Γραφείο του ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Νίκου Χρυσόγελου

Προς:                                                     

Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

1. Υπουργό κ. Λυκουρέτζο, 

2. Υφυπουργό κ. Σκοπούλη,

3. Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας,

    Προϊσταμένη κ. Σ. Κατσικάρου  

Κοινοποίηση:                                         

1. Περιφέρειες Νοτίου και Βορείου Αιγαίου

(Περιφερειάρχες-Προέδρους Περιφερειακών

Συμβουλίων-Περιφερειακούς Συμβούλους)

2. Δήμοι νησιών Νοτίου και Βορείου Αιγαίου

3. Δίκτυο Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης

και Ψυχικής Υγείας «ΑΡΓΩ»

4. Κέντρο Υγείας Μήλου,

5. Πολυδύναμο Ιατρείο Σίφνου

Θέμα: Επιστολή διαμαρτυρίας για τον επικείμενο κίνδυνο διακοπής λειτουργίας των δομών ψυχικής υγείας και άλλα προβλήματα στις υπηρεσίες υγείας στα νησιά

1.              Κίνδυνος διακοπής λειτουργίας δομών ψυχικής υγείας

Ενημερώθηκα τις τελευταίες ημέρες  από τη διοίκηση, τους εργαζομένους και τους λήπτες υπηρεσιών του Δικτύου Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «ΑΡΓΩ»  για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που θέτει σε κίνδυνο τη συνέχιση της λειτουργίας τους. Δηλαδή τη συνέχιση της υλοποίησης προγραμμάτων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (ως εντολοδόχοι φορείς του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στο πλαίσιο του Κανονισμού 815/84 και του Κοινοτικού Προγράμματος «ΨΥΧΑΡΓΩΣ») με στόχο την αποσυμφόρηση των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων (Λέρου 1990, Δρομοκαϊτείου 2000 κ.α), την ψυχιατρική μεταρρύθμιση, την αποασυλοποίηση και επανένταξη των ψυχικά ασθενών που αποτελούν και την κυρίαρχη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ενημερώθηκα και για τις εξώδικες διαμαρτυρίες που σας έχουν επιδώσει και ζητούν από σας να προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες αποκατάστασης των δυσλειτουργιών μέχρι τις 10 Οκτωβρίου.

Ενημερώθηκα επιπλέον ότι το θέμα της κανονικής χρηματοδότησης των Μονάδων έχει συνδεθεί με το θέμα του Οικονομικού Ελεγχου των Μη Κερδοσκοπικών Οργανισμών, κάτι που δεν μπορεί να οδηγεί σε διακοπή ενός προγράμματος που έχει άμεση σχέση με την υγεία χιλιάδων πολιτών.

Από πλευράς μου, ως Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, αναπληρωματικό μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας τροφίμων αλλά και Περιφερειακός Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου (Γραμματέας του Περιφερειακού Συμβουλίου):

• Επειδή αναγνωρίζω την επιστημονική και κοινωνική προσφορά που έχουν προσφέρει όσα χρόνια δραστηριοποιούνται οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας (ΜΨΥ), στις οποίες ανατέθηκε από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, όπως άλλωστε και σε επιλεγμένες ΜΨΥ του Δημοσίου, να φέρουν εις πέρας το δύσκολο έργο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης χάριν του δημοσίου συμφέροντος και προς όφελος των ψυχικά ασθενών και των οικογενειών τους.
• Επειδή θεωρώ δεδομένο ότι το δίκτυο των Μονάδων Ψυχικής Υγείας  παρέχει υπηρεσίες και καλύπτει πάγιες και απαραίτητες ανάγκες δημόσιας υγείας (στεγαστικές δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάτασης - οικοτροφεία, ξενώνες, κέντρα ημέρας και προστατευμένα διαμερίσματα) στα οποία διαβιούν πλέον περί τα 1.540  άτομα, και Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας που εξυπηρετούν περίπου 35.000 ψυχικά ασθενείς.
• Επειδή με τη μείωση της χρηματοδότησης και τις καθυστερήσεις στην οικονομική επιχορήγηση καθίσταται αδύνατη η εξόφληση της μισθοδοσίας, των χρεών προς το ΙΚΑ και των άλλων λειτουργικών δαπανών, κι επέρχεται σοβαρή υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών ενώ το όλο εγχείρημα καταρρέει πλέον και ακυρώνεται στην πράξη με δική Σας ευθύνη.
• Επειδή η υποβάθμιση αυτή θέτει σε κίνδυνο πλέον την ψυχική υγεία, την υγεία και τη ζωή των ψυχικά πασχόντων, καθώς και των παιδιών και εφήβων που εξυπηρετούνται, και μάλιστα σε μια δυσμενή ιστορική συγκυρία που η χώρα μας και οι πολίτες της το έχουν ανάγκη. Πολύ περισσότερο που πρόκειται για ψυχικά πάσχοντες, ορισμένοι εκ των οποίων μάλιστα έχουν βγει σχετικά πρόσφατα από ψυχιατρεία (άσυλα) που έχουν ήδη κλείσει (Πέτρα Ολύμπου, Χανίων, Κέρκυρας, Τρίπολης και Νταού Πεντέλης) και δεν έχουν καν που να πάνε. Πρόκειται, επίσης, για ολόκληρες γεωγραφικές περιοχές, όπως οι Κυκλάδες, η Θράκη, η Φωκίδα, η Κεντρική Μακεδονία, η Θεσσαλία, η Χίος που κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς καμμία δημόσια ψυχιατρική παρακολούθηση και περίθαλψη, σε μια εποχή κατά την οποία η κρίση έχει επιπτώσεις και στην υγεία.
• Επειδή με τον τρόπο αυτό θεωρώ ότι παραβιάζονται ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και σειρά άρθρων της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία που έχει υπογράψει η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα έχει επικυρώσει με νόμο, αλλά και διατάξεις άλλων δεσμευτικών Συμβάσεων, όπως η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), και όλα αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε καταδίκες της Ελλάδας στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να εκθέσουν ταυτόχρονα τη Χώρα μας προς τους Διεθνείς Οργανισμούς και την Ευρωπαϊκή Ένωση
• Επειδή η λειτουργία των Μονάδων αφορά την εξαρτημένη εργασία 3.000 περίπου επαγγελματιών ψυχικής υγείας.
• Επειδή τα υπέρογκα χρέη που δημιουργούνται έναντι ιδιωτικών και δημόσιων νομικών προσώπων, καθώς και φυσικών προσώπων, εκθέτουν την Ελλάδα στον κίνδυνο διακοπής της χρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, βάσει των προβλέψεων του Συμφώνου «Spidla» (μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) και του Προγράμματος «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» Γ (Υ5β/Γ.Π.οικ 46769 της 3/5/2012), καθώς και στον κίνδυνο επιστροφής κονδυλίων για αναξιοπιστία και αναποτελεσματικότητα του Ελληνικού κράτους.

Σας καλώ να πράξετε κάθε δυνατή ενέργεια ώστε να τηρηθεί η δέσμευση–υποχρέωση του Ελληνικού κράτους, τόσο προς τους πολίτες ψυχικά ασθενείς και τις οικογένειές τους όσο και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, σχετικά με την σε απολύτως λογικά πλαίσια αναγκαία και σε τακτική βάση οικονομική ενίσχυση, που θα εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία των Μονάδων από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και από τις εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης (καταβολή νοσηλίων από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς και ταμεία και απόδοση του 2% επί των προμηθειών των δημοσίων νοσοκομείων-ΝΠΔΔ).

Πιο συγκεκριμένα:

• Να  μεριμνήσετε για τη νόμιμη αύξηση της τακτικής οικονομικής ενίσχυσης σε 90.000.000 ευρώ, ώστε να είναι εφικτή η κάλυψη των δαπανών, των μονάδων, του 2012 και του ελλείμματος του 2011
• Να δεσμευτείτε εγγράφως για τη συνέχιση λειτουργίας των Μονάδων για το 2013 καθώς και για την υπογραφή Συμβάσεων πενταετούς διάρκειας με τους Φορείς τους για τη λειτουργία των Μονάδων Ψυχικής Υγείας με αμοιβαίες δεσμεύσεις.

2. Παράλογες ρυθμίσεις για τους νησιώτες

Με πρόσφατη εγκύκλιο του ΕΟΠΥΥ, απαιτείται ακόμα και από ασθενείς που είναι καθηλωμένοι στο κρεββάτι ή έχουν σοβαρά προβλήματα μετακίνησης να μετακινούνται από τα νησιά μια φορά το χρόνο για να κάνουν ανάλυση αερίων αίματος ή κορεσμού, προκειμένου να τους καλύπτεται μέρος της δαπάνης για παροχή οξυγόνου ή ζητάει έλεγχο από πνευμονολόγο σε νησιά που δεν έχουν καν γιατρό! Μια τέτοια απόφαση δείχνει πλήρη άγνοια των συνθηκών που επικρατούν στα νησιά, επιβαρύνει τους ασθενείς με επιπλέον κόστος αλλά και εκθέτει την ίδια τη ζωή τους με άσκοπες κι επικίνδυνες μετακινήσεις, πολύ περισσότερο όταν γνωρίζετε τα προβλήματα με τα ακτοπλοϊκά.

Κύριε υπουργέ

Είναι αδιανόητο η προσπάθεια εξυγίανσης των δημοσιονομικών της υγείας να γίνεται με τρόπος που απειλούν την υγεία ή και την ίδια τη ζωή των πολιτών, ενώ υπάρχουν άλλα μέτρα και πολιτικές που θα συνέβαλλαν ταυτοχρόνως στην ορθολογική διαχείριση των υπαρχόντων πόρων και τη βελτίωση της απόδοσης των συστημάτων και υπηρεσιών υγείας. Η εμφαση στην προαγωγή της υγείας και την πρόληψη της ασθένειας καθώς και η παροχή αποτελεσματικής πρωτοβάθμιας φροντίδας σε τοπικό επίπεδο, ιδιαίτερα στα νησιά, δεν θα βελτίωνε μόνο την ποιότητα ζωής των πολιτών σε μια περίοδο που έχουν υποστεί βίαιη αφαίρεση εισοδημάτων αλλά και τα οικονομικά της υγείας, όπως αποδεικνύεται από την ευρωπαϊκή εμπειρία, πανεπιστημιακές έρευνες αλλά και τα εμπειρικά στοιχεία που διαθέτουν τα κέντρα υγείας και το ιατρικό προσωπικό. Η πρόσβαση όλων των πολιτών σε αποτελεσματικές και δίκαιες υπηρεσίες υγείας πρέπει να είναι στο κέντρο της στρατηγικής για την υγεία, όπως εξάλλου ζητάει το ευρωπαϊκό πολυετές πλαίσιο στρατηγικής για την υγεία. 

Με εκτίμηση

Νίκος Χρυσόγελος

Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων/

Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο