Ερώτηση Νίκου Χρυσόγελου στην Κομισιόν με βάση τ’ αποτελέσματα Μνημονίου
Στροφή από την πολιτική λιτότητας, μείωσης μισθών και εσωτερικής υποτίμησης προς την καινοτομία, την αποτελεσματική χρήση ενέργειας και φυσικών πόρων για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και παράλληλα επανεξέταση και προσαρμογή των πολιτικών που προωθούνται στο πλαίσιο του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής ζητάει με ερώτησή του προς την Κομισιόνο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο.
Στην ερώτηση προς την Κομισιόν ο Νίκος Χρυσόγελος υποστηρίζει, με βάση επίσημα στοιχεία, ότι ενώ έχει πληγεί σοβαρά η πραγματική οικονομία και η κοινωνική συνοχή, από την προωθούμενη πολιτική εσωτερικής υποτίμησης και βίαιης περικοπής μισθών, δεν έχει αυξηθεί αισθητά η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας, όπως ήταν ο στόχος του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Αντιθέτως, αν είχε δοθεί έμφαση στη βελτίωση της παραγωγικότητας της οικονομίας μέσω της καινοτομίας, ιδιαίτερα της οικολογικής, της μείωσης της χρήσης ενέργειας και φυσικών πόρων ανά μονάδα προϊόντος θα υπήρχαν ορατά αποτελέσματα για την οικονομία, απασχόληση και δημοσιονομική εξυγίανση.
Η ελληνική κυβέρνηση και η τρόικα προωθούν την εσωτερική υποτίμηση, τη μεγάλη μείωση μισθών και την απορρύθμιση της αγοράς εργασίας προκειμένου να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα της οικονομίας. Αυτό έχει οδηγήσει, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, σε μείωση του κόστους εργασίας των επιχειρήσεων ανά μονάδα προϊόντος κατά 16,1%, στην τριετία 2010-2012, ενώ προβλέπεται επιπλέον μείωση 17,6% στην τριετία 2012-2014. Παρά, όμως, τη διάλυση της αγοράς εργασίας μικρή είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας που υποτίθεται ότι ήταν ο στόχος αυτής της πολιτικής, ενώ η ζημιά στην πραγματική οικονομία και την κοινωνική συνοχή είναι μεγάλη. Η συμμετοχή της αμοιβής της μισθωτής εργασίας στο ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ 2009 (36,7%) και 2012 (31,7%). Η μαύρη – ανασφάλιστη εργασία, που έχει επεκταθεί και αφορά σήμερα στο 40% της εργασίας, μαζί με την ανεργία, που έχει εκτιναχθεί στο 27% (σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία) θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων. Πάνω από 450.000 νοικοκυριά δεν έχουν πλέον κανένα εργαζόμενο, ενώ αυξάνεται η φτώχεια ακόμα για όσους έχουν κάποια εργασία.
Οι επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι αυτές οι πολιτικές είναι όχι μόνον αντίθετες προς το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο αλλά δεν βελτιώνουν και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Αντιθέτως, στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής δεν υπάρχουν παρεμβάσεις για βελτίωση των δημοσιονομικών, του εμπορικού ισοζυγίου, της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μέσω της καινοτομίας, ιδιαίτερα της οικολογικής, της εξοικονόμησης κι αποτελεσματική χρήσης της ενέργειας και των φυσικών πόρων. Παρεμβάσεις σε αυτούς τους τομείς θα μείωναν τις δαπάνες των επιχειρήσεων, με δεδομένο ότι σημαντικό ποσοστό του λειτουργικού τους κόστους οφείλεται σε δαπάνες για ενέργεια και πρώτες ύλες, θα βελτίωναν τα δημοσιονομικά της χώρας, θα δημιουργούσαν ευκαιρίες για απασχόληση και θα είχαν ευεργετικές επιδράσεις στην οικονομία γενικότερα. Έχει διαπιστωθεί ότι οι χώρες σε κρίση, Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ιταλία, υποφέρουν ιδιαίτερα από την εξάρτηση τους από το πετρέλαιο. Η αύξηση στο κόστος πρώτων υλών, μεταξύ των εισαγωγών του Α’ τριμήνου 2009 και του Γ’ τριμήνου 2011, ισοδυναμεί κατά μ.ο. στο 50% του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών τους κατά την ίδια περίοδο [1]. Η Ελλάδα, μάλιστα, δαπανάει ετησίως περίπου 20 δις ευρώ για εισαγωγή πετρελαίου για κίνηση και θέρμανση, κάτι που επιδράει δυσμενώς στο εμπορικό ισοζύγιό της και στα δημοσιονομικά της. Έχει, επίσης, από τις χειρότερες σε ευρωπαϊκό επίπεδο επιδόσεις σε θέματα κατανάλωσης ενέργειας και φυσικών πόρων ανά μονάδα ΑΕΠ [2], κάτι που έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ίδια η Κομισιόν, επισημαίνει συχνά σε κείμενα της τις θετικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η καινοτομία, και μάλιστα η οικολογική, στη μείωση του κόστους παραγωγής και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και της οικονομίας γενικότερα αλλά και στην απασχόληση, εκτιμώντας μάλιστα ότι στην πράσινη οικονομία μπορεί να δημιουργηθούν 20.000.000 θέσεις εργασίας μέχρι το 2020 στην Ευρώπη. Όμως, όταν πρόκειται για τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής αυτές οι συστάσεις και οι πολιτικές αγνοούνται και προωθούνται κλασικές νεοφιλελεύθερες και αποδεδειγμένα αποτυχημένες πολιτικές.
Με την ερώτηση του προς την Κομισιόν ο Νίκος Χρυσόγελος ζητάει να μάθει:
(α) Πότε θα προβεί (ΣΣ Η Κομισιόν) σε αξιολόγηση κι επικαιροποίηση των προγραμμάτων προσαρμογής αφού αποδεικνύεται ότι έχουν αστοχήσει πολύ;
(β) Γιατί παραβλέπονται άλλοι παράγοντες που επιδρούν στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας κι όλο το βάρος πέφτει στην εργασία;
(γ) Ποια μέτρα έχει προτείνει (ΣΣ η Κομισιόν και η τρόικα) στην ελληνική κυβέρνηση για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μέσω αποτελεσματικότερης χρήσης της ενέργειας και των φυσικών πόρων, καθώς και της καινοτομίας, ιδιαίτερα της οικολογικής;
Ο Νίκος Χρυσόγελος επικαλείται μάλιστα πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου για να καλέσει την Κομισιόν να προχωρήσει σε επαναξιολόγηση και προσαρμογή των πολιτικών προσαρμογής (λιτότητας). Το Ευρωκοινοβούλιο υπερψήφισε πρόσφατα την έκθεση Gauzes(«Διπλό πακέτο») [3] η οποία επισημαίνει μεταξύ άλλων “Η Επιτροπή – σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, όταν είναι σκόπιμο και με το ΔΝΤ – να εξετάζει με το οικείο κράτος μέλος τις αλλαγές και επικαιροποιήσειςπου ενδεχομένως πρέπει να γίνουν στο πρόγραμμα προσαρμογής του προκειμένου να ληφθούν μεταξύ άλλων κατάλληλα υπόψη οποιεσδήποτε σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των μακροοικονομικών προβλέψεων και των πραγματικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων ενδεχόμενων συνεπειών του προγράμματος προσαρμογής, δευτερογενών επιπτώσεων, καθώς επίσης μακροοικονομικών και χρηματοπιστωτικών κραδασμών».
Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά: «Σχεδόν όλες οι προϋποθέσεις στις οποίες στηρίχθηκε το πρόγραμμα προσαρμογής, οι προβλέψεις και οι στόχοι του έχουν τεράστιες αποκλείσεις σε σχέση με το τι συμβαίνει στην πραγματικότητα στην ελληνική οικονομία. Κατά συνέπεια η Κομισιόν έχει υποχρέωση να ανοίξει την συζήτηση όχι μόνο με την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα αλλά και με τους κοινωνικούς φορείςγια προσαρμογή του σχεδίου δημοσιονομικής εξυγίανσης στην πραγματικότητα αλλά και για να προσαρμοστούν όλοι οι όροι του Μνημονίου στις ευρωπαϊκές πολιτικές, όπως έχουμε ζητήσει από τον Μάρτιο του 2012 οι Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο. Πώς είναι δυνατόν η Κομισιόν να επιβάλλει προγράμματα προσαρμογής και η ίδια να περιμένει το 2014 για να επανεξετάσει αν το σχέδιο που προωθείται είναι σωστό ή έχει αποτύχει; Σε οποιαδήποτε επιχείρηση αν τα προγράμματα εξυγίανσης είχαν αστοχήσει τόσο πολύ θα λαμβάνονταν μέτρα και πιθανώς τα διευθυντικά στελέχη θα είχαν πάει σπίτι τους. Όταν στην πραγματική οικονομία συμβαίνουν τόσο μεγάλες αστοχίες, με σημαντικές μάλιστα κοινωνικές επιπτώσεις, κανένας δεν ευθύνεται για αυτές, ούτε καν υπάρχει η ευαισθησία να επανεξεταστεί το σχέδιο και να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα;»
Θέμα: Ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας
Για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας μειώνονται βίαια οι μισθοί κι απορυθμίζεται η αγορά εργασίας. Το κόστος εργασίας των επιχειρήσεων μειώθηκε ανά μονάδα προϊόντος κατά 16,1%, στην τριετία 2010-2012, και θα μειωθεί επιπλέον 17,6% στην τριετία 2012-2014. Ενώ μικρή είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας, η ζημιά στην πραγματική οικονομία είναι πολύ μεγάλη, συρρικνώθηκε η συμμετοχή της αμοιβής της μισθωτής εργασίας στο ΑΕΠ 5 ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ 2009 (36,7%) και 2012 (31,7%), η ανεργία αυξάνεται στο 27%, επεκτείνεται η μαύρη-ανασφάλιστη εργασίας στο 40% της εργασίας, τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν προβλήματα βιωσιμότητας, 450.000 νοικοκυριά δεν έχουν κανένα εργαζόμενο, η φτώχεια ακόμα και για όσους έχουν εργασία αυξάνεται.
Δεν επιλέχθηκε βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μέσω καινοτομίας, εξοικονόμησης κι αποτελεσματικής χρήσης ενέργειας και φυσικών πόρων. Η αύξηση στο κόστος πρώτων υλών, μεταξύ των εισαγωγών Α’ τριμήνου 2009 και Γ’ τριμήνου 2011, ισοδυναμεί κατά μ.ο. στο 50% του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών των χωρών της κρίσης κατά την ίδια περίοδο [1]. Το εμπορικό ισοζύγιο και η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας επηρεάζονται από τις εισαγωγές πετρελαίου (20 δις ευρώ ετησίως) και τις χαμηλές επιδόσεις σε θέματα χρήσης ενέργειας και φυσικών πόρων ανά μονάδα ΑΕΠ [2].
Με δεδομένο ότι η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου προτείνει εξέταση αλλαγών και επικαιροποιήσεωνστα προγράμματα προσαρμογής προκειμένου να ληφθούν υπόψη οποιεσδήποτε σημαντικές αποκλίσεις τους [3],
Ερωτάται η Επιτροπή: (α) Πότε θα προβεί σε αξιολόγηση κι επικαιροποίηση των προγραμμάτων προσαρμογής; (β) Γιατί παραβλέπονται άλλοι παράγοντες που επιδρούν στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας κι όλο το βάρος πέφτει στην εργασία; (γ) Ποια μέτρα έχει προτείνει στην ελληνική κυβέρνηση για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μέσω αποτελεσματικότερης χρήσης ενέργειας και φυσικών πόρων, καινοτομίας, ιδιαίτερα οικολογικής;
[2]http://www.europarl.europa.eu/committees/en/itre/studiesdownload.html?languageDocument=EN&file=78395
[3] Έκθεση Gauzes(A7-0172/20120) για την “Ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών μελών με σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ”
