12 Σεπτεμβρίου 2013

Το Ευρωκοινοβούλιο ζητάει προληπτική εποπτεία των τραπεζών

Η Ολομέλεια υπερψήφισε τις προτάσεις των Πράσινων

 

Η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου υιοθέτησε την Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου, με μεγάλη πλειοψηφία, την έκθεση του Πράσινου Ευρωβουλευτή Sven Giegold «Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων» (Α7-0393/2012). Η έκθεση περιλαμβάνει σημαντικές νομοθετικές βελτιώσεις στον Κανονισμό σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκής Εποπτικής Αρχής (Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών) και ειδικά την αλληλεπίδρασή του με τον Κανονισμό για την ανάθεση ειδικών καθηκόντων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όσον αφορά τις πολιτικές που αφορούν την προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων.

 

Είναι γεγονός ότι η σημερινή βαθιά κρίση ξεκίνησε από τον χρηματοπιστωτικό τομέα και επεκτάθηκε στα δημόσια οικονομικά και την πραγματική οικονομία, μεταξύ άλλων γιατί η διάσωση των τραπεζών απαίτησε τεράστια ποσά που προστέθηκαν στο δημόσιο χρέος, ήδη υψηλό σε αρκετές χώρες. Η ανάγκη εποπτείας, λοιπόν, του τραπεζικού συστήματος ήταν αναγκαία προκειμένου οι πολίτες, ως φορολογούμενοι ή καταθέτες να μην βρίσκονται συνεχώς να πληρώνουν αυτοί τις λάθος επιλογές του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η κρίση που ξεκίνησε από την LehmanBrothersέφερε στο προσκήνιο μια κοινωνικά απαράδεκτη πρακτική: η εποπτεία του τραπεζικού τομέα είχε πλήρως απορρυθμιστεί παρά το γεγονός ότι ο τραπεζικός τομέας είχε περάσει σε επικίνδυνες πρακτικές και προϊόντα υψηλού κινδύνου, ενώ από την άλλη τα κέρδη και οι υψηλές αμοιβές ήταν για τους μετόχους και τα υψηλόβαθμα στελέχη, αλλά τα βάρη ή οι ζημιές για τον δημόσιο προϋπολογισμό ή τους καταθέτες.

 

Μία από τις βασικές συνιστώσες της τραπεζικής ένωσης είναι η θέσπιση ενός Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (ΕΕΜ), ο οποίος θα λειτουργεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα καλύπτει το σύνολο της ζώνης του ευρώ και θα είναι ανοικτός σε όλα τα κράτη μέλη που δεν συμμετέχουν στη ζώνη του ευρώ. Η ανάθεση εποπτικών αρμοδιοτήτων στην ΕΚΤ θα βασιστεί στο άρθρο 127, παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο εξουσιοδοτεί το Συμβούλιο, που αποφασίζει ομοφώνως με βάση πρόταση της Κομισιόν και μετά από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, «να αναθέσει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ειδικά καθήκοντα σχετικά με τις πολιτικές που αφορούν την προληπτική εποπτεία των τραπεζών και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, εξαιρέσει των ασφαλιστικών επιχειρήσεων».

 

Οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες θα βρίσκονται σε άμεση εποπτεία υπό την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από τον Σεπτέμβριο 2014 και με τις νέες ρυθμίσεις προβλέπεται:

a. ενίσχυση του ρόλου των εθνικών κοινοβουλίων,

β. βελτίωση της πρόσβασης της εποπτικής αρχής των τραπεζών σε έγγραφα,

γ. ελκυστικοί όροι συμμετοχής για τα Κράτη - μη Μέλη της ευρωζώνης,

δ. αυξημένη λογοδοσία του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ,

ε. ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών σε σχέση με την ΕΚΤ.

 

Οι Ευρωβουλευτές στη συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπερψήφισαν την συμφωνία που είχε επιτευχθεί μεταξύ των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σχετικά με τον αυξημένο ρόλο ελέγχου του Κοινοβουλίου στο πλαίσιο του νέου ευρωπαϊκού μηχανισμού εποπτείας των τραπεζών.

 

Οι Πράσινοι έχουν από καιρό υποστηρίξει την ισχυρότερη εποπτεία και ρύθμιση του τραπεζικού συστήματος. Ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός είναι το μεγαλύτερο βήμα για την ενοποίηση της Ευρώπης έπειτα από το Ευρώ. Ο αυξημένος ρόλος για το ΕΚ είναι καθοριστικής σημασίας διότι θα εξασφαλίσει πως η νέα αρχή θα

είναι δημοκρατικά υπόλογη. Στη συμφωνία μεταξύ άλλων προβλέπονται:

α. Η ΕΚΤ πρέπει να υποβάλλει τις σημαντικότερες πληροφορίες από τα πρακτικά του συμβουλίου εποπτών στο ΕΚ,

β. Αν το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ απορρίπτει την απόφαση του συμβουλίου εποπτών, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ο πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής θα πρέπει να ενημερωθεί,

γ. Ο πρόεδρος του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού θα πρέπει να διορίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Το Κοινοβούλιο μπορεί να ξεκινήσει την απόλυση του προέδρου,

δ. Ο αντιπρόεδρος (μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ) θα πρέπει επίσης να εγκριθεί από το Κοινοβούλιο,

ε. Η ΕΚΤ πρέπει να απαντάει σε προφορικές και γραπτές ερωτήσεις των ευρωβουλευτών,

στ. Εάν το Κοινοβούλιο ξεκινά έρευνες η ΕΚΤ πρέπει να συνεργάζεται όπως σε μια εξεταστική επιτροπή,

ζ. Η ΕΚΤ πρέπει να ενημερώνει το Ευρωκοινοβούλιο σχετικά με τις εποπτικές δραστηριότητες σε τακτική βάση.

 

Ο πράσινος ευρωβουλευτής Σβεν Γκίγκολντ, εισηγητής της έκθεσης δήλωσε:

«Η κεντρική εποπτεία των τραπεζών της ευρωζώνης είναι ένα βήμα προς τα εμπρός για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι εθνικοί μηχανισμοί ελέγχου έχουν αποτύχει δραματικά . Οι εποπτικές αρχές σταθερά υπερασπίζονταν τα συμφέροντα της κεντρικών τραπεζών, αντί της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και των φορολογουμένων. Από το 2008, οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι έχουν επιβαρυνθεί με περίπου € 5.000 δισεκατομμύρια για τη διάσωση των τραπεζών από την πτώχευση. Η συγκέντρωση της πολιτικής εξουσίας στην ΕΚΤ χρειάζεται ισχυρό κοινοβουλευτικό έλεγχο. Η νέα εποπτεία των τραπεζών έχει τεθεί υπό δημοκρατικό έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων.»

 

Ο Νίκος Χρυσόγελος ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων δήλωσε:

«Θέλουμε να προχωρήσει η ευρωπαϊκή ενοποίηση σε πολιτικό, οικονομικό, φορολογικό και κοινωνικό επίπεδο, με ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών, ενισχυμένη αποτελεσματική εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα και ορθολογική δημοσιονομική πολιτική. Οι Πράσινοι έχουν παίξει σημαντικό ρόλο και έχουν εργαστεί εντατικά όλο το προηγούμενο διάστημα ώστε να επιταχυνθεί η εποπτεία στον τραπεζικό τομέα και να υπερψηφιστούν θέσεις όπως αυτές που προβλέπουν την εισαγωγή διαδικασιών δημοκρατικού ελέγχου, μηχανισμών λογοδοσίας, προβλέψεις που αφορούν στη λειτουργία της τραπεζικής ένωσης με σωστούς ελέγχους και ισορροπίες εξουσιών. Παράλληλα, βέβαια με την ενίσχυση του ελέγχου και της εποπτείας στις συστημικές τράπεζες, οι Πράσινοι στοχεύουμε στην ανάπτυξη του τομέα των συνεταιριστικών τραπεζών και των ταμιευτηρίων σε εθνικό/τοπικό επίπεδο και πετύχαμε στη νέα επιτήρηση να εγκριθούν σημαντικά αιτήματά μας ώστε να μην αντιμετωπίζονται με συγκεντρωτικούς, γραφειοκρατικούς κανόνες όπως οι μεγάλες τράπεζες».