E-003650/2012
Συμ
πληρώθηκαν 5 χρόνια από το ναυάγιο του Sea Diamond μέσα στον κόλπο της Καλντέρας της Σαντορίνης. Η Επιτροπή, απαντώντας στο παρελθόν σε ερωτήσεις συναδέλφων ευρωβουλευτών, θεωρούσε τις επιπτώσεις «προς το παρόν αμελητέες» - βασιζόμενη σε μελέτη του ΕΛΚΕΘΕ[1], [2] - αλλά παρακινούσε να της γνωστοποιηθούν τυχόν νεότερα στοιχεία. Σύμφωνα με την απάντηση στη γραπτή ερώτηση E-1944/08 του κυρίου Παπαδημούλη, η Επιτροπή θεωρεί ότι το πλοίο, εάν δεν ανελκυθεί και παραμείνει ως έχει, θα θεωρηθεί απόβλητο λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο πιθανής υποβάθμισης του περιβάλλοντος που μπορεί να προκαλέσει. Από τη νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων[3], προκύπτει ότι τα μεταφερόμενα εντός δεξαμενόπλοιου καύσιμα καθίστανται απόβλητα κατά την έννοια των ευρωπαϊκών οδηγιών από τη στιγμή που διαρρεύσουν στη θάλασσα έπειτα από ναυάγιο και δεν μπορούν πλέον να είναι εμπορικώς εκμεταλλεύσιμα. Μελέτη[4] του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης όχι μόνο κατέγραψε την κατάσταση μια δεδομένη χρονική στιγμή (2011) αλλά κι εκτίμησε μελλοντικές περιβαλλοντικές συνέπειες, έτσι ώστε να μπορέσει να ακολουθηθεί συγκεκριμένη μεθοδολογία αποκατάστασης της περιοχής. Η μελέτη καταλήγει στο ότι «Η επιβάρυνση που έχει επιφέρει στην περιοχή είναι σαφής και μοναδικός τρόπος αποτροπής της συνέχισής της αποτελεί η απομάκρυνσή του. Κάθε άλλη καθυστέρηση ή ενέργεια θα έχει ως αποτέλεσμα την οικολογική, και όχι μόνον, καταστροφή της Καλντέρας». Λαμβάνοντας υπόψη ότι το ναυάγιο βρίσκεται κρεμασμένο σε μία απότομη πλαγιά του βυθού στα 120 μέτρα, με κίνδυνο κάθε στιγμή να ολισθήσει και να φτάσει στα 280 μέτρα βάθος, με δραματικές συνέπειες για το ιδιαιτέρου κάλλους φυσικό περιβάλλον του νησιού που αποτελεί και μοναδικό ευρωπαϊκό φυσικό πλούτο και καθιστώντας την ανέλκυση πιο δύσκολη έως ανέφικτη, ερωτάται η Επιτροπή:
1. Ποιος είναι ο κρίσιμος χρόνος για να θεωρηθεί το ναυάγιο «στερεό απόβλητο» και να υπάρχει ενδεχόμενο παράβασης της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ[5] περί των στερεών αποβλήτων;
2. Θεωρεί επαρκείς τις ενέργειες των ελληνικών αρχών μέχρι σήμερα; Αν όχι, θα προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες, ώστε να υποχρεωθεί η ελληνική κυβέρνηση να αναλάβει δράση και να ληφθούν μέτρα για την απομάκρυνση – ανέλκυση του ναυαγίου ώστε να προστατευθεί το θαλάσσιο οικοσύστημα της Καλντέρας;
[1] Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών
[2] H-0748/08, H-0037/10, E-1944/08
[3] υπόθεση C-188/07/24.06.2008
[4] http://ecoanemos.files.wordpress.com/2011/03/cf83cf85ceb3cebaceb5cebdcf84cf81cf89cf84ceb9cebaceb1_ceb1cf80cebfcf84ceb5cebbceb5cf83cebcceb1cf84ceb1_sea_diamond_25-02-2011.pdf
[5] Οδηγία 2006/12/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Απριλίου 2006 περί των στερεών αποβλήτων, ΕΕ L 114 της 27.4.2006.
Απάντηση του κ. Potočnik εξ ονόματος της Επιτροπής
25.6.2012
Ένα ναυάγιο που έχει εγκαταλειφθεί λόγω ατυχήματος μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει απορριφθεί και, επομένως, εμπίπτει στον ορισμό των αποβλήτων του άρθρου 3 σημείο 1 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα (Οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα -WFD). Δυνάμει του άρθρου 13 της οδηγίας- πλαίσιο για τα απόβλητα, τα κράτη μέλη οφείλουν να εξασφαλίζουν ότι η διαχείριση των αποβλήτων πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία και χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον.
Η Επιτροπή εκτιμά ότι κατά τη στιγμή της βύθισης οι ελληνικές αρχές έλαβαν τα αναγκαία μέτρα για την άντληση του καυσίμου που μετέφερε το πλοίο ώστε να αποφευχθεί η βλάβη στο θαλάσσιο περιβάλλον. Πέντε έτη μετά, δεν υπάρχουν πειστικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι την παρούσα στιγμή το ναυάγιο αποτελεί κίνδυνο για το θαλάσσιο περιβάλλον.
Επιπλέον, η Επιτροπή στηρίζει πλήρως τις εργασίες του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού και ενθαρρύνει την έναρξη ισχύος της Σύμβασης του Ναϊρόμπι για την ανέλκυση ναυαγίων . Η Σύμβαση για την ανέλκυση ναυαγίων προβλέπει σταθερή νομική βάση για τα παράκτια κράτη που ανελκύουν ή έχουν ανελκύσει, από τις παράκτιες ζώνες, ναυάγια τα οποία θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας ή το θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον ή και τα δύο.