10 Ιουλίου 2012

Δίκτυα παραγωγών-καταναλωτών

Τις Ομάδες Ηθικής Αγοράς περιέγραψε στην ομιλία της η Valentina Contin από το ιταλικό δίκτυο παραγωγών – καταναλωτών GAS. Πρόκειται για ένα ιταλικό σύστημα για τη συλλογική αγορά προϊόντων κατά το οποίο καταναλωτές  συνεργάζονται με σκοπό την αγορά τροφίμων, υπηρεσιών και άλλων προϊόντων απευθείας από τους παραγωγούς σε μια συμφωνημένη τιμή δίκαιη και για τα δύο μέρη. Έτσι, οι καταναλωτές δεν προμηθεύονται τα προϊόντα και τις υπηρεσίες απαραίτητα σε χαμηλότερη τιμή, όμως η συνεργασία αυτή βάζει τον άνθρωπο και το περιβάλλον πάνω από τα κέρδη, σε μια ισότιμη βάση που λειτουργεί με σεβασμό για το περιβάλλον και αλληλεγγύη μεταξύ των μελών της ομάδας, τους εμπόρους και τους παραγωγούς.

 

Τα γενικά κριτήρια που θέτει ο συγκεκριμένος τρόπος συνεργασίας είναι:

  1. Η επιλογή τοπικών και βιολογικών προϊόντων, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
  2. Οι πρακτικές θεμιτού/δίκαιου εμπορίου αγαθών για τη στήριξη και το σεβασμό των μικροπαραγωγών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
  3. Η επιλογή οικολογικών προϊόντων ή προϊόντων που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν προκειμένου να προωθηθεί ένα βιώσιμο μοντέλο κατανάλωσης και τρόπου ζωής.

 

Τα κίνητρα που ενεργοποιούν τους πολίτες στη συγκρότηση και λειτουργία τέτοιων ομάδων είναι:

  1. Ανάπτυξη και εφαρμογή της κριτικής κατανάλωσης, δηλαδή παραγωγή και κατανάλωση με τρόπο που σέβεται τον άνθρωπο και το περιβάλλον, δεν βλάπτει την υγεία, προωθεί την αλληλεγγύη και διασφαλίζει τη βιωσιμότητα.
  2. Δημιουργία συνείδησης για την εργασία και αλληλεγγύη για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας.
  3. Κοινωνικοποίηση, μέσω της δημιουργίας δικτύων αλληλεγγύης και ανάπτυξης σχέσεων συνεργασίας παραγωγών – καταναλωτών.
  4. Ενίσχυση της δύναμης των καταναλωτών, της εργασίας των μικρών παραγωγών, της κατανάλωσης τοπικών προϊόντων, της προσπάθειας για μείωση των τιμών στα οργανικά προϊόντα, της προβολής της αγροτικής παραγωγής ως στοιχείο του λαϊκού πολιτισμού.

 

Τα βασικά βήματα για τη δημιουργία και εύρυθμη λειτουργία μιας ομάδας Ηθικής Αγοράς είναι:

  1. Κάποιος που αναλαμβάνει «συντονιστής» φροντίζει να συγκεντρώνει ανθρώπους και οικογένειες από τη γειτονιά και την πόλη του, που τους παρουσιάζει την ιδέα και τους εξηγεί πώς μπορεί να οργανωθεί το εγχείρημα. Ένα πρώτο κοινό που θα δει θετικά την ιδέα του είναι συνήθως άνθρωποι με οικολογικές ευαισθησίες, κοινωνικά υπεύθυνοι και με κριτική προσέγγιση στο οικονομικό σύστημα της αγοράς.
  2. Μαζί οργανώνουν άτυπες συνεδριάσεις για να συζητήσουν τη γενική οργάνωση και την πιθανή γνώση τους για / ή γνωριμία τους με ντόπιους παραγωγούς που θα ενδιαφέρονταν για συνεργασία και θα σέβονται τα κριτήρια της κριτικής  κατανάλωσης και της ηθικής αγοράς.
  3. Στη συνέχεια, συντάσσουν έναν κατάλογο θεμελιωδών αξιών / κριτηρίων για την επιλογή των παραγωγών (να είναι ντόπιοι ή μικροί παραγωγοί, να παράγουν βιολογικά τρόφιμα, να πιστεύουν στο δίκαιο εμπόριο, κ.ά.) και αρχίζουν να επισκέπτονται τους επιλεγμένους παραγωγούς, προκειμένου να τους προτείνουν τη συνεργασία και να δουν κατά πόσο μπορεί να αναπτυχθεί μαζί τους η απαραίτητη σχέση εμπιστοσύνης.
  4. Στο πλαίσιο της καλής οργάνωσης της ομάδας, που απαιτεί σαφή λειτουργία επειδή όλοι ασχολούνται εθελοντικά και ο χρόνος τους είναι πολύτιμος, επιλέγονται / ορίζονται εκπρόσωποι της ομάδας για κάθε προϊόν. Ο κάθε εκπρόσωπος διαχειρίζεται τη σχέση με τον αντίστοιχο παραγωγό, συλλέγει τις παραγγελίες των μελών με βάση μια λίστα τιμών που έχει από πριν δημιουργηθεί, φροντίζει για την επικοινωνία με τον παραγωγό και οργανώνει την παραλαβή και παράδοση στα μέλη της παραγγελίας.
  5. Η ομάδα καταρτίζει ετήσιο χρονοδιάγραμμα για την παραγγελία και τη διανομή των προϊόντων που θα επιλέξει να παραγγείλει και αυτό την εξυπηρετεί συχνά και στην επίτευξη καλύτερων τιμών στα αγαθά.

 

Όλη η διαδικασία στηρίζεται τόσο στην εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών της ομάδας όσο και στην εμπιστοσύνη μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών.

 

«Η ενότητα είναι δύναμη», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η ValentinaContin, και η διάδοση της πληροφορίας μπορεί να ενισχύσει την αλληλεγγύη μέσα και από άλλες συνεργασίες, συναντήσεις, ημερίδες και συνέδρια, δίκτυα ομάδων αλληλεγγύης, κ.ά.

 

Περισσότερα για το δίκτυο παραγωγών – καταναλωτών GASστην Τορτόνα, που σήμερα αποτελείται από 60 οικογένειες, εδώ: www.gastortona.it και εδώ: www.retegas.org.

 

Η Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία, είναι μια εναλλακτική κοινωνική πρόταση για τον τρόπο παραγωγής και διακίνησης των αγροτικών προϊόντων, όπου οι αγρότες και οι καταναλωτές αναπτύσσουν στενή συνεργασία βασισμένη στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, παρακάμπτοντας τους μεσάζοντες.

 

Όπως εξηγεί ο κ. Αργυρόπουλος, από τον Οργανισμό Ελέγχου & Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων ΔΗΩ το βασικό στοιχείο σε όλες τις μορφές της Κοινωνικά Υποστηριζόμενης Γεωργίας είναι ο αυξημένος βαθμός συμμετοχής των καταναλωτών στις δραστηριότητες μιας γεωργικής εκμετάλλευσης. Επιπλέον οι καταναλωτές, τις περισσότερες φορές, δεσμεύοντας ένα μέρος της παραγωγής εξ αρχής, «χρηματοδοτούν» τον προϋπολογισμό μιας γεωργικής εκμετάλλευσης για το σύνολο της παραγωγικής περιόδου, με σκοπό να προμηθεύονται γεωργικά προϊόντα σε τακτά χρονικά διαστήματα. Έτσι ο παραγωγός έχει διασφαλίσει ότι η παραγωγή του θα διατεθεί σε δίκαιες μάλιστα τιμές ενώ ο καταναλωτής διασφαλίζει την ποιότητα των προϊόντων που καταναλώνει αλλά και πιο λογικές τιμές. Πολλές φορές τα καλλιεργούμενα προϊόντα και οι καλλιεργητικές μέθοδοι συναποφασίζονται σε κοινές συνελεύσεις, χτίζοντας έτσι μια ισχυρή σχέση μεταξύ καταναλωτή και παραγωγού.

 

Το σύστημα έχει πολλές παραλλαγές για το πώς ο γεωργικός προϋπολογισμός υποστηρίζεται από τους καταναλωτές και με ποιο τρόπο αυτοί στη συνέχεια παραλαμβάνουν τα τρόφιμα. Σε όλες τις περιπτώσεις πάντως οι καταναλωτές λαμβάνουν άμεσα, γεωργικά προϊόντα υψηλής ποιότητας (βιολογικά / βιοδυναμικά) και οι γεωργοί διασφαλίζουν εξαρχής τους απαραίτητους πόρους τόσο για τις καλλιεργητικές τους δραστηριότητες, όσο και για τη διαβίωσή τους χωρίς να παρεμβάλλονται μεσάζοντες.

 

Ο Οργανισμός ΔΗΩ συμμετέχει μαζί με άλλες επτά οργανώσεις από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωση στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα “Κοινωνικά υποστηριζόμενη γεωργία για την Ευρώπη - CSA for Europe”. Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι οι καλλιεργητές και οι καταναλωτές να γνωριστούν με την Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία, μέσω ενημερωτικών εκδηλώσεων καθώς και μέσω επισκέψεων σε αγροκτήματα που λειτουργούν με αυτές τις αρχές σε άλλες χώρες. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τα έξοδα μετακίνησης και υπάγεται στα προγράμματα Grundtvig για την εκπαίδευση ενηλίκων.  

 

Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στον Οργανισμό ΔΗΩ (210-8224384), http://www.dionet.gr/

 

Την ομιλία του ξεκίνησε ο κ. Αρβανίτης, από το Σύλλογο Βιοκαλλιεργητών Λαϊκών Αγορών Αττικής, θέλοντας να αφιερώσει αυτή την παρουσίαση στο Σπύρο Σγούρο, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή και είχε τόσο πολύ στηρίξει τους βιοκαλλιεργητές μέσα από τη ΔΗΩ.

 

Όπως εξήγησε στο κοινό, η απευθείας σχέση παραγωγών βιολογικών προϊόντων και βιο-καταναλωτών εξυπηρετείται από τη λειτουργία των λαϊκών αγορών βιολογικών προϊόντων, για αυτό ο θεσμός πρέπει να διατηρηθεί αυτόνομος και να μην ενταχθεί η δραστηριότητα στις συμβατικές λαϊκές αγορές, όπως επιχειρήθηκε. Στη δύσκολη οικονομική περίοδο που διανύουμε, που η κατανάλωση έχει περιοριστεί αισθητά, δεν επιτρέπεται να ωθούνται οικαταναλωτές σε χαμηλής ποιότητας και έντονου οικολογικού αποτυπώματος προϊόντα (μεταλλαγμένα, εισαγόμενα, κ.ά.) περιορίζοντας τη δυνατότητα απευθείας επαφής τους με τους βιο-παραγωγούς και την εξασφάλιση καλύτερων τιμών στην πώληση των προϊόντων.

 

Σημαντική είναι, όπως τόνισε, και η εκμάθηση βιοκαλλιέργειας στους καταναλωτές, που έτσι έρχονται σε άμεση επαφή με την παραγωγική διαδικασία και την αντιλαμβάνονται σε άλλη βάση. Τα σχετικά σεμινάρια που υλοποιήθηκαν πέρσι στα Κιούρκα (http://oikosxoleio.wordpress.com) και θα επαναληφθούν φέτος αποτέλεσαν πηγή δύναμης για τους βιοκαλλιεργητές που απέκτησαν περίπου 60 μαθητές – ερασιτέχνες παραγωγούς βιολογικών προϊόντων και δίδαξαν τις τεχνικές τους δωρεάν.

 

Περισσότερα για τις Αγορές Βιοκαλλιεργητών εδώ: http://www.bioagores.org/

 

Για δύο συνεταιριστικές επιχειρήσεις για την τροφή και το νερό στη Θεσσαλονίκη, την Κίνηση 136 και την Bios Coop μίλησε ο κ. Κώστας Νικολάου

 

Η Κίνηση 136 είναι μια πρωτοβουλία συλλογικοτήτων και πολιτών, που αγωνίζεται ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού, ενώ παράλληλα οργανώνει τους πολίτες της Θεσσαλονίκης για να πάρουν στα χέρια τους τη διαχείριση του νερού της πόλης με την εξαγορά και τη διαχείριση της σημερινής ΕΥΑΘ (Εταιρεία Ύδρευσης Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης) που πωλείται σε ιδιώτες. Δημιουργήθηκε πριν ένα χρόνο και, σύμφωνα με δημοσκόπηση τοπικής εφημερίδας, η πρότασή της έχει κερδίσει ήδη την υποστήριξη του 75% των πολιτών της Θεσσαλονίκης.

 

Η διαχείριση του νερού από τους ίδιους τους πολίτες είναι μια ρεαλιστική πρόταση που μπορεί να επιτευχθεί δημιουργώντας οι ίδιοι οι πολίτες συνεταιρισμούς ανά Δήμο και Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Θεσσαλονίκης, συγκροτώντας στη συνέχεια Ένωση Συνεταιρισμών σε Συνεταιριστική Εταιρεία (Κοινωνική ΕΥΑΘ Α.Ε.) και διεκδικώντας την εξαγορά και διαχείριση του προς πώληση ποσοστού από το δημόσιο της ΕΥΑΘ. Κάθε συνεταιριστική μερίδα αντιστοιχεί σε ένα υδρόμετρο και κοστίζει 136 ευρώ, εξ ου και το όνομα της Κίνησης.

 

Σύμφωνα με τον κ. Νικολάου, σήμερα έχουν δημιουργηθεί συνεταιρισμοί σε όλο σχεδόν το κέντρο και τα ανατολικά της πόλης, ενώ αναμένεται σύντομα η ανακοίνωση των νέων συνεταιρισμών της Δυτικής Θεσσαλονίκης. Όλοι λειτουργούν με βάση τις αρχές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και της άμεσης δημοκρατίας, ενώ οι σκοποί τους είναι η εξαγορά και μη κερδοσκοπική διαχείριση της ΕΥΑΘ, καθώς και η παροχή νερού σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις με υψηλή ποιότητα, χαμηλές τιμές, προστασία του περιβάλλοντος, δημοκρατική λειτουργία και κοινωνική δικαιοσύνη.

 

Η Κ136 εντάσσεται στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο κίνημα κατά της ιδιωτικοποίησης του νερού, απέκτησε διεθνή απήχηση που οδήγησε στην ίδρυση «συνεταιρισμού αλληλεγγύης» με μέλη εκτός Θεσσαλονίκης και Ελλάδας και προωθεί το μοντέλο της σύμπραξης δημόσιου – κοινοτικού τομέα (των πολιτών) σε αντίθεση με το μοντέλο της σύμπραξης δημόσιου – ιδιωτικού τομέα, που εγκαταλείπεται στις πόλεις και χώρες όπου εφαρμόστηκε εξαιτίας της υποβάθμισης του νερού και της αύξησης των τιμών του.

 

Περισσότερα για την Κίνηση 136 εδώ: www.136.gr

 

Ο Κοινωνικός Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Θεσσαλονίκης BiosCoopαποτελεί μια πρόσφατη πρωτοβουλία της ΠΡΩ.Σ.Κ.ΑΛ.Ο. (Πρωτοβουλία Συνεργασίας για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομίαhttp://www.proskalo.net/), που κατέληξε στη συγκρότηση μιας ευρύτερης ομάδας πρωτοβουλίας για το συνεταιρισμό με πρώτο αντικείμενο τη δημιουργία ενός συνεταιριστικού Supermarketστη Θεσσαλονίκη.

 

Η λειτουργία του συνεταιρισμού βασίζεται στις αρχές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και της άμεσης δημοκρατίας, κάθε μέλος έχει μία ψήφο ανεξάρτητα από τα μερίδια που κατέχει, ανώτατο όργανο είναι η Γενική Συνέλευση των μελών και όλα τα μέλη εκπαιδεύονται πάνω στις συνεταιριστικές αρχές και στις αξίες της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.

 

Ο συνεταιρισμός συνεργάζεται με την «Ελληνική Διατροφή» (συνεταιριστική εταιρεία εφοδιασμού προϊόντων που συγκρότησαν αγροτικοί συνεταιρισμοί) αλλά και με άλλους συνεταιρισμούς και μεμονωμένους παραγωγούς προκειμένου να εξασφαλίσει την προώθηση των συνεταιριστικών αγροτικών προϊόντων από τα ράφια του supermarket. Με τη λειτουργία του συνεταιριστικού supermarketτα διαθέσιμα προϊόντα θα είναι υψηλότερης ποιότητας και χαμηλότερης τιμής ελλείψει μεσαζόντων χονδρεμπόρων, ενώ ο προσανατολισμός της πρωτοβουλίας είναι η προμήθεια τοπικών και εγχώριων προϊόντων προκειμένου να στηριχθεί έτσι και η ντόπια αγροτική παραγωγή.

 

Στόχος του συνεταιρισμού είναι να φτάσει τον αριθμό των 1000 μερίδων πριν ανοίξει το πρώτο συνεταιριστικό supermarketστη Θεσσαλονίκη.

 

Περισσότερα για την πρωτοβουλία εδώ: www.bioscoop.gr.

 

Last modified on Δευτέρα, 23 Ιουλίου 2012 20:04