- Κύριε Χρυσόγελε θέλω να ξεκινήσουμε από την αυγή του 2013! Πως βρίσκει την Ευρώπη ο νέος χρόνος και ποιες οι μεγάλες προσκλήσεις του;
Νίκος Χρυσόγελος: Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Θα πρέπει να αντιμετωπίσει την κρίση αλλά με τρόπο που ΑΝΟΊΓΕΙ το δρόμο στη δημιουργία ενός κοινού σπιτιού, μιας Ευρωπαϊκής ένωσης. Η Ευρώπη πρέπει να κερδίσει ξανά το μυαλό και τις καρδιές των πολιτών, να καταφέρει να εκφράσει τα οράματα και τις απαιτήσεις για συμμετοχική δημοκρατία, καλύτερη ζωή, προστασία της υλικής βάσης για τη ζωή (του περιβάλλοντος), κοινωνική συνοχή, βιώσιμη ευημερία, απασχόληση και κοινωνική αλληλεγγύη.
Το 2013 είναι μια πολύ κρίσιμη χρονιά για την ολοκλήρωση του νομοθετικού έργου όσον αφορά τις ευρωπαϊκές πολιτικές για την περιφερειακή ανάπτυξη, τη σύγκλιση μεταξύ των περιφερειών και των κρατών στην Ευρώπη, την κοινωνική αλληλεγγύη και τη συνοχή, την προστασία του κλίματος, του περιβάλλοντος, την προώθηση της απασχόλησης, τη μεταρρύθμιση της οικονομίας ώστε να αντιμετωπιστεί η βαθιά κρίση.
Μέσα στο 2013 θα πρέπει να ολοκληρωθεί προς όφελος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και των ευρωπαίων πολιτών το πακέτο των κύριων ευρωπαϊκών πολιτικών, των Κανονισμών των Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων καθώς και του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (προϋπολογισμός) για την περίοδο 2014-2020.Βρισκόμαστε σε κρίσιμες διαπραγματεύσεις μεταξύ Κομισιόν, Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου (κυβερνήσεων) για αυτά τα θέματα και ιδιαίτερα για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Γεωργίας και Αγροτικής Πολιτικής, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας κι Αλιείας, τις πολιτικές που συνδέονται με αυτά αλλά και τον προϋπολογισμό.
Φυσικά, από την άλλη η Ευρώπη θα πρέπει να αντιμετωπίσει αποφασιστικά την πολλαπλή κρίση, που δεν είναι μόνο δημοσιονομική ή χρέους αλλά και κοινωνική, οικονομική, περιβαλλοντική, κλιματική, καθώς και κρίση πολιτική κι αξιών, μέσω βαθιών μεταρρυθμίσεων.
Η Ευρωζώνη είναι φανερό ότι έχει σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα. Δεν αρκεί ένα κοινό νόμισμα και “ελεύθερες αγορές” για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες μας. Η κρίση δείχνει ότι απαιτούνται θαρραλέα βήματα για μια οικονομική, κοινωνική και πολιτική ένωση της Ευρώπης. Να δημιουργηθεί μια πραγματική Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των Πολιτών. Διαφορετικά το κοινό νόμισμα αντί να είναι εργαλείο ένωσης της Ευρώπης θα καταγραφεί ως παράγοντας διχασμού.
Αν η Ευρώπη ήταν πράγματι μια ομοσπονδία, όπως ζητούσαν πολλοί αμέσως μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, τότε τα προβλήματα που θα αντιμετώπιζαν οι διάφορες περιοχές της θα επιλύονταν με πνεύμα υποστήριξης, αλληλεγγύης και αναδιανομής. Υπάρχει περίπτωση ένα κρατίδιο στη Γερμανία ή μια πολιτεία στις ΗΠΑ να απειλούνται με τιμωρία, εκδίωξη ή έστω έξοδο από το κοινό νόμισμα όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα; Φυσικά όχι. Η απουσία της αντίληψης ότι ζούμε στο κοινό σπίτι είναι η αιτία που στην Ευρωζώνη έγινε η λάθος συζήτηση. Πρέπει οι κυβερνήσεις - με την πίεση των κοινωνιών - να κινηθούν με θάρρος και έμπνευση προς μια ομοσπονδιακή κατεύθυνση. Ημίμετρα και εθνικοί εγωισμοί θα οδηγήσουν ολόκληρη την Ευρώπη σε κρίση. Στην ελληνική κοινωνία, δυστυχώς, δεν έχει γίνει μια παρόμοια συζήτηση για την ομοσπονδιακή προοπτική της Ευρώπης ούτε στα τέλη της δεκαετίας του 40, γιατί η χώρα βίωνε τότε τον εμφύλιο, ούτε όμως και σήμερα.
- Όσον αφορά τον τρόπο δράσεις των Οικολόγων Πρασίνων πανευρωπαϊκά αλλά κυρίαρχα ως Έλληνες Ευρωβουλευτές, προς ποια κατεύθυνση θα κινηθείτε αυτή την εξίσου δύσκολη χρονιά;
Νίκος Χρυσόγελος: Σε συνεργασία με τους Πράσινους στο Ευρωκοινοβούλιο, που έχουν εκφράσει από την αρχή της κρίσης την αλληλεγγύη τους προς την ελληνική κοινωνία με πολλούς τρόπους κι όχι μόνο στα λόγια, επιδιώκουμε να φέρουμε αλλαγές σε τρία επίπεδα:
-Η διέξοδος από την κρίση με ένα κοινωνικά δίκαιο και ισορροπημένο τρόπο. Να αλλάξει η σημερινή πολιτική που βασίζεται σε άγριες περικοπές και οριζόντια μέτρα, που στο τέλος δεν έχουν και αποτέλεσμα, και να υιοθετηθεί ένα εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς φορείς, τα πολιτικά κόμματα και τα περιφερειακά συμβούλια. Αυτό το σχέδιο πρέπει να επιτυγχάνει την δημοσιονομική εξυγίανση με τρόπο που είναι κοινωνικά δίκαιος, αναζωογονεί και στρέφει την οικονομία προς πράσινη-οικολογική κατεύθυνση, δημιουργεί θέσεις εργασίας για να αντιμετωπιστεί η ανεργία και ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή. Σε αυτή την κατεύθυνση έχω υποβάλλει πολλές ερωτήσεις στην Κομισιόν, οργανώνουμε εκδηλώσεις, παρεμβαίνω στην Ολομέλεια, στέλνουμε επιστολές με το προεδρείο της Ομάδας, οργανώνουμε ημερίδες και εκδηλώσεις, ενημερώνουμε τους συναδέλφους, έχουμε επεξεργαστεί 7 βασικούς άξονες μεταρρυθμίσεων για διέξοδο της χώρας από την κρίση. Απαίτησή μας είναι να προσαρμοστούν όλοι οι όροι του Μνημονίου και οι εφαρμοζόμενες πολιτικές στις ευρωπαϊκές αξίες και πολιτικές, ιδιαίτερα σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος, τα δικαιώματα, την κοινωνική συνοχή, το διάλογο, τη δημοκρατία και τη συμμετοχή των κοινωνικών φορέων στη λήψη των αποφάσεων, στην αντιμετώπιση της διαφθοράς, της φορο-απάτης και της φορο-αποφυγής. Αυτός είναι ένας πολύ βασικός άξονας της δουλειάς μου στο Ευρωκοινοβούλιο μέχρι το τέλος της θητείας μου, τον Μάιο 2014. Κριτική που συνοδεύεται πάντα από εναλλακτικές λύσεις προς όφελος της χώρας και των πολιτών. Ελπίζω το 2013 όλοι οι φορείς να αντιληφθούν ότι χρειάζεται μέσα από ουσιαστικό και αποτελεσματικό διάλογο να διαμορφώσουμε και να εφαρμόσουμε ένα δικό μας εναλλακτικό σχέδιο διεξόδου από την κρίση, που θα έχει και την αλληλεγγύη και στήριξη των ευρωπαϊκών κοινωνιών.
-Η απασχόληση και η μεταρρύθμιση της οικονομίας, η στροφή της προς κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνες διαδικασίες, η αναζωογόνησή της μέσα από την κοινωνική και περιβαλλοντική επιχειρηματικότητα, η ενδυνάμωση και στήριξη των κοινωνικών επιχειρήσεων, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της τοπικής οικονομίας. Η δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας. Το 2012 διοργάνωσα ή συμμετείχα σε πολλές εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες, που μπορεί να δει κάποιος στην ιστοσελίδα μου www.chrysogelos.grπου αφορούσαν θέματα οικονομίας κι απασχόλησης. To 2013 έχουμε σχεδιάσει και ξεκινήσει ήδη να πραγματοποιούμε πολλές δράσεις στην κατεύθυνση αυτή: οργανώνουμε εκδηλώσεις, δημιουργούμε μια ιστοσελίδα με θέμα “νέοι κι απασχόληση”, θα στέλνουμε κάθε μήνα ένα ηλεκτρονικό περιοδικό με πληροφορίες για πολιτικές και καλές πρακτικές για απασχόληση των νέων, δίνουμε έμφαση στην ενίσχυση των επενδύσεων και των πρωτοβουλιών στην τοπική οικονομία, στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μέσα από συνεταιρισμούς. Θα συνεχίσουμε την εκπαίδευση, πληροφόρηση ενδιαφερομένων και τη δημιουργία δικτύων συνεργασίας για κοινωνικές επιχειρήσεις. Ήδη ολοκληρώνεται σχετική βιντεοταινία, βγάζουμε βιβλίο, οργανώνουμε σεμινάρια και εκδηλώσεις, δημιουργούμε μια ιστοσελίδα για την κοινωνική οικονομία χρηστικό εργαλείο για όσους αναζητούν ένα νέο μοντέλο οικονομίας αλλά και λύσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ενισχύουμε (και με το μισό του μισθού μου) κοινωνικές δραστηριότητες στη λογική ενός άτυπου Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Συνεργαζόμαστε με πανεπιστήμια, φορείς από όλη την Ευρώπη, εργατικά κέντρα, ειδικούς, εκπροσώπους ευρωπαϊκών δικτύων κοινωνικών και συνεταιριστικών επιχειρήσεων για μεταφορά τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών.
Θέλουμε το 2013 να είναι για την Ελλάδα το έτος σταθμός, για την άνθιση και το ρίζωμα εκατοντάδων κοινωνικών επιχειρήσεων σε όλη τη χώρα. Μια χρονιά καλύτερη για χιλιάδες ανέργους και νέους ανθρώπους, που θα αναλάβουν πρωτοβουλίες για βιώσιμες θέσεις εργασίας. Εμείς θα είμαστε δίπλα τους και θα στηρίζουμε με όλες μας τις δυνάμεις αυτή την κοινωνική δημιουργικότητα που έχει ξεκινήσει μέσα από την κοινωνία, που εκφράζει μια Ελλάδα που ανθίζει μέσα από το γκρίζο τοπίο και είναι το καλύτερο φάρμακο αλλά και εναλλακτική λύση απέναντι στις σημερινές ανόητες κι αναποτελεσματικές πολιτικές.
Τον Απρίλιο θα παρουσιάσουμε δημόσια, μετά από μια συστηματική δουλειά που κάνουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και διάλογο με επαγγελματικούς και κοινωνικούς φορείς στην Ελλάδα και με την υποστήριξη και των άλλων πράσινων ευρωβουλευτών ένα συγκροτημένο σχέδιο, μια εναλλακτική πρόταση για την οικονομία και την απασχόληση, με έμφαση σε 7 τομείς: αγροτική πολιτική, μεταφορές, ενέργεια, βιομηχανία – ναυπηγεία, περιβάλλον, κοινωνική οικονομία, νέοι. Επίσης, μια σειρά ημερίδων που θα γίνουν στο Ευρωκοινοβούλιο αλλά και στις διάφορες περιοχές της χώρας θα δώσουν τη δυνατότητα ενός ουσιαστικού διαλόγου κι ενημέρωσης για τις τεράστιες δυνατότητες που έχουμε ως κοινωνία σε νέους πράσινους και κοινωνικούς τομείς αλλά δεν εκμεταλλευόμαστε για να βγούμε από την κρίση.
-Μεταρρυθμίσεις στο μοντέλο λειτουργίας των θεσμών αλλά και της διοίκησης ώστε να υποστηρίζουν τον πολίτη και το δημόσιο συμφέρον, ενίσχυση της συμμετοχικής δημοκρατίας ώστε οι πολίτες να έχουν λόγο για τις αποφάσεις που τους αφορούν, εξυγίανση του πολιτικού συστήματος, ώστε πολιτική να σημαίνει επίλυση των προβλημάτων γιατί σήμερα στη συνείδηση των πολιτών ταυτίζεται με τη δημιουργία προβλημάτων και φαινόμενα αδιαφάνειας, πελατειακών σχέσεων και διαφθοράς.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι προκλήσεις του 2013 για τους πράσινους είναι:
-Η τραπεζική ένωση, η δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού ελέγχου των τραπεζών ώστε να μην πληρώνει συνεχώς η κοινωνία τις λάθος ή ανεύθυνες επιλογές, να διασφαλιστεί ότι τα τραπεζικά προϊόντα δεν είναι επικίνδυνα καθώς και να διασφαλίζονται οι καταθέσεις των πολιτών σε περίπτωση αποτυχίας μιας τράπεζας.
-Η δημοσιονομική ένωση και η σταδιακή εξυγίανση των δημοσιονομικών σε ευρωπαϊκό, εθνικό (κράτη), περιφερειακό (περιφέρειες) και τοπικό (δήμοι) επίπεδο όχι όμως με επιβολή σκληρών περιοριστικών πολιτικών και άδικης λιτότητας, αλλά μέσω ισορροπημένων μεταρρυθμίσεων, αναδιανομής, αποτελεσματικής χρήσης των ευρωπαϊκών και εθνικών – τοπικών πόρων. Μέρος μιας τέτοια στρατηγικής θα πρέπει να είναι και η αμοιβαιοποίηση τμήματος του χρέους (κοινή ευθύνη δηλαδή όλης της Ευρωζώνης ώστε να μειωθεί το χρέος), η εξασφάλιση χαμηλών επιτοκίων δανεισμού, η απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από μηχανισμούς χρηματοδότησης που δεν μεταφέρουν το τραπεζικό βάρος στο δημόσιο.
-Η φορολογική ένωση, δηλαδή η αντιμετώπιση της φορο-απάτης και φορο-αποφυγής, των φορολογικών παραδείσων και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος που αφαιρούν από τα δημόσια έσοδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο από 1 τρισεκατομμύρια Ευρώ. Η Ευρώπη χρειάζεται, επίσης, κοινούς κανόνες για ένα φορολογικό σύστημα δίκαιο, προσανατολισμένο στη στήριξη της κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνης οικονομίας και επενδυτικής πολιτικής, της απασχόλησης ιδιαίτερα των νέων και της ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής, των πράσινων – κοινωνικών μεταρρυθμίσεων και καινοτομιών. Βάση ενός τέτοιου συστήματος θα μπορούσε να είναι η μείωση της φορολογίας που επιβαρύνει την εργασία και η υψηλή φορολόγηση της αντικοινωνικής κι αντι-περιβαλλοντικής συμπεριφοράς. Για παράδειγμα φορολόγηση της παραγωγής αποβλήτων, της σπατάλης ενέργειας, των επικίνδυνων οικονομικών προϊόντων, των βραχυπρόθεσμων χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, της κινητής κι ακίνητης περιουσίας από ένα ποσό και πάνω (στη Γερμανία συζητάνε την υιοθέτηση του φόρου για συνολική ατομική περιουσία από 500.000 ευρώ και πάνω). Τα ελληνικά κόμματα δεν φαίνεται να ασχολούνται με το ουσιαστικό θέμα, δηλαδή πως θα μπορούσαν να ελέγξουν με ουσιαστικό τρόπο τα αδήλωτα εισοδήματα, την γκρίζα περιουσία, την περιουσία που αποκτήθηκε με παράνομο τρόπο ή ως αποτέλεσμα της παραοικονομίας. Συζητάνε για τη διαδικασία στο πλαίσιο πάντα μικροκομματικών αντιλήψεων, ενώ δεν αξιοποιούν τις δυνατότητες που προσφέρει τόσο η Ευρωπαϊκή νομοθεσία (κάθε κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει σε διμερές επίπεδο πληροφορίες για καταθέσεις πολιτών του σε τράπεζες άλλου κράτους μέλους). Επίσης, θα μπορούσε η Τράπεζα της Ελλάδας, αν υπήρχε πολιτική βούληση και σχεδιασμός, μέσα σε έξι μήνες να έχει συγκεντρώσει στοιχεία για όλα τα ποσά που εξήχθησαν από τη χώρα από το 1974 έως το 2012, κάτι που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από τις φορολογικές αρχές για να διαπιστωθούν τυχόν εισοδήματα που προέρχονται από φοροαπάτη ή φοροδιαφυγή. Έτσι η λίστα Λαγκάρντ δεν θα είχε και μεγάλη σημασία, αφού αφορά μόνο δυο χιλιάδες πολίτες που έχουν καταθέσεις σε μια συγκριμένη τράπεζα και είναι σταγόνα στον ωκεανό σε σχέση με τα 220 δις ευρώ ελλήνων καταθετών που βρίσκονται σε ελβετικές τράπεζες. Δεν σημαίνει φυσικά ότι όλα αυτά τα χρήματα είναι προϊόν παρανομίας ή φοροδιαφυγής, αλλά σίγουρα ο έλεγχος της προέλευσης τους θα μπορούσε να αποφέρει στα δημόσια ταμεία από 6-45 δις ευρώ, σύμφωνα με σχετικές μελέτες.
-Η οικονομική ένωση, δηλαδή η μεταρρύθμιση του σημερινού μοντέλου ανεξέλεγκτης αγοράς και του μοντέλου ανάπτυξης της Ευρώπης που είναι γερασμένο, προσθέτει ανυπόφορο κοινωνικό και περιβαλλοντικό χρέος, απειλεί τη βιωσιμότητα του πλανήτη και των κοινωνιών, πριονίζει (με την ρύπανση, την λογική τζόγου, τον κυνισμό) το κλαδί πάνω στο οποίο καθόμαστε, στρέφεται συχνά εναντίον της κοινωνίας στη λογική επιδίωξης λίγοι μεγαλύτερου βραχυπρόθεσμου κέρδους. Χρειαζόμαστε μια πιο υπεύθυνη (περιβαλλοντικά – κοινωνικά) οικονομία, περισσότερη δημοκρατία και διαφάνεια στη λήψη των αποφάσεων, με αποτελεσματική χρήση των πρώτων υλών και της ενέργειας, με επανένταξη στην παραγωγική διαδικασία και επανάχρηση των πρώτων υλών. Χρειαζόμαστε μια πράσινη – οικολογική επανάσταση στη γεωργία ενόψει της αναθεώρησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής , μια πράσινη επανάσταση στην ενέργεια για να απεξαρτηθούμε από τα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, πυρηνικά, φυσικό αέριο, λιγνίτη – κάρβουνο). Το μέλλον της βιομηχανίας θα πρέπει να είναι η πράσινη στροφή της σε επίπεδο απόκτησης των πρώτων υλών, παραγωγής και επανένταξης των προϊόντων και των πρώτων υλών μετά τη χρήση τους στην οικονομία (αντί να έχουμε απόβλητα όπως σήμερα).
-Η κοινωνική ένωση της Ευρώπης, η διαμόρφωση ενός νέου ευρωπαϊκού κοινωνικού πρότυπου, που δεν θα αφήνει κανέναν πολίτη στο περιθώριο και στα όρια επιβίωσης, στην μακροχρόνια ανεργίας, χωρίς πρόσβαση στις υπηρεσίες πρόληψης των ασθενειών και πρόσβασης στα συστήματα φροντίδας της υγείας. Μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική που θα ενισχύει την κοινωνική συνοχή και θα στηρίζει τις μεταρρυθμίσεις (όχι τη διάλυση) των κοινωνικών πολιτικών ώστε πράγματι να εξυπηρετούν τις ανάγκες των πολιτών και όχι απλώς της γραφειοκρατίας και ισχυρών εμπορικών – οικονομικών συμφερόντων. Χρειάζεται να αξιοποιήσουμε την γνώση και τις καλές πρακτικές που υπάρχουν σε διάφορες χώρες για να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων πόρων για κοινωνικές πολιτικές με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, καλύτερες επενδύσεις στην υγεία και την κοινωνική πολιτική, όχι μείωση των δαπανών οριζόντια ενώ γίνεται σπατάλη πόρων σε ακατάλληλες κι αναποτελεσματικές πολιτικές.
- Ειδικότερα, πολιτικά, τι αναμένεται να φέρει το 2013. Βλέπουμε πολύ συχνές εμφανίσεις σας στην ελληνική Περιφέρεια. Θα πυκνώσουν ενδεχομένως καθώς θα πλησιάζουμε πιο κοντά στις Ευρωεκλογές του 2014;
Νίκος Χρυσόγελος: Τα σημερινά κόμματα αδυνατούν να διαμορφώσουν ένα δίκαιο και ισορροπημένο σχέδιο διεξόδου από την κρίση και αυτό κάνει τη διάσωση της χώρας πολύ δύσκολη και σε κάθε περίπτωση το οικονομικό και κοινωνικό κόστος των εφαρμοζόμενων πολιτικών δυσβάστακτο για τους πολίτες. Κι όμως υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Έστω και σήμερα θα έπρεπε να υπάρξει ένας σοβαρός πολιτικός διάλογος όχι μόνο μεταξύ των πολιτικών κομμάτων αλλά και μέσα στα Περιφερειακά Συμβούλια. Σε αυτό τον ουσιαστικό διάλογο πρέπει να συμμετάσχουν οι επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς. Μέσα από αυτή τη διαδικασία θα μπορούσε να διαμορφωθεί πρώτα σε κάθε περιφέρεια και μετά σε εθνικό επίπεδο ένα συνεκτικό σχέδιο αντιμετώπισης των δημοσιονομικών προβλημάτων αλλά και μεταρρύθμισης της οικονομίας ώστε να αναζωογονηθεί, στροφής της σε καινοτόμες κοινωνικά και περιβαλλοντικά κατευθύνσεις, δημιουργίας θέσεων εργασίας και κοινωνικής συνοχής. Αυτό είναι το πιο σημαντικό ζητούμενο για το 2013 και προσωπικά αλλά και ως πράσινοι προσπαθούμε να συμβάλλουμε σε αυτή τη λογική, τόσο με τις περιοδείες μου σε διάφορες περιοχές της χώρας όσο και με την κατάθεση μιας εναλλακτικής πρότασης για την οικονομία, την οποία δουλεύω με τους συνεργάτες μου σε συνεχή διάλογο με επαγγελματικούς και κοινωνικούς φορείς αλλά και με τη στήριξη πράσινων ευρωβουλευτών και επιστημονικών ομάδων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η πρόταση θα δοθεί αρχές Φεβρουαρίου εκ νέου σε ελληνικούς φορείς για παρατηρήσεις και σχολιασμό και η τελική της μορφή θα παρουσιαστεί δημόσια τον Απρίλιο 2013 για να συμβάλει στον εθνικό διάλογο που ζητάμε να ξεκινήσει.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό μέσα στο 2013 να ξεκινήσει τόσο πανευρωπαϊκά όσο και στη χώρα μας μια ουσιαστική πολιτική συζήτηση ενόψει των ευρωεκλογών του Μαΐου 2014 για το ποια Ευρώπη θέλουμε και το πώς θα φτάσουμε εκεί. Να καταλάβουν κατ΄ αρχάς οι πολίτες ότι πρέπει να υπάρξει μεγάλη συμμετοχή των πολιτών στις Ευρωεκλογές με κεντρικό μήνυμα μια νέα Ευρωπαϊκή Συνθήκη που θα διαμορφωθεί από κοινού από το Ευρωκοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια, με συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Η αποχή από τις Ευρωεκλογές αποδυναμώνει τον μόνο ευρωπαϊκό θεσμό που είναι εκλεγμένος και στον ένα ή στον άλλο βαθμό επιδιώκει να είναι κοντά στις κοινωνίες και τους πολίτες. Η αποδυνάμωση του ευρωκοινοβουλίου μέσω της αποχής ή της εκλογής αντιευρωπαϊκών ή ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων θα ήταν αυτο-τιμωρία των κοινωνιών, όχι καταδίκη των δυνάμεων που ευθύνονται για τη σημερινή κρίση. Αν η λύση στα προβλήματά μας είναι περισσότερη Ευρώπη, περισσότερη Ευρώπη της αλληλεγγύης, της κοινωνικής συνοχής, της οικολογίας και της συμμετοχικής δημοκρατίας, πρέπει από σήμερα κάθε πολίτης που σκέφτεται με αυτό τον τρόπο να κινητοποιηθεί, να μιλήσει με τους φίλους και τις φίλες του, να συμμετάσχει ενεργά για να αλλάξει τα κόμματα αλλά κυρίως να συμμετάσχει σε ή να στηρίξει τα κόμματα που εκφράζουν αυτές τις πολιτικές. Η μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών στις ευρωεκλογές και η ενίσχυση των πολιτικών δυνάμεων που θέλουν και μπορούν να δώσουν ώθηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση θα βάλει φραγμό σε εκείνες τις κυβερνήσεις κι εκείνες τις πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις που επιδιώκουν είτε στασιμότητα είτε και επιστροφή στους εθνικούς εγωισμούς και την απομόνωση, αυτές τις συνθήκες δηλαδή που οδήγησαν στις αντιπαραθέσεις και πολεμικές συγκρούσεις του προηγούμενου αιώνα. Δεν θα υπάρξει αλλαγή στην Ευρώπη αν οι Πράσινοι δεν ενισχύσουν την παρουσίας τους στο Ευρωκοινοβούλιο ώστε να μπορέσουν μαζί με άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις να δώσουν ώθηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Δεν θα υπάρξει πραγματική αλλαγή στην Ελλάδα αν δεν εκπροσωπηθεί με ισχυρή εκλογική δύναμη στο ελληνικό κοινοβούλιο ένα πολιτικό κόμμα που θα ασκεί κριτική σε όσα οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία αλλά παράλληλα θα καταθέτει τεκμηριωμένα προτάσεις για λύσεις των προβλημάτων, θα προωθεί τον ουσιαστικό διάλογο και θα αναλαμβάνει δημιουργικές πρωτοβουλίες για τις βαθιές αλλαγές που απαιτούνται στο πολιτικό σύστημα, στο αναπτυξιακό μοντέλο, στην κοινωνική οργάνωση, στις αξίες των πολιτών. Οι Πράσινοι θα μπορούσαμε να παίξουμε αυτόν τον ρόλο αλλά πρέπει να αλλάξουμε κι εμείς. Έχουμε κι εμείς ιστορική ευθύνη. Δεν θα υπάρξει ουσιαστική διέξοδος από την κρίση αν δεν μετατραπούν οι Οικολόγοι Πράσινοι σε ένα ανοικτό, μαζικό, δημοκρατικό κόμμα που εκφράζει εκλογικά το 10-15% της ελληνικής κοινωνίας (και πολιτικά πολύ μεγαλύτερο κομμάτι της). Συνειδητοποιώντας το αυτό, οι συμμετέχοντες στο συνέδριο μας που έγινε πρόσφατα στη Λαμία πήραν, με μεγάλη πλειοψηφία, μια ιστορική απόφαση: να προσκαλέσουν τους ενεργούς πολίτες να συμμετάσχουν σε έναν ουσιαστικό διάλογο που θα οδηγήσει στην συνδιαμόρφωση των Οικολόγων Πράσινων του μέλλοντος, στην ουσιαστική επανεκκίνηση των Οικολόγων Πράσινων, μέσα από ένα ανοικτό συνέδριο στα τέλη Ιουνίου 2013.
- Σε επίπεδο Στερεάς Ελλάδας, οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουν αναπτύξει επιμέρους έντονη δράση και εσείς ο ίδιος έχετε πολλές επισκεφθεί την Περιφέρειά μας, με πιο πρόσφατη τη συμμετοχή σας το 2ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Επιχειρηματικότητα και την Ανάπτυξη στην πόλη της Λιβαδειάς. Βλέπουμε ένα έντονο ενδιαφέρον για την περιοχή μας που δεν αποκλείεται να μεταφραστεί και σε εθνικό πολιτικό επίπεδο, δηλαδή με στόχο την ανάδειξη πολιτικών προσώπων από την Στερεά στο ελληνικό και ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
Νίκος Χρυσόγελος: Η δουλειά που κάνουμε στο Ευρωκοινοβούλιο είναι πολύ σημαντική αλλά θα ήταν μισή αν δεν υπήρχε συνεχής επικοινωνία με τις τοπικές κοινωνίες, αλληλοτροφοδότηση. Είναι επιλογή μου, παρά τον μεγάλο φόρτο εργασίας που συνεπάγεται η θέση του ευρωβουλευτή, να είμαι συνεχώς στην ελληνική περιφέρεια. Χρειάζεται η ελληνική περιφέρεια την πληροφόρηση και γνώση που κατακτιέται σε ευρωπαϊκό επίπεδο κι από την άλλη επιδιώκω να μεταφέρω τις προτάσεις αλλά και τα προβλήματα της ελληνικής περιφέρειας στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν είναι μόνο οι ερωτήσεις, οι παρεμβάσεις και οι τροπολογίες σε εκθέσεις, η παρέμβαση ή και η σύνταξη εκθέσεων για σοβαρά θέματα (πχ Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας κι Αλιείας, Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης, εκθέσεις για νερά, Πολιτικές Συνοχής και Κανονισμός Ταμείου Συνοχής κα) στα οποία έχω παρέμβει με σημαντικά αποτελέσματα. Είναι και η άμεση συζήτηση με την αυτοδιοίκηση, τους επαγγελματικούς και κοινωνικούς φορείς στην περιφέρεια, με τους ενεργούς πολίτες που με ενδιαφέρουν. Από εκεί θα ξεπηδήσει η αναγέννηση της χώρας νομίζω.
Σίγουρα η περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας έχει και πολλές ευκαιρίες και προκλήσεις και πολλά προβλήματα, Πολύ πριν από την εμπλοκή μου στην πολιτική η περιοχή αυτή ήταν στις προτεραιότητές μου. Έχω δουλέψει πολύ και προσωπικά αλλά και μέσα από περιβαλλοντικές οργανώσεις για να διαμορφωθεί ένα μοντέλο βιωσιμότητας για την περιοχή που διαθέτει σημαντικό πλούτο (βουνά, θάλασσες, ακτές, έδαφος) που έχουν πολλές φορές κακοποιηθεί αλλά και διαθέτει την υλική βάση για να ξεφύγει από το μοντέλο μιας ανάπτυξης που προσθέτει περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος και να αποτελέσει το μοντέλο μιας πράσινης οικονομίας προς όφελος των τοπικών κοινωνιών και του περιβάλλοντος. Είναι ευτύχημα ότι στην περιοχή δραστηριοποιούνται σήμερα σημαντικά και αξιόλογα στελέχη των Οικολόγων Πράσινων – θα έλεγα προσωπικά από τα πιο αξιόλογα πανελλαδικά - αλλά και ενεργοί πολίτες γενικότερα που θυσιάζουν χρόνο και ενέργεια προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος. Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα σε Ασωπό, Οινόφυτα και στην Εύβοια, να μετατραπεί ο Βόρειος Ευβοϊκός σε μια θαλάσσιο προστατευόμενη περιοχή προς όφελος των ψαράδων, των παράκτιων κοινωνιών και των νέων. Για να σωθούν τα βουνά και να ακολουθήσουν το δρόμο μιας ήπιας, οικολογικής ανάπτυξης, να αντιμετωπιστεί η βιομηχανική ρύπανση αλλά να μεταστραφεί η βιομηχανική δραστηριότητα σε πράσινη. Για να αναζωογονηθεί η γεωργία στο πλαίσιο μιας “πράσινης / οικολογικής” ανάπτυξης της υπαίθρου9αξιοποιώντας στοχευμένα πόρους και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Γεωργίας κι Αγροτικής Ανάπτυξης), ώστε να επιστρέψουν και να ασχοληθούν με καινοτόμες πράσινες δραστηριότητες νέοι από την περιοχή. Θέλουμε να υπάρξουν πολλοί περισσότεροι ενεργοί πολίτες και περισσότερα αξιόλογα στελέχη των Οικολόγων Πράσινων, στην Στερεά Ελλάδα, σε κάθε πόλη και χωριό της Θα δώσουμε μεγάλη έμφαση στην προσπάθεια να συμμετάσχουν πολύ περισσότεροι πολίτες στους Οικολόγους Πράσινους από την Στερεά Ελλάδα στο πλαίσιο της επανεκκίνησης, της νέας μας αρχής. Μια πρώτη ευκαιρία επικοινωνίας θα είναι η παρουσία μου στην περιοχή (Λαμία, Χαλκίδα) στις 11 και 12 Φεβρουαρίου, τόσο για να συμμετάσχω στο περιφερειακό συνέδριο που οργανώνει το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα όσο και για να κάνουμε κάποιες πρώτες συζητήσεις με ενεργούς πολίτες στο πλαίσιο της πρόσκλησης για επανεκκίνηση των Οικολόγων Πράσινων. Η αύξηση του ποσοστού μας στις ευρωεκλογές του 2014 και η είσοδος μας στην ελληνική βουλή όταν διεξαχθούν οι εθνικές εκλογές αλλά και η ενίσχυση της παρουσίας μας στις περιφερειακές εκλογές είμαι σίγουρος ότι θα έχει ως αποτέλεσμα μια μεγαλύτερη εκπροσώπηση των Οικολόγων Πράσινων της Στερεάς Ελλάδας στους σημαντικούς αυτούς θεσμούς.
- Πολλές από τις παρεμβάσεις σας ως Οικολόγοι Πράσινοι – πχ. η επίσημη τοποθέτησή σας με ενστάσεις για το αγροτουριστικό resortμε την επωνυμία «Atalantis Hills» - έχουν και επιχειρηματικές παραμέτρους. Η επικριτική σε ένα βαθμό τοποθέτησή σας είστε βέβαιος πως αντανακλά και τις απόψεις των τοπικών κοινωνικών δεδομένου πως πρόκειται για μιας ήπιας μορφής επένδυση;
Νίκος Χρυσόγελος: Δεν είμαστε μια πολιτική δύναμη που αρκείται να λέει όχι σε οτιδήποτε γίνεται αναπαράγοντας και συντηρώντας ένα στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης που μας οδήγησε στη χρεοκοπία σε όλα τα επίπεδα. Ούτε φυσικά έχουν σχέση με την πραγματικότητα ανοησίες του τύπου οι οικολόγοι αφήνουν φίδια ή δεν ξέρω τι άλλα μπορεί να φαντάζεται ένας άνθρωπος που δεν θέλει να βάλει το μυαλό του να δουλέψει για να καταλάβει ότι τέτοιες ανοησίες δεν έχουν πραγματικά βάση. Αντιθέτως, είμαστε ένας πολιτικός χώρος που επιδιώκουμε να αναπτυχθεί τόσο οι κοινωνική επιχειρηματικότητα και η τοπική οικονομία όσο και οι επενδύσεις ιδιαίτερα μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αρκεί αυτό να γίνεται στη βάση της νομιμότητας, των περιβαλλοντικών και κοινωνικών κανόνων που υποχρεούται να εφαρμόζει η χώρα. Προτεραιότητά μας είναι βέβαια η ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών από τοπικές δυνάμεις ώστε να επωφελείται η τοπική οικονομία. Κατ΄ αρχάς το συγκεκριμένο σχέδιο που επιδιώκεται να πραγματοποιηθεί στις πλαγιές του όρους Χλωμού στον Έξαρχο Αταλάντης, περιλαμβάνει τρία(3) γήπεδα γκολφ, τρεις(3) μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και πέντε χιλιάδες (5.000) παραθεριστικές κατοικίες, δεν είναι ένα μικρό, ήπιο έργο αλλά ένα έργο μαμούθ. Γιατί πρέπει να έρθει μια μεγάλη εταιρία για να “καλλιεργεί και τυποποιεί βότανα”, δεν μπορεί να το κάνει αυτό μια ομάδα νέων ανέργων και όχι μόνο, που θα απασχοληθεί σε έναν τομέα που δεν απαιτεί ούτε τεράστια κεφάλαια ούτε υψηλή τεχνολογία; Γιατί θα πρέπει να κλείσουμε τα μάτια στις εκθέσεις των δημόσιων υπηρεσιών που θεωρούν την έκταση δασική ή έστω ότι πρέπει πρώτα να λυθεί το θέμα του δασικού χαρακτήρα της με νόμιμο τρόπο πριν γίνει οτιδήποτε στην περιοχή; Γιατί θα πρέπει να αδιαφορούμε απέναντι σε ενέργειες που δεν βασίζονται στη νομιμότητα; Δεν είμαστε σύμφωνοι ότι στο όνομα της κρίσης πρέπει να επιστρέψουμε σε αντιλήψεις περασμένων εποχών που τελικά μας οδήγησαν στην σημερινή βαθιά κρίση και χρεοκοπία σε αξιακό, περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.
- Ρωτώ, επειδή φαίνεται ως στοχοποιημένες αυτές οι τοποθετήσεις σας, αφού δεν έχουμε δει παρόμοιες ανακοινώσεις για άλλα ανοικτά και πολύ πιο άμεσα οικολογικά ζητήματα, όπως η περίπτωση του Ασωπού στη Βοιωτία, κ.α. Θέλω το σχόλιο σας…
Νίκος Χρυσόγελος: Εδώ νομίζω ότι κάνετε μεγάλο λάθος. Έχουμε σταθεί στο πλευρό κατοίκων και πρωτοβουλιών πολιτών για τα μεγάλα προβλήματα της περιοχής, μερικές φορές με σημαντικό κόστος για μας. Ιδιαίτερα το θέμα της ρύπανσης του Ασωπού, τηςΜεσσαπίας, του Β. Ευβοϊκούείναι από τα θέματα που έχουμε αναδείξει σε πολλά επίπεδα. Να σας θυμίσω τις συνεχείς παρεμβάσεις μας για τα θέματα ακόμα και πριν μπούμε στο Ευρωκοινοβούλιο, για παράδειγμα συνεργαστήκαμε με τους ενεργούς πολίτες για να φέρουμε την άνοιξη του 2009 το θέμα μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο. Και θα συνεχίσουμε με νέες πρωτοβουλίες σύντομα, γιατί για μας η ενασχόληση με αυτά τα θέματα δεν είναι θέμα επικαιρότητας αλλά υποχρέωσης μέχρι να βρεθούν και να εφαρμοστούν λύσεις που θα βελτιώσουν και την ποιότητα ζωής των πολιτών και το περιβάλλον. Αντιθέτως, μεγάλη είναι η ευθύνη των κυβερνώντων σε κάθε επίπεδο και των πολιτικών κομμάτων που δεν εφαρμόζουν πράγματα που κατά εποχές εξαγγέλλουν, γιατί δεν είναι στις επιλογές τους πραγματικά αλλά κάποια στιγμή αν κινητοποιούνται αυτό είναι αποτέλεσμα της πίεσης που τους ασκείται από τους πολίτες αλλά πολύ σύντομα ξεχνούν τις υποχρεώσεις και δεσμεύσεις τους.
- Τέλος, πως βλέπετε εσείς την … ανάπτυξη και την επόμενη καλύτερη μέρα για την Ελλάδα και των νεότερων γενιών της ;
Νίκος Χρυσόγελος: Για να αντιμετωπίσουμε την κρίση χρειάζεται μια νέα στρατηγική για την οικονομία και την απασχόληση, όχι επιστροφή στο παρελθόν. Δεν μπορούμε ως κοινωνία να παραχωρήσουμε τα πάντα για να γίνουν στη χώρα μας 10-15 νέες γιγαντιαίες τουριστικές μονάδες, όπως γίνεται με τη μεταφορά των αποφάσεων σε μια υπηρεσία του ΕΟΤ με διαδικασίες φαστ τρακ, παρακάμπτοντας την περιβαλλοντική νομοθεσία αλλά και την γνώμη που πρέπει να έχουν οι τοπικές υπηρεσίες για την υλοποίηση ή όχι αλλά και για τον τρόπο υλοποίησης μιας επενδύσεις που επηρεάζει σημαντικά τη ζωή και το μέλλον μιας περιοχής. Είναι λάθος να προωθούνται επενδύσεις που είχαν κολλήσει για λόγους παραβίασης της νομοθεσίας ή να επιδιώκεται να εγκατασταθούν στην Ελλάδα νέες μεγάλες τουριστικές επενδύσεις που θα πάρουν κι αυτές άλλο ένα κομμάτι της πίτας του μαζικού τουρισμού, ιδιαίτερα στο πλαίσιο του μοντέλου allinclusive. Προτείνουμε ένα άλλο σχέδιο για την οικονομία που έχει ως βάση ουσιαστικές καινοτόμες και πράσινες / οικολογικές αλλαγές στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, των κατασκευών, του τουρισμού, της γεωργίας – κτηνοτροφίας, της βαριάς βιομηχανίας. Προτείνουμε ένα σχέδιο ώστε να προωθηθούν χιλιάδες νέες επενδύσεις (περιλαμβανομένων μικρών οικο- και αγροτουριστικών μονάδων αλλά όχι γιγαντιαίων επιχειρήσεων δήθεν αγροτουρισμού) σε τοπικό επίπεδο από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, νέους, κοινωνικές επιχειρήσεις που θα αναζωογονήσουν την οικονομία και την απασχόληση, θα μεταστρέψουν την οικονομία από την κατανάλωση στην ποιοτική, πράσινη παραγωγή, θα ενδυναμώσουν τις κοινωνικές υπηρεσίες, θα καινοτομήσουν. Σε κάθε περιοχή πρέπει να βοηθήσουμε να κινητοποιηθούν δημιουργικές δυνάμεις που θα φέρουν και ένα άλλο πνεύμα στην οικονομία, που θα αναδείξουν τον φυσικό πλούτο της, θα τον διαχειριστούν με βιώσιμο τρόπο προσφέροντας σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης υπεύθυνων οικονομικών δραστηριοτήτων σε πράσινη όμως κατεύθυνση.
_______________
Η συνέντευξη παραχωρήθηκε στον Λ. Ρόδη και δημοσιεύτηκε στην Εβδομαδιαία Εφημερίδα της Κεντρικής Ελλάδας
«ΕΝ ΔΕΛΦΟΙΣ».
