Η συνέντευξη αυτή δημοσιεύθηκε στο τεύχος 24, του ηλεκτρονικού περιοδικού του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, http://medsos.gr/medsos/Ερώτηση: Ως Περιφερειακός Σύμβουλος Nοτίου Aιγαίου τον τελευταίο χρόνο προσπαθήσατε να φέρετε ένα νέο «οικολογικό άνεμο», όπως χαρακτηριστικά αποκαλείται ο σύνδυασμός σας, στα νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων ανεβάζοντας ψηλά στην ατζέντα το ζήτημα της ανάγκης αλληλεγγύης, συσπείρωσης, κοινής δράσης, συνεκτικότητας και διασύνδεσης των συχνά απομονωμένων νησιωτικών περιοχών τόσο μεταξύ τους, όσο και με την υπόλοιπη Ελλάδα aλλά και της ανάδειξης της προστασίας και διαχείρισης φυσικού και πολιτισμικού πλούτου των νησιών ως τη βάση για την ευημερία, την απασχόληση και την οικονομία της περιοχής. Πείτε μας καταρχάς πόσο ώριμες θεωρείτε τις συνθήκες για την επιτυχία του συγκεκριμένου εγχειρήματος;
Νίκος Χρυσόγελος: Είναι γεγονός ότι επέλεξα να συμμετέχω στις περιφερειακές εκλογές στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου όχι μόνο γιατί κατάγομαι από ένα νησί ή γιατί τα νησιά και η θάλασσα έχουν επηρεάσει καθοριστικά την προσωπικότητα και τις αξίες‐επιλογές στη ζωή μου αλλά και γιατί πιστεύω ότι οι νησιωτικές κοινωνίες, ιδιαίτερα στο Νότιο Αιγαίο, είναι πολύ πιο κοντά σε προτάσεις όπως οικολογία, κοινωνική συνοχή, αλληλεγγύη, κοινωνική υπευθυνότητα κα. Επίσης, οι περισσότεροι νησιώτες έχουν μια ευγένεια και δημοκρατικότητα στις αντιλήψεις, κάτι που είναι απαραίτητο για να ριζώσουν οι πράσινες προτάσεις. Λέγαμε προεκλογικά και πάνω σε αυτή τη βάση συνεχίζουμε να δουλεύουμε ως “Οικολογικός Άνεμος” Νοτίου Αιγαίου: «Στις πρακτικές που ακολούθησαν οι προηγούμενες γενιές υπάρχουν απαντήσεις για την προστασία του κλίματος και για την εξοικονόμηση φυσικών πόρων: κτίρια ενεργειακά αποτελεσματικά, σοφή διαχείριση νερών, προστασία της γης από την ερημοποίηση, αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με σεβασμό στο νησιωτικό χώρο και τον πολιτισμό. Οι νησιωτικές χώρες αποτελούν πρότυπο οικονομίας χώρου, εφαρμογής καλών πρακτικών για την εξυπηρέτηση όλων των κατοίκων τους και αλληλεγγύης. Η δόμησή τους και η αρχιτεκτονική τους είναι αποτέλεσμα της υποχρέωσης όλων προς όλους και της ανάγκης για αλληλοβοήθεια. Χτίστηκαν έτσι ώστε να προστατεύονται όλοι οι κάτοικοι μαζί, από πειρατές, εξωτερικούς κινδύνους και καιρικές συνθήκες (πχ ανέμους). Απλά χαρακτηριστικά, όπως οι στρογγυλευμένες εξωτερικές γωνίες τοίχων, μαρτυρούν την απόλυτη ανάγκη εξοικονόμησης κοινόχρηστου χώρου και το σεβασμό όλων προς αυτόν, όταν γύρω τους υπήρχε απεριόριστη γη. Η γη, όμως, ήταν σεβαστή ως εργαλείο επιβίωσης και αξιοποιήθηκε σε μέγιστο βαθμό, με πείσμα και κόπο, διαμορφωμένη με ξερολιθιές που την καθιστούσαν κατάλληλη για καλλιέργεια και την προστάτεψαν για το σκοπό αυτό.
Όλα αυτά δεν είναι μόνο εκθέματα ενός ανοικτού μουσείου με ανθρώπινες δημιουργίες από το παρελθόν, αλλά αποτελούν και σήμερα μοναδικό παράδειγμα σοφής και βιώσιμης ανάπτυξης. Σε αυτά βασίστηκε η επιβίωση του νησιώτικου χώρου ως τις μέρες μας και στην οικονομία που εφαρμόστηκε σε όλους τους πόρους στηρίχθηκε η κληρονομιά των νησιών από γενιά σε γενιά.
Ήδη προσελκύουν το ενδιαφέρον μελετητών και ερευνητών για εφαρμογές στο σήμερα. Με κατάλληλο σχεδιασμό και τολμηρές πολιτικές, μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για μεγάλο ποσοστό των εισοδημάτων των νησιωτικών κοινωνιών. Θάλασσα και ήλιο μπορεί να βρουν οι τουρίστες παντού, αλλά το νησιωτικό τοπίο και οι παλιότερες ανθρώπινες δημιουργίες αποτελούν το συγκριτικό πλεονέκτημα για τον τουρισμό στα νησιά μας».
Διαπιστώνουμε ότι – και με αφορμή την κρίση – περισσότεροι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι αυτό που λέμε δεν είναι κάτι θεωρητικό αλλά μπορεί να εφαρμοστεί. Ήδη υπάρχουν πολύ σημαντικά παραδείγματα σε διάφορα νησιά, προσπάθειες που αποδεικνύουν ότι προς τα εκεί είναι το μέλλον μας: μικρές οικολογικές προσπάθειες στον τουρισμό, βιολογικές καλλιέργειες και βιολογική κτηνοτροφία, παραγωγή λαδιού και αλευριού από προϊόντα βελανιδιάς, ανάδειξη και προστασία μονοπατιών που προσελκύουν περιπατητές, προσπάθεια δημιουργίας πολυμετοχικών εταιριών με τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών για παραγωγή ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, επιστροφή σε σύγχρονες μορφές αλληλεγγύης που στηρίζονται στην …παράδοση του κοινοτισμού που υπήρχε στα νησιά, αναδιοργάνωση της αγροτικής παραγωγής και κτηνοτροφίας κι ανάδειξη των τοπικών προϊόντων. Ναι, επιδιώκουμε να συμβάλουμε κι εμείς ως περιφερειακή παράταξη στην ενδυνάμωση αυτών των τάσεων αλλά και να βοηθήσουμε σε επίπεδο στρατηγικής για να διαμορφωθεί μια πιο πράσινη πρόταση για την ευημερία και τη βιωσιμότητα της περιφέρειας Ν. Αιγαίου. Είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι σταδιακά αυτές οι προτάσεις κερδίζουν μεγάλη υποστήριξη στην περιοχή αυτή. Το Νότιο Αιγαίο θα μπορούσε να αποτελέσει πρόταση και παράδειγμα για τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε ως κοινωνία και χώρα για έξοδο από την κρίση, μπορεί να αποδείξει ότι μπορεί να διαμορφωθεί και να εφαρμοστεί μια κοινωνικά δίκαιη, περιβαλλοντικά αποτελεσματική, οικονομικά υπεύθυνη λύση.
Ερώτηση: Ως ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων σκοπεύετε να αναδείξετε την απομόνωση που βιώνει η χώρα μας ως περιφέρεια στην ΕΕ και ποια μέτρα σε πολιτικό επίπεδο έχετε να προτείνετε προς την κατεύθυνση αυτή;
Νίκος Χρυσόγελος: Στις συνθήκες κρίσης που βιώνουμε, ο ρόλος του Έλληνα πράσινου ευρωβουλευτή είναι ιδιαίτερα απαιτητικός τόσο λόγω των υποχρεώσεων στο ευρωκοινοβούλιο, όσο και της ανάγκης να ενδυναμώσουν οι συμμαχίες της ελληνικής κοινωνίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Παράλληλα με τις προσπάθειες να δυναμώσει η αλληλεγγύη προς τη χώρας μας πρέπει και εμείς, ως κοινωνία, να αναλάβουμε να προωθήσουμε ισορροπημένες μεταρρυθμίσεις που αποτελούν διέξοδο από την κρίση, αλλαγές που έχουμε ανάγκη απέναντι στους εαυτούς μας.
Έτσι, οι βασικοί άξονες της δουλειάς μου στο Ευρωκοινοβούλιο και μέσα από την ομάδα των Πρασίνων Ευρωβουλευτών, την συμμετοχή μου σε επιτροπές του κοινοβουλίου αλλά και σε άτυπες επιτροπές των ευρωβουλευτών είναι η πράσινη οικονομία, η κοινωνική συνοχή, η δημιουργία θέσεων εργασίας, ιδιαίτερα για νέους, η περιφερειακή ανάπτυξη, η προστασία του περιβάλλοντος, η ανάδειξη της νησιωτικότητας, η ενδυνάμωση της κοινωνικής οικονομίας, η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο διαπολιτισμικός διάλογος, η υπεράσπιση του δημόσιου συμφέροντος και των δημόσιων αγαθών, η αντιμετώπιση της διαφθοράς, η συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων που τους αφορούν.
Μετέχω στις Επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου (α) Περιφερειακής Ανάπτυξης (τακτικό μέλος) και (β) Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων (αναπληρωματικό μέλος) αλλά και σε άτυπες επιτροπές των ευρωβουλευτών για (α) κοινωνική οικονομία, (β) νησιά (γ) παράκτια ζώνη (δ) νερό καθώς και στις αποστολές του Ευρωκοινοβουλίου για τα Δυτικά Βαλκάνια. Με δεδομένο ότι είμαι και εκλεγμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Ν. Αιγαίου με τον ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΑΝΕΜΟ, αποφασίσαμε συλλογικά ως περιφερειακή παράταξη να παραμείνω στο Περιφερειακό Συμβούλιο με στόχο, αξιοποιώντας την διπλή ιδιότητα, να φέρουμε πιο κοντά τις νησιωτικές κοινωνίες και τις περιφέρειες στην Ευρώπη, να προωθήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο τη νησιωτικότητα, να επιδιώξουμε να φέρουμε την Ευρώπη πιο κοντά στις ανάγκες και ιδιαιτερότητες των ελληνικών περιφερειών, ιδιαίτερα των νησιωτικών, ορεινών και αραιοκατοικημένων.
Θα δώσω, λοιπόν, σημαντική έμφαση στην συνεργασία με την περιφερειακή αυτοδιοίκηση, τους δήμους, τους επαγγελματικούς και κοινωνικούς φορείς, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις, στο πλαίσιο της διαμόρφωσης Στρατηγικών Σχεδίων Βιωσιμότητας, Κοινωνικής Συνοχής και Απασχόλησης, που θα αξιοποιούν όλα τα ευρωπαϊκά εργαλεία, αλλά και τους ανθρώπινους, οικονομικούς και φυσικούς ‐ ανανεώσιμους πόρους κάθε περιοχής με τρόπο βιώσιμο, κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνο.
Αναλυτικά τις προτεραιότητες της θητείας μου μπορείτε να τις δείτε στην ιστοσελίδα μου: http://www.chrysogelos.gr/
Ερώτηση: Έχετε συχνά εκφράσει τη θέση πως η κρίση είναι ευκαιρία για τη χώρα μας ώστε να κάνει στροφή σε ένα πράσινο μοντέλο ανάπτυξης και να καταφέρει παράλληλα να ανατρέψει την υποβάθμιση τόσο της οικονομίας, των κοινωνικών ιστών όσο και των φυσικών της πόρων. Πόσο εφικτή είναι η συγκεκριμένη πρόταση για την Ελλάδα του PSI+ και την αντίληψη που μέχρι σήμερα εκφράζουν οι ευρωπαίοι πιστωτές της ως προς της ανάπτυξη και τη σχέση της με την κοινωνία και το περιβάλλον;
Νίκος Χρυσόγελος: Λόγω της συσσώρευσης λαθών στις ακολουθούμενες πολιτικές και των διαρθρωτικών προβλημάτων της χώρας, δεν είναι εύκολα τα πράγματα αλλά η κρίση μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για να αλλάξει και η Ευρώπη και η Ελλάδα. Πιστεύω ότι η διέξοδος από την κρίση είτε θα είναι κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνη, πράσινη, είτε δεν θα υπάρξει. Η κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία για στροφή προς μια πιο βιώσιμη προοπτική της χώρας μας, θα μπορούσε, όμως, να οδηγήσει και σε απόλυτη καταστροφή. Δεν είμαι, φυσικά, προφήτης για να πω ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα, ως ενεργός πολίτης αλλά και ως ευρωβουλευτής επιδιώκω να συμβάλω στις αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να μπορέσει η κρίση να μετατραπεί σε ευκαιρία, αντί για καταστροφή.
Είναι γεγονός ότι οι πολιτικές που προωθούνται σήμερα είναι αποτυχημένες κι οδηγούν σε κοινωνική εξαθλίωση και οικονομική κατάρρευση. Δεν μπορούμε, όμως, να μένουμε ως κοινωνία στην άρνηση, πρέπει να διαμορφώσουμε μια εναλλακτική πρόταση διεξόδου από την κρίση μέσα από διάλογο. Μια πρόταση διεξόδου που θα κερδίσει την υποστήριξη και την συμμετοχή της κοινωνίας στην προσπάθεια γιατί θα απαντάει ταυτοχρόνως στην δημοσιονομική εξυγίανση, στην μεταρρύθμιση της οικονομίας προς πράσινη κατεύθυνση, στην δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής, στην προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος.
Απαιτούνται όμως σοβαρές αλλαγές σε τρία επίπεδα:
‐ Σε ευρωπαϊκό επίπεδο: μεταρρύθμιση της ΕΕ και της ευρωζώνης, διαμόρφωση κοινής οικονομικής πολιτικής και διακυβέρνησης, επίδειξη πραγματικά ευρωπαϊκής αλληλεγγύης ώστε να προωθηθούν οι αναγκαίες αλλαγές, πολιτική ολοκλήρωση της ΕΕ, παροχή των κατάλληλων εργαλείων για αναζωογόνηση της οικονομίας (ευρωομόλογα, αύξηση προϋπολογισμού ΕΕ, παροχή τεχνικής βοήθειας κα). Στήριξη των χωρών του νότου για να πετύχουν σε ένα λογικό χρονικό διάστημα τις αναγκαίες πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις με την κοινωνία σύμμαχο και όχι στόχο.
‐ Σε εθνικό επίπεδο: αλλαγή της σημερινής καταστροφικής πολιτικής και διαμόρφωση μέσα από διάλογο με την κοινωνία ενός σχεδίου μεταρρυθμίσεων που θα επιδιώκει ‐ μέσα σε ένα λογικό χρονικό διάστημα, πχ μια δεκαετία ‐ τη στροφή της οικονομίας προς πράσινη κατεύθυνση, τη βιωσιμότητα (αειφορία) και την κοινωνική συνοχή, τη βελτίωση των δημοσιονομικών, τη δημιουργία σημαντικού αριθμού θέσεων εργασίας, μέσα από την ενεργοποίηση των ζωντανών δυνάμεων της κοινωνίας, την επανα‐ιεράρχηση αξιών, την πράσινη και κοινωνική καινοτομία καθώς και την ορθολογική χρήση των ευρωπαϊκών πόρων. Κεντρικό ζητούμενο είναι η συν‐διαμόρφωση μαζί με τα Περιφερειακά Συμβούλια και τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς των σημαντικότερων κοινωνικών εταίρων ενός Στρατηγικού Σχεδίου Βιωσιμότητας, Κοινωνικής Συνοχής, Σύγκλισης και Απασχόλησης 2012‐2020, βασικό εργαλείο για την έξοδο από την κρίση.
− Σε περιφερειακό‐τοπικό επίπεδο: Η αυτοδιοίκηση (περιφερειακή και τοπική) πρέπει να αναλάβει ένα πολυσύνθετο ρόλο. Αφενός συγκρότησης από την περιφέρεια προς το κέντρο ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης, περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμου, δίκαιου, που θα προκύψει μέσα από καλά σχεδιασμένες πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης, στηριγμένης στην ποιότητα και όχι στην συνεχή αύξηση των οικονομικών δεικτών. Κι αφετέρου ανάπτυξης μορφών συμμετοχικής δημοκρατίας που θα αποτελέσουν σταδιακά και τη βάση για αλλαγές του μοντέλου πολιτικής εκπροσώπησης, δημοκρατικής διακυβέρνησης, διοικητικής οργάνωσης . Ένας τέτοιος ρόλος απαιτεί οργάνωση και διοικητική αποτελεσματικότητα της αυτοδιοίκησης, μέσω της κατάλληλης στελέχωσης κι εκπαίδευσης του προσωπικού της, ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών με άλλες ευρωπαϊκές περιφέρειες και δήμους, ενδυνάμωση των ικανοτήτων των τοπικών κοινωνιών. Πρέπει, επίσης, να παρακολουθείται με κατάλληλους δείκτες και να αξιολογείται η πορεία υλοποίησής της πορείας της αυτοδιοίκησης και του έργου της.
Όλα αυτά πρέπει να αποτυπώνονται σε ένα Στρατηγικό Σχέδιο Σχεδίου Βιωσιμότητας, Κοινωνικής Συνοχής, Σύγκλισης κι Απασχόλησης 2012‐2020 που θα επεξεργαστεί ΚΑΘΕ περιφέρεια και θα συν‐αποτελέσουν όλα μαζί τη βάση για τη σύνθεση του εθνικού σχεδίου.
Ερώτηση: Ποιες θα είναι οι ειδικότερες προτεραιότητές σας τα επόμενα δυόμιση χρόνια στις Βρυξέλλες σε ό,τι αφορά την περιβαλλοντική πολιτική; Με δεδομένες τις προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τις ευθύνες που έχω αναλάβει σε θέματα περιβάλλοντος, μία από τις προτεραιότητές μου είναι η παρέμβαση στα θέματα μεταρρύθμισης της κοινής αλιευτικής πολιτικής και η προώθηση μιας νέας στρατηγικής για τη θάλασσα. Έχω αναλάβει ήδη τη διατύπωση γνώμης στο θέμα και οργανώνουμε διαβούλευση τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το ίδιο θα γίνει και για τα θέματα του νερού: συμμετέχω στην σύνταξη μια έκθεσης για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για το νερό, οργανώνουμε ημερίδες διαβούλευσης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο και θα έχω στενή συνεργασία με αυτοδιοικητικούς φορείς και περιβαλλοντικές οργανώσεις για το θέμα.
Νίκος Χρυσόγελος: Βασική προτεραιότητά μου, επίσης, είναι η προσπάθεια συνδυασμού της οικονομίας, της κοινωνικής συνοχής και της περιφερειακής ανάπτυξης με τα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος. Στο ευρωκοινοβούλιο, όπως είναι γνωστό, οι ευρωβουλευτές μπορούν να παρέμβουν με ερωτήσεις αλλά και με εκθέσεις ή διατύπωση γνώμης. Έχω αναλάβει, λοιπόν, στο πλαίσιο της διαμόρφωσης των πολιτικών και κανονισμών για τα θέματα των πολιτικών συνοχής και του ταμείου συνοχής, του ευρωπαϊκού ταμείου περιφερειακής ανάπτυξης, του ταμείου για τη θάλασσα και την αλιεία, τα δίκτυα διασυνοριακών μεταφορών την διατύπωση γνώμης αλλά και θα συνεργαστώ με τους συντάκτες των σχετικών εκθέσεων.
Άλλη μια προτεραιότητά μου είναι, επίσης, η βοήθεια των τοπικών κοινωνιών στη χώρα μας με μεταφορά εμπειρίας, καλών πρακτικών και ενημέρωσης για τις νέες στρατηγικών σε τομείς που έχουν μεγάλες δυνατότητες για δημιουργία ή διατήρηση θέσεων εργασίας, όπως είναι π.χ. ο τομέας της εξοικονόμησης ενέργειας, της διαχείρισης φυσικών περιοχών, της παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ μέσω συμμετοχικών – πολυμετοχικών εταιριών σε τοπικό επίπεδο ή η μεταστροφή παραδοσιακών κλάδων της οικονομίας προς πράσινη κατεύθυνση (τουρισμός, κατασκευές, βιομηχανία, μεταποίηση). Μεταξύ άλλων, στις 8 Μαρτίου οργανώνω μια πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα στο ευρωκοινοβούλιο με θέμα “Συμμετοχικές εταιρίες παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές / καλά παραδείγματα, δυνατότητες χρηματοδότησης”.
Επίσης, στις 28 Ιουνίου διοργανώνω ένα διήμερο με θέμα το “πρασίνισμα” των λιμανιών, τις δυνατότητες μεταστροφής παραγωγικών δραστηριοτήτων επιχειρήσεων σε κρίση (περίπτωση ναυπηγο‐επισκευαστικής ζώνης Περάματος, ναυπηγείο ΝΕΩΡΙΟΥ Σύρου) προς πράσινες τεχνολογίες και υπηρεσίες. Θα αναζητήσουμε επίσης δυνατότητες κατασκευής περιβαλλοντικά αποτελεσματικότερων σκαφών για συνδέσεις μεταξύ των νησιών.
Ερώτηση: Πώς σχολιάζετε τη νέα ΚΑλΠ; Πως δημιουργούνται συνθήκες βιώσιμης αλιευτικής πολιτικής όταν συχνά οι αλιείς διαμαρτύρονται για τις μη ευρωπαϊκές,
μη βιώσιμες και άκρως ανταγωνιστικές πολιτικές που εφαρμόζει η γειτονική Τουρκία στον τομέα της αλιείας;
Νίκος Χρυσόγελος: Όπως είχα την ευκαιρία να πω και κατά την συζήτηση που έγινε στην Ομάδα των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο, με τη συμμετοχή της Επιτρόπου για τις Θαλάσσιες Υποθέσεις και την Αλιεία, κας Μαρίας Δαμανάκη, η μεταρρύθμιση της νέας Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (Κ.Αλ.Π) κινείται γενικά προς σωστή κατεύθυνση και αν υιοθετηθεί μπορεί να συμβάλει στην ανάκαμψη του πλούτου των θαλασσών και την ενίσχυση των τοπικών αλιέων και των νησιωτικών κοινωνιών. Βέβαια, είναι γεγονός ότι αφενός πρέπει να οργανωθούν καλύτερα και οι ψαράδες σε τοπικό επίπεδο για να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που θα προσφερθούν και αφετέρου απαιτείται συγκροτημένη πολιτική για την αλιεία σε περιφερειακό επίπεδο μια και μία από τις βασικές κατευθύνσεις της νέας Κ.Αλ.Π θα είναι η περιφερειοποίηση, δηλαδή η ΕΕ θα θέτει τους κανόνες και τους στόχους και η κάθε χώρα και περιφέρεια θα αποφασίζουν τα εργαλεία και τα μέσα. Είναι ανάγκη, όπως τόνισα και στην παρέμβασή μου κατά την συζήτηση, να περάσουμε από μια προσέγγιση στόχων ανά είδος (κάτι που έχει δυνατότητες επιτυχίας ίσως για τους ωκεανούς και το είδος αλιείας που επικρατεί εκεί και στοχεύει σε συγκεκριμένα είδη) σε μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση, αυτή του οικοσυστήματος, που είναι πιο κατάλληλη για τις θάλασσες και το είδος αλιείας που κυριαρχούν στη Μεσόγειο. Επίσης, ζήτησα από την Επίτροπο να ληφθεί πρόνοια, ώστε η απόσυρση σκαφών να μην συνδέεται με την καταστροφή παραδοσιακών σκαφών, όπως έγινε στο παρελθόν, αλλά να ενισχυθεί η εναλλακτική χρήση τους (πχ για ξεναγήσεις, κα).
Επίσης, είναι ανάγκη να αναληφθούν περισσότερες πρωτοβουλίες και να διατεθούν πόροι για τη δημιουργία σε τοπικό επίπεδο θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών, ώστε να επιτευχθεί ο φυσικός εμπλουτισμός και επανάκαμψη της θαλάσσιας βιοποικολότητας αλλά και να υπάρξουν συμπληρωματικές δραστηριότητες και εισοδήματα για τις νησιωτικές και παράκτιες κοινωνίες και τους παράκτιους ψαράδες.
Η ΕΕ θα μπορούσε μέσα από τις αλιευτικές συμφωνίες με τις τρίτες χώρες να απαιτήσει την προώθηση βιώσιμων μορφών αλιείας και την τήρηση των κανόνων που θέλουμε να ισχύουν στην ΕΕ, με δεδομένο ότι πάνω από το 60% των ψαριών που καταναλώνονται στην Ευρώπη εισάγονται είτε από ιχθυοκαλλιέργειες, είτε από αλιευτικούς στόλους άλλων χωρών (Ιαπωνίας,
Ρωσίας, Κίνας κα)
Ερώτηση:. Ενώ στις σχετικές έρευνες του ευρωβαρόμετρου τα τελευταία χρόνια οι έλληνες μοιάζουν να έχουν ως προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος στην πράξη αρνούνται να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων, παραμένουν ανενημέρωτοι και χωρίς προτάσεις, ενώ συνηθίζουν απλά να υπομένουν ή στην καλύτερη περίπτωση να καταγγέλλουν εκ των υστέρων. Ποια η δύναμη της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά από την εμπειρίας σας από τον χώρο των ΜΚΟ και από την περιφέρεια Ν.Αιγαίου στην ελληνική πραγματικότητα; Πως μπορεί κανείς να τους ευαισθητοποιήσει/εμπνεύσει στην πράξη, ιδίως σε περιόδους που υπό το βάρος της φορολογικής λαίλαπας, της καλπάζουσας ανεργίας και του κουρέματος μισθών, επιδομάτων κ.λ.π το να μιλάς για τοπεριβάλλον θεωρείται πολυτέλεια;
Ν. Χρυσόγελος: Ένα πρόβλημα που έχουμε ως κοινωνία είναι ότι είμαστε καλοί στα λόγια και απογοητευτικοί στην πράξη και τη συμμετοχή. Είναι απαραίτητο η συνειδητοποίηση των προβλημάτων (σε αυτό έχουμε προχωρήσει πολύ ως κοινωνία) να συνοδευτεί με οικολογικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα, καθημερινή ζωή, περιφερειακές και τοπικές πολιτικές και πρακτικές, εθνική στρατηγική και εθνικές πολιτικές. Σε μια εποχή που όλοι πλέον μιλάνε για το περιβάλλον, πρέπει να κρίνουμε τον καθένα όχι με βάση τα λόγια, αλλά τα έργα του.
Σε μια εποχή κρίσης σαν και την σημερινή, ένας αυτοματισμός μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή του περιβάλλοντος και στην υιοθέτηση πολιτικών που μας γυρνάνε σε αποτυχημένες αντιλήψεις της δεκαετίας του ΄60 και του ΄70 που προκάλεσαν μεγάλες περιβαλλοντικές ζημιές. Τέτοιες αντιλήψεις και πρακτικές, που δυστυχώς σήμερα, εκπροσωπούνται ακόμα και από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, όχι μόνο δεν θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους αλλά θα προσθέσουν τεράστιο περιβαλλοντικό χρέος. Ας μην ξεχνάμε ότι όχι μόνο η Έκθεση Στερν αλλά και πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας αναφέρουν ότι το κόστος από την κλιματική αλλαγή, αν δεν υπάρξουν αλλαγές στις πολιτικές και πρακτικές, θα είναι δυσβάστακτο. Για την Ελλάδα, αυτό υπολογίζεται σε 750 δισ ευρώ, δηλαδή δυο φορές το σημερινό δημόσιο χρέος της χώρας μας, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας. Μεγάλος αριθμός μελετών έχουν αποδείξει, ότι η προστασία και η διατήρηση του περιβάλλοντος, η προστασία του κλίματος και η μεταστροφή της παραγωγής αλλά και πιο υπεύθυνα μοντέλα κατανάλωσης θα μπορούσαν να συμβάλουν στην δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας σε παγκόσμιο επίπεδο και στην αναζωογόνηση και ενδυνάμωση της πραγματικής οικονομίας. Ειδικά για τη χώρα μας μόνο μια τέτοια συνεκτική πολιτική θα μας δώσει τη δυνατότητα να επιβιώσουμε ως κοινωνία. Διαφορετικά ακόμα και αν πετύχουμε την διόρθωση κάποιων οικονομικών δεικτών, θα έχουμε καταστρέψει μια για πάντα τη βάση για την ευημερία της κοινωνίας και για μας και για τα παιδιά μας.
Οι πολίτες έχουν τεράστια δύναμη, αρκεί να πιστέψουν στον εαυτό τους, να γίνουν ενεργοί και να συμμετάσχουν περισσότερο σε αυτό που ονομάζουμε κοινωνία των πολιτών, να στηρίξουν αλλαγές στους πολιτικούς συσχετισμούς και στις πολιτικές που εφαρμόζονται, όχι μόνο με την ψήφο τους στις εκλογές αλλά και με τις καθημερινές επιλογές τους αλλά και με νέους τρόπους επηρεασμού της λήψης αποφάσεων (μέσω των social media, με ηλεκτρονικές εκστρατείες – petitions). Θα έλεγα ότι το σύνθημα που πρέπει να κυριαρχήσει είναι: “Καλύτερα οικολογικά και κοινωνικά ενεργός και δημιουργικό, παρά απογοητευμένος και σε κατάθλιψη”.
