Στην Κάσο, η ομάδα των Οικολόγων Πράσινων ήταν προσκεκλημένη από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Κάσου και  τοπικούς φορείς του νησιού, για να συμμετάσχει σε διημερίδα για τον «πρωτογενή τομέα, τη διαχείριση απορριμμάτων, τις κοινωνικές επιχειρήσεις και την περιφερειακή ανάπτυξη» που έγινε  την Τετάρτη 22/8 και την Πέμπτη 23/8.

Στη συζήτηση κυριάρχησαν  τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας στο νησί  και ειδικότερα στους τομείς της αλιείας, της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Κορυφαία θέματα, η ανεξέλεγκτη αύξηση των αιγοπροβάτων, η μη ολοκλήρωση του σφαγείου, η έλλειψη επιστημονικής παρακολούθησης και στήριξης του πρωτογενή τομέα, η έλλειψη  πιστοποίησης και τυποποίησης προϊόντων, η εγκατάλειψη της γης αλλά και η ανάγκη διαμόρφωσης ενός σχεδίου για την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη του νησιού, λαμβάνοντας υπόψη την σημερινή κρίση αλλά και τις δυνατότητες που προκύπτουν από τις ευρωπαϊκές πολιτικές και τις προοπτικές ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για την περίοδο 2014-2020.

Επίσης, συζητήθηκαν θέματα  διαχείρισης υδατικών πόρων με παρεμβάσεις του υδρολόγου - γεωλόγου  Π. Μουτέν και του προέδρου του Δικτύου  Μεσόγειος SOS, Βαγγέλη Κουκιάσα. Ο Δήμαρχος, διοικητικός εκπρόσωπος της Περιφέρειας, η πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Κάσου, δημοτικοί σύμβουλοι αλλά και αρκετοί πολίτες συμμετείχαν στις συζητήσεις που έγιναν κυκλικά στα διαφορετικά χωριά του νησιού.

Ο ευρωβουλευτής Ν. Χρυσόγελος μίλησε για την ανάγκη ενός καλύτερου περιφερειακού σχεδιασμού που θα καλύπτει όλα τα παραπάνω θέματα, την ανάγκη προετοιμασίας - μέσα από έναν δομημένο διάλογο σε κάθε νησί και στο σύνολο της περιφέρειας - ενός συνεκτικού σχεδίου στρατηγικού και επιχειρησιακού για την οικονομία, την απασχόληση, το περιβάλλον, την κοινωνική συνοχή. Περιέγραψε, συνοπτικά, τις προτεραιότητες της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2019  στις 5 βασικές ευρωπαϊκές πολιτικές (Περιφερειακή Ανάπτυξη, Κοινωνική Συνοχή, Απασχόληση – Κοινωνική Πολιτική, Γεωργία και Αγροτική Ανάπτυξη, Θάλασσα και Αλιεία / Περιβάλλον). Επισήμανε, ότι όπως προκύπτει από την ανάλυση των πολιτικών που διαμορφώνονται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής διαδικασίας και των όρων των Κανονισμών για κάθε ένα από τα 5 Διαρθρωτικά Ταμεία, οι θεματικές προτεραιότητες για την περιοχή μας θα μπορούσε να είναι η κοινωνική συνοχή, η εξοικονόμηση ενέργειας και η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η βιώσιμη ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα αλλά και γενικότερα της υπαίθρου, η προστασία του κλίματος και η έγκαιρη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η βιώσιμη αλιεία, η προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων, η προστασία κι αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και η ανάδειξη του πολιτισμού ως στοιχείο περιφερειακής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας.

Επίσης, ο Νίκος Χρυσόγελος μίλησε για το ρόλο και τις προοπτικές της κοινωνικής οικονομίας στη χώρα αλλά και στη νησιωτική μας περιφέρεια και την ανάγκη αντιμετώπισης της κρίσης μέσω πρωτοβουλιών των πολιτών, των επαγγελματικών και κοινωνικών φορέων αλλά και της αυτοδιοίκησης σε τομείς όπως οι κοινωνικές υποδομές, η αλληλεγγύη προς τις πιο αδύναμες ομάδες, η κοινωνική συνοχή στο εσωτερικό της περιφέρειας (μεταξύ των νησιών αλλά και στο εσωτερικό κάθε νησιού), η διακίνηση των προϊόντων μέσα από δίκτυα παραγωγών – καταναλωτών κα.

Ο Δ. Γρηγοριάδης παρουσίασε τις προσπάθειες ανακύκλωσης που γίνονται στη Ρόδο μέσα από τους Εθελοντές για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό και πώς θα μπορούσε κάτι παρόμοιο να γίνει και στην Κάσο, τρόπους εύκολης οικιακής κομποστοποίησης αλλά και κομποστοποίησης στο σύνολο του νησιού, εφόσον υπάρξει ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός και αποτελεσματική υλοποίησή του με προσεκτικά βήματα.

Εξάλλου, σε συνάντηση στο Δημαρχείο Κάσου έγινε πιο εντοπισμένη συζήτηση στα χρόνια προβλήματα του νησιού. Ο Δήμαρχος Δ.  Ερωτόκριτος  αναφέρθηκε στα οργανωτικά και διοικητικά προβλήματα και την έλλειψη κάλυψης των υπηρεσιακών αναγκών του Δήμου Κάσου. Η αντιπροσωπεία των Οικολόγων Πράσινων αναφέρθηκε σε κινήσεις που θα μπορούσαν να γίνουν με στόχο να ξεπεραστούν τα προβλήματα, όπως για παράδειγμα η δημιουργία μιας κοινωνικής επιχείρησης  στην Κάσο που θα μπορούσε να συνεργαστεί με τον δήμο στο θέμα της  ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων (μείωση, επανάχρηση, ανακύκλωση, κομποστοποίηση, συλλογή με διαλογή των υλικών στην πηγή, ενημέρωση κι ευαισθητοποίηση των πολιτών κα).

Ο Νίκος Χρυσόγελος είχε, επίσης, χωριστή συνάντηση με νέους ανθρώπους από την Κάσο για να συζητήσουν μια πιο στενή συνεργασία σε θέματα δημιουργία θέσεων εργασίας για νέους στην Κάσο,  μεταφοράς εμπειριών και καλών πρακτικών αλλά και γενικότερα στήριξης των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνουν οι νέοι του νησιού.

Το διήμερο που παρέμεινε στο νησί, η αντιπροσωπεία των Οικολόγων Πράσινων είχε την ευκαιρία να συζητήσει θέματα ενδυνάμωσης του ανθρώπινου κεφαλαίου και δυνατοτήτων ανάληψης κοινών πρωτοβουλιών στα θέματα απασχόλησης, περιβάλλοντος και βιώσιμης ανάπτυξης με ένα σύνολο ενεργών πολιτών - που είτε παρέμεναν μέχρι σήμερα στο νησί, είτε επέλεξαν να εγκατασταθούν εδώ και χρόνια ή εγκαθίστανται σταδιακά τα τελευταία 1-2 χρόνια είτε το επιλέγουν για τις διακοπές τους συστηματικά.  

Κάρπαθος

Στη Κάρπαθο η ομάδα των Οικολόγων Πράσινων  παρέμεινε στο νησί για ένα διήμερο, 24 και 25 Αυγούστου. Επισκέφτηκε τον Δήμαρχο του νησιού  Μ. Χανιώτη , συναντήθηκε με τον πρόεδρο του ΚΟΠΑΚ  και δημοτικό σύμβουλο Γ. Χατζηκουτσό, με πολίτες και φορείς του νησιού και συμμετείχε σε τοπικές δραστηριότητες. Με τον Δήμαρχο, είχε μακρά συζήτηση για σχεδόν όλα τα θέματα του νησιού όπως τουρισμός, αποχετευτικό Πηγαδίων, Φορέας Διαχείρισης Β. Καρπάθου και Σαρίας, θαλάσσιο πάρκο, διαχείριση απορριμμάτων, νοσοκομείο, ύδρευση και διοικητικής φύσεως προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΟΤΑ των νησιών στην καθημερινή τους πρακτική.  Με τον Γ. Χατζηκουτσό είχαν αναλυτικές συζητήσεις για θέματα περιβάλλοντος, κοινωνικής οικονομίας, τοπικής ανάπτυξης  και πολιτισμού.

Ο Νίκος Χρυσόγελος, στο πλαίσιο της περιοδείας του σε νησιά και περιοχές της χώρας για άμεση ενημέρωση των αυτοδιοικητικών αρχών και των φορέων σε θέματα περιφερειακής ανάπτυξης, παρουσίασε στο Δήμαρχο τις προτεραιότητες της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2019 στις 5 βασικές ευρωπαϊκές πολιτικές και τις δυνατότητες να επωφεληθούν τα νησιά, ιδιαίτερα τα μικρά από αυτές τις πολιτικές εφόσον υπάρξει κατάλληλη κι έγκαιρη προετοιμασία. Επανέλαβε τις θέσεις του ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ, τον οποίο εκπροσωπεί ως Περιφερειακός Σύμβουλος στο Ν. Αιγαίο,  για την ανάγκη ενός σωστού περιφερειακού σχεδιασμού – όχι στα χαρτιά ή μέσα από γενικόλογες μελέτες. Επεσήμανε ότι δεν πρέπει να ψηφιστεί χωρίς ουσιαστική διαβούλευση το Σχέδιο του Στρατηγικού Σχεδιασμό στο Ν. Αιγαίο που κατατέθηκε από την Περιφέρεια πριν ελάχιστες μέρες και έχει μπει στα θέματα της ημερήσιας διάταξης του Περιφερειακού Συμβουλίου στις 1 Σεπτεμβρίου που θα γίνει στην Λέρο.

Ο Νίκος Χρυσόγελος ζήτησε από την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και τους φορείς των νησιών να απαιτήσουν αλλά και να αναλάβουν την πρωτοβουλία στο νησί τους για ουσιαστική διαβούλευση κι αναλυτική συζήτηση, να αποκτήσουν καλή γνώση των κατευθύνσεων των ευρωπαϊκών πολιτικών και  να ιεραρχήσουν τις προτεραιότητες και τις πραγματικές ανάγκες των νησιών σε κοινωνικές και περιβαλλοντικές υπηρεσίες. Μόνο έτσι ώστε θα συμφωνηθούν τόσο οι κατευθύνσεις του στρατηγικού σχεδιασμού και θα γίνουν επιλογές διαφορετικών μοντέλων ανάπτυξης όσο και θα προετοιμαστούν ρεαλιστικά και σύγχρονα επιχειρησιακά σχεδία για ένα βιώσιμο μέλλον της περιφέρειας Ν Αιγαίου και κάθε νησιού χωριστά και οι τοπικές κοινωνίες θα αποκτήσουν ένα ουσιαστικό εργαλείο για την περιφερειακή ανάπτυξη και την αξιοποίηση των όποιων πόρων θα μπορούν να διατεθούν από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό για το Ν. Αιγαίο για το διάστημα από σήμερα μέχρι και το 2020.

Αν επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος, οι αστοχίες των προηγούμενων προγραμματικών περιόδων, η απλή παράθεση προτάσεων για έργα και η απουσία ενός σχεδίου που θα πετύχει τη βιωσιμότητας και την κοινωνική συνοχή στην περιφέρεια μας, υπάρχει ο κίνδυνος όχι μόνο να σπαταληθούν πάλι πόροι αλλά πλέον να μην υπάρχουν πόροι γιατί  άλλα να νομίζουν οι φορείς ότι μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τα ευρωπαϊκά προγράμματα και εντελώς άλλα να προβλέπουν οι Κανονισμοί και οι προτεραιότητες των Διαρθρωτικών Ταμείων που αλλάζουν ριζικά. Υπάρχει δηλαδή ο κίνδυνος να συζητιούνται προτάσεις και να επιδιώκονται σχέδια και έργα που δεν έχουν καμία σχέση με τις θεματικές προτεραιότητες που μπορούν να στηριχθούν από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία στο Ν Αιγαίο.  Αλλά ακόμα κι αν απορροφηθούν πόροι αυτοί να μην πετύχουν αποτελέσματα κι επιδώσεις που απαιτούνται πλέον είτε να μην μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την κρίση στην οποία βυθίζεται η περιφέρεια, κοινωνικές δομές αλλά και πολλά νησιά.

Τονίστηκε, από την αντιπροσωπεία των Οικολόγων Πράσινων, η ανάγκη ολοκληρωμένης λύσης του σημαντικότερου ίσως προβλήματος υποδομών του νησιού που είναι το αποχετευτικό της πρωτεύουσας αλλά και άμεσης, ολοκληρωμένης αντιμετώπισης του προβλήματος των απορριμμάτων με πρόληψη, επανάχρηση, ανακύκλωση, κομποστοποίηση, συλλογή με διαλογή των υλικών στην πηγή, ενημέρωση κι ευαισθητοποίηση των πολιτών κα). Στο πλαίσιο ενός τέτοιου σχεδιασμού θα μειωθούν δραστικά τα απορρίμματα, θα μειωθούν σταδιακά τα μεταφορικά κόστη (πχ οργανώνοντας την κομποστοποίηση των οργανικών απορριμμάτων αποκεντρωμένα, με κομποστοποιητές σε κατοικίες και μηχανικούς κομποστοποιητές στα χωριά – ιδιαίτερα στην ενότητα της Β Καρπάθου,  ενώ θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν και οι εγκαταστάσεις του Σταθμού Μεταφόρτωσης στην περιοχή του Ολύμπου αλλά πλέον για την συμπίεση και μεταφόρτωση των διαχωρισμένων στην πηγή διαφορετικών υλικών συσκευασίας (χαρτί – χαρτόνι, πλαστικά, μέταλλα, γυαλί) και τη μεταφορά τους σε κέντρα ανακύκλωσης (Ρόδος, Αττική ή Κρήτη).  Ο Δημήτρης Γρηγοριάδης, προσφέρθηκε - εφόσον υπάρξει ο κατάλληλος σχεδιασμός και σχέδιο από τον Δήμο ή την Αναπτυξιακή του - να βοηθήσει ως συντονιστής των Οικολόγων Πράσινων Δωδεκανήσου αλλά και ως ενεργός πολίτης, με μεταφορά εμπειριών και τεχνογνωσία.

Ο Μιχάλης Κουλούμπρης επεσήμανε πόσο σημαντικό είναι να διατηρήσει η Κάρπαθος ένας μοντέλο τουρισμού που βασίζεται στην αγάπη και τη μακροχρόνια διατήρηση και προστασία του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου του νησιού, με δεδομένο ότι ένα ποσοστό τουριστών ενδιαφέρονται πλέον όχι για το μοντέλο μαζικού τουρισμού αλλά για ένα είδος τουρισμού που βασίζεται στις διαφορετικές γευστικές εμπειρίες, στην κατανάλωση τοπικών προϊόντων, στην παρατήρηση του φυσικού πλούτου, στη συμμετοχή στον τοπικό πολιτισμό. Τόνισε, επίσης, ότι η ύπαρξη της περιοχής NATURAκαι αύριο του θαλάσσιου πάρκου θα μπορεί να αποτελέσει το συγκριτικό πλεονέκτημα του νησιού, με κατάλληλο σχεδιασμό, οργάνωση και σχεδιασμό αυτών των τουριστικών δραστηριοτήτων που έτσι θα ενισχύσουν τις τοπικές παραγωγικές δραστηριότητες και όχι απλώς την εισαγωγή προϊόντων που παράγονται κάπου πολύ μακριά από την Κάρπαθο. 

Σε αυτή την συγκυρία της οικονομικής κρίσης που εντονότερα βιώνουν οι κοινωνίες των μικρών νησιών της περιφέρειας του Νοτίου Αιγαίου οι κάτοικοι εναγωνίως ζητούν κατ΄αρχή άμεση την λύση των χρονιζόντων σοβαρών προβλημάτων υποδομής και λειτουργίας των τοπικών δομών και υπηρεσιών και δεύτερο την ενθάρυνση της πολιτείας  για την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας ώστε οι νέοι να εργασθούν και παραμείνουν στον τόπο τους και να αυξήσουν  το οικογενειακό τους εισόδημα που έχει συρρικνωθεί αρκετά τελευταία. Ευκαιρίες υπάρχουν σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων αλλά λείπει ο στρατηγικός σχεδιασμός η οργάνωση, ο συντονισμός και  η γρήγορη  και αποτελεσματική διεκπεραίωση των όποιων πρωτοβουλιών από πλευράς υπηρεσιών του κράτους.

Η αντιπροσωπεία των Οικολόγων Πράσινων παρακολούθησε την  πολιτιστική εκδήλωση με την φιλαρμονική του Δήμου Ικαρίας, στο χώρο του Αμφιθεάτρου Πηγαδίων,  όπου και ο Ν. Χρυσόγελος απεύθυνε σύντομο χαιρετισμό. Επισκέφτηκε τις περιοχές της Β. Καρπάθου Όλυμπο και Διαφάνι και τα εκεί γραφεία του φορέα Διαχείρισης Β. Καρπάθου και Σαρίας. Είχε επίσης σύντομη συνάντηση με ενεργούς πολίτες της περιοχής που έδειξαν ενδιαφέρον για τη σύσταση Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης και την ανάπτυξη της τοπικής παραγωγής. 

Το ευρωπαϊκό Δίκτυο Ποδηλατικών Διαδρομών EUROVELO

Η ομάδα των Οικολόγων Πράσινων συναντήθηκε εν πλω, επιστρέφοντας στη Ρόδο στις 25/8, όπως είχε κανονίσει, με ομάδα ποδηλατιστών από Ελλάδα, Γερμανία και Τουρκία, μέλη των Εθνικών Συντονιστικών Κέντρων του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ποδηλατικών Διαδρομών Eurovelo, που ποδηλατούν την Μεσογειακή Οδό EV8 από την Πάτρα προς Πειραιά, Κρήτη, Ρόδο έως τα παράλια της Τουρκίας και τη Μαρμαρίδα.

Η διαδρομή γίνεται στο πλαίσιο της αξιολόγησης και καταγραφής των δυνατοτήτων επέκτασης της Μεσογειακής Οδού EV8 στην Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου. Η οδός κινείται από  το Καντίζ  της Ανδαλουσίας, τα παράλια της Γαλλίας και το Μονακό, διασχίζει κάθετα την Ιταλία και μέσω Σλοβενίας, Κροατίας, Μαυροβούνιου και Αλβανίας συνεχίζει νότια μέσω Ηγουμενίτσας και Πάτρας για να καταλήξει στην Αθήνα.  Με την υποστήριξη διαφόρων φορέων – ο Νίκος Χρυσόγελος και οι Οικολόγοι Πράσινοι στηρίζουν πολιτικά και οικονομικά την δράση – επιδιώκεται η ένταξη νησιωτικών διαδρομών στο ευρωπαϊκό δίκτυο ποδηλατικών διαδρομών EUROVELO. Μια πιθανή διαδρομή σε σχέση με το Ν Αιγαίο θα μπορούσε να είναι: Από Χανιά μέχρι Σητεία, μέσω Ρεθύμνου και Ηρακλείου, Κάσου, Καρπάθου, Ρόδου, παραλίων Τουρκίας και επιστροφή σε Κω, Λέρο και άλλα νησιά. Μια εναλλακτική – παράλληλη διαδρομή θα μπορούσε επίσης να είναι: Σύρος, Πάρος, Νάξος, Τήνος, Μύκονος, Σαντορίνη, Ρόδος και στη συνέχεια Ρόδος, παράλια Τουρκίας και επιστροφή σε Κω, Λέρο και άλλα νησιά.

Ο Νίκος Χρυσόγελος και άλλα μέλη των Οικολόγων Πράσινων Ρόδου συμμετείχαν στην ποδηλατική πορεία που οργανώθηκε από φορείς στο πλαίσιο της επίσκεψης των ευρωπαίων ποδηλατιστών. Ο Νίκος Χρυσόγελος έχει υποστηρίξει το σχέδιο ως εισηγητής των Πρασίνων στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης για το θέμα των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών και έχει απευθύνει πρόταση συνεργασίας με πρωτοβουλίες ποδηλατιστών από τα νησιά για να διαμορφωθεί από κοινού ένα σχέδιο για τις ποδηλατικές διαδρομές στα νησιά που θα παρουσιαστεί για να στηριχθεί με απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου και να προταθεί ως συνέχεια του δικτύου στο Ν Αιγαίο.

Η συνέχεια της περιοδείας στο Ν. Αιγαίο

Ο Ν. Χρυσόγελος παρέμεινε  μέχρι το απόγευμα της Κυριακής στη Ρόδο μαζί με την ομάδα των ποδηλατών και ακολούθως θα επισκεφτεί τη Λέρο, τη Πάτμο, την Κάλυμνο και την Κω  όπου θα συναντηθεί με φορείς και εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης για να συζητήσουν θέματα των νησιών, τα θέματα περιφερειακής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής, ολοκληρώνοντας έτσι την περιοδεία του στα Δωδεκάνησα που ξεκίνησε από τις 22 Αυγούστου αλλά και την περιοδεία του στα νησιά του Ν. Αιγαίου (που ξεκίνησε από τα μέσα Ιουλίου με επισκέψεις  στην Σίφνο, Πάρο, Νάξο, Σαντορίνη).

Στα νησιά του Ν Αιγαίου θα βρεθεί ξανά στο πλαίσιο του τριημέρου γαστρονομικού φεστιβάλ  ‘Νικόλαος Τσελεμεντές’  που οργανώνεται στη Σίφνο 6,7,8 Σεπτεμβρίου.