08 Οκτωβρίου 2013

Ομιλία N. Χρυσόγελου στην εκδήλωση για το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική θητεία στην Ευρώπη

Σας καλωσορίζω στην Ελλάδα και στο γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και χαίρομαι πραγματικά που φιλοξενώ την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης του EBCOεδώ. Πέρυσι είχε γίνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες αλλά είναι σημαντικό που γίνεται στην Ελλάδα φέτος για πολλούς λόγους. Είναι γεγονός ότι τον τελευταίο χρόνο κλιμακώθηκε η δίωξη των αντιρρησιών συνείδησης στην Ελλάδα (με διώξεις, δίκες σε στρατοδικεία και ακόμα και συλλήψεις, φυλάκιση), αντί να βελτιώνεται η κατάσταση γι’ αυτό το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα, όπως γενικότερα κλιμακώθηκε η παραβίαση όλων των ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων.

 

Είναι σαφές ότι ο νέος κύκλος συστηματικών και επαναλαμβανόμενων διώξεων των αντιρρησιών συνείδησης εντάσσεται στο πλαίσιο μια γενικότερης συντηρητικοποίησης της πολιτείας και κατάφωρης παραβίασης ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων. Η κρίση θα ήταν και μια ευκαιρία να ανασυγκροτηθούμε ως κοινωνία, να γίνουμε καλύτεροι και να προσπαθήσουμε να την αντιμετωπίσουμε μέσα από αξίες κι ένα νέο σύνολο πρωτοβουλιών και αναδιοργάνωσης των θεσμών, έτσι ώστε να οδηγηθούμε σε μια πιο συνεκτική κοινωνία, που σέβεται τα δικαιώματα και ευνοεί την συμμετοχική διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων, δηλαδή μια πιο συμμετοχική δημοκρατία.

 

Δυστυχώς, η κρίση οδηγεί σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Πράγματι υπάρχει ένα κομμάτι της κοινωνίας που ευαισθητοποιείται και ξανασκέφτεται τη ζωή και την κοινωνική οργάνωση με όρους αξιών και δικαιωμάτων αλλά υπάρχει κι ένα αρκετά σημαντικό κομμάτι το οποίο επειδή είναι πάρα πολύ οργισμένο και αγανακτισμένο αποδέχεται τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σε ένα κάποιο βαθμό και πράξεις βαρβαρότητας. Είμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα. Με μικρότερη ένταση αλλά σε παρόμοιο κρίσιμο σταυροδρόμι είναι και η υπόλοιπη Ευρώπη. Πρέπει να ανησυχούμε. Το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι κάτι ευκαιριακό, είναι ένα θέμα το οποίο θα πρέπει να

 ριζώσει πολύ βαθιά στις συνειδήσεις των πολιτών και να είναι πάντα στην πρωτοπορία της Ευρώπης. Είναι σημαντικό ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει πολλές φορές ανακόψει προσπάθειες να ξεχαστούν ή να υποβαθμιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, θα θέλαμε να είναι ακόμα πιο αποφασιστικό σίγουρα, αλλά τουλάχιστον είναι ένας σύμμαχός μας στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

 

Τόσο προσωπικά όσο και ως κόμμα είμαστε πάντα στο πλευρό των ατόμων που αγωνίζονται για μια δημοκρατική κοινωνία που σέβεται πλήρως τα δικαιώματα και τις ελευθερίες, και βέβαια τα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης, γιατί από μόνη της η λέξη συνείδηση σημαίνει ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν αξίες, μοιράζονται κοινές αξίες όπως η ειρήνη και η μη βία, η αλληλεγγύη, και η οικολογία.

 

Αυτό που θα έπρεπε να κάνει κάθε κυβέρνηση, και η ελληνική κυβέρνηση, είναι να δώσει καταρχήν νομοθετική λύση επειγόντως, διότι με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο επιτρέπει δίκες, ακόμα και από στρατοδικεία που δικάζουν πολίτες, και μάλιστα επαναλαμβανόμενα για την ίδια πράξη. Επιπλέον επιβάλλει ορισμένες φορές και υπέρογκα χρηματικά διοικητικά πρόστιμα της τάξης των 6.000 ευρώ, τα οποία είναι ανεπίτρεπτα. Σίγουρα πρέπει να αλλάξει και ο χαρακτήρας της κοινωνικής υπηρεσίας, να είναι εναλλακτική υπηρεσία και όχι τιμωρία. Παραμένει ακόμα τιμωρητικής διάρκειας και φύσης, με μία επιτροπή ελέγχου συνείδησης που θυμίζει άλλες εποχές, και ανήκει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, κάτι που αντιφάσκει με την έννοια των δικαιωμάτων των αντιρρησιών συνείδησης. Η αρμοδιότητα θα έπρεπε να ανήκει σε μια ανεξάρτητη αρχή, πάντως όχι στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

 

Η στοχοποίηση των αντιρρησιών συνείδησης πρέπει να σταματήσει άμεσα. Η ίδια η έννοια της αντίρρησης συνείδησης δεν πρέπει να διώκεται, αλλά αντιθέτως πρέπει να προωθείται ως ανθρώπινο δικαίωμα κι ως πολύτιμη συμβολή σε μια καλύτερη κοινωνία, στη μη-βία και την ειρήνη. Η δε κοινωνική υπηρεσία θα πρέπει να μην είναι τυπική διαδικασία, αλλά να προωθεί την αλληλεγγύη, την κοινωνική συνοχή και την προστασία του περιβάλλοντος.

 

Ένα σημαντικό επίσης θέμα είναι πώς υποδεχόμαστε τους αντιρρησίες συνείδησης άλλων χωρών που ζητούν άσυλο στην Ελλάδα ή σε άλλες χώρες. Πρέπει να χορηγείται διεθνής προστασία. Δεν πρέπει να υπάρχουν φαινόμενα μαζικών συλλήψεων και αντιμετώπισής τους με ισοπεδωτικό τρόπο. Θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα και να προστατεύονται άμεσα και αποτελεσματικά οι πρόσφυγες από πολέμους. Στην Ελλάδα ένα μεγάλο ποσοστών αυτών που φτάνουν εδώ είναι πρόσφυγες από εμπόλεμες περιοχές, όπως από το Αφγανιστάν, την Παλαιστίνη, το Πακιστάν, χώρες της Αφρικής, και φυσικά από τη Συρία, τη Σομαλία κτλ.

 

Είναι πραγματικά τραγικό αυτό που συμβαίνει στα σύνορα της Ευρώπης, μιας ηπείρου που έχει συνδεθεί με την μετανάστευση και την προσφυγιά. Αντιμετωπίζει με μεγάλη σκληρότητα ανθρώπους που έρχονται από άλλες περιοχές, ιδιαίτερα ανθρώπους που κινδυνεύει η ζωή τους, δεν είναι ότι ψάχνουν απλώς να βρουν να πάνε κάπου αλλού να ζήσουν. Ένα μεγάλο ποσοστό έχει υποστεί βασανιστήρια. Ένα ποσοστό 20-30% των ανθρώπων που έρχονται στην Ελλάδα και ισοπεδωτικά τους ονομάζουμε μετανάστες έχουν υποστεί βασανιστήρια και διώξεις κι έχει τεθεί σε κίνδυνο η ίδια τους η ζωή. Στην επίσκεψη των Πράσινων Ευρωβουλευτών στο κέντρο κράτησης στην Αμυγδαλέζα είδαμε ανθρώπους που είχαν πιστοποιητικά ότι ήταν θύματα βασανιστηρίων, αν και ξέρουμε ότι αν κάποιος ξανακρατηθεί σε ένα στρατόπεδο αναβιώνει το τραύμα των βασανιστηρίων. Άνθρωποι που έχουν κυνηγηθεί στην χώρα τους βρίσκονται υπό κράτηση, αυτό προφανώς αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επίσης, θα πρέπει να είναι πολύ γρήγορες οι διαδικασίες για τους πρόσφυγες από Συρία. Έχω επισκεφτεί το κέντρο κράτησης στη Χίο, που λέγεται κέντρο υποδοχής, έχουν βελτιωθεί κάπως οι συνθήκες, παρόλα αυτά και ο αριθμός είναι μεγάλος και οι διαδικασίες είναι αργές με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να κρατούνται πολύ καιρό σε χώρο που είναι κοντέινερ μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες. Όλα αυτά πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε, δεν πρέπει να κρατούνται για μήνες σε άθλιες και απάνθρωπες συνθήκες. Πρέπει να βελτιωθεί η κατάσταση και να μιλάμε για φιλοξενία αυτών των ανθρώπων, ειδικά για πρόσφυγες. Έχω δει άτομα από Συρία που ζούσαν στην Ελλάδα 10-12 χρόνια και πήγαν να φέρουν τις οικογένειές τους από τις περιοχές που βομβαρδίζονταν, που έπεφταν χημικά, συζητούσαμε εμπειρίες από τέτοια πράγματα. Και αυτοί ήταν πάλι κρατούμενοι σε χώρους κράτησης…

 

Είμαστε για άλλη μια φορά σοκαρισμένοι από τη νέα τραγωδία στα ανοικτά της Ιταλίας όπου έχασαν τις ζωές τους και πάλι εκατοντάδες πρόσφυγες από την Ερυθραία και τη Σομαλία, μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά, ακριβώς πάνω στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν από όσα γίνονται στις χώρες τους και να αναζητήσουν καταφύγιο στην Ευρώπη. Κι εδώ στην Ελλάδα προσπαθούν να περάσουν στην Ευρώπη από νησιωτικές περιοχές. Αυτό θα πρέπει να μας ταρακουνήσει. Ήταν σημαντικό που η Ιταλία κήρυξε ημέρα πένθους, διότι μας αφορά το θέμα όλους μας, δεν είναι κάποιοι άλλοι έξω. Πρέπει να συζητήσουμε σοβαρά ως Ευρώπη πώς μπορούμε να βοηθήσουμε αυτούς τους πληθυσμούς και στην Ευρώπη και στις περιοχές τους.

 

Τέλος, ένα θέμα που αφορά ιδιαίτερα την Ελλάδα της κρίσης είναι οι στρατιωτικές δαπάνες. Σε μια έρευνα που κάναμε με τους συνεργάτες στο γραφείο μου, συγκεντρώνοντας επίσημα στοιχεία από διάφορους φορείς συμπεριλαμβανομένου του ΝΑΤΟ και ερευνητικών ινστιτούτων, διαπιστώσαμε ότι η Ελλάδα από το 1974 μέχρι σήμερα έχει δαπανήσει στον στρατιωτικό τομέα 218 δις ευρώ. Αν σκεφτεί κανείς ότι το χρέος της Ελλάδας ήταν 350 δις ευρώ, καταλαβαίνει ότι ένα μεγάλο ποσοστό του χρέους μπορεί να αποδοθεί και στο ύψος των στρατιωτικών δαπανών. Αν σε αυτό προσθέσουμε και τις δαπάνες για εισαγωγή πετρελαίου, παραγωγή ενέργειας, κίνηση κτλ μπορούμε να αντιληφθούμε ότι μόνο αυτοί οι δύο παράγοντες έχουν καταχρεώσει την ελληνική οικονομία, άσχετα αν υπήρχαν και άλλα προβλήματα που οδήγησαν στην αύξηση του χρέους. Αριθμητικά σχεδόν το σύνολο του χρέους θα μπορούσε να αποδοθεί στις στρατιωτικές δαπάνες και το πετρέλαιο. Άρα αν ξεκινούσαμε από εκεί θα μπορούσαμε να λάβουμε πιο ορθολογικά μέτρα, να βελτιώσουμε δηλαδή την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, μειώνοντας και τις στρατιωτικές δαπάνες εγκαίρως. Αν μόνο μειώναμε τις στρατιωτικές μας δαπάνες στο μέσο όρο της Ευρώπης, θα είχαμε γλιτώσει 110 δις ευρώ από το χρέος, δηλαδή περίπου το μισό χρέος, δηλαδή αν απλά φτάναμε στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όχι να μηδενίσουμε τις στρατιωτικές δαπάνες. Ένας από τους λόγους που κάναμε τόσες πολλές στρατιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα είναι γιατί υπήρχε ένας έντονος εθνικισμός στην Ελλάδα που δεν άφηνε να αναζητήσουμε άλλες λύσεις ασφάλειας, π.χ. μια ευρωπαϊκή εγγύηση για τα σύνορα της Ελλάδας, κάτι που έχει επαναλάβει πολλές φορές και ο συμπρόεδρος της Ομάδας μας Ντάνι Κον Μπετίτ και η Ομάδα στο σύνολο, κάτι που θα μείωνε κατακόρυφα τις στρατιωτικές μας δαπάνες. Η άλλη διάσταση είναι ότι πολλά από τα εξοπλιστικά προγράμματα συνδέθηκαν με μαύρο χρήμα. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Υπουργός, και παραλίγο αρχηγός κόμματος και πρωθυπουργός είναι σήμερα στη φυλακή για το λόγο αυτό. Δυστυχώς δεν ήταν η μόνη περίπτωση. Πολλά εξοπλιστικά προγράμματα είναι ακόμα και σήμερα στα συρτάρια των εισαγγελέων για έρευνα, άρα πέρα από το ιδεολογικό του εθνικισμού υπήρχε και μια πραγματικά πιο κυνική διάσταση, αυτή του μαύρου χρήματος, που δεν ήταν μόνο για πολιτικούς αλλά και για ένα σύνολο άλλων ανθρώπων. Πολλές φορές, λοιπόν, καλύπτονται, με ιδεολογικό μανδύα, μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα που στην πραγματικότητα αποτελούν πηγή διαφθοράς, αυτό είναι παγκόσμιο φαινόμενο.

 

Θα ήθελα σε αυτό το σημείο να δώσω το λόγο στους εξέχοντες ομιλητές για να ακούσουμε τώρα την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης του EBCO, η οποία θα πρέπει να κυκλοφορήσει ευρέως. Η ελληνική και ευρωπαϊκή κοινωνία χρειάζονται μια ανασκόπηση και μεγαλύτερη δέσμευση για την προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και αυτό κρίνεται στην πράξη, όχι μόνο σε ωραία λόγια, αλλά στην εφαρμογή όλων αυτών, ειδικά σε δύσκολες περιόδους, εκεί δοκιμάζονται και επιβεβαιώνονται ή αποδεικνύεται ότι ήταν λόγια του αέρα, ειδικά τα θέματα ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων.

 

Ελπίζουμε να έχουμε περισσότερα καλά νέα, χρειαζόμαστε καλά νέα και στη χώρα μας εδώ, κι είναι σημαντικό να έχουμε μια αίσθηση ελπίδας και αισιοδοξίας, αλλά όχι από αφέλεια, αλλά μέσα από δράσεις και ενίσχυση της συνεργασίας κι αλληλεγγύης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ευχαριστώ πάρα πολύ.

 

 

 

Last modified on Τρίτη, 08 Οκτωβρίου 2013 14:59