Ερώτηση Ν. Χρυσόγελου για παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στον Άγιο Μάμα Χαλκιδικής
Το ζήτημα των καταστροφών που προκαλούν παρεμβάσεις και δραστηριότητες μέσα σε περιοχή NATURA στον υγρότοπο του Άγιου Μάμα Χαλκιδικής χωρίς το ΥΠΕΚΑ να αναλαμβάνει τις ευθύνες του φέρνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με ερώτησή του, ο Νίκος Χρυσόγελος ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων/Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο. Οι δραστηριότητες αυτές οδηγούν σε μια σειρά από παραβιάσεις που υποβαθμίζουν το οικοσύστημα, όπως η καταστροφή της βλάστησης και των θέσεων φωλεοποίησης προστατευόμενων ειδών πτηνών (το καλοκαίρι 2012 καταστράφηκε ολοσχερώς η αποικία του Νεροχελίδονου-Glareola pratincola ενός από τα δύο είδη για τα οποία η περιοχή έχει ενταχθεί στο δίκτυο NATURA 2000), η αλλοίωση του τοπίου, η εγκατάσταση μόνιμων κατασκευών, η δημιουργία δίχως σχετική άδεια χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων αλλά και νέων οδών προσέγγισης μέσα στις αμμοθίνες, καθώς και η ανεξέλεγκτη κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων πάνω στις αμμοθίνες.
Οι αυθαιρεσίες αυτές γίνονται εν γνώσει των υπηρεσιών οι οποίες δυστυχώς δεν ανταποκρίθηκαν στο πλήθος καταγγελιών από διάφορους φορείς και περιβαλλοντικές οργανώσεις στην πορεία των χρόνων. Όμως, η πιο δυσάρεστη εξέλιξη είναι η πρόσφατη, μη υπεύθυνη στάση που επέδειξε το ΥΠΕΚΑ γύρω από το θέμα. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, για οποιαδήποτε χρήση σε προστατευόμενες περιοχές απαιτείται σύμφωνη γνώμη του ΥΠΕΚΑ. Ενώ λοιπόν η παραχώρηση του αιγιαλού και της παραλίας τα προηγούμενα χρόνια γινόταν χωρίς σχετική απόφαση του ΥΠΕΚΑ, κατά παράβαση της σχετικής ΚΥΑ, το 2012, και κατόπιν σχετικών αναφορών, ερωτήθηκε το ΥΠΕΚΑ το οποίο εισηγήθηκε θετικά, χωρίς όμως να μπορεί να εξασφαλίσει την προστασία της περιοχής NATURA.
Ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων/Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο δήλωσε σχετικά:
«Σε μια εποχή, που με άλλοθι την οικονομική κρίση, οι πιέσεις για εκπτώσεις στην προστασία του περιβάλλοντος είναι τεράστιες, οι αρμόδιες αρχές και ιδιαίτερα το ΥΠΕΚΑ οφείλουν να αλλάξουν συνήθειες. Η ανάκαμψη της οικονομίας τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο δεν προϋποθέτει παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Αντίθετα, είναι καιρός να ανοίξουμε τα μάτια μας και να δούμε τις σημαντικές ευκαιρίες που προσφέρει η προστασία και βιώσιμη διαχείριση του περιβάλλοντος για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και ανάπτυξης βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων. Ιδιαίτερα στην εποχή της κρίσης, η προστασία και διαχείριση των φυσικών περιοχών και η προστασία της βιοποικιλότητας αποκτούν μεγαλύτερη αξία, όπως φάνηκε και στην πρόσφατη ημερίδα που διοργάνωσα στις Βρυξέλλες [1]. Πρόσφατο κείμενο εργασίας της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος "χρηματοδότηση περιοχών Natura 2000" [2] τονίζει ότι σύμφωνα με συντηρητικές εκτιμήσεις η ροή των παροχών από το χερσαίο δίκτυο Natura 2000 προς τις ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι της τάξης των 200 έως 300 δις € / έτος, ή 2-3% του ΑΕΠ της ΕΕ, ενώ το κόστος για την προστασία του είναι μόλις € 5,8 δις / έτος.Μια πρόσφατη μελέτη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή [3] εκτιμά ότι το κόστος της μη εφαρμογής της υπάρχουσας νομοθεσίας για το περιβάλλον και των μελλοντικών στόχων της βιοποικιλότητας είναι € 50 δις / έτος. Και ας μην ξεχνάμε ότι προστασία και διαχείριση φυσικών περιοχών και η αποκατάσταση της βιοποικιλότητας είναι στις προτεραιότητες των ευρωπαϊκών πολιτικών συνοχής, περιφερειακής ανάπτυξης, αλιείας και της θαλάσσιας στρατηγικής, με σημαντικά ποσά να προορίζονται την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020 για αυτούς τους τομείς.»
(Ακολουθεί ολόκληρο το περιεχόμενο της ερώτησης)
Θέμα: «Παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στον Άγιο Μάμα Χαλκιδικής»
Στον υγρότοπο του Αγίου Μάμα Χαλκιδικής (δήμος Ν. Προποντίδας) που εντάσσεται στο δίκτυο NATURA 2000 λειτουργούν πάνω από 25 beach bar - 10 από αυτά εντός NATURA- με δραστηριότητες που υποβαθμίζουν, όμως, το οικοσύστημα, με καταστροφή της βλάστησης και των θέσεων φωλεοποίησης προστατευόμενων ειδών πτηνών (το καλοκαίρι 2012 καταστράφηκε ολοσχερώς η αποικία του Νεροχελίδονου-Glareola pratincola ενός από τα δύο είδη για τα οποία η περιοχή έχει ενταχθεί στο δίκτυο NATURA 2000), αλλοίωση του τοπίου, εγκατάσταση μόνιμων κατασκευών, δημιουργία δίχως σχετική άδεια χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων αλλά και νέων οδών προσέγγισης μέσα στις αμμοθίνες, καθώς κι ανεξέλεγκτη κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων πάνω στις αμμοθίνες [1]. Τα παραπάνω έχουν καταγγελθεί πολλές φορές στις αρμόδιες αρχές από διάφορους φορείς και περιβαλλοντικές οργανώσεις, έχουν διαπιστωθεί οι παραβάσεις κι έχουν βεβαιωθεί πρόστιμα. Όμως, οι αυθαιρεσίες συνεχίζονται εν γνώσει των υπηρεσιών [2-4]. Με βάση το Ν.2971/2001 [5] και την ΚΥΑ 1038460/2009 [6] οι δήμοι έχουν δικαίωμα να παραχωρούν σε ιδιώτες τον αιγιαλό και την παραλία για απλή χρήση (ξαπλώστρες, ομπρέλες), μετά από δημοπρασία.
Απαγορεύεται, όμως, οποιαδήποτε μόνιμη κατασκευή, δημιουργία δρόμων, διαμόρφωση της παραλίας, ενώ για προστατευόμενες περιοχές απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Η παραχώρηση του αιγιαλού και της παραλίας τα προηγούμενα χρόνια γινόταν χωρίς σχετική απόφαση του ΥΠΕΚΑ, κατά παράβαση της σχετικής ΚΥΑ. Το καλοκαίρι 2012, και κατόπιν σχετικών αναφορών, ερωτήθηκε το ΥΠΕΚΑ το οποίο εισηγήθηκε θετικά [7], χωρίς όμως να μπορεί να εξασφαλίσει την προστασία της περιοχής NATURA. Ερωτάται η Επιτροπή:
Απαγορεύεται, όμως, οποιαδήποτε μόνιμη κατασκευή, δημιουργία δρόμων, διαμόρφωση της παραλίας, ενώ για προστατευόμενες περιοχές απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Η παραχώρηση του αιγιαλού και της παραλίας τα προηγούμενα χρόνια γινόταν χωρίς σχετική απόφαση του ΥΠΕΚΑ, κατά παράβαση της σχετικής ΚΥΑ. Το καλοκαίρι 2012, και κατόπιν σχετικών αναφορών, ερωτήθηκε το ΥΠΕΚΑ το οποίο εισηγήθηκε θετικά [7], χωρίς όμως να μπορεί να εξασφαλίσει την προστασία της περιοχής NATURA. Ερωτάται η Επιτροπή:1. Εκτιμά ότι η χρήση του αιγιαλού εντός της περιοχής NATURA με τον τρόπο που γίνεται συνάδει με την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία;
2. Σκοπεύει να ζητήσει εξηγήσεις από το ΥΠΕΚΑ για τη θετική εισήγησή του για χρήση του αιγιαλού εντός της περιοχής NATURA, ενώ γνώριζε επί σειρά ετών τις αυθαιρεσίες που οδηγούν σε καταστροφή του περιβάλλοντος και δεν έχει προηγουμένως διασφαλίσει ότι οι όποιες δραστηριότητες θα είναι συμβατές με την προστασία της περιοχής;
3. Τι μέτρα προτίθεται να λάβει προκειμένου να προστατεύσει τον υγρότοπο του Αγίου Μάμα από περαιτέρω καταστροφές;
______________________________________________
[3] τα υπ’ αριθμ. 024/641/16-5-2008 και 5372/489/29-8-11 έγγραφα του τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Π.Ε. Χαλκιδικής
[4] τα υπ’ αριθμ. 1381/4-8-11, 2546/18-8-11 και 3030/4-10-11 έγγραφα της Κτηματικής Υπηρεσίας Χαλκιδικής
[5] Νόμος 2971/2001
[7] Παρ’ όλη μάλιστα την καταστροφή που συντελείται ουδέποτε το ελληνικό δημόσιο έκανε χρήση του δικαιώματος του για άρση της παραχώρησης της εκμετάλλευσης του αιγιαλού από το Δήμο Ν. Προποντίδας, ως όφειλε βλέποντας την επί σειρά ετών κατάφορη παραβίαση της νομοθεσίας, προκειμένου να προστατευτεί η περιοχή.
