δημόσια συζήτηση και με εποικοδομητικό τρόπο τα φλέγοντα ζητήματα που αντιμετωπίζει η νεολαία και τις πολιτικές και πρακτικές που προτείνονται για επίλυση των προβλημάτων και διέξοδο από την πολύπλευρη κρίση (οικονομική, κοινωνική, δημοκρατική, ενεργειακή).

Ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, επισήμανε στην εισαγωγική του παρέμβαση ότιεξαιτίας της κρίσης και της εμμονής σε μια πολιτική σκληρής λιτότητας, σήμερα έχουμε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα ανεργίας στον Ευρωπαϊκό νότο και κατάρρευση του παραγωγικού τομέα. Το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με χρεοκοπημένα μοντέλα οικονομίας και αποτυχημένα συστήματα απασχόλησης των νέων, όπως γίνεται ως τώρα στην Ελλάδα. Χρειαζόμαστε σε περιφερειακό, εθνικό κι ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεσματικές πολιτικές για τη νεολαία για την απασχόληση, την κατάρτιση, την εκπαίδευση, την στέγαση, την κινητικότητα, και τα κοινωνικά δικαιώματα των νέων. Η «Εγγύηση για τη Νεολαία» είναι ένα καλό εργαλείο για να (επαν)ενταχθούν στην απασχόληση, την κατάρτιση και την εκπαίδευση όσοι νέοι είναι άνεργοι ή εκτός εκπαίδευσης για πάνω από 4 μήνες. Όμως το σχήμα αυτό λειτουργεί αποτελεσματικά μέχρι σήμερα εκεί όπου υπάρχουν ήδη οργανωμένες πολιτικές για τους νέους και η ανεργία είναι χαμηλή. Είναι ανάγκη να αναπτυχθούν κατάλληλες δομές και να συμμετάσχουν οι νέοι για να αναπτυχθεί η "εγγύηση για τη νεολαία" και στην Ελλάδα. Για να ανταποκριθούν οι νέοι στις σύγχρονες κοινωνικές, περιβαλλοντικές, παραγωγικές και οικονομικές ανάγκες και προκλήσεις, πρέπει οι διαθέσιμοι πόροι να αξιοποιηθούν με αποτελεσματικό τρόπο στη βάση ενός σωστού σχεδιασμού, στο πλαίσιο μιας ενεργητικής πολιτικής που προωθεί την απασχόληση σε βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες και ποιοτικές θέσεις εργασίας με την μορφή αυτό-απασχόλησης, κοινωνικών συνεργατικών επιχειρήσεων ή μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το στοίχημα είναι να αναζωογονηθεί η πραγματική οικονομία στρεφόμενη σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνες κατευθύνσεις, και στην καινοτομία, ιδιαίτερα την οικολογική και κοινωνική.

Ο Michael Bloss, Εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Νέων Ευρωπαίων Πράσινων, αναφέρθηκε στη χειραφέτηση των νέων σε όλα τα επίπεδα (στέγαση, εκπαίδευση, αγορά εργασίας, δημοκρατία και συμμετοχή) και τόνισε πόσο σημαντική για το παρόν και το μέλλον της νεολαίας, αλλά και της κοινωνίας ολόκληρης. Σημείωσε ότι σήμερα η νεολαία είναι δέσμια της κρίσης, όμως έχει λόγο για τα αίτια της κρίσης και την διέξοδο από αυτήν. Η ιεραρχία του οικονομικού συστήματος και η δομή πυραμίδας που αυτό έχει, είναι η κύρια αιτία της κρίσης, οπότε η λύση είναι να στραφούμε σε εναλλακτικές μορφές οικονομίας από κάτω προς τα πάνω, συνεργατικές, αποκεντρωμένες και πράσινες, με άξονα όχι το κέρδος, αλλά την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή και την προστασία του περιβάλλοντος. Απαραίτητη είναι προς αυτή την κατεύθυνση η πολιτική δραστηριοποίηση της νεολαίας και η ενεργός συμμετοχή της στα κινήματα, στις οργανώσεις νεολαίας και στα πολιτικά κόμματα για να θέτει σε δημόσια συζήτηση τα πολιτικά ζητήματα που υπάρχουν και να προτείνει αποτελεσματικές πολιτικές και πρακτικές.

Ο Jerry Den Haan, Μέλος Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Νεολαίας, επικεντρώθηκε στην απασχόληση και την επιχειρηματικότητα των νέων και υπογράμμισε ότι οι νέοι σήμερα έρχονται αντιμέτωποι με μια αγορά εργασίας όλο και πιο αβέβαιη και επισφαλή, και με εργασιακά δικαιώματα όλο και πιο περιορισμένα. Καλωσόρισε την «Εγγύηση για τη Νεολαία», σύμφωνα με την οποία σε κάθε νέο άτομο εντός της Ε.Ε., το οποίο ήταν άνεργο για περισσότερο από τέσσερις μήνες, θα προσφέρεται μια θέση εργασίας, κατάρτισης ή μαθητείας. Σημείωσε ότι πρέπει να δίνονται επίσης κίνητρα στους νέους για επιχειρηματικότητα και να υποστηρίζονται επαρκώς στις επιχειρηματικές τους προσπάθειες, ενώ παράλληλα πρέπει να διευκολύνεται η κινητικότητά τους εντός της Ε.Ε.. Αναφορικά με την οικονομική κρίση, τόνισε ότι οι νέοι καλούνται να πληρώσουν χρέη για τα οποία δεν φέρουν ευθύνη, ενώ θα έπρεπε όχι μόνο να μην αποδυναμώνονται, αλλά να ενισχύονται ως προς την αυτονομία τους. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε κάποια κράτη μέλη γίνονται αξιόλογες προσπάθειες για την στήριξη της νεολαίας, αλλά απαιτείται περισσότερη υποστήριξη, ειδικά στις χώρες που πλήττονται από την κρίση. Πρέπει να δράσουμε τώρα άμεσα και αποφασιστικά, πριν είναι πολύ αργά πια.

Η Εύα Σαββοπούλου, Υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, εστίασε στην εκπαίδευση κι ευαισθητοποίηση των νέων σε θέματα προσφύγων. Ξεκίνησε με ένα αντιπροσωπευτικό διαδραστικό παιχνίδι και παρουσίασε τις σχετικές δράσεις της οργάνωσης: πανελλήνιος διαγωνισμός μαθητικής δημιουργίας για τους πρόσφυγες, εκπαιδευτικό υλικό, παρουσιάσεις-ενημερώσεις σε σχολεία και ομάδες νέων, εκστρατεία “Και 1 θύμα ρατσιστικής βίας είναι πολύ!”, και άλλα εργαλεία. Ιδιαίτερη αναφορά και προβολή βίντεο έγινε για το στοχευμένο πρόγραμμα «Περάσματα», ένα βιωματικό παιχνίδι προσομοίωσης για νέους διαφορετικών ηλικιών, το οποίο επιτρέπει στους συμμετέχοντος να βιώσουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες εγκαταλείποντας την πατρίδα τους για ένα αβέβαιο μέλλον.

Ο Μανώλης Αφολάνιο - MCYinka, Εκπρόσωπος του Πολιτιστικού Κέντρου Αφρικάνικων Τεχνών ΑΝΑΣΑ, επικεντρώθηκε στη νεολαία ως προς την πολυπολιτισμικότητα, παρουσιάζοντας τη δουλειά του μη κερδοσκοπικού αυτού οργανισμού που στοχεύει στον διαπολιτισμικό διάλογο μεταξύ των λαών και την ένταξη και ενδυνάμωση των νέων Αφρικανικής καταγωγής που γεννήθηκαν στην Ελλάδα. Αυτό γίνεται μέσα από σεμινάρια και διαπολιτισμικά παιδαγωγικά προγράμματα που προωθούν την αφρικάνικη τέχνη και τον πολιτισμό (μουσική, θέατρο, χορό, λογοτεχνία), καθώς και μέσω της στήριξης των νέων 2ης γενιάς και μεταναστών καλλιτεχνών, και της ενδυνάμωσης της αφρικάνικής κοινότητας.

Ο Θάνος Μωυσιάδης, Γενικός Γραμματέας του Ινστιτούτου Έρευνας & Κατάρτισης Ευρωπαϊκών Θεμάτων, μίλησε για τη σημασία της συμμετοχής των νέων στις δημοκρατικές διαδικασίες και τη λήψη αποφάσεων και τόνισε ότι είναι κρίσιμο για τη νεολαία να γνωρίζει καταρχάς τι σημαίνει Ευρωπαϊκή Ένωση και πώς δουλεύει, έτσι ώστε να μπορεί να αντιμετωπίζει σωστά τις διάφορες καταστάσεις και να προωθεί τις κατάλληλες πολιτικές κάθε φορά. Πιστεύουμε αναντίρρητα στην ευρωπαϊκή ιδέα, και επιδιώκουμε την προώθησή της και την ορθή υλοποίησή της. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το πιο ισχυρό μας εργαλείο προς την κατεύθυνση αυτή, οπότε πρέπει να το στηρίζουμε. Για τον σκοπό αυτό, το Ινστιτούτο Έρευνας & Κατάρτισης Ευρωπαϊκών Θεμάτων διοργανώνει κάθε χρόνο Προσομοίωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα για φοιτητές προπτυχιακού και μεταπτυχιακού επιπέδου.