παρουσιάζονται σε κεντρικές δομές, ανεξαρτήτως της απόστασης και της προσβασιμότητάς, αν και με απλές εφαρμογές τηλε-ιατρικής θα μπορούσαν να αντιμετωπίζονται παρόμοια θέματα, να γίνονται εξετάσεις αλλά και έλεγχοι.
Όλες οι Περιφέρειες και τα Περιφερειακά Συμβούλια, ιδιαίτερα οι νησιωτικές κι ορεινές, χρειάζεται να αναπτύξουν τη δική τους στρατηγική για την ψηφιακή υγεία, τηλε-ιατρική, για την περίοδο 2013-2020, αξιοποιώντας καλές πρακτικές και ευκαιρίες που διανοίγονται αλλά και συμμετέχοντας ενεργά στο ευρωπαϊκό Δίκτυο Ψηφιακής-υγείας (eHealth Network).
Νομικής και βιο-ηθικής σημασίας θέματα πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα σε ευρωπαϊκό επίπεδο ιδιαίτερα όσα αφορούν στον έλεγχο των δεδομένων, στην πρόσβαση και χρήση των δεδομένων υγείας για λόγους έρευνας και δημόσιας υγείας και ως προς τη ροή των δεδομένων αυτών σε συστήματα υγείας και πρόνοιας».
Συνοπτικά για την ψηφιακή υγεία
Παρά τις σημαντικές εξελίξεις στους διαφόρους τομείς πληροφορικής, η αξιοποίηση της τεχνολογίας αυτής στην ιατρική έχει μείνει αρκετά πίσω. Το πρώτο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Ψηφιακή-Υγεία[2]εγκρίθηκε το 2004 και από τότε προωθήθηκαν ορισμένες πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκές χώρες που συμμετείχαν δυναμικά σε μεγάλης κλίμακας πιλοτικά έργα, όπως το epSOS[3]. Το 2011 εκδόθηκε η Οδηγία 2011/24/ΕΕ για την εφαρμογή των δικαιωμάτων των ασθενών στη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη[4]και ιδίως το άρθρο 14, με το οποίο καθιερώνεται το δίκτυο ψηφιακής-υγείας, η επίσημη συνεργασία σε θέματα ψηφιακής υγείας, με στόχο τη μεγιστοποίηση του κοινωνικού και οικονομικού οφέλους. Το Δίκτυο Ψηφιακής-υγείας (eHealth Network) έχει ως ειδικό στόχο να καταρτίσει κατευθυντήριες γραμμές ενός μη εξαντλητικού καταλόγου δεδομένων που πρέπει να περιλαμβάνονται στα συνοπτικά δελτία των ασθενών, και τα οποία μπορούν να συμβουλεύονται οι επαγγελματίες του τομέα της υγείας, ώστε να εξασφαλίζεται η συνέχεια της περίθαλψης και της ασφάλειας των ασθενών σε διασυνοριακό επίπεδο.
Η τηλε-ιατρική μπορεί να αξιοποιηθεί «για τη διαχείριση χρόνιων παθήσεων, της ψυχικής υγείας και της προαγωγής της υγείας[5], σε τεχνολογικά υποβοηθούμενες θεραπείες, που μπορούν να συμπληρώσουν αποτελεσματικά τη συνήθη κλινική περίθαλψη και να βελτιώσουν την οικονομική απόδοση των θεραπειών, καθώς και κατά τη χρήση διαλειτουργικών ηλεκτρονικών μητρώων υγείας και συστημάτων τηλε-συνταγογράφησης, εφόσον τηρηθεί η αναγκαία αυστηρότητα[6]. Ητηλε-ιατρική είναι μία από τις συγκεκριμένες δράσεις για την προώθηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών στο εσωτερικό της ΕΕ[7].
Η Ελλάδα ξεκίνησε ορισμένα προγράμματα αρχικώς αλλά στην πορεία εγκατέλειψε τα περισσότερα από αυτά αν και είναι μια χώρα που η τηλε-ιατρική (ψηφιακή υγεία) θα μπορούσε να προσφέρει πολλά για την κάλυψη των τεράστιων κενών που υπάρχουν στις υπηρεσίες υγείας, ιδιαίτερα σε πολλά από τα νησιά και τις ορεινές περιοχές , ενώ θα μπορούσε με αυτόν τον τρόπο να μειώσει την πίεση σε νοσοκομεία και κεντρικές δομές παροχής υπηρεσιών υγείας.
Η ψηφιακή υγεία (e-health) μπορεί να ωφελήσει ταυτοχρόνως τους πολίτες, τους ασθενείς, τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας και της περίθαλψης, αλλά και τους δημόσιους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας, τις δημόσιες αρχές και τα ασφαλιστικά ταμεία. Η ανάπτυξη και σωστή εφαρμογή της μπορεί να οδηγήσει σε στοχευμένη και εξατομικευμένη - δηλαδή ανάλογα με τις ανάγκες του πολίτη - πρόληψη, φροντίδα αλλά και υγειονομική περίθαλψη, να είναι δηλαδή μια υπηρεσία προσανατολισμένη προς τον πολίτη και όχι προς την γραφειοκρατία, εστιασμένη, αποτελεσματική και αποδοτική και να συμβάλει στη μείωση των σφαλμάτων, καθώς και του χρόνου νοσηλείας. Μπορεί επίσης, να «διευκολύνει την κοινωνικοοικονομική ένταξη και την ισότητα, την ποιότητα ζωής και το δικαίωμα επιλογής των ασθενών[8]μέσω μεγαλύτερης διαφάνειας, πρόσβασης σε υπηρεσίες και πληροφορίες και της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την υγεία».
Δείτε την ανακοίνωση της Κομισιόν «Σχέδιο δράσης 2012-2020 για την ηλ-υγεία – καινοτομική υγειονομική περίθαλψη για τον 21ο αιώνα»http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX%3A52012DC0736%3AEN%3ANOT
[1] Ό.π.
[4] Το δίκτυο έχει συσταθεί βάσει του άρθρου 14 της οδηγίας 2011/24/ΕΕ για την εφαρμογή των δικαιωμάτων των ασθενών στη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη, http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:088:0045:0065:EL:PDF- ΕΕ L88 της 4.4.2011,σ.45.
[5] Έγγραφο εργασίας που συνοδεύει το σχέδιο δράσης για την ηλ-υγεία – καινοτόμος υγειονομική περίθαλψη για τον 21ο αιώνα.
[6] EconomicImpactofInteroperableElectronicHealthRecordsandePrescriptioninEurope(Οικονομικός αντίκτυπος διαλειτουργικών συστημάτων ηλεκτρονικών μητρώων υγείας και ηλ-συνταγογράφηση στην Ευρώπη) (01-2008/02-2009): http://ec.europa.eu/information_society/activities/health/docs/publications/201002ehrimpact_study-final.pdf
[7] Έκθεση για την ιθαγένεια της ΕΕ του 2010 – Άρση των εμποδίων στα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ» COM(2010) 603 τελικό (βλέπε δράση 7)
[8] «Το δικαίωμα επιλογής των ασθενών είναι μια διαδικασία για να τους βοηθήσει να αποκτήσουν έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει την ανάληψη πρωτοβουλίας, την επίλυση προβλημάτων, και τη λήψη αποφάσεων, μπορεί δε να εφαρμοστεί σε διάφορα περιβάλλοντα, στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής φροντίδας, καθώς και στην αυτονομία διαχείρισης» [ENOPE2012].