Ήταν ένα πολύ δημιουργικό κι ενδιαφέρον εργαστήριο – κατά γενική ομολογία – με θέμα «Δημιουργία και ενίσχυση των ενεργειακών συνεταιρισμών στην Ελλάδα» αυτό που οργανώθηκε από τον κοινωνικό συνεταιρισμό «Άνεμος Ανανέωσης», την κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση «Ηλέκτρα Energy» και το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ Ελλάδας, σε συνεργασία με το Γραφείο Αστικής Ανθεκτικότητας και Βιωσιμότητας του Δήμου Αθηναίων, με την υποστήριξη του Europe Direct City of Athens, την Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου.
Στο εργαστήριο συμμετείχαν δεκάδες ενδιαφερόμενοι/ες, που προέρχονταν από ενεργειακούς συνεταιρισμούς (Καρδίτσας και Σίφνου), εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα (ΕΜΠ, ΚΑΠΕ) αλλά και από πρωτοβουλίες πολιτών από την Αττική, τη Θεσσαλονίκη, την Κρήτη, την Πάρο, Σκιάθο, Αίγινα καθώς και από φορείς που ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη των ενεργειακών συνεταιρισμών στην Ελλάδα.
Προσκεκλημένοι ομιλητές – που συνέβαλαν καθοριστικά στην επιτυχία του εργαστηρίου και στην ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών – ήταν οι Dirk Vansintjan, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ενεργειακών Συνεταιρισμών και Ομίλων Πολιτών REScoop.eu, που εκπροσωπεί 2.300 ενεργειακούς συνεταιρισμούς, και o Jaume Aliaga, από τον ισπανικό ενεργειακό συνεταιρισμό SOM ENERGIA, που απαριθμεί πάνω από 32.000 μέλη.
Η συζήτηση ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν συμμετοχική. Οι δύο προσκεκλημένοι παρουσίασαν σε γενικές γραμμές την εμπειρία σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τους ενεργειακούς συνεταιρισμούς, όπως το πώς αναπτύχθηκαν οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί, πώς ενημερώνονται και συμμετέχουν τα μέλη, πώς αποφασίζουν για τεχνολογικά ή άλλα θέματα, ποιος είναι ο ρόλος της νομοθεσίας, ποια είναι η σχέση των ενεργειακών συνεταιρισμών με την τοπική αυτοδιοίκηση ή τις άλλες επιχειρήσεις, πώς διασφαλίζουν τους αναγκαίους για τις επενδύσεις πόρους, πώς διαχειρίζονται τυχόν πλεόνασμα, πώς συνεργάζονται μεταξύ τους κα
Οι συμμετέχοντες πήραν με την σειρά τους το λόγο για να απαντήσουν σε μια σειρά από ερωτήματα, που τους είχαν σταλεί και αποτέλεσαν την ραχοκοκκαλιά της συζήτησης. Έτσι είχαν την ευκαιρία να προετοιμαστούν κατάλληλα αλλά και να εμπλουτίσουν την συζήτηση και με άλλα θέματα που τους/τις απασχολούν
Υλικό από το εργαστήριο που βιντεοσκοπήθηκε θα αναρτηθεί σταδιακά στις ιστοσελίδες των διοργανωτών
«Δημιουργία και ενίσχυση των ενεργειακών συνεταιρισμών στην Ελλάδα»
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ
Μπορείτε να δείτε πιο κάτω τα ερωτήματα που αποτέλεσαν τη βάση της συζήτησης. Μπορείτε να συμπληρώσετε το σχετικό ερωτηματολόγιο ηλεκτρονικά εδώ. Ενώ μπορείτε να βρείτε και το κείμενο-πλαίσιο συζήτησης, βασικούς ορισμούς σε σχέση με την κοινοτική ενέργεια και επιπλέον χρήσιμο υλικό εδώ.
- Κατά τη γνώμη σας ποιός θα μπορούσε να γίνει μέλος σε έναν ενεργειακό συνεταιρισμό;
α) απλοί πολίτες
β) ιδιωτικές επιχειρήσεις
γ) κοινωνικές επιχειρήσεις
δ) φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης
ε) άλλο
Μπορείτε να επιλέξετε παραπάνω από μία επιλογή. Παρακαλούμε σχολιάστε τις επιλογές σας:
- Θεωρείτε πως υπάρχει χώρος και ρόλος για ιδιωτικές κερδοσκοπικές επιχειρήσεις στην κοινοτική ενέργεια (community energy) και στους ενεργειακούς συνεταιρισμούς; Αναφερθείτε ξεχωριστά στις ιδιότητες τους ως α) συν-ιδιοκτήτες, β) επενδυτές και γ) ως developers.
- Κρίνετε σκόπιμο να μπαίνουν περιορισμοί στον τρόπο συμμετοχής σε έναν ενεργειακό συνεταιρισμό, και γιατί; Ποιά θα μπορούσαν να είναι τα κριτήρια συμμετοχής ανάλογα με τον τύπο των μελών π.χ. μέλη-ιδιώτες, μέλη-επιχειρήσεις, μέλη-φορείς αυτοδιοίκησης;
- Βασική αρχή για τη λήψη των αποφάσεων μέσα σε έναν ενεργειακό συνεταιρισμό είναι η αρχή «ένα μέλος, μία ψήφος». Ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις ενεργειακών συνεταιρισμών τα μέλη διαφοροποιούνται ως προς το δικαίωμα ψήφου. Κατά τη γνώμη σας ποιά τα πιθανά οφέλη αλλά και οι κίνδυνοι από κάτι τέτοιο;
- Η ενημέρωση είναι ιδιαίτερα σημαντική στη φάση της δημιουργίας ενός ενεργειακού συνεταιρισμού. Με ποιόν τρόπο θα μπορούσε να γίνει αποτελεσματικά; Ποιά είναι τα διαθέσιμα εργαλεία; Ποιά λάθη πρέπει να αποφευγονται; Παρακαλούμε μοιραστείτε και την δική σας εμπειρία.
- Ποιές είναι, κατά τη γνώμη σας, οι προϋποθέσεις για την δημιουργία και την διατήρηση σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ ενεργειακού συνεταιρισμού και τοπικής κοινωνίας; Τι λειτουργεί και τι πρέπει να αποφεύγεται;
- Πέρα από την διανομή πλεονασμάτων στα μέλη, τί άλλα οικονομικά κίνητρα υπάρχουν για να συμμετέχει κάποιος σε έναν ενεργειακό συνεταιρισμό; Ποιες εναλλακτικές πηγές υπάρχουν εκτός από την αυτο-χρηματοδότηση για την συγκέντρωση του απαραίτητου κεφαλαίου;
- Πώς επιλέγονται τα πεδία και οι τομείς δραστηριοποίησης του ενεργειακού συνεταιρισμού (παραγωγή, προμήθεια, διανομή ενέργειας, εξοικονόμηση κα); Πώς λαμβάνονται οι σωστές από τεχνολογική και οικονομικο-κοινωνική άποψη αποφάσεις; Ποιος μπορεί να βοηθήσει συμβουλευτικά ώστε να μην γίνονται λάθος επιλογές;
- Ποιες ανάγκες εκπαίδευσης προκύπτουν από την νέα ιδιότητα του πολίτη ως παραγωγού-καταναλωτή (prosumer); Πώς μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί;
- Μία από τις 7 συνεταιριστικές αρχές είναι η «Συνεργασία μεταξύ των συνεταιρισμών». Με ποιόν τρόπο και σε ποιά πεδία θα μπορούσαν να αναπτυχθούν συνεργασίες μεταξύ ενεργειακών συνεταιρισμών στην Ελλάδα αλλά και με άλλους από το εξωτερικό;
- Πως κρίνετε την ιδέα της δημιουργίας μιας Εθνικής Ομοσπονδίας Ενεργειακών Συνεταιρισμών (National Federation of REScoops) η οποία θα μπορούσε να ήταν μέλος του RESCoop.eu, σε αυτή τη φάση; Ποιός θα μπορούσε να είναι ο ρόλος της και πώς θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί, μιας και οι υφιστάμενοι ενεργειακοί συνεταιρισμοί είναι λίγοι και ακόμα δεν έχουν πλεονάσματα;
- Πώς θα μπορούσαν οι ίδιοι οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί και οι ενώσεις τους να επηρεάσουν αποτελεσματικά τις εξελίξεις στο πεδίο της διαμόρφωσης πολιτικών;
- Σχετικά το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα που βρίσκεται σε εξέλιξη:
α) Αναφέρετε δύο-τρία βασικά σημεία προς βελτίωση του θεσμικού πλαισίου για τον ενεργειακό συμψηφισμό και τον εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό.
β) Αναφέρετε δύο-τρία οικονομικά κίνητρα για την δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων. - Έχετε να προτείνετε κάποια στρατηγικά βήματα και ένα απλό roadmap για την ανάπτυξη των ενεργειακών συνεταιρισμών στην Ελλάδα; Δεδομένης της υφιστάμενης κατάστασης της χώρας, του κοινωνικού context και της εικόνας που έχετε έως τώρα για τους υφιστάμενους ενεργειακούς συνεταιρισμούς και την πορεία τους.
- Έχετε κάποιο άλλο ερώτημα που θα θέλατε να συζητήσουμε στο εργαστήριο; (με την προϋπόθεση πως θα έχουμε χρόνο)
