστροφής; Υπάρχουν, επίσης, γενικόλογες διαβεβαιώσεις ότι έχουν ληφθεί “όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν τα υψηλότερα πρότυπα περιβαλλοντικής ασφάλειας” και ότι “η καταστροφήθα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις διεθνείς και εθνικές νομοθετικές διατάξεις” , αλλά αυτές δεν αναλύονται ώστε να είναι πειστικές. Στην απάντηση υπάρχει επίσης αναφορά ότι "η κοινή αποστολή οργάνωσε πρόσφατα συνεδρίαση με τις σημαντικότερες διεθνείς και εθνικές περιβαλλοντικές ΜΚΟ, για να εξηγηθεί ότι η καταστροφή θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις διεθνείς και εθνικές νομοθετικές διατάξεις. Θα περιμέναμε να υπάρχει αποδοχή του αιτήματος να υπάρχουν ανεξάρτητοι επιστήμονες που θα παρακολουθούν όλη την διαδικασία, ώστε να νοιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια η κοινή γνώμη», συνέχισε ο Νίκος Χρυσόγελος.
Το ζήτημα έχει αναδείξει εδώ και καιρό ο Νίκος Χρυσόγελος με συνεντεύξεις σε μέσα ενημέρωσης της Αλβανίας,[1] όταν έγινε αρχικά προσπάθεια να φιλοξενήσει στο έδαφος της την καταστροφή των χημικών. Στην συνέχεια, κατέθεσε επείγουσες επίκαιρες ερωτήσεις προς την Κομισιόν και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής[2], ενώ πριν από μερικές μέρες είχε συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, Ευάγγελο Βενιζέλο, για να ενημερωθεί για τις τελευταίες εξελίξεις.[3]
Πιστεύοντας, ότι η προστασία του ιδιαίτερου περιβάλλοντος της Μεσογείου οφείλει να είναι συνεχής και αδιαπραγμάτευτη και ότι θα πρέπει να υπάρξει ανάληψη ευθυνών σε περίπτωση οποιοδήποτε ατυχήματος, έχει αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών ώστε να υπάρξει διαφάνεια, υπεύθυνη ενημέρωση και ασφαλής για το περιβάλλον και την υγεία καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας, με τους πολίτες και τους φορείς πλήρως ενημερωμένους.[4]
Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης και της απάντησης
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-000443/2014
προς την Επιτροπή (Αντιπρόεδρος / Ύπατη Εκπρόσωπος)
Άρθρο 117 τουΚανονισμού
Antonello Antinoro (PPE), Spyros Danellis (S&D), Alfredo Antoniozzi (PPE), Vito Bonsignore (PPE), Gino Trematerra (PPE), Giovanni La Via (PPE), Antonio Cancian (PPE), Paolo Bartolozzi (PPE), Raffaele Baldassarre (PPE), Carlo Fidanza (PPE), Elisabetta Gardini (PPE), Luigi Ciriaco De Mita (PPE), Oreste Rossi (PPE), Crescenzio Rivellini (PPE), Iva Zanicchi (PPE), Salvatore Tatarella (PPE), Sergio Paolo Francesco Silvestris (PPE), Marco Scurria (PPE), Amalia Sartori (PPE), Potito Salatto (PPE), Lara Comi (PPE), Fabrizio Bertot (PPE), Alfredo Pallone (PPE), Aldo Patriciello (PPE), Clemente Mastella (PPE), Barbara Matera (PPE), Giuseppe Gargani (PPE), Sylvana Rapti (S&D), Georgios Stavrakakis (S&D), Dimitrios Droutsas (S&D), Chrysoula Paliadeli (S&D), Maria Eleni Koppa (S&D), Anni Podimata (S&D), Nikos Chrysogelos (Verts/ALE), Sophocles Sophocleous (S&D), Joseph Cuschieri (S&D) και Giommaria Uggias (ALDE)
Θέμα: Διάθεση των χημικών όπλων της Συρίας
Λαμβάνοντας υπόψη:
- ότι με τελευταία προσχωρήσασα τη Γερμανία, εγκρίθηκε το σχέδιο διάθεσης των χημικών όπλων της Συρίας που στην προκαταρκτική του φάση ξεκίνησε με τη μεταφορά του πρώτου φορτίου από το λιμάνι της Λαοδίκειας στη Συρία στις 7 Ιανουαρίου·
- ότι το σχέδιο αυτό προβλέπει 4 φάσεις και συγκεκριμένα:
1. τη μεταφορά στο λιμάνι της Λαοδίκειας των τοξικών ουσιών που προέρχονται από 12 συριακές εγκαταστάσεις υπό τον έλεγχο ρωσικού προσωπικού και με τη χρήση αμερικανικών εμπορευματοκιβωτίων·
2. την αποθήκευση των ουσιών σε δανικά και νορβηγικά φορτηγά πλοία, με αμερικανική επιμελητειακή υποστήριξη ενώ η Ρωσία θα είναι υπεύθυνη για την ασφάλεια·
3. τη μεταφορά σε ένα ιταλικό λιμάνι με δανικά (ArkFutura) και νορβηγικά πλοία·
4. τη μεταφορά των επικίνδυνων χημικών ουσιών σε ένα αμερικανικό πολεμικό σκάφος (MVCapeRay), με τη διάλυση στη συνέχεια των ουσιών αυτών, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της υδρόλυσης και την πόντιση κατόπιν του φορτίου στα διεθνή ύδατα και συγκεκριμένα στο κέντρο του Ιονίου Πελάγους, μεταξύ Κρήτης, Λιβύης και Μάλτας στα τέλη του Ιανουαρίου,
Ερωτάται η Αντιπρόεδρος/Ύπατη Εκπρόσωπος:
1. βάσει ποιών κριτηρίων και αξιολογήσεων επελέγη ο χώρος διάθεσης;
2. ποιοί άλλοι χώροι εκτός Μεσογείου εξετάστηκαν ενδεχομένως για την εν λόγω διάθεση;
3. δεν θεωρεί δυνατόν να υπάρξουν καταστρεπτικές επιπτώσεις στο όλο οικοσύστημα των θαλασσών και των χωρικών υδάτων, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μεσόγειος, αν και περιλαμβάνει διεθνή ύδατα, είναι εν πάση περιπτώσει μια κλειστή θάλασσα;
4. δεν θα ήταν δυνατόν να τροποποιηθεί η επιλογή του χώρου διάθεσης προκειμένου να προστατευθεί όχι μόνο το οικοσύστημα αυτό καθ' εαυτό, αλλά και η υγεία όλων των ευρωπαίων πολιτών της περιοχής της Μεσογείου και όχι μόνο, δεδομένων των βαρύτατων συνεπειών της απόφασης;
Απάντηση της Ύπατης Εκπροσώπου / Αντιπροέδρου Ashton
εξ ονόματος της Επιτροπής
(4.3.2014)
Η καταστροφή του συριακού χημικού οπλοστασίου έχει ήδη εγκριθεί και εποπτεύεται από το εκτελεστικό συμβούλιο του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ) και το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία έχουν λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν τα υψηλότερα πρότυπα περιβαλλοντικής ασφάλειας κατά την καταστροφή όλων των κατηγοριών συριακών χημικών ουσιών. Το σχέδιο αυτό βρίσκεται σε μια σειρά δημοσίων εγγράφων του ΟΑΧΟ που περιέχουν σχετικές αποφάσεις του εκτελεστικού συμβουλίου του ΟΑΧΟ. Στον σχεδιασμό της ενέργειας αυτής συμμετείχαν ενεργά τόσο το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP) όσο και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ). Η μέθοδος υδρόλυσης για την προτεραιότητα 1 «πρόδρομες χημικές ουσίες» βασίζεται σε μακρά επιτυχή εμπειρία σε παρόμοιες καταστάσεις. Η ακριβής θέση εν πλω που προτείνεται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ στα διεθνή χωρικά ύδατα δεν έχει ακόμη αποφασιστεί. Δεν θα πραγματοποιηθεί καμία απόρριψη χημικών ουσιών ή των λυμάτων τους μετά από υδρόλυση στη θάλασσα. Αντίθετα, οι ουσίες αυτές θα αποθηκευθούν στο αμερικανικό σκάφος και θα μεταφερθούν, μαζί με τις υπόλοιπες συριακές βιομηχανικές χημικές ουσίες σε επιλεγμένες εμπορικές υποδομές για τελική καταστροφή με αποτέφρωση. Η κοινή αποστολή οργάνωσε πρόσφατα συνεδρίαση με τις σημαντικότερες διεθνείς και εθνικές περιβαλλοντικές ΜΚΟ, για να εξηγηθεί ότι η καταστροφή θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις διεθνείς και εθνικές νομοθετικές διατάξεις. Τέλος, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό τόσο χρηματοδοτικά όσο και σε είδος για την ενέργεια αυτή, προκειμένου να εξαλειφθεί μια κατηγορία θανατηφόρων όπλων μαζικής καταστροφής και να μην επαναληφθεί η χρήση τους κατά του συριακού λαού.
