Το θέμα της προετοιμασίας και βοήθειας από την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τα κύματα προσφύγων που αναμένονται από τη Συρία προς τα κράτη μέλη της ΕΕ, με κύρια είσοδο την Ελλάδα, έθεσε με γραπτή ερώτησή του προς την Κομισιόν ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο.
Η συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Συρία και η βίαιη καταστολή από το καθεστώς, προκαλούν το βίαιο εκτοπισμό και μετακινήσεις ανθρώπων. Περισσότερα από 20.000 υπολογίζονται έχουν χάσει τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων και της καταστολής, ενώ πάνω από 1.200.000 άνθρωποι υπολογίζεται ότι έχουν εκτοπιστεί από τις περιοχές και τα σπίτια τους.
Σύμφωνα με την Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHRC) οι καταγεγραμμένοι πρόσφυγες από τη Συρία , ή οι αναμενόμενοι να καταγραφούν, ανέρχονται σε 278.392, ενώ ο αριθμός τους αυξάνεται καθημερινά. Η ανθρωπιστική βοήθεια που παρέχει η UNHRC, η ΕΕ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί προς τις γειτονικές χώρες υποδοχής προσφύγων (Τουρκία, Λίβανος, Ιράκ κα) είναι πιθανόν να μην επαρκέσει για κάλυψη των διευρυμένων αναγκών.
Η χώρα μας αδυνατεί να ανταποκριθεί από μόνη της, παρά την κάποια οριακή βελτίωση των δομών της σε θέματα ασύλου. Στο ζήτημα απαιτείται ευρωπαϊκή πολιτική κι αλληλεγγύη. Από την άλλη η Ελλάδα καταγγέλεται από διεθνείς οργανισμούς ότι εμποδίσει ακόμα και την υποβολή αιτημάτων για παροχή ασύλου σε προερχόμενους από τη Συρία. Ιδιαίτερα τα νησιά στο Αιγαίο είναι ελάχιστα προετοιμασμένα από άποψη ανθρώπινου δυναμικού, γνώσης σχετικά πως διαχειρίζεται κανείς πρόσφυγες από εμπόλεμες περιοχές με βάση το διεθνές δίκαιο αλλά και υποδομών. Μια κυνική και ρατσιστική αντίληψη που αρχίζει να επικρατεί σε μέρος της κοινωνίας υπό την πίεση ακροδεξιών ομάδων οδηγεί σε εποχής βαρβαρότητας, όταν οι κοινωνίες αδιαφορούσαν πλήρως για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των ανθρώπων που προσπαθούν απελπισμένα να διαφύγουν από περιοχές που βομβαρδίζονται ή απειλείται άμεσα η ζωή τους και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο πρέπει να τυγχάνουν προστασίας - εφόσον τηρούνται ορισμένες προϋποθέσεις - ως πρόσφυγες.
Με ερώτησή του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο Νίκος Χρύσογελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, επισημαίνει τα εξής κρίσιμα σημεία όπου απαιτείται παρέμβαση της ΕΕ στο θέμα:
- Χρειάζεται να δημιουργηθούν μηχανισμοί, οικονομικοί και άλλοι, ώστε να αντιμετωπιστεί συλλογικά και αλληλέγγυα το ζήτημα των προσφύγων, ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων και ειδικά των παιδιών, που προέρχονται από τη Συρία.
- Χρειάζεται σαφές σχέδιο επιμερισμού της ευθύνης προστασίας των προσφύγων από τη Συρία στις διάφορες χώρες και όχι μόνο στις χώρες εισόδου, με δεδομένο άλλωστε ότι υπάρχουν πολλοί πρόσφυγες που επιθυμούν να συνδεθούν με τις οικογένειες τους σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.
Δήλωση Νίκου Χρυσόγελου:
«Η ΕΕ οφείλει να συνεργαστεί με την Ελλάδα και να αυξήσει τον διατιθέμενο προϋπολογισμό των έκτακτων μέτρων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων 2008-2013, έτσι ώστε να σχεδιαστούν και υλοποιηθούν δράσεις που θα βοηθήσουν στη βέλτιστη διαχείριση του αναμενόμενου κύματος προσφύγων από τη Συρία. Ειδικά η καλή προετοιμασία των ελληνικών νησιών για την υποδοχή προσφύγων είναι απαραίτητη έτσι ώστε να αποφευχθεί μια ενδεχόμενη ανθρωπιστική κρίση αλλά ταυτόχρονα να μην επιβαρυνθούν οι τοπικές κοινωνίες με τη διαχείριση πολλών και πολύπλοκων ζητημάτων που χρειάζονται και τεχνογνωσία και οικονομικούς πόρους.
Η χώρα μας είναι αλήθεια ότι έχει επανειλημμένα καταδικασθεί για παραβιάσεις δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο. Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές της Ύπατης Αρμοστείας καθιστούν σαφές ότι η αίτηση ασύλου δεν είναι εγκληματική πράξη και ότι οι επ' αόριστον και υποχρεωτικές μορφές κράτησης συνιστούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Η εγκατάλειψη ανθρώπων σε απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης - όπως ήδη συμβαίνει σε κάποιες περιπτώσεις - αποτελεί πλήγμα στον πολιτισμό μας και προσβολή σε όσα βιίωσαν έλληνες πρόσφυγες στο πέρασμα της ιστορίας. Η κρίση στην Ελλάδα δεν πρέπει να αποτελέσει μια αφορμή για επιδείνωση των δικαιώματων ατόμων που προσπαθούν να διαφύγουν από εμπόλεμες περοχές, όπως είναι η Συρία.
Η ΕΕ χρειάζεται να συμβάλλει με δράσεις και πρωτοβουλίες ώστε να παρέχεται η διεθνής προστασία που δικαιούνται οι αιτούντες άσυλο και να μην αφεθεί η Ελλάδα μόνη της να αντιμετωπίσει ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα. Ειδικά σήμερα που αντιμετωπίζει την μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία της σε καιρό ειρήνης.
Η ΕΕ δεν πρέπει να κλείνει τα μάτια της και να αρνείται το πρόβλημα. Αφήνουμε έτσι, όλοι μας, χώρο για ανάπτυξη ρατσιστικών πρακτικών. Αλλά και η ελληνική κοινωνία πρέπει να επιλέξει την ανάπτυξη και όχι την απαξίωση της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων ως την απάντηση στην κρίση».
(Ακολουθει ολόκληρο το κείμνενο της ερώτησης)
Θέμα: «Κύματα προσφύγων από τη Συρία προς την ΕΕ»
Η συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Συρία και η βίαιη καταστολή από το καθεστώς, με πάνω από 20.000 θύματα, έχει προκαλέσει βίαιο εκτοπισμό και μετακινήσεις περισσοτέρων από 1.200.000 ανθρώπων. Σύμφωνα με την Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHRC) οι καταγεγραμμένοι πρόσφυγες από τη Συρία , ή οι αναμενόμενοι να καταγραφούν ανέρχονται σε 278.392, ενώ ο αριθμός τους αυξάνεται καθημερινά. Η ανθρωπιστική βοήθεια που παρέχει η UNHRC, η ΕΕ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί προς τις γειτονικές χώρες υποδοχής προσφύγων είναι πιθανόν να μην επαρκέσει για κάλυψη των διευρυμένων αναγκών, με αποτέλεσμα να αναμένονται κύματα προσφύγων προς τα κράτη μέλη της ΕΕ, με κύρια είσοδο την Ελλάδα, η οποία έχει επανειλημμένα καταδικασθεί από το ΕΔΔΑ για παραβιάσεις δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο. Από την άλλη, η χώρα αδυνατεί να ανταποκριθεί από μόνη της, παρά την κάποια οριακή βελτίωση των δομών της σε θέματα ασύλου, σε ένα θέμα όπου απαιτείται ευρωπαϊκή πολιτική κι αλληλεγγύη.
Ερωτάται η Επιτροπή:
- Ποιους μηχανισμούς, οικονομικούς ή άλλους, προτίθεται να ενεργοποιήσει άμεσα για την επίτευξη της συλλογικής και αλληλέγγυας αντιμετώπισης, των προσφύγων, ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων, που προέρχονται από τη Συρία, και αρχίζουν να φτάνουν στα ελληνικά κι ευρωπαϊκά σύνορα με προορισμό τα κράτη μέλη της ΕΕ; Είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με το Κράτος Μέλος και να αυξήσει τον διατιθέμενο προϋπολογισμό των "έκτακτων μέτρων" στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων 2008-2013, προκειμένου να σχεδιαστούν και υλοποιηθούν δράσεις που θα βοηθήσουν στη βέλτιστη διαχείριση του αναμενόμενου κύματος νέων προσφύγων;
- Έχει προετοιμάσει σχέδιο για επιμερισμό της ευθύνης προστασίας των προσφύγων στις διάφορες χώρες, και όχι μόνο στις χώρες εισόδου, με δεδομένο ότι οι περισσότεροι επιθυμούν να συνδεθούν με οικογένειες τους σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες;
- Πώς θα διασφαλίσει την εφαρμογή από τα Κράτη Μέλη των νέων κατευθυντήριων γραμμών της Ύπατης Αρμοστείας που καθιστούν σαφές ότι η αίτηση ασύλου δεν είναι εγκληματική πράξη και ότι οι επ' αόριστον και υποχρεωτικές μορφές κράτησης συνιστούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου;
- Έχει λάβει μέτρα για ουσιαστική κι αποτελεσματική αντιμετώπιση συγκεκριμένων παραλήψεων ή πρακτικών κρατών μελών, όπως της Ελλάδας, που καταστρατηγούν την διαδικασία ασύλου, καταπατώντας βασικά ανθρώπινα δικαιώματα ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας και των αιτούντων άσυλο, αφήνοντας χώρο για ανάπτυξη ρατσιστικών πρακτικών; Ποια είναι αυτά;