10 Ιανουαρίου 2014

Επείγουσα ερώτηση για το ενδεχόμενο καταστροφής χημικών όπλων της Συρίας στα ανοιχτά της Κρήτης

Επείγουσα ερώτηση που βασίζεται στις πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας για την καταστροφή επάνω στο πλοίο της ναυτικής διοίκησης των ΗΠΑ MV Cape Ray, πιλοτικά ή σε πραγματικές συνθήκες, των χημικών όπλων της Συρίας με τη μέθοδο της υδρόλυσης στα διεθνή ύδατα μεταξύ Ιταλίας, Ελλάδας, Λιβύης και Μάλτας κατέθεσε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Πράσινων, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Ο Διεθνής Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων έχει αναλάβει την καταστροφή των περίπου 1400 τόνων των Συριακών χημικών όπλων μέχρι τα μέσα του 2014. Μετά την άρνηση αρκετών χωρών (Αλβανία, Βέλγιο, Νορβηγία κ.α.) να φιλοξενήσουν στην επικράτειά τους αυτή την διαδικασία, οι ΗΠΑ πρότειναν τη χρησιμοποίηση της μεθόδου υδρόλυσης που έχει αναπτύχθει για την αδρανοποίηση. Το πρώτο φορτίο χημικών έχει ήδη αποπλεύσει από τη Συρία με προορισμό την Ιταλία, όπου θα μεταφορτωθεί στα Αμερικάνικα πλοία για να ξεκινήσει η διαδικασία σύντομα.

Όπως δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος, «Δεν θέλουμε να προκαλέσουμε πανικό. Ζητάμε ενημέρωση από την Κομισιόν και περισσότερη διαφάνεια και πληροφόρηση, ώστε η καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας να γίνει πράγματι με ασφάλεια, με μεθόδους που δεν θα έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον και στις ανθρώπινες κοινότητες. Χρειάζεται να απαντηθούν τα ερωτήματα που θέτουν επιστήμονες ως προς την μέθοδο. Αν διαπιστωθεί ότι δεν είναι ασφαλής η καταστροφή των χημικών όπλων με αυτή τη μέθοδο, να υπάρξουν εναλλακτικές πιο ασφαλείς. Η διαχείριση τέτοιου είδους ουσιών χρειάζεται μεγάλη προσοχή, ιδιαίτερα όταν πρόκειται να αποτεθούν σε μια κλειστή θάλασσα, όπως η Μεσόγειος. Η μέθοδος δεν έχει ξαναχρησιμοποιηθεί για καταστροφή αυτών των χημικών και μάλιστα σε θάλασσα. Είναι γεγονός ότι στο παρελθόν οι περιβαλλοντικές ανησυχίες δεν λαμβάνονταν υπόψη και ποσότητες χημικών όπλων είχαν απορριφθεί στη θάλασσα. Σήμερα, όμως, κάτι τέτοιο δεν είναι αποδεκτό αφού υπάρχουν εναλλακτικές μέθοδοι».

 

Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης:

Θέμα: Καταστροφή χημικών όπλων της Συρίας σε διεθνή ύδατα της Μεσογείου και ενδεχόμενες επιπτώσεις

Το πρώτο πλοίο με φορτίο από το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας έφυγε από το λιμάνι της Λατάκειας στις 7/1/2014, για την Ιταλία [1], όπου οι «πιο κρίσιμες» χημικές ουσίες θα φορτωθούν στο πλοίο της ναυτικής διοίκησης των ΗΠΑ MV Cape Ray και θα καταστραφούν με τη μέθοδο της υδρόλυσης στα διεθνή ύδατα μεταξύ Ιταλίας, Ελλάδας, Λιβύης και Μάλτας. Η όλη επιχείρηση είναι υπό τον συντονισμό των Ηνωμένων Εθνών και του Οργανισμού για την Απαγόρευση Χρήσης Χημικών Όπλων. Εκατοντάδες τόνοι χημικών όπλων, μεταξύ των οποίων «αέριο μουστάρδας» και νευροτοξικό «σαρίν» πρέπει να καταστραφούν, όμως, Έλληνες επιστήμονες έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για το αν τα χημικά αυτά μπορούν να αδρανοποιηθούν μόνο με υδρόλυση [2]. Αν τα υπολείμματα διατεθούν στη θάλασσα υπάρχουν ανησυχίες για πιθανούς κινδύνους για τα οικοσυστήματα, την αλιεία, τους θαλάσσιους οργανισμούς και την παράκτια ζώνη. Η μέθοδος δεν έχει χρησιμοποιηθεί για αυτά τα χημικά και μάλιστα στη θάλασσα [3], πολύ περισσότερο σε κλειστή θάλασσα, όπως η Μεσόγειος με ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές [4]. Η ζώνη όπου φαίνεται ότι θα γίνουν οι διαδικασίες καταστροφής και πιθανόν διάθεσης των υπολειμμάτων επεξεργασίας είναι σημαντική για τη βιοποικιλότητα [5], [6] τις παράκτιες κοινότητες και τους αλιείς.

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Είναι σε γνώση της το συγκεκριμένο σχέδιο; Έχει σχετικές διασφαλίσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΗΕ και του Οργανισμού για την Απαγόρευση Χρήσης Χημικών Όπλων; Τα υπολείμματα πρόκειται να διατεθούν στη θάλασσας ή αλλού;

2. Είναι η διαδικασία συμβατή με τις διατάξεις της Σύμβασης και του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου για την Αποφυγή Ρύπανσης της Θάλασσας [7]; Έχουν εκπονηθεί ειδικές μελέτες για τυχόν επιπτώσεις σε θαλάσσια οικοσυστήματα, είδη και παράκτιες κοινότητες;

3. Προτίθεται να ενημερώσει την επιστημονική κοινότητα, το Ευρωκοινοβούλιο και την κοινή γνώμη για την ακριβή διαδικασία και ταυτότητα των χημικών ουσιών που θα καταλήξουν τυχόν στη θάλασσα και πιθανές επιπτώσεις τους στο θαλάσσιο περιβάλλον;

4. Προτίθεται να παρακολουθήσει στενά την διαδικασία και να συμβάλλει πιθανόν σε ασφαλέστερη μέθοδο καταστροφής των χημικών όπλων;

[1] http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-25642463

[2] http://www.haniotika-nea.gr/toxiki-apili/#ixzz2ppUWhuas

[3] http://www.reuters.com/article/2013/12/05/us-usa-syria-idUSBRE9B40VP20131205

[4] http://www.plosone.org/article/info:doi/10.1371/journal.pone.0011842

[5] http://www.cetaceanhabitat.org/view_news.php?select=20)

(http://www.pelagosinstitute.gr/gr/prostasia/prostatevomenes_perioches.html

[6] http://www.rac-spa.org/node/597

[7] http://www.imo.org/OurWork/Environment/LCLP/Pages/default.aspx