του Νίκου Χρυσόγελου

Το Eυρωκοινοβούλιο, πρόσφατα, υιοθέτησε  την έκθεση του Βρετανού Σοσιαλδημοκράτη Ρίτσαρντ Χιούιτ, «Έκθεση προόδου του 2012 για την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας». Η Έκθεση υπερψηφίστηκε με 505 ψήφους υπέρ, 61 κατά, και 14 λευκά. Με αφορμή τη θετική ψήφο μου, «υπέρ» της έκθεσης με κάποιες επιφυλάξεις, θα ήθελα να επισημάνω ότι για να πετύχουμε το στόχο μας ως χώρα – να προωθήσουμε δηλαδή μια δίκαιη λύση, κοινά αποδεκτής σύνθετης ονομασίας για τη γειτονική χώρα, στο πλαίσιο μιας συνολικότερης δέσμης μέτρων για οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης - πρέπει να αλλάξουμε στρατηγική. Αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να βρεθεί η χώρα μας απομονωμένη και όσο περνάει ο χρόνος η γειτονική χώρα να αναγνωρίζεται σκέτα «Μακεδονία».

Είναι αλήθεια ότι οι συνθήκες για να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση, ίσως καλύτερη και από την καλύτερη σήμερα, υπήρχαν πριν από περίπου χρόνια, όταν και ο εθνικισμός δεν είχε αποκτήσει γερές ρίζες στην γειτονική χώρα και δεν είχαν περάσει πολλές χιλιάδες μαθητές από μαθήματα που τους διδάσκουν ότι «είναι απευθείας απόγονοι... του Μεγ. Αλεξάνδρου». Όμως τότε το πολιτικό προσωπικό, τα κόμματα (υπήρχαν και εξαιρέσεις) και άλλες... δυνάμεις) ακολούθησαν έναν καταστροφικό δρόμο, με αποτέλεσμα να έχουν σήμερα δημιουργηθεί τετελεσμένα και να βρισκόμαστε σε πιο δυσμενή θέση, και κάθε μέρα που περνάει να μην είναι προς το συμφέρον μας.
 
Όμως ακόμα και σήμερα, αν και έχει συνειδητοποιηθεί το αδιέξοδο από τις πολιτικές δυνάμεις ούτε έχει γίνει αυτοκριτική για την λανθασμένη στρατηγική ούτε προτείνουν τρόπο για να λυθεί το πρόβλημα. Έτσι, δίνουμε ως χώρα μάχες οπισθοφυλακής αντί να αναζητούμε στρατηγικές που θα βοηθήσουν, έστω και τώρα να βρεθεί λύση, δηλαδή σύνθετη, αμοιβαία αποδεκτή ονομασία, εξάλειψη αλυτρωτισμού, εθνικισμού, φαντασιώσεων για αλλαγές υπαρχόντων συνόρων, εξάλειψη της διαστρέβλωσης της ιστορίας. Κυρίως διαμόρφωση μακροχρόνιων προϋποθέσεων και συνθηκών κυρίως καλής γειτονίας.
 
Κι όμως υπάρχει μια στρατηγική που μπορεί να οδηγήσει σε λύση. Πρακτικά, αν αξιοποιηθεί σωστά η έκθεση, η επίλυση της διαφοράς για το όνομα θα αποτελεί στην πράξη ΟΡΟ και ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και την ένταξη της γειτονικής χώρας στην ΕΕ. Εάν αυτά δεν τηρηθούν, η Ελλάδα έχει την άνεση να διακόψει οποιαδήποτε στιγμή τη διαδικασία ένταξης. Ανάλογη τακτική ακολούθησε με επιτυχία η Σλοβενία για την εδαφική της διαφορά με την Κροατία, διαφορά που επιλύθηκε τελικά πριν την κροατική ένταξη. Έχουμε, επίσης, το πρόσφατο παράδειγμα της