Ακόμη και οι υγρότοποι μικρής κλίμακας, έχουν μεγάλη σημασία για τη βιοποικιλότητα και τη διαθεσιμότητα νερού. Αποτελούν χώρους διατροφής και αναπαραγωγής για είδη απειλούμενα ή ενδημικά, όπως και ζωτικής σημασίας σταθμούς για μεταναστευτικά πουλιά. Πολλοί από αυτούς βρίσκονται εκτός των ορίων των περιοχών NATURA 2000, αλλά συμβάλλουν ουσιαστικά στην οικολογική συνοχή τους. Ωστόσο, κινδυνεύουν από ασύνετες ανθρώπινες επεμβάσεις, ενώ η κλιματική αλλαγή και η απειλούμενη άνοδος της στάθμης της θάλασσας αναμένεται να επιτείνει την απώλεια και την υποβάθμισή τους. Σε χώρες όπως η Ελλάδα δεν υπάρχει ούτε ολοκληρωμένη απογραφή ούτε αποτελεσματικοί μηχανισμοί για την προστασία τους, με αποτέλεσμα να σημειώνονται καταστροφές συχνά χωρίς να τις αντιληφθεί κανείς και χωρίς δυνατότητα παρέμβασης για τη διαφύλαξή τους.
Ιδιαίτερη σημασία για τη βιοποικιλότητα αλλά και για την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων στις πόλεις, έχουν επίσης οι υγρότοποι που διασώζονται εντός του αστικού ιστού, όπως οι χείμαρροι. Ωστόσο και αυτοί συχνά καταστρέφονται ή υποβαθμίζονται, με παρεμβάσεις όπως καθαρισμό με βαρέα μηχανήματα, καταστροφές στη βλάστηση, εγκιβωτισμό, τσιμεντοποίηση ή και κάλυψη, αντί για τις ενδεδειγμένες παρεμβάσεις «πράσινης μηχανικής» και αναβάθμισης της φυσικής βλάστησης.
Στην ερώτησή του ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων ζητά από την Επιτροπή να απαντήσει αν κρίνει επαρκή την υπάρχουσα ευρωπαϊκή στρατηγική και νομοθεσία για υγροτόπους μικρής κλίμακας εντός και εκτός αστικών σχηματισμών, τι μέτρα λαμβάνονται για την υποβάθμιση τέτοιου τύπου οικοσυστημάτων στα κράτη - μέλη και τι πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί για την προστασία τους;
«Για μας η Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων δεν είναι άλλη μια ευκαιρία για φτηνές δηλώσεις. Οι παρεμβάσεις μας είναι ουσιαστικές και σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Το έργο των περιβαλλοντικών οργανώσεων και του οικολογικού κινήματος που προσπαθούμε να αναδείξουμε είναι ανεκτίμητο. Κι αυτό γιατί σε περιόδους μεγάλης οικονομικής κρίσης, όπως αυτή που περνάμε, γίνεται ακόμη πιο αισθητή η ανάγκη να διατηρήσουμε το φυσικό μας περιβάλλον σε όσο το δυνατόν καλύτερη κατάσταση ώστε να εξασφαλίσουμε και τη δική μας επιβίωση», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος.
Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης και στη συνέχεια κατάλογος με συνδέσμους στις ερωτήσεις σχετιζόμενες με υγρότοπους που έχουν καταθέσει στο Ευρωκοινοβούλιο μέχρι στιγμής οι Οικολόγοι Πράσινοι:
Θέμα: Ευρωπαϊκή πολιτική για τους υγρότοπους μικρής κλίμακας και για τους αστικούς υγρότοπους
Oι υγρότοποι προστατεύονται από τη διεθνή σύμβαση Ραμσάρ, ενώ η Οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα (2000/60/EC, άρθρο 1), μεταξύ άλλων, αποσκοπεί στην αποτροπή της επιδείνωσης των υγροτόπων, σε ότι αφορά τις ανάγκες τους σε νερό. Ακόμη και οι υγρότοποι μικρής κλίμακας έχουν μεγάλη σημασία για τη βιοποικιλότητα. Πολλοί εξ' αυτών βρίσκονται εκτός των ορίων των περιοχών του δικτύου NATURA 2000, αλλά συμβάλλουν ουσιαστικά στην οικολογική συνοχή του, σύμφωνα με το άρθρο 10 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Ωστόσο, κινδυνεύουν από ασύνετες ανθρώπινες ενέργειες ενώ η κλιματική αλλαγή αναμένεται να επιτείνει την απώλεια και την υποβάθμισή τους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις προτάσεις μέτρων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή(1), προτείνει πράσινες προσεγγίσεις, όπως η διαφύλαξη των υδάτινων πόρων. Ωστόσο, σε κράτη - μέλη όπως η Ελλάδα δεν έχει γίνει ολοκληρωμένη απογραφή(2) και δεν υπάρχουν αποτελεσματικοί μηχανισμοί για την προστασία τους.
Επίσης, υγρότοποι που διασώζονται εντός του αστικού ιστού, όπως χείμαρροι, συχνά καταστρέφονται ή υποβαθμίζονται, μέσω καθαρισμού με βαρέα μηχανήματα, καταστροφής της βλάστησης, εγκιβωτισμού, τσιμεντοποίησης ή και υπογειοποίησης, αντί ενδεδειγμένων παρεμβάσεων «πράσινης μηχανικής» και αναβάθμισης της φυσικής βλάστησης. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής(3), η ολοκληρωμένη διαχείριση του αστικού περιβάλλοντος πρέπει να επικεντρωθεί σε πολιτικές βιώσιμης χρήσης γης, με τις οποίες θα μειωθεί η στεγανοποίηση του εδάφους, θα προωθείται η βιοποικιλότητα και θα ευαισθητοποιούνται οι πολίτες.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Κρίνει επαρκή την υπάρχουσα ευρωπαϊκή στρατηγική και νομοθεσία για υγροτόπους μικρής κλίμακας εντός και εκτός αστικών σχηματισμών;
2. Τι μέτρα λαμβάνονται για την υποβάθμιση τέτοιου τύπου οικοσυστημάτων στα κράτη - μέλη και τι πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί για την προστασία τους;
(1) Λευκή Βίβλος. Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος: προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης. Βρυξέλλες, 1.4.2009, COM(2009) 147 τελικό.
(2) Μια πρόσφατη εξαίρεση αποτελεί η έκδοση: Κατσαδωράκης Γ. Παραγκαμιάν Κ. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. WWF-Ελλάς.
(3) ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ. 2005. Σχετικά με μια θεματική στρατηγική για το αστικό περιβάλλον. COM (2005) 718 τελικό. http://ec.europa.eu/environment/urban/pdf/com_2005_0718_el.pdf
Ερωτήσεις σε σχέση με υγρότοπους που έχουν κατατεθεί στους έξι μήνες συμμετοχής του Μιχάλη Τρεμόπουλου στο ευρωκοινοβούλιο
- Οικοτόποι και Είδη
- Τροποποίηση έργου αποκατάστασης λίμνης Κορώνειας
- Ρύπανση υδάτων στον Δήμο Μεσσαπίας στην Εύβοια από τοξικά απόβλητα
- Οικολογική κατάσταση υδάτων των λιμνών της Βόρειας Ελλάδας
- Υποβάθμιση λίμνης Στυμφαλίας (GR2530002)
- Εκτροπή του ποταμού Αχελώου
- Xάραξη του νέου αυτοκινητόδρομου Ε65 μέσα σε δύο σημαντικές περιοχές NATURA 2000
- Επανεγκατάσταση δικτύου σταθμών παρακολούθησης υπόγειων και επιφανειακών υδάτων στη λίμνη Κορώνεια
- Ρύπανση στον ποταμό Καλαμά
- Ένταξη της Χερσονήσου του Ακάμα στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000
