τις περικοπές στη δημόσια ραδιοτηλεόραση χωρών μελών λόγω κρίσης, αλλά και για τη συρρίκνωση της ΕΡΤ, και  αφορούν:

■ Στην αναγνώριση της ιδιαίτερης αποστολής της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στις χώρες μέλη, τόσο στο θέμα των κρατικών ενισχύσεων όσο και στη διασφάλιση της ποιότητας των προγραμμάτων και του πλουραλισμού.

■ Στην υπερσυγκέντρωση Μέσων Ενημέρωσης σε αρκετές χώρες και την τύχη του σχεδίου της προηγούμενης Επιτρόπου για τα ΜΜΕ Viviane Reding (2007) για αποτύπωση των δεικτών πλουραλισμού ανά κάθε χώρα μέλος και διαμόρφωση ανάλογων ευρωπαϊκών πολιτικών. Το συγκεκριμένο σχέδιο δε φαίνεται να έχει προχωρήσει από τότε. 

■ Την ποιότητα και τον ευρωπαϊκό χαρακτήρα των ιδιωτικών και δημόσιων τηλεοπτικών προγραμμάτων στις χώρες μέλη, όπου προβλέπεται διαμόρφωση του προγράμματος των σταθμών τουλάχιστον κατά 50% με ευρωπαϊκές παραγωγές, χωρίς όμως να προβλέπεται αξιόπιστο σύστημα εποπτείας τόσο για την τυπική τήρηση της ποσόστωσης όσο και για την ουσιαστική εφαρμογή των σχετικών Οδηγιών. 

■ Στις επιπτώσεις από θεσμικές αλλαγές στη χρηματοδότηση της δημόσιας τηλεόρασης σε χώρες μέλη όπως η κατάργηση των εμπορικών διαφημίσεων (Γαλλία, Ισπανία) ή του ειδικού τέλους (Πολωνία).

«Η ποιότητα και ο πλουραλισμός στην επικοινωνία και την ενημέρωση αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σημασία σε καιρούς κοινωνικής και πολιτικής κρίσης, όπως τώρα», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες η δημόσια τηλεόραση έχει έναν ιδιαίτερο ενημερωτικό και πολιτιστικό ρόλο, που δεν αφήνει περιθώρια να την αντιμετωπίζουμε ως  απλό συμπλήρωμα της ιδιωτικής. Το θέμα έχει σίγουρα πανευρωπαϊκή διάσταση και γίνεται ακόμη πιο επίκαιρο με το σοκ από τις πρόσφατες αποκαλύψεις για τις πρακτικές του Ομίλου Μέρντοχ στη Βρετανία. Η Κομισιόν οφείλει αναμφίβολα να κάνει πολύ περισσότερα, από το να παρακολουθεί παθητικά τις εξελίξεις ή να παραβλέπει ακόμη και τις ήδη θεσμοθετημένες υποχρεώσεις της. Η πορεία όμως και ο ρόλος της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, αλλά και ο απογαλακτισμός της από την εκάστοτε κυβερνητική επιρροή, ενδιαφέρουν ιδιαίτερα και τη δική μας χώρα, όπου η επιρροή που άσκησαν τα ΜΜΕ στην κοινωνία και την πολιτική είχε σημαντική συμβολή στα σημερινά αδιέξοδα».

Ακολουθούν τα κείμενα των τεσσάρων ερωτήσεων του Μιχάλη Τρεμόπουλου

1)     Θέμα: Αναγνώριση του ιδιαίτερου ρόλου της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης

Η αναθεώρηση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις στους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς παρόχους το 2009 (1) στηρίχθηκε στην αναγνώριση του κεντρικού τους ρόλου για την διασφάλιση πλουραλισμού,  πολυφωνίας και πλαισίου ενημέρωσης και πληροφόρησης «ανοικτού» σε όλους τους πολίτες. Κατά τις  συζητήσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη διαμόρφωση της νέας Ανακοίνωσης της Επιτροπής είχε  επισημανθεί ότι η σημαντική αποστολή των δημόσιων οπτικοακουστικών παρόχων για την εκπλήρωση των δημοκρατικών, κοινωνικών και πολιτισμικών αναγκών κάθε κοινωνίας αποτελεί αναμφισβήτητα ένα από τα βασικότερα κριτήρια κατά την εξέταση της νομιμότητας των ενισχύσεων που λαμβάνουν τόσο από τις εθνικές όσο και τις κοινοτικές αρχές. Επίσης ότι αυτό ήταν ένα από τα σημεία κλειδιά των υπό εξέλιξη ρυθμίσεων της αγοράς των τηλεπικοινωνιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:        

-     Θεωρεί ότι η δημόσια τηλεόραση οφείλει να εξασφαλίζει την ιδιαίτερη αποστολή της για προστασία του πλουραλισμού των μέσων, γλωσσική και πολιτιστική πολυμορφία και υψηλή ποιότητα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας του κοινού, διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητά της στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον;

-     Συμφωνεί ότι ζητούμενο του ανταγωνισμού δεν πρέπει να είναι μόνο η κατανομή των κρατικών ενισχύσεων, αλλά και το ίδιο το περιεχόμενο και η ποιότητα των προγραμμάτων;

(1)      http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2009:257:0001:01:EL:HTML

2)  Θέμα: Υπερσυγκέντρωση ΜΜΕ, διασφάλιση του πλουραλισμού.

H Eυρωπαϊκή Επιτροπή και η προηγούμενη αρμόδια Επίτροπος για θέματα ΜΜΕ, κ. Viviane Reding είχαν παρουσιάσει τον Ιανουάριο του 2007 σχέδιο τριών σταδίων προκειμένου να υπάρχει εποπτεία του πλουραλισμού των ΜΜΕ που λειτουργούν στην ΕΕ. Το πλάνο εκείνο αποσκοπούσε, επίσης, στην καλύτερη κατανόηση από τα κοινοτικά όργανα της σύνθετης πραγματικότητας των ευρωπαϊκών ΜΜΕ πριν προταθεί νομοθεσία για τα θέματα ιδιοκτησίας και συγκέντρωσης.

Σύμφωνα με τις τότε ανακοινώσεις της  Επιτροπής, είχε αρχίσει καταγραφή της ποικιλομορφίας των ΜΜΕ σ’ όλη την ΕΕ, των νομοθεσιών που ισχύουν στα κράτη μέλη, των μεγάλων ομίλων που κατέχουν Μέσα, καθώς και των αλλαγών που προκαλούν οι νέες τεχνολογίες. Επρόκειτο επίσης να κωδικοποιηθούν όλα αυτά τα στοιχεία, να διαμορφωθούν δείκτες για το ισχύον επίπεδο πλουραλισμού και τελικώς να εκδοθεί ένα κείμενο πολιτικής που θα διαμόρφωνε μια εποπτεία για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

-     Εξακολουθεί να πρεσβεύει ότι η διαφοροποίηση και η ποικιλομορφία των ΜΜΕ αποτελεί βασικό συστατικό μιας υγιούς δημοκρατικής κοινωνίας, ιδίως στη σημερινή εποχή της σύγκλισης και συγκέντρωσης των ΜΜΕ, αλλά και της οικονομικής κρίσης που προκαλεί απρόβλεπτες μεταβολές στο ιδιοκτησιακό τους καθεστώς και στη χρήση του ανθρωπίνου δυναμικού τους;

3)  Θέμα: Ποιότητα και ευρωπαϊκός χαρακτήρας τηλεοπτικών προγραμμάτων στις χώρες μέλη

O αριθμός των τηλεοπτικών σταθμών στις χώρες της ΕΕ έχει πολλαπλασιαστεί την τελευταία 10ετία και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω με την πλήρη μετατροπή της αναλογικής μετάδοσης σε ψηφιακή. Ωστόσο η ποιότητα και η ευρωπαϊκή διάσταση των προγραμμάτων που μεταδίδουν οι σταθμοί δε συμβαδίζει με τη μεγέθυνση του αριθμού τους.

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

-     Είναι ικανοποιημένη με το επίπεδο πολλών από τους νέους σταθμούς, αλλά και την πορεία που ακολουθούν και αρκετοί από τους παλιότερους, ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα;

-     Θεωρεί ότι εφαρμόζονται οι προβλέψεις της παλιότερης Οδηγίας για την Τηλεόραση Χωρίς Σύνορα (1), (2),  καθώς και της πιο πρόσφατης για την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων (3) για διαμόρφωση του προγράμματος των σταθμών κατά 50% με εκπομπές και έργα που έχουν παραχθεί στην Ευρώπη, εκτός του χρόνου των ειδήσεων, των αθλητικών, των διαφημίσεων, των τηλεπαιχνιδιών και των τηλεαγορών;

-     Tι προτίθεται να κάνει για τις χώρες μέλη και τους τηλεοπτικούς σταθμούς που παραβιάζουν κατά συρροή αυτή την παραπάνω δεσμευτική αναλογία;

(1) Οδηγία 89/552/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 3ης Οκτωβρίου 1989 για το συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων

(2) Οδηγία 97/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Ιουνίου 1997 για την τροποποίηση της οδηγίας 89/552/ΕΟΚ του Συμβουλίου για το συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων

(3) Οδηγία 2007/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2007, για την τροποποίηση της οδηγίας 89/552/ΕΟΚ για το συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων.

4)  Θέμα: Επιπτώσεις στη δημόσια τηλεόραση χωρών μελών από θεσμικές αλλαγές σε θέματα χρηματοδότησης

Σε πολλές χώρες μέλη εκφράζονται ανησυχίες για το μέλλον και τη βιωσιμότητα των δημοσίων ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών. Σε ορισμένες ολοκληρώνεται η κατάργηση των εμπορικών διαφημίσεων (Γαλλία, Ισπανία) χωρίς να είναι απολύτως σαφές εάν και πως θα υποκατασταθούν οι πόροι που χαθούν. Σε άλλες προγραμματίστηκε η κατάργηση του ανταποδοτικού τέλους και η αντικατάστασή του από απευθείας χρηματοδοτήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό χωρίς εγγυήσεις για την επάρκειά τους και για τη διαφύλαξη της δημοσιογραφικής ανεξαρτησίας τους (Πολωνία).

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

-     Εξακολουθούν η κατάργηση ή διατήρηση των διαφημίσεων στη δημόσια τηλεόραση και η μεταφορά του διαφημιστικού τζίρου στα ιδιωτικά κανάλια να εμπίπτουν στην αρχή της επικουρικότητας και στις εκάστοτε επιλογές του κάθε κράτους μέλους;

-     Αναγνωρίζει ότι η κατάργηση της διαφήμισης για τα δημόσια ΜΜΕ και η αποκλειστική χρηματοδότησή τους από δημόσιους πόρους συνεπάγεται σημαντικούς κινδύνους για την βιωσιμότητά τους σε αρκετά κράτη μέλη, αλλά και δημιουργία πολλαπλών ταχυτήτων, αναλόγως των διαθέσιμων εθνικών προϋπολογισμών και δεδομένης της δημοσιονομικής κρίσης αρκετών εταίρων;