Ο Νίκος Χρυσόγελος εισηγητής εκ μέρους των Πράσινων στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης
Ως αποτέλεσμα της συμφωνίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, δόθηκε το πράσινο φως για την τροποποίηση του Κανονισμού για το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ), ώστε να καταστεί αποδοτικότερο, ταχύτερο και περισσότερο ευέλικτο. Οι Πράσινοι συμμετείχαμε ενεργά για την επίτευξη του σκοπού αυτού. Ο Νίκος Χρυσόγελος ήταν εισηγητής εκ μέρους των Πράσινων, και κατέθεσε τροπολογίες, η πλειοψηφία των οποίων ενσωματώθηκε στο κείμενο της συμφωνίας (αφορούσαν κυρίως την προσπάθεια να προλαμβάνονται αντί να επαναλαμβάνονται οι καταστροφές, την αξιοποίηση της προσέγγισης του οικοσυστήματος για τα έργα αποκατάστασης των ζημιών). Συμμετείχε, επίσης, ενεργά στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των τριών ευρωπαϊκών οργάνων (Κομισιόν, Συμβούλιο, Ευρωκοινοβούλιο).
Σχολιάζοντας την έγκριση από την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στις 19 Μαρτίου 2014 των νέων κανόνων για το ΤΑΕΕ, όπως συμφωνήθηκαν μετά από τον τριμερή διάλογο, ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Πράσινων, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και εισηγητής εκ μέρους των Πράσινων για την έκθεση, δήλωσε: «Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν ένα εργαλείο στήριξης χωρών και περιφερειών μετά από μεγάλες φυσικές καταστροφές. Όμως, οι χρονοβόρες διαδικασίες χορήγησης των ενισχύσεων, ο μεγάλος αριθμός αιτήσεων που απορρίπτονταν λόγω ανεπάρκειας, οι πολύπλοκες διατάξεις του προηγούμενου κανονισμού, η μη ικανοποίηση των προσδοκιών των πληγέντων, αλλά και η αύξηση της συχνότητας και της έντασης των ακραίων καιρικών φαινομένων λόγω της κλιματικής αλλαγής, καθιστούσε αναγκαία την τροποποίηση της νομοθεσίας, με στόχο τη βελτίωση της λειτουργίας του μηχανισμού και την ταχύτερη, ευκρινέστερη και απλούστερη εφαρμογή του καθώς και την προώθηση της πρόληψης έστω και μέσω των έργων αποκατάστασης των ζημιών.
Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως μέσα από τις εξής αλλαγές:
Αποσαφήνιση του πεδίου εφαρμογής του ΤΑΕΕ, το οποίο περιορίζεται στις φυσικές καταστροφές κι επεκτείνεται και στα φαινόμενα ξηρασίας. Μεγάλη επιτυχία μας ως Πράσινοι είναι η συμπερίληψη της αρχής της “προσέγγισης του οικοσυστήματος”, ώστε τα έργα αποκατάστασης που ενισχύονται από το Ταμείο να συμβάλουν στη βιωσιμότητα και να αποφεύγεται η επανάληψη λαθών στο σχεδιασμό έργων και η κατασπατάληση πόρων. Οι αρχές θα πρέπει να υποβάλλουν σχέδια και πληροφορίες που θα αποδεικνύουν ότι έχουν ληφθεί μέτρα πρόληψης ώστε να μην επαναλαμβάνονται καταστροφές που
Επέκταση της προθεσμίας υποβολής της αίτησης για στήριξη από το Ταμείο σε δώδεκα εβδομάδες, δεδομένου ότι η κατάρτιση της αίτησης είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα για τις δημόσιες αρχές που προσπαθούν να εκτιμήσουν τη ζημία και να συγκεντρώσουν αποδεικτικά στοιχεία για την υποστήριξη της αίτησης σε μια στιγμή που θα πρέπει να λάβουν επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών της καταστροφής. Θετική είναι, επίσης, η αύξηση από ένα σε ενάμιση χρόνο του περιθωρίου ολοκλήρωσης των έργων, με δεδομένη την καθυστέρηση που υπάρχει συχνά στην προκήρυξη των έργων και την υλοποίησή τους σε διάφορες περιφέρειες.
Απλοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας. Αποσαφηνίζεται ότι μια περιφέρεια για να δικαιούται την ενίσχυση του ΤΑΕΕ, το κόστος της καταστροφής που έχει υποστεί θα πρέπει να ξεπερνάει το 1,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήθελε να ρυθμιστεί το όριο στο 1%, αλλά το Συμβούλιο επέμεινε στην πρόταση της Κομισιόν.
Σχετική επιτυχία είναι το γεγονός ότι προβλέπεται η προκαταβολή ποσού από το Ταμείο κατά 10% του συνολικού επιλέξιμου κόστους αποκατάστασης της ζημιάς από φυσικές καταστροφές, με μέγιστο όριο ενίσχυσης τα 30.000.000 ευρώ. Η πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έκανε λόγο για 15% της αναμενομένης ενίσχυσης, ποσό που δεν θα υπερέβαινε τα 40.000.000 ευρώ.
Ο κανονισμός προβλέπει απλοποίηση των διοικητικών και γραφειοκρατικών διαδικασιών, ανταλλαγή εμπειριών και βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και των τοπικών και περιφερειακών αρχών, ώστε τα σχέδια που υποβάλλονται να μην απορρίπτονται λόγω ανεπάρκειας. Επίσης η επιπλέον τεχνική εξειδικευμένη βοήθεια που τυχόν χρειάζεται θα είναι επιλέξιμη δαπάνη.
Η νέα νομοθετική πρόταση απλοποιεί τους κανόνες και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για πρόληψη και διαχείριση των καταστροφών. Στο πλαίσιο του μειωμένου ευρωπαϊκού προϋπολογισμού για την περίοδο 2014-2020, αλλά και της αύξησης του αριθμού και της σοβαρότητας των φυσικών καταστροφών λόγω της κλιματικής αλλαγής, το ΤΑΕΕ χρειάζεται να προσαρμοστεί και να καταστεί περισσότερο αποτελεσματικό και ευέλικτο, ώστε να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πληγέντων και στην έννοια της αλληλεγγύης που αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»
Το ΤΑΕΕ δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση μεγάλων φυσικών καταστροφών και την εκδήλωση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στις πληγείσες περιοχές της Ευρώπης, μετά τις σοβαρές πλημμύρες που έπληξαν την Κεντρική Ευρώπη το καλοκαίρι του 2002. Έως το Νοέμβριο του 2013, έχει χρησιμοποιηθεί σε 56 περιπτώσεις για την αντιμετώπιση καταστροφών και έχει παράσχει βοήθεια ύψους 3.5 δισ. ευρώ σε 23 ευρωπαϊκές χώρες. Παρόλα αυτά, εκτιμήθηκε ότι η ικανότητα αντίδρασης και η αποτελεσματική αξιοποίηση του ΤΑΕΕ υπό τον ισχύοντα μέχρι πρόσφατα Κανονισμό δεν ήταν επαρκής και ορισμένα κριτήρια ενεργοποίησής του ήταν υπερβολικά πολύπλοκα και δημιουργούσαν σύγχυση ως προς τις προϋποθέσεις υποβολής και τις ακολουθούμενες διαδικασίες.
Διαβάστε, επίσης, για την παρέμβαση του Νίκου Χρυσόγελου κατά τη σχετική συζήτηση στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης το Νοέμβριο 2013:
