Κλιματική Αλλαγή: Έχουμε μόλις 12 χρόνια για να αλλάξουμε ριζικά, αλλιώς οδηγούμε τα παιδιά μας σε ένα κόσμο που θα καταρρέει
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ενώνουμε τη φωνή μας με εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο που καλεί τις κυβερνήσεις να τιμήσουν την υπογραφή τους στην Συμφωνία του Παρισιού για τι Κλίμα και να περάσουν από τα λόγια στις πράξεις. Δεν είμαστε πλέον, δυστυχώς, στο 12 παρά 5’ αλλά στο 12 και 30. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Διακυβερνητικού Πάνελ για το Κλίμα έχουμε μόλις 12 χρόνια για να αλλάξουμε ριζικά και να μπορέσουμε να κρατήσουμε την κλιματική αλλαγή σε κάπως ελεγχόμενα επίπεδα, δηλαδή η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας να μην ξεπεράσει τους 1,5 βαθμούς Κελσίου μέσα στον αιώνα που διανύουμε. Η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα που πραγματοποιείται αυτές τις ημέρες στην Πολωνία (2-14 Δεκεμβρίου, Katowice) COP24, είναι από αυτή την άποψη καθοριστική για το μέλλον όχι μόνο του πλανήτη αλλά και της κοινωνίας και της οικονομίας.
Προσκαλούμε τα μέλη, τους/τις φίλους/φιλους μας να συμμετάσχουν μαζικά σε όλες τις συγκεντρώσεις και πορείες για το κλίμα στην περιοχή τους και στη χώρα που ζουν, μεταξύ άλλων και στην Αθήνα (9 Δεκεμβρίου, ώρα 11.00 στο ΜΕΤΡΟ Ακρόπολη) που διοργανώνει μια ευρεία συμμαχία φορέων και οργανώσεων. Είναι μια τεράστια παγκόσμια κινητοποίηση για την ίδια τη ζωή μας.
Ποια είναι η σημερινή πραγματικότητα για το κλίμα
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, WMO, η μέση θερμοκρασία του πλανήτη έχει ανέβει και άλλο, μέσα στο 2018, και έχει φτάσει τον 1°C πάνω από τα επίπεδα της προ-βιομηχανικής εποχής. Σύμφωνα με την πρόσφατη διακήρυξη του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, “η μακροχρόνια κλιματική αλλαγή συνεχίζεται αμείωτη, με τις 4 πιο θερμές χρονιές να καταγράφονται τα τελευταία 4 χρόνια. Οι 20 πιο θερμές χρονιές έχουν καταγραφεί μέσα στα τελευταία 22 χρόνια. Παράλληλα καταγράφονται διάφορα άλλα σημάδια της κλιματικής αλλαγής, όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, η θέρμανση των ωκεανών και η οξίνιση τους, το λειώσιμο των παγετώνων και των πάγων, η ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων που αποσταθεροποιούν όλες τις ηπείρους”, με βάση πολλές εκθέσεις διεθνών οργανισμών και επιστημονικών φορέων.
Για πρώτη φορά, όπως διαπιστώνει η διακήρυξη, η μέση θερμοκρασία έχει ανέλθει μέσα στους 10 πρώτους μήνες του 2018 κατά σχεδόν 1°C πάνω από την βάση σύγκρισης για την προβιομηχανική εποχή (1850-1900), όπως δείχνουν 5 ανεξάρτητες επεξεργασίες δεδομένων των παγκόσμιων θερμοκρασιών. Το Διακυβερνητικό Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή (Intergovernmental Panel on Climate Change -IPCC) που συγκεντρώνει τους κορυφαίους επιστήμονες που μελετούν το κλίμα, ανακοίνωσε στην ειδική έκθεσή του (special report on Global Warming of 1.5°C) πρόσφατα ότι η μέση θερμοκρασία του πλανήτη για την δεκαετία 2006-2015 ήταν 0.86°C πάνω από την προ-βιομηχανική εποχή, αλλά η μέση αύξηση για την δεκαετία 2009-2018 ήταν περίπου 0.93°C και για τα τελευταία χρόνια 2014-2018, ήταν πάνω από 1.04°C.
Οι ωκεανοί – που απορροφούν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, το 25% του ανθρωπογενούς παραγόμενου – φαίνεται να γίνονται όλο και πιο όξινοι και ζεστοί, μάλιστα τους 3 τελευταίους μήνες μέχρι τον Σεπτέμβριο 2018 κατέγραψαν την υψηλότερη ή την δεύτερη υψηλότερη θερμοκρασία όλων των εποχών. Επίσης, φαίνεται ότι επιταχύνεται ο ρυθμός ανόδου της στάθμης της θάλασσας, αφού η μέση άνοδός της από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο 2018 ήταν 2-3 χιλιοστά υψηλότερη σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα αυξάνουν ως προς την ένταση και τις συνέπειες τους. Για παράδειγμα οι τροπικοί κυκλώνες έφτασαν τους 70 (σε σχέση με έναν μέσο όρο 53 ετησίως), ενώ πλημμύρες όπως αυτές στην νοτιοδυτική Ινδία, τον Αύγουστο, ήταν από τις χειρότερες από το 1920 μέχρι σήμερα, εκτοπίζοντας περισσότερους από 1.4 εκατομμύρια ανθρώπους και επηρεάζοντας 5,4 εκατομμύρια. Υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρασία έχουν πλήξει χώρες που δεν αντιμετώπιζαν παρόμοια φαινόμενα όπως η Γερμανία, η Σουηδία, το Βέλγιο κα. Σε ορισμένες χώρες η νυχτερινή θερμοκρασία έφτασε τους 42,6 °C τον Ιούνιο ή και τους 51.3 °C (Αλγερία, Ιούλιος). Στην Ιαπωνία και στην Ν. Κορέα καταγράφηκαν θερμοκρασίες ρεκόρ (41.1 °C, 41.0°C αντιστοίχως). Άγριες πυρκαγιές είναι όλο και πιο συχνές όχι μόνο σε περιοχές του εύκρατου κλίματος (μεσόγειος, Καλιφόρνια) αλλά και σε χώρες όπου το φαινόμενο είναι πρωτοφανές (Καναδάς, Σουηδία κα).
Σύμφωνα με τον FAO, η Αφρική έχει βιώσει άμεσα τις πιο βαριές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα συστήματα διατροφής, εκτιμώντας ότι επηρεάστηκαν 59.000.000 άνθρωποι σε 24 χώρες, με αποτέλεσμα να απαιτείται επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια. Σε ένα σύνολο 17.700.000 ανθρώπων που καταγράφηκαν από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης για μετακινήσεις στο εσωτερικό χωρών, οι 2.300.000 εκτιμάται ότι εξαναγκάστηκαν σε μετανάστευση από τον τόπο τους ως αποτέλεσμα καταστροφών που συνδέονται με το κλίμα και ακραία καιρικά φαινόμενα τον Σεπτέμβρη 2018.
Είναι η πρώτη φορά μετά από κάποια χρόνια που οι εκπομπές αερίων που αλλάζουν το κλίμα αυξήθηκαν ξανά Το 2017 και φαίνεται ότι θα συνεχίσουν αυτή την πορεία και το 2018, ανατρέποντας μια τάση μείωσης που είχε επιτευχθεί για 2-3 χρόνια.
Ακόμα και πολύ ισχυρές οικονομίες δεν θα μπορέσουν να αντέξουν τις τρομακτικές πιέσεις από την κλιματική αλλαγή αν ξεφύγει από το όριο του +1,5 βαθμό Κελσίου. Μια ομοσπονδιακή έκθεση για τις επιπτώσεις στις ΗΠΑ περιγράφει – παρά την βίαιη αντίθεση του Τραμ- τις επιπτώσεις που θα έχει η κλιματική αλλαγή στο περιβάλλον, την γεωργία, την ενέργεια, τη γη, τους υδατικούς πόρους, τις μεταφορές, την ανθρώπινη υγεία και ευημερία, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι θα οδηγήσει σε “μεγάλη απώλεια στις αμερικάνικες υποδομές και πλούτο και θα επηρεάσει την οικονομικής ανάπτυξη μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα).
Μια έκθεση για τη Βρετανία που δημοσιεύθηκε στις 26/11/2018 προειδοποίησε ότι η θερμοκρασία τους καλοκαιρινούς μήνες μπορεί να είναι κατά 5.4°C πιο ψιλή και οι βροχοπτώσεις το καλοκαίρι να μειωθούν μέχρι και 47% μέχρι το 2100 στη χώρα, ενώ η άνοδος της στάθμης της θάλασσας στο Λονδίνο μπορεί να προσεγγίσει το 1,15 μέτρα το 2100. Μια ελβετική έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 13/11/2018 περιγράφει ένα μέλλον πιο ζεστό και ξηρό για τη χώρα, με απότομες βροχοπτώσεις και λιγότερο χιόνι στα χιονοδρομικά κέντρα της, σημάδια που ήδη παρατηρούνται.
Από τα λόγια στα έργα, πριν είναι πολύ-πολύ αργά
Στο Παρίσι, το 2015, η πίεση των πολιτών, των επιστημόνων και ενός τμήματος της οικονομίας που έχει στραφεί σε πράσινη κατεύθυνση, πέτυχαν το ακατόρθωτο, να αναγκάσουν τις κυβερνήσεις να υπογράψουν την “Παγκόσμια Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα”, που ουσιαστικά προβλέπει την σταδιακή έξοδο της οικονομίας από το ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, κάρβουνο, λιγνίτη, φυσικό αέριο) μέχρι το αργότερο το 2050.
Όμως, πολλές κυβερνήσεις, παρά την υπογραφή που έχουν βάλει στην συμφωνία, μένουν στα λόγια, αντί να προχωρούν σε πράξεις. Σήμερα η πολιτική και οι κοινωνίες είναι διχασμένες ανάμεσα σε όσους υπερασπίζονται το παλιό μοντέλο (έστω κι αν ξεκινάνε από διαφορετικές αφετηρίες), από την μία πλευρά είναι ο Τραμπ, ο Πούτιν, η πετρελαιοβιομηχανία, αλλά και κινητοποιήσεις των κίτρινων γιλέκων στο Παρίσι, οι οπαδοί της “συνωμοσίας της κλιματικής αλλαγής” και από την άλλη όσοι επιδιώκουν και γρήγορη αλλά δίκαιη μετάβαση στην εποχή και την οικονομία μετά το πετρέλαιο και τα ορυκτά καύσιμα, όσοι θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η αλλαγή στο παραγωγικό, οικονομικό και καταναλωτικό μοντέλο (το πράσινο) θα γίνει με τρόπο που δεν θα αφήσει πίσω κανέναν.
Η αντιπαράθεση δεν είναι μεταξύ των οπαδών της οικονομίας και των οπαδών του περιβάλλοντος, αλλά μεταξύ αυτών που δεν θέλουν καμία αλλαγή ενώ ο κόσμος μας καταρρέει και βυθίζεται σε υπαρξιακή κρίση και βάζουν πάνω από όλα την διατήρηση των σημερινών μεγάλων ή μικρών συμφερόντων που όμως μας οδηγούν στον γκρεμό, κι αυτών που θέλουν την συμμετοχή των πολιτών, των επιστημονικών και κοινωνικών οργανώσεων, όλων των ηλικιών και πολιτών στην βαθιά αλλαγή (transition) στάσης ζωής, αξιών, καταναλωτικών συμπεριφορών, τεχνολογιών, οικονομικών μοντέλων, πολιτικών με στόχο μια κοινωνία βιώσιμη, δίκαιη, πράσινη, που εξασφαλίζει το μέλλον των επόμενων γενεών. Η γεφύρωση μεταξύ οικονομίας, κοινωνίας και περιβάλλοντος / κλίματος είναι η μόνη εναλλακτική για να επιβιώσουμε μακροχρόνια, για να μειωθούν οι ανισότητες αλλά μέσα από ένα τρόπο που θα διασφαλίζει την ισορροπία κοινωνίας – περιβάλλοντος. Όλο και περισσότερο μιλάμε για κλιματική δικαιοσύνη (γιατί η κλιματική αλλαγή θα πλήξει τους πιο αδύναμος περισσότερο), για οικολογική μετάβαση, για μετατροπή των πολιτών από καταναλωτών (consumer) (και) σε παραγωγούς (prosumer).
Η μεγάλη καταστροφή ή η μετατροπή της κλιματικής αλλαγής σε ευκαιρία για δίκαιη αλλαγή είναι στο χέρι μας
Η μεγάλη αλλαγή στην οποία μας ωθεί η κλιματική αλλαγή είτε θα είναι ανεξέλεγκτη ανατροπή του κλίματος που θα οδηγήσει “σε μια μορφή απόλυτης οικονομικής και κοινωνικής καταστροφικής καταιγίδας) είτε θα είναι σε ένα μοντέλο συμμετοχής όλων μας στην σταθεροποίηση του κλίματος και την έγκαιρη προσαρμογή όλων των πολιτικών στα νέα δεδομένα
Το Διακυβερνητικό Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή (Intergovernmental Panel on Climate Change -IPCC) στην έκθεσή του “Global Warming of 1.5°C” διατυπώνει ξεκάθαρα τη θέση του ότι ο στόχος της συγκράτησης της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας κάτω από τους 1,5 βαθμούς είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτός αλλά απαιτεί μεγάλες αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, στα ενεργειακά και μεταφορικά συστήματα. Μια τέτοια προσπάθεια όμως θα μειώσει τους κινδύνους που επιφυλάσσει η ανεξέλεγκτη κλιματική αλλαγή στην κοινωνική ευημερία, τα οικοσυστήματα και την οικονομία.
Το πέρασμα από τα λόγια στην πράξη για την προστασία του κλίματος και την προσαρμογή στα νέα κλιματικά δεδομένα θα δώσει ευκαιρίες και δυνατότητες:
- στις πόλεις να προετοιμαστούν και να αναπτύξουν πράσινες υποδομές και να βελτιώσουν τις γειτονιές και την ποιότητα ζωής, προς όφελος των πολιτών ανεξαρτήτως εισοδήματος,
- στους εργαζόμενους στον παλιό τομέα που σβήνει να εκπαιδευτούν και να εργαστούν στην νέα πράσινη οικονομία, ώστε να μείνουν άνεργοι,
- στους φτωχούς και τους άνεργους να βρουν εργασία σε νέους καινοτόμους τομείς που συνδέονται με την μεγάλη αλλαγή μοντέλου, ώστε να βγουν από τον αποκλεισμό και την κοινωνική αδικία,
- στους/στις νέους και νέους που είναι εκπαιδευμένοι/ες στις νέες τεχνολογίες και επιστήμες να πρωταγωνιστήσουν στις βαθιές μεταρρυθμίσεις, να έχουν ρόλο στην διαμόρφωση του μέλλοντος τους,
- στους τεχνίτες που δεν έχουν σύγχρονη εξειδίκευση να αποκτήσουν τα προσόντα, τις γνώσεις και τις ικανότητες να προσαρμόσουν όλη την νέα γνώση σε καθημερινή πρακτική γεφυρώνοντας την θεωρία με την πράξη και την εργασία, ώστε να στηρίξουν και το επάγγελμά τους και τους πολίτες,
- στα πανεπιστήμια και στα ερευνητικά κέντρα να εργαστούν με ενθουσιασμό στην παραγωγή νέας γνώσης και εφαρμογών, αποκτώντας νέα δυναμική και ρόλους,
- στην υπεύθυνη οικονομία να αναπτύξει νέα πεδία δραστηριότητας που όμως θα είναι προς όφελος και της κοινωνίας και του περιβάλλοντος, ισορροπώντας το τρίγωνο επιχειρηματικότητα /οικονομία, κοινωνικό συμφέρον, διατήρηση της υλικής βάσης της ζωής/περιβάλλοντος.
Μπορεί η άκριτη κατανάλωση να σκορπίζει πρόσκαιρα “ευτυχία”, αλλά όταν γύρω μας καταστροφικά φαινόμενα όπως οι άγριες φωτιές και πλημμύρες πλήττουν με βιαιότητα ακόμα και εύπορες περιοχές, όταν οι τρομακτικές καταστροφές εξαναγκάζουν σε μαζική μετανάστευση ολόκληρους πληθυσμούς, όταν τα κόστη από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής εκτινάσσονται σε απίστευτα ύψη, όταν ασθένειες και είδη – εισβολείς μετακινούνται προς ευρύτερες κλιματικές ζώνες, όταν η γεωργία και η βιοποικιλότητα φαίνεται να αλλάζουν δραματικά λόγω της αποσταθεροποίησης του κλίματος, χρειάζεται επειγόντως να ξαναδούμε πώς θα ζούμε καλύτερα και πώς θα διαμορφώσουμε μοντέλα βιώσιμης ευημερίας που δεν θα βασίζονται στην αγοραστική δύναμη και στην μαζική κατανάλωση, αλλά στις ποιοτικές και βιώσιμες υπηρεσίες και νέα μοντέλα κάλυψη των πολλαπλών αναγκών των πολιτών, στην κυκλική οικονομία, στην μείωση των ανισοτήτων, στην διαφοροποίηση των παραγωγικών και καταναλωτικών μοντέλων ώστε να ζούμε καλύτερα έστω και με λιγότερα χρήματα. Η αλλαγή είτε θα γίνει με βίαιο τρόπο που θα ευνοήσει αντιδραστικές δυνάμεις να επιβάλλουν αυταρχικά καθεστώτα, είτε θα γίνει με δημοκρατική συμμετοχή και με συνειδητό τρόπο ενισχύοντας την συμμετοχική δημοκρατία και τον αυξημένο ρόλο και υπευθυνότητα των πολιτών. Τα σημάδια αυτής της πόλωσης είναι ορατά, είναι όμως στο χέρι μας να συμβάλλουμε μέσα σπό συνεκτικές πολιτικές στην επανένωση των κοινωνιών και στην περιθωριοποίηση όσων θέλουν να κυριαρχήσουν στηριζόμενοι στο φόβο, στην ανασφάλεια και το μίσος.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ προσκαλούμε σε συμμετοχή για ένα μεγάλο πράσινο κύμα αλλαγών
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ μέσα από την παρέμβαση μας σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές, εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογές δεσμευόμαστε να εργαστούμε για τις ευρύτερες δυνατές συνεργασίες στη βάση αξιών, πολιτικών και προτάσεων που θα ανοίγουν τον δρόμο για τη συμμετοχή της χώρας, της κοινωνίας και των πόλεων με έργα, όχι μόνο στα λόγια, στην νέα εποχή, μια εποχή που θα βασίζεται στην κοινωνική και πράσινη καινοτομία, στην δικαιοσύνη και βιώσιμη ευημερία μέσα από συνειδητές και ισορροπημένες αλλαγές.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ προσκαλούμε τους πολίτες, εν όψει των ευρωεκλογών του Μαΐου 2019, να ενισχύσουν με την ψήφο τους τις δυνάμεις που θα καταστήσουν το Ευρωκοινοβούλιο πιο ισχυρό και υποστηρικτικό για να είναι σε θέση να δεσμεύσει την Ευρωπαϊκή Ένωση στην πρωτοπορία των αλλαγών, να συμβάλλει με πολιτικές και εμπορικές συμφωνίες, οικονομικά εργαλεία που θα βοηθήσουν να γίνει το παγκόσμιο χωριό, το αργότερο μέχρι το 2050, πιο πράσινο, δίκαιο, κοινωνικά συνεκτικό.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ προσκαλούμε τους πολίτες, τις επαγγελματικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις σε μια ευρεία συμμαχία ώστε να πιέσουμε με την συμμετοχή μας (και στις εθνικές εκλογές και στις αυτοδιοικητικές) και να δεσμεύσουμε για ένα σχέδιο που θα βγάλει με δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο την Ελλάδα από τα ορυκτά καύσιμα το γρηγορότερο, να αφήσει το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο στο υπέδαφος. Η μετάβαση αυτή είναι μια μεγάλη ευκαιρία για να αναπτυχθούν οικονομικές δραστηριότητες, τεχνογνωσία και κοινωνικά μοντέλα που θα προσφέρουν ευκαιρίες και γέφυρες - σε όσους/ες έχουν ήδη μεταναστεύσει αλλά και σε όσους/ες ακόμα το παλεύουν - να αναγνωρίσουν ότι έχουν ένα σημαντικό ρόλο στην μεγάλη αυτή πολύπλευρη μετάβαση και στην πραγματική έξοδο από την βαθιά κρίση.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ προσκαλούμε τους πολίτες, ενόψει αυτοδιοικητικών εκλογών να θέσουν ως προτεραιότητά τους όχι μικροσυμφέρονα αλλά το συμφέρον όλων μας, το συμφέρον των παιδιών μας σε ένα δίκαιο κι ασφαλές μέλλον. Οι πόλεις, τα χωριά και τα νησιά μας μπορεί και πρέπει να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην στροφή της πολιτικής, της οικονομίας, της δημοκρατίας προς νέα μοντέλα.
Τίποτα όμως δεν θα γίνει για εμάς χωρίς εμάς, η ώρα της φωνής και της ειρηνικής εξέγερσης των κριτικά σκεπτόμενων πολιτών έχει έρθει. Είναι ώρα να συναντηθούμε σε ένα μεγάλο πράσινο κύμα που θα αλλάξει δημοκρατικά, δίκαια, ορθολογικά και γρήγορα όσα καταστρέφουν τη ζωή. Εμείς έχουμε πάρει θέση, επιδιώκουμε να συναντηθούμε με ευρύτερες δυνάμεις για ένα πράσινο κύμα δίκαιων αλλαγών. Εσείς;
@WMO #StateofClimate #climatechange #COP24 #ClimateAction #GoGreen