Επίσκεψη στην Αμυγδαλέζα, στρογγυλό τραπέζι, συναντήσεις με υπουργούς

Η Rebecca Harms, συμπρόεδρος της Ομάδας των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, βρέθηκε στην Ελλάδα από 12 έως 17 Ιουνίου για σειρά παρεμβάσεων που σχετίζονται με τα ζητήματα του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Εκτός από την επίσκεψη την Πέμπτη 13 Ιουνίου στο κέντρο κράτησης της Αμυγδαλέζας, συνδιοργάνωσαν μαζί με τον Νίκο Χρυσόγελο, την Παρασκευή 14 Ιουνίου,  στρογγυλό τραπέζι με θέμα «Ρατσισμός, Ξενοφοβία και Μετανάστευση: εμπειρίες από τη Γερμανία και την Ελλάδα», ενώ τη Δευτέρα 17 Ιουνίου συναντήθηκε με το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη κ. Πάτροκλο Γεωργιάδη και τον υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτωνκ. Αντώνη Ρουπακιώτη.

Στο κέντρο κράτησης της Αμυγδαλέζας, η Rebecca Harms διαπίστωσε ότι οι συνθήκες κράτησης έχουν χειροτερέψει από την προηγούμενη επίσκεψή της, το Νοέμβριο του 2012, και επεσήμανε την ανάγκη μεγαλύτερης προσπάθειας από την Ελλάδα αλλά και βοήθειας από την Ευρώπη ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες κράτησης, αν και μεγάλα ερωτηματικά δημιουργεί το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ακόμα κέντρα πρώτης υποδοχής και καταγραφής των μεταναστών και αιτούντων άσυλο που θα συνέβαλαν σε νόμιμες διαδικασίες και τήρηση όσων προβλέπονται από διεθνείς συμβάσεις και τις υποχρεώσεις της χώρας για σεβασμό των δικαιωμάτων μεταναστών και αιτούντων άσυλο αλλά και θα περιόριζαν την γκετοποίηση στην Αττική σχεδόν όλων όσων εισέρχονται στη χώρα, όπως γίνεται σήμερα.   

Στο στρογγυλό τραπέζι όπου συμμετείχαν εκπρόσωποι υπουργείων, του Συνηγόρου του Πολίτη, φορέων και οργανώσεων προστασίας και προώθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και ενώσεις μεταναστώνσυζητήθηκαν η άνοδος των εγκλημάτων και της ρητορικής μίσους σε όλη την Ευρώπη καθώς και οι λόγοι πίσω από την άνοδο της ξενοφοβίας και του ρατσισμού. Ειδική αναφορά έγινε στη Γερμανία από τη Rebecca Harms η οποία αναφέρθηκε στην ακροδεξιά τρομοκρατική οργάνωση, που έχει σκοτώσει τούρκους και έλληνα μετανάστη, μέλη της οποίας δικάζονται αυτή την περίοδο στη Γερμανία. Κατέληξε τονίζοντας ότι παρόμοιες ακροδεξιές οργανώσεις, είτε είναι στην Ελλάδα είτε είναι στην Γερμανία, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο νομοθετικά και δικαστικά, αλλά χρειάζεται να υπάρξει παρέμβαση στην κοινωνία.Είναι απαραίτητο, τόνισε, η Ε.Ε. να υιοθετήσει συγκεκριμένες στρατηγικές για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

Αναλυτικά η συζήτηση στο στρογγυλό τραπέζι:  Ρατσισμός,  Ξενοφοβία και  Μετανάστευση

Δείτε φωτογραφίες εδώ:

http://www.flickr.com/photos/75635602@N06/sets/72157634119884259/

Την συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Στέλιος Κούλογλου.

Συμμετείχαν οι :

Rebecca Harms, Συμπρόεδρος της Ομάδας των Πρασίνων,

Νίκος Χρυσόγελος, Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων,

Μαρίνος Σκανδάμης, Γενικός Γραμματέας, Αντι-εγκληματικής Πολιτικής, Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,

Αντιγόνη Γιαννουλάκου, Υπαστυνόμος Ά της Διεύθυνσης Κρατικής Ασφάλειας του Αρχηγείου της Αστυνομίας, Υπουργείο Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη,

Μαρία Βουτσίνου, Ειδική Επιστήμονας Κύκλου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Συνήγορος του  Πολίτη,

Δημήτρης Χριστόπουλος, Αντιπρόεδρος του ΔΣ,  Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου,

Ελένη Τάκου, Συντονίστρια, Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας,

Στέλλα Νάνου, Βοηθός Τομέα Ενημέρωσης, Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες,

Δρ. Μ. Πίνιου Καλλή, MD, τ. Πρόεδρος του Διεθνούς Συμβουλίου Κέντρων Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων [ Ι.R.C.T ], «Εμπειρίες από εξέταση θυμάτων βασανιστηρίων τα δυο τελευταία χρόνια»,

Τάσος Υφαντής, Κοινωνικός Λειτουργός, Γιατροί του Κόσμου,

Ιωάννα Κοτσιώνη, Υπεύθυνη για Θέματα Μετανάστευσης, Γιατροί Χωρίς Σύνορα-Ελληνικό.

Ο Μαρίνος Σκανδάμης, Γενικός Γραμματέας Αντι-εγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υπογράμμισε ότι τα φαινόμενα του ρατσισμού και της ξενοφοβίας δεν μπορούν να προσεγγιστούν μόνο μέσω νομών. Ακόμα και συντηρητικά κόμματα παραδέχονται, σήμερα, ότι δεν έχει εμπεδωθεί η δημοκρατική λειτουργία όπως αυτή εκφράζεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Στα κράτη μέλη υπάρχει αποστασιοποίηση και εσωστρέφεια. Τόνισε ότι η μεγαλύτερη συμμετοχικοτητα στις ευρωπαϊκές αποφάσεις, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του φαινόμενου. Στην Ελλάδα, δεν είναι οι πολίτες που ψήφισαν ΧΑ όλοι ρατσιστές. Στις δύσκολες συνθήκες νιώθει κάνεις μεγαλύτερη ασφάλεια όταν αγκαλιάζει τον συντηρητισμό, η δε ανασφάλεις εντίνεται πολύ περισσότερο με την οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει ο Νότος. Αντίδοτο στο πρόβλημα είναι η  περισσότερη δημοκρατία,η ανοιχτή κοινωνία, η τήρηση των νόμων και η εξωστρέφεια στην κοινωνία. 

Η Αντιγόνη Γιαννουλάκου, Διεύθυνση κρατικής ασφάλειας Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, παρουσίασε ενεργειες στις οποίες έχει προβεί το Υπουργείο, ειδικότερα η Ελληνική αστυνομια, ώστε να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της ξενοφοβίας και του ρατσισμού.

Η Μαρία Βουτσίνου, εκπρόσωπος από το Συνήγορο του Πολίτη, τόνισε ότι ο Συνήγορος στα 15 χρονια λειτουργίας του, ασχολείται και με ζητήματα που άπτονται της εθνοτικής ή φυλετικής καταγωγής. Σχετικά με τις συνθήκες κράτησης, ο Συνήγορος του Πολίτη  έχει προχωρήσει στη σύνταξη εκθέσεων για Αμυδαλεζα, Κορινθο και τα κρατητήρια Αττικής, ενώ έχουν διερευνήσει τις επιπτώσεις της κρίσης στα δικαιώματα των μεταναστών.

Ο Δημήτρης Χριστόπουλος τόνισε ότι αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι ιστορικό παράδειγμα πώς η νεοφιλελεύθερη διαχείριση της κρίσης οδηγούν σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ακόμα και οι εμπνευστές αυτής της πολίτικης στην Ευρώπη μένουν έκπληκτοι μπροστά στον τρόπο εφαρμογής των ιδεών τους στην Ελλάδα. Πρόβλημα της Ελλάδας, είναι σαφώς η ρατσιστική βία. Στην Ελλάδα φαίνεται ότι η αντιμετώπιση είναι ακόμα πρωτόλεια, πολλοί για παράδειγμα στην Ελληνική Αστυνομία δεν κατατάσσουν ρατσιστικά αδικήματα ως τέτοια. Πρότεινε να ονομαστεί ιδιώνυμο το ρατσιστικό κίνητρο, δηλαδή, από  πλημμέλημα να γίνεται κακούργημα.

Πρότεινε επίσης προσεκτική στάθμιση της ποινικοποίησης του ρατσιστικού λόγου ειδικά όσων έχουν δημόσιο πολίτικο λόγο.

Η Μαρία Πίνιου Καλλή σημείωσε ότι η νέα διαδικασία ασύλου  αλλάζει κι αυτό είναι θετικό αλλά όχι αρκετό. Ευτυχώς έχει σταματήσει η προβληματική κατάσταση στην Πέτρου Ράλλη, αλλά ξεκίνησε στην Κατεχάκη. Μέσα από την αναμόρφωση του συστήματος ασύλου που τώρα ξεκινά ίσως η  διαδικασία να έχει αρχίσει να γίνεται περισσότερο αξιοπρεπής. Πολύ σημαντικό θέμα τα θύματα βασανιστηρίων. Θα πρέπει να απαγορεύεται η κράτηση αυτών σύμφωνα με τη Συνθήκη της Γενεύης. Είναι απαράδεκτο κάποια άτομα να έχουν πιστοποιηθεί ως θύματα βασανιστηρίων και να βρίσκονται στην Αμυγδαλέζα. Απαιτείται άμεση απελευθέρωσή τους. Το θύμα με το που κρατείται ξαναβιώνει τον βασανισμό του. Είναι ανεπίτρεπτο.  Ήδη ξεκίνησε ένα νέο project στα σημεία πρώτης εισόδου, για την εκπαίδευση γιατρών στην αναγνώριση των θυμάτων βασανιστηρίων. Χρειάζονται εκπαιδευμένοι γιατροί σε screening centers.

Ο Τάσος Υφαντής από τους Γιατρούς του Κόσμου σημείωσε ότι παρατηρείται αύξηση θυμάτων από τη δράση εξτρεμιστικών ομάδων. Ο ρατσισμός προϋπήρχε και προκύπτει από έλλειμμα εκπαίδευσης. Η κρίση όμως όξυνε την κατάσταση. Το βασικό πρόβλημα είναι η κράτηση. Υπάρχουν πολλά αιτήματα από κρατούμενους στα αστυνομικά τμήματα για φάρμακα και ιατρική κάλυψη που όμως δεν μπορούν εύκολα να εξυπηρετηθούν. Δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Οι υπηρεσίες των Γιατρών του Κόσμου παρεμβαίνουν ιατρικά και κοινωνικά αλλά δεν επαρκούν. Τόνισε ότι και η ελλιπής εκπαίδευση της αστυνομίας εντείνει τα προβλήματα.

Η Ιωάννα Κοτσιώνη από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, Ελληνικό Τμήμα, αναφέρθηκε στην επίσκεψή της στην Βόρεια Ελλάδα όπου κρατούνται πολλοί Αφγανοί, Σύριοι και Σομαλοί. Διαπίστωσε υπέρμετρη χρήση του μέτρου της διοικητικής κράτησης. Δυστυχώς έχει επεκταθεί σε πολλούς  μετανάστες και αιτούντες άσυλο λόγω του προγράμματος «Ξένιος Δίας». Οι επιπτώσεις της κράτησης είναι τόσο σωματικές όσο και ψυχικές. Η απουσία συνθηκών υγιεινής και διαβίωσης προξενούν ασθένειες ακόμα και σε υγιής ανθρώπους ενώ η ψώρα είναι συχνή. Δυστυχώς κρατούνται ακόμα και άτομα με ψυχικά προβλήματα. Αυτοτραυματισμοί και απόπειρες αυτοκτονίας, επαναλαμβανόμενες συχνά γίνονται ακόμα και από άτομα που λαμβάνουν θεραπευτική αγωγή. Αποτελούν κίνδυνο για τον εαυτό τους αλλά και για τους άλλους. Πρέπει να απελευθερωθούν. Ο άδικος εγκλεισμός τους προκαλεί έντονο στρες καθώς συχνά ντρέπονται να πουν στις οικογένειες τους  πως είναι σε κράτηση. Υπάρχει περιορισμένη δυνατότητα επικοινωνίας λόγω έλλειψης χρημάτων. ΟΙ Γιατροί Χωρίς Σύνορα εντόπισαν 90 ανήλικα άτομα και ακόμα περίπου 70 τα οποία δεν ήταν καταγεγραμμένα ως ανήλικα. Αυτό αποτελεί σημαντικό πρόβλημα και παρά τις εκκλήσεις μας σε ΠΡΟΠΟ, Υπ. Υγείας και Επίτροπο Malmstrom δεν υπάρχουν εξελίξεις.

Ο Γιονούς Μοχαμέντι , Πρόεδρος του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων αναφέρθηκε στο νέο σύστημα ασύλου που είναι ένα θετικό βήμα, όμως και πάλι περιμένει ο κόσμος από το βράδυ για να καταθέσει το αίτημά του. Χρειάζεται πολιτική προσπάθεια. Να συμβάλουν και να βοηθήσουν και οι κοινότητες των μεταναστών, να υπάρχει ενεργός ρόλος τους και διαβούλευση με την πολιτεία. Σχετικά με τα κρατητήρια, τόνισε την απόγνωση καθώς και απόπειρες αυτοκτονίας. Ακόμη και αν κάποιος έχει χαρτί πως είναι θύμα βασανιστηρίων αυτό δεν θεωρείται σημαντικό. Όσο για τους αριθμούς των ρατσιστικών επιθέσεων είναι πολύ παραπάνω από αυτούς που καταγράφονται. Στην νέα τηλεφωνική γραμμή της αστυνομίας πολλές φορές γελάνε ακούγοντας τους καταγγέλοντες. Τα θύματα δεν θα πάνε εύκολα να κάνουν την καταγγελία.

Ο Φώτης Μπίμπασης  από τη θεματική ομάδα ΑΜΕΑ των ΟΠ σημείωσε ότι υπάρχουν και οι κρατούμενοι ΑΜΕΑ που είναι σε ακόμη χειρότερη μοίρα. Πολλοί μάλιστα πρόσφυγες έγιναν ΑΜΕΑ λόγω των βασανιστηρίων στα οποία υπεβλήθησαν στις χώρες καταγωγής τους. Δυστυχώς δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία γι αυτούς, καμία πρόβλεψη και καμία μέριμνα.