Ερώτηση του Νίκου Χρυσόγελου για τη μείωση των οργανικών μονάδων των τελωνείων

Το ζήτημα των αρνητικών επιπτώσεων που έχει η αποδυνάμωση και μείωση των τελωνείων στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής φέρνει με γραπτή ερώτησή του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο.

Είναι γεγονός ότι στο πλαίσιο της δημοσιονομικής πολιτικής, οι οργανικές μονάδες των τελωνείων έχουν μειωθεί σημαντικά με αποτέλεσμα πολλά παράκτια μέρη και νησιά να μην έχουν πλέον τελωνειακή παρουσία. Η ηλεκτρονικοποίηση των τελωνειακών διαδικασιών και η περαιτέρω απλούστευσή τους δεν έχει συνοδευτεί από αναβάθμιση και ενίσχυση των τελωνείων με επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό. Υπό αυτές τις συνθήκες πως είναι δυνατόν η προσπάθεια μείωσης του λαθρεμπορίου να έχει ρεαλιστικές πιθανότητες επιτυχίας;

Παρόλα αυτά, το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και την ανάγκη αντιμετώπισης εκτεταμένης φοροδιαφυγής στο πεδίο του ΦΠΑ και του λαθρεμπορίου. Πρόσφατη μελέτη αναδεικνύει την πιθανή έκταση φοροδιαφυγής σε μια σειρά εμπορευματικών συναλλαγών, όπως οι εξαγωγές πετρελαιοειδών, οι συνήθεις εξαγωγές, εφοδιασμοί, το τελωνειακό καθεστώς 42 [1], ενώ έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου τόσο για το καθεστώς 42 όσο και για τις τελωνειακές απλουστεύσεις, αναδεικνύει σειρά προβλημάτων και δυσχερειών που ευνοούν την φοροδιαφυγή συνολικά στην ΕΕ. Ωστόσο είναι προφανές ότι σε χώρες της κρίσης όπως η Ελλάδα, η δημοσιονομική και η κοινωνική επίπτωση είναι αναλογικά μεγαλύτερη.

Η ερώτηση του Νίκου Χρυσόγελου εστιάζει στην προφανή αντίφαση μεταξύ των δηλώσεων πρόθεσης αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου και των μειώσεων των οργανικών μονάδων των τελωνείων καθώς και της γενικότερης αποδυνάμωσής τους με το άλλοθι της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά:

«Οι θυσίες των Ελλήνων πολιτών στο βωμό της δημοσιονομικής προσαρμογής πρέπει να πιάνουν τόπο. Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής πρέπει κάποια στιγμή να ξεφύγει από το επίπεδο των διακηρύξεων και να μετουσιωθεί σε πολιτική πράξη διότι η ανοχή της κοινωνίας στην εκτεταμένη φοροδιαφυγή έχει προ πολλού εξαντληθεί. Είναι περισσότερο από προφανές ότι οι αποφάσεις για μείωση των οργανικών μονάδων των τελωνείων σε μια χώρα με παράκτιο και νησιωτικό χαρακτήρα καθώς και η μη αναβάθμιση των τελωνείων με επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό δεν συνάδουν με τις διακηρύξεις της κυβέρνησης για πάταξη της φοροδιαφυγής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως μέλος της Τρόικα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν καθώς είναι δεδομένο ότι οι οριζόντιες περικοπές σε υπηρεσίες νευραλγικής σημασίας θα επιφέρουν το εντελώς αντίθετο δημοσιονομικό αποτέλεσμα από το επιδιωκόμενο»

[1] Tο τελωνειακό καθεστώς 42 αφορά την είσοδο και τελωνισμό στην Ελλάδα εμπορευμάτων από χώρες εκτός της ΕΕ με τελικό προορισμό άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Οι δασμοί καταβάλλονται στην Ελλάδα αλλά ο ΦΠΑ εισαγωγής πρέπει να καταβληθεί στο κράτος μέλος τελικού προορισμού. Όργανα της ΕΕ, ομάδες συμφερόντων και ερευνητικά ιδρύματα επισημαίνουν μεγάλη έκταση καταστρατήγησης της εν λόγω διαδικασίας με απώλεια σημαντικών φορολογικών εσόδων

(Ακολουθεί ολόκληρο το περιεχόμενο της ερώτησης)

Το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και την ανάγκη αντιμετώπισης εκτεταμένης φοροδιαφυγής στο πεδίο του ΦΠΑ και του λαθρεμπορίου. Πρόσφατη μελέτη [1] αναδεικνύει την πιθανή έκταση φοροδιαφυγής σε μια σειρά εμπορευματικών συναλλαγών, όπως οι εξαγωγές πετρελαιοειδών, οι συνήθεις εξαγωγές, εφοδιασμοί, το τελωνειακό καθεστώς 42. Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου [2] τόσο για το καθεστώς 42 όσο και για τις τελωνειακές απλουστεύσεις [3], αναδεικνύει σειρά προβλημάτων και δυσχερειών που ευνοούν την φοροδιαφυγή συνολικά στην ΕΕ, ωστόσο με μεγαλύτερη δημοσιονομική και κοινωνική επίπτωση σε χώρες, όπως η Ελλάδα. Στο πλαίσιο αναδιοργάνωσης των δημοσιονομικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, οι οργανικές μονάδες των τελωνείων έχουν μειωθεί σημαντικά με αποτέλεσμα πολλά παράκτια μέρη και νησιά να μην έχουν πλέον τελωνειακή παρουσία, ενώ η ηλεκτρονικοποίηση των τελωνειακών διαδικασιών και η περαιτέρω απλούστευσή τους χωρίς αναβάθμιση και ενίσχυση των τελωνείων με επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό μάλλον αποδυναμώνει την προσπάθεια μείωσης του λαθρεμπορίου και υπονομεύει τον πραγματικό εκσυγχρονισμό της τελωνειακής υπηρεσίας.

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

1. Έχει υπόψη της και αν ναι, ποια είναι η θέση της για την δραματική συρρίκνωση των τελωνειακών μονάδων σε ένα κράτος με παράκτιο και νησιωτικό χαρακτήρα;

2. Πώς μπορεί να συνδράμει στην ενίσχυση με εξοπλισμό των ελληνικών τελωνείων;

3. Ποια θέση υποστηρίζει εντός της Τρόικα σχετικά με την ανάγκη ενίσχυσης με εξειδικευμένο προσωπικό των ελληνικών τελωνείων;

4. Ποιες πρωτοβουλίες έχει αναλάβει σε σχέση με την καταστρατήγηση του τελωνειακού καθεστώτος 42 στις εμπορευματικές συναλλαγές Ελλάδας-Βουλγαρίας;

5. Πώς σκοπεύει να αντιμετωπίσει τη διασφάλιση των δημοσιονομικών συμφερόντων στο πλαίσιο των τελωνειακών απλουστεύσεων (πχ. κεντρικός τελωνισμός) κατά την κατάρτιση των διατάξεων εφαρμογής του υπό υιοθέτηση Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα;

__________________________________________________________

[1] Δ. Μάρδας, «Νοθεία και Λαθρεμπόριο καυσίμων: Μέτρα Πολιτικής», Μελέτη ΓΣΕΒΕΕ/ ΠΟΠΕΚ, Οκτώβριος 2012

(http://www.popek.gr/images/stories/lathremporio_protaseis/meleti_marda_lathremporio.pdf).

[2] Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, «Εξασφαλίζει ο έλεγχος στο πλαίσιο του τελωνειακού καθεστώτος 42 την πρόληψη και τον εντοπισμό της φοροδιαφυγής στον τομέα του ΦΠΑ;»,Ειδική Έκθεση 13/2011 (http://eca.europa.eu/portal/pls/portal/docs/1/10952827.PDF).

[3] Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, «Ελέγχονται αποτελεσματικά οι απλουστευμένες τελωνειακές διαδικασίες εισαγωγής;», Ειδική Έκθεση 1/2010 (http://eca.europa.eu/portal/pls/portal/docs/1/7913000.PDF).