Κομισιόν: Η μετατροπή πρώην στρατοπέδων σε πάρκα μπορεί να χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ
Απάντηση της Κομισιόν σε σχετικές ερωτήσεις του Ν. Χρυσόγελου
Προβληματικές απαντήσεις για περιβαλλοντικά ζητήματα της Βουλγαρίας σε ερωτήσεις του Ν. Χρυσόγελου
Προβληματικές αποδεικνύονται οι περισσότερες απαντήσεις στο πακέτο των έξι ερωτήσεων για περιβαλλοντικά ζητήματα της Βουλγαρίας που είχε καταθέσει προς την Κομισιόν ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων.
Σχετικά με τις πρόσφατες τροποποιήσεις στη δασική νομοθεσία που ψηφίστηκαν από τη Βουλή της γειτονικής χώρας και ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων, καθώς παρέχουν χωρίς ανταλλάγματα σε ιδιωτικές επιχειρήσεις δικαιώματα εκμετάλλευσης και οικοπεδοποίησης σε δασικές περιοχές που μέχρι πρόσφατα ανήκαν στο δημόσιο, η Επιτροπή δηλώνει ότι τις «παρακολουθεί στενά», καθώς ενδέχεται να έχουν αντίκτυπο στο δίκτυο Natura 2000. Να σημειωθεί ότι στη Βουλγαρία οι πολίτες είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι και κινητοποιούνται μαζικά για να υπερασπιστούν τα δάση τους που θεωρούν δημόσιο αγαθό.
Όσον αφορά σε συγκεκριμένες καταγγελίες για σχετικές «παροχές» δασικών εκτάσεων ως «κρατικές ενισχύσεις» προς ιδιωτικές επιχειρήσεις, η Επιτροπή αναφέρει ότι «είναι υπό εξέταση». Υπενθυμίζεται ότι αυτές οι περιοχές καταλαμβάνουν μια έκταση που φτάνει το 20% της χώρας! Μεγάλες περιβαλλοντικές οργανώσεις έχουν χαρακτηρίσει αυτές τις «παραχωρήσεις» ως αυθαίρετη κρατική βοήθεια προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις (ιδιαίτερα σε εταιρείες χιονοδρομικών κέντρων και χειμερινών αθλημάτων) και θεωρούν ότι αυτό θα οδηγήσει στην καταλήστευση των τελευταίων σημαντικών φυσικών πόρων της χώρας.
Στην ερώτηση για την έλλειψη μέτρων προστασίας για την αρκούδα στο όρος Ρίλα, όπου δεν έχει καθοριστεί ακόμη η περιφερειακή ζώνη του εθνικού Δρυμού, ενώ στην ίδια περιοχή, διεκδικούν επεκτάσεις τόσο τοπικά χιονοδρομικά κέντρα, όσο και τουριστικές επιχειρήσεις, όπως αυτές του τουριστικού χωριού Μπάνσκο, η Επιτροπή απαντά για όλες τις περιοχές προστασίας της αρκούδας που είναι ακόμη σε εκκρεμότητα και δηλώνει ότι «η επίσημη έγκριση των προαναφερόμενων τόπων που προστέθηκαν, ύστερα από απόφαση της Επιτροπής, αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στα τέλη του 2012». Πιο σημαντική, ωστόσο, κρίνεται η απάντηση στο υποερώτημα για το νόμο που επιτρέπει το κυνήγι της αρκούδας. Η απάντηση αναφέρει ότι η Επιτροπή «κίνησε διαδικασία επί παραβάσει κατά της Βουλγαρίας λόγω εσφαλμένης μεταφοράς των διατάξεων περί προστασίας των ειδών της Οδηγίας 92/43/EΟΚ («Οδηγία περί οικοτόπων») στην εθνική της νομοθεσία για τη θήρα». Η απάντηση των βουλγαρικών αρχών στην προειδοποιητική επιστολή της Επιτροπής εξετάζεται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής.
Η τέταρτη ερώτηση αφορούσε το σχεδιασμό της εθνικής οδού Βουκουρέστι – Αλεξανδρούπολη, που περνά μέσα από την προστατευόμενη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Bulgarka, το οποίο είναι ενταγμένο στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000, απειλώντας παρθένα δάση, σημαντικούς βιοτόπους της αρκούδας, αλλά και οικισμούς στα περίχωρα της πόλης Γάβροβο. Η απάντηση της Επιτροπής αναφέρει ότι δεν έχει ακόμη χορηγηθεί άδεια εκτέλεσης του έργου, το οποίο θεωρείται αυτή τη στιγμή ως «εναλλακτικό» στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Μεταφορών 2007-2013, δεν έχει ωριμάσει επαρκώς και δεν έχει υποβληθεί επίσημα στην Επιτροπή για περαιτέρω αξιολόγηση και έγκριση.
Η πέμπτη ερώτηση αφορούσε το παραθαλάσσιο αστικό πάρκο (Sea Garden) της Βάρνας, ένα από τα παλαιότερα και μεγαλύτερα μνημεία αρχιτεκτονικής τοπίου των Βαλκανίων, το οποίο πουλήθηκε σε επιχειρήσεις οικοδόμησης επιχειρηματικών κέντρων και μαρινών για νεόπλουτους που σχετίζονται με το αμφιβόλων συμφερόντων ΤΙΜ consortium. Μαζικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, με καταλήψεις δρόμων και διαδηλώσεις γίνονται στη συγκεκριμένη πόλη εδώ και μήνες, ενώ η προσφυγή σε ένδικα μέσα που έχει ξεκινήσει από το 2009, δεν έχει αποφέρει τίποτε, λόγω της διαφθοράς τοπικών αξιωματούχων, όπως καταγγέλουν τοπικές ενώσεις πολιτών. Η Επιτροπή, στην απογοητευτική απάντησή της δια χειρός Επιτρόπου Αλμούνια, αναφέρει ότι οι υπηρεσίες της, αφού ανέλυσαν όλα τα στοιχεία της υπόθεσης, έκριναν ότι δεν επρόκειτο για παράνομη κρατική ενίσχυση σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ. Ως εκ τούτου, η υπόθεση περατώθηκε με επιστολή που εστάλη στον καταγγέλλοντα στις 26 Σεπτεμβρίου 2011. Επίσης, προσθέτει ότι οι πληροφορίες που υποβλήθηκαν πρόσφατα, οι οποίες παραπέμπουν σε γεγονότα που συνέβησαν κάποια χρόνια μετά τη συναλλαγή, δεν παρέχουν νέα αποδεικτικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η συναλλαγή πραγματοποιήθηκε σε τιμή χαμηλότερη από την αγοραία αξία. «Οι καταγγέλλοντες μάλλον καταγράφουν ορισμένες ανακρίβειες όσον αφορά τα αντικειμενικά στοιχεία στις ανατεθείσες από τις βουλγαρικές αρχές εκτιμήσεις, αλλά εξακολουθούν να μην υπάρχουν σαφείς ενδείξεις που να μεταβάλλουν τα κύρια συμπεράσματα των εκθέσεων των εμπειρογνωμόνων. Βάσει της αξιολόγησης αυτής, οι υπηρεσίες της Επιτροπής εκτιμούν ότι δεν συντρέχει λόγος να κινηθεί νέα έρευνα».
Η έκτη ερώτηση αφορούσε τη γενικότερη κακοδιαχείριση από τις αρχές των ευρωπαϊκών οικονομικών πόρων που προορίζονται για την προστασία του περιβάλλοντος στη Βουλγαρία, κυρίως του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ταμείου Συνοχής, ως αποτέλεσμα της ελάχιστης διαφάνειας στις αποφάσεις εντάξεων προγραμμάτων στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Βουλγαρίας. Ως παραδείγματα αναφέρονταν: α) το πρόγραμμα αποκατάστασης ενός πληθυσμού ελαφιού (Cervus elaphus) ο οποίος, ωστόσο, εντοπίζεται εντός μια ελεγχόμενης κυνηγετικής περιοχής του Δήμου Etropole, με αποτέλεσμα να επιδοτείται έτσι μια εμπορική επιχείρηση και β) το πρόγραμμα του Δήμου Sapareva, το οποίο χρηματοδοτεί την περιβαλλοντική μελέτη φέρουσας ικανότητας τουριστικής πίεσης και την ανάπτυξη ενός σχεδίου διαχείρισης τουρισμού, ως μέρος της προετοιμασίας του γενικού πολεοδομικού σχεδίου του Δήμου, αλλά σε αυτό εμπλέκονται και επιχειρήσεις χιονοδρομικών κέντρων και με αυτόν τον τρόπο μειώνεται το κόστος αυτών των επιχειρήσεων κι άλλων τουριστικών επενδύσεων, για τις απαραίτητες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
«Η κατάσταση στη γειτονική μας Βουλγαρία είναι εξίσου τραγική με της Ελλάδας, ακόμη κι αν τα νέα δεν βρίσκουν το δρόμο τους προς τα μεγάλα ΜΜΕ της χώρας μας», δήλωσε ο Ν. Χρυσόγελος. « Είχαμε όμως την ευκαιρία κατά την πρόσφατη επίσκεψη στη Βουλγαρία να μιλήσουμε με ενεργούς πολίτες και φορείς που αγωνίζονται για το περιβάλλον και να ενισχύσουμε τη μεταξύ μας συνεργασία τόσο στα περιβαλλοντικά θέματα όσο και στη διαμόρφωση μιας εναλλακτικής πρότασης για την οικονομία, πράσινης πρότασης, που να δημιουργεί θέσεις εργασίας και να είναι προς όφελος των τοπικών κοινωνιών. Το περιβάλλον και στη Βουλγαρία πέφτει θύμα ιδιοτελών συμφερόντων και δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτυγχάνει να το προστατέψει. Ωστόσο, υπάρχουν ισχυρές αντιστάσεις και κινήματα, τα οποία εμείς θέλουμε να στηρίξουμε γιατί η δικτύωση και συνεργασία των πρωτοβουλιών πολιτών και κινημάτων σε Ελλάδα, Βαλκάνια και Ευρώπη αποτελεί ελπίδα που μπορεί να φέρει αλλαγές στο σημερινό πολιτικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό τοπίο. Θα επιμένουμε να πιέζουμε τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και μηχανισμούς να λειτουργήσουν αποτρεπτικά προς την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, τη διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα. Η Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο είναι αποφασισμένη να αγωνιστεί για τη διατήρηση του περιβαλλοντικού κεκτημένου ιδιαίτερα σε αυτή την περίοδο κρίσης γιατί είναι ξεκάθαρο πως λύση στα οικονομικά προβλήματα που να συνοδεύεται από υποβάθμιση του περιβάλλοντος, απλά δεν αποτελεί λύση.».
(Ακολουθεί το πλήρες κείμενο των ερωτήσεων και των απαντήσεων)
Θέμα 1ο: Απαράδεκτη νέα νομοθεσία στη Βουλγαρία για τα δάση και τις προστατευόμενες περιοχές
Στις 13 Ιουνίου, η βουλή της Βουλγαρίας ψήφισε τροποποιήσεις στη δασική της νομοθεσία, οι οποίες παρέχουν χωρίς ανταλλάγματα σε ιδιωτικές επιχειρήσεις δικαιώματα εκμετάλλευσης και οικοπεδοποίησης σε δασικές περιοχές που μέχρι πρόσφατα ανήκαν στο δημόσιο και καταλαμβάνουν μια έκταση που φτάνει το 20% της χώρας. Μεγάλες περιβαλλοντικές οργανώσεις, όπως το WWF και το βουλγαρικό δίκτυο «Για τη Φύση», χαρακτηρίζουν την πράξη αυτή ως αυθαίρετη κρατική βοήθεια προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και θεωρούν ότι αυτό θα οδηγήσει στην καταλήστευση των τελευταίων σημαντικών φυσικών πόρων της χώρας [1]. Εδώ και έξι μήνες υπάρχουν διαρκείς διαδηλώσεις ενάντια σε αυτή την πρωτοβουλία της πλειοψηφίας των βουλευτών στη Βουλγαρική βουλή, η οποία αντίκειται στο δημόσιο συμφέρον των πολιτών και της προστασίας της Ευρωπαϊκής φύσης. Οι διαδηλωτές τώρα ζητούν από τον Πρόεδρο της χώρας που διατηρεί το δικαίωμα της άσκησης βέτο, να σταματήσει το νόμο.
Ερωτάται η Επιτροπή:
· Έχει ενημέρωση από τις βουλγαρικές αρχές για τις συγκεκριμένες τροποποιήσεις στη δασική νομοθεσία της χώρας;
· Συμφωνεί ότι αυτές αντίκεινται στη βουλγαρική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και ιδιαίτερα στην Οδηγία των Οικοτόπων 92/43/ΕΟΚ;
· Αν ναι, τι μέτρα προτίθεται να λάβει ώστε να προληφθεί η καταστροφή της βουλγαρικής φύσης και η πεποίθηση ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατεδαφίζει το φιλοπεριβαλλοντικό της προφίλ σε όλη τη Νότια Ευρώπη;
______________________________________________
[1] http://wwf.panda.org/wwf_news/index.cfm?205209
Απάντηση του κ. Potočnik εξονόματος της Επιτροπής (10.9.2012) E-007321/2012
Οι τροποποιήσεις στη βουλγαρική δασική νομοθεσία ψηφίστηκαν αρχικά στις 13/06/2012, στη συνέχεια όμως ασκήθηκε βέτο από τον Πρόεδρο. Μετά από περαιτέρω συζητήσεις στη Βουλγαρική Βουλή ψηφίστηκε νέα πρόταση για τροποποίηση, στις 25/07/2012, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, στις 07/08/2012.
Παρά το γεγονός ότι οι τροποποιήσεις δεν συνιστούν μέτρο μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο και παρά το γεγονός ότι οι βουλγαρικές αρχές δεν έχουν νομική υποχρέωση να τις κοινοποιούν στην Επιτροπή, η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις τροποποιήσεις της εθνικής νομοθεσίας που ενδέχεται να έχουν αντίκτυπο στο δίκτυο Natura 2000, ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν υπονομεύονται οι διατάξεις των οδηγιών για τα ενδιαιτήματα και τα πτηνά. Επιπλέον, οι εθνικές αρχές πρέπει να διασφαλίσουν την ορθή εφαρμογή των ενδεχόμενων εθνικών διατάξεων εφαρμογής των εν λόγω οδηγιών.
Δεν υφίσταται ειδικό νομικό μέσο της ΕΕ που να διέπει εν γένει τη δασική πολιτική. Η δασική στρατηγική της ΕΕ αναγνωρίζει εθνικά δασικά προγράμματα ή ισοδύναμα μέσα ως βασικά μέσα πολιτικής για τη διαχείριση και την προστασία των δασών. Το περιεχόμενο αυτών των προγραμμάτων και η συμβολή τους στη διατήρηση των δασικών εκτάσεων παραμένουν ωστόσο στην αρμοδιότητα των κρατών μελών.
Οι υπηρεσίες της Επιτροπής παρακολουθούν τη μεταφορά και την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ, προβαίνουν σε νομικές ενέργειες, όπως προβλέπεται από τις Συνθήκες, και χρηματοδοτούν περιβαλλοντικά έργα.
Για παράδειγμα, το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης για τη Βουλγαρία του 2007-2013 διαθέτει επί του παρόντος δημόσια κεφάλαια συνολικού ύψους 70 εκατ. ευρώ για την πρώτη δάσωση μη γεωργικών γαιών, την αποκατάσταση του δασοκομικού δυναμικού και την
καθιέρωση ενεργειών πρόληψης.
Θέμα 2ο : Κρατική βοήθεια για αναπτυξιακά έργα σκι στη Βουλγαρία
Στις 28 Δεκεμβρίου 2011, το Συμβούλιο των Υπουργών της Βουλγαρίας ανακοίνωσε [1] την έγκριση ενός σχεδίου τροποποίησης του νόμου περί Δασών σχετικά με τις νομικές διαδικασίες για την πίστες και εγκαταστάσεις για σκι σε δημόσια δάση. Το σχέδιο τροποποίησης αναμένεται να εγκριθεί από το κοινοβούλιο. Σύμφωνα με την τροποποίηση του Νόμου περί Δασών [2], οι κατασκευαστές χιονοδρομικών εγκαταστάσεων επιτρέπεται να κατασκευάζουν πίστες και εγκαταστάσεις σκι σε δημόσια δάση χωρίς την απόκτηση του δάσους και χωρίς να πληρώνουν πάγιο ετήσιο φόρο για την αλλαγή της χρήσης γης του δάσους, ενώ όλοι οι άλλοι επενδυτές (όχι για εγκαταστάσεις σκι ) θα πρέπει πρώτα να αγοράζουν το δημόσιο δάσος μέσω διαγωνισμού με ανοικτή διαδικασία και μετά να πληρώνουν φόρο για την αλλαγή της χρήσης γης του δάσους, προκειμένου να πραγματοποιήσουν την κατασκευή του έργου τους.
Επιπλέον, η πράξη τροποποίησης που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο των Υπουργών επιτρέπει στους επενδυτές χιονοδρομικών εγκαταστάσεων να αποκτήσουν δικαίωμα οικοδόμησης ή δικαίωμα εκμετάλλευσης σχετικά με την κατασκευή και την εκμετάλλευση της πίστας και των εγκαταστάσεων σκι σε δημόσια δάση, χωρίς διαγωνισμό, ενώ όλοι άλλοι επενδυτές μπορούν να αποκτήσουν δικαίωμα οικοδόμηση δικαίωμα ή δικαίωμα εκμετάλλευσης δημόσιων ακινήτων (όχι δάση) μόνο μετά από τη συμμετοχή σε διαδικασία υποβολής προσφορών σύμφωνα με το νόμο περί Κρατικής Περιουσίας.
Σύμφωνα με τον υπουργό Γεωργίας και Τροφίμων - κ. Μίροσλαβ Ναιντένοφ, όλοι οι επενδυτές χιονοδρομικών ζωνών στη Βουλγαρία θα ωφεληθούν των εν λόγω μέτρων [3]. Σύμφωνα με περιβαλλοντικές ΜΚΟ το όφελος δεν θα είναι μικρότερο από 25 εκατ. ευρώ - το ποσό των χρημάτων που οι επενδυτές 6 χιονοδρομικών έργων υπό έγκριση θα εξοικονομήσουν από την απουσία φόρου για την αλλαγή της χρήσης γης, σύμφωνα με την εγκριθείσα από το Συμβούλιο τροποποίηση του νόμου, και από την απαλλαγή για την αναγκαστική αγορά της γης, στην περίπτωση των δημόσιων δασών.
Όσον αφορά τα ανωτέρω, μπορεί η Επιτροπή να μας ενημερώσει εάν η Βουλγαρία έχει κοινοποιήσει στην Επιτροπή την υιοθέτηση ενός συστήματος το οποίο φέρεται να προβλέπει κρατικές ενισχύσεις για την ανάπτυξη των εγκαταστάσεων σκι στη Βουλγαρία;
Αν όχι, προτίθεται η Επιτροπή να διερευνήσει το καθεστώς κρατικών ενισχύσεων, όπως αναφέρεται παραπάνω;
_______________________________________________________________________
[1] http://www.government.bg/cgi-bin/e-cms/vis/vis.pl?s=001&p=0212&n=1623&g=
[2] http://www.strategy.bg/PublicConsultations/View.aspx?lang=bg-BG&Id=484
Απάντηση του κ. Almunia εξ ονόματος της Επιτροπής (30.8.2012) E-007323/2012
1. Το σχέδιο τροποποίησης του νόμου περί δασών δεν έχει ακόμη κοινοποιηθεί επισήμως στην Επιτροπή προς έγκριση από πλευράς κρατικών ενισχύσεων. Ωστόσο, οι υπηρεσίες της Επιτροπής έχουν γνώση των θεμάτων αυτών δεδομένου ότι φέτος η Επιτροπή έλαβε ήδη δύο καταγγελίες σχετικά με κρατικές ενισχύσεις σχετικά με την τροποποίηση αυτή.
2. Οι εν λόγω δύο καταγγελίες είναι υπό εξέταση. Τυχόν άλλες ενέργειες θα εξαρτηθούν από τα συμπεράσματα της εξέτασης αυτής. Η Επιτροπή παρακολουθεί προσεκτικά τη νομοθετική διαδικασία για την τροποποίηση του νόμου περί δασών.
Η Επιτροπή παραπέμπει επίσης το Αξιότιμο Μέλος στην απάντησή της στη γραπτή ερώτηση E-006375/2012 της κας Nadezhda Neynsky[1].
Θέμα 3ο: Προστασία της καφέ αρκούδας στο όρος της Ρίλα
Σε συμμόρφωση με την Oδηγία για τους Οικοτόπους (92/43/ΕΟΚ), η Βουλγαρία όφειλε να ορίσει τόπους κοινοτικής σημασίας (ΤΚΣ) για τη διατήρηση των Οοικοτόπων προστατευόμενων ειδών όχι αργότερα από την ημερομηνία προσχώρησης, στις 1.1.2007. Παρ 'όλα αυτά, περισσότερα από πέντε χρόνια αργότερα, η βουλγαρική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη καθορίσει επαρκείς χώρους για την προστασία της καφέ αρκούδας στο βουνό Ρίλα. Το 2009, είχε παραδοθεί στην Επιτροπή το Εθνικό «Σχέδιο Δράσης για την καφέ αρκούδα» [1], που εγκρίθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Υδάτων. Ωστόσο, στην ερώτηση E-3709/2010 του Ευρωβουλευτή Μιχάλη Τρεμόπουλου, η Επιτροπή δήλωσε ότι "η Βουλγαρία διεξάγει περαιτέρω αξιολόγηση για να προσδιορίσει αν επί πλέον τμήματα της οροσειράς Ρίλα πρέπει να συμπεριληφθούν στην Εθνική πρόταση για τον καφέ αρκούδα "[2], η οποία επρόκειτο να υποβληθεί από το φθινόπωρο του 2010.
Το 2011, η Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών και περιβαλλοντικές ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στον τομέα του Natura 2000 υπέβαλαν στο MoEW μια κοινή επιστημονικά τεκμηριωμένη πρόταση για τον ορισμό επιπρόσθετων περιοχών Natura 2000 για την προστασία της καφέ αρκούδας στην οροσειρά Ρίλα. Ενώ τα επιστημονικά στοιχεία υποδεικνύουν τη μεγάλη σημασία της νεκρής ζώνης του Εθνικού Πάρκου Rila για τη διατήρηση της καφέ αρκούδας, η βουλγαρική κυβέρνηση εξακολουθεί να αρνείται την οριστικοποίηση της διαδικασίας ανακήρυξης, δίνοντας μεγαλύτερη προτεραιότητα στην αστικοποίηση και διάφορα έργα υποδομής στην περιοχή του βουνού Ρίλα.
1. Ποια μέτρα θα λάβει η Επιτροπή για να πιέσει την βουλγαρική κυβέρνηση να ορίσει τελικά τους επιστημονικά καθοριζόμενους οικοτόπους για την αρκούδα στο βουνό Rila;
2. Τι μέτρα θα λάβει για να εγγυηθεί ότι η καφέ αρκούδα στο βουνό Ρίλα προστατεύεται αποτελεσματικά από τις βουλγαρικές αρχές σε συμμόρφωση με την οδηγία για τους Οικοτόπους (92/43/ΕΟΚ);
3. Έχει η Επιτροπή ολοκληρώσει την εμπεριστατωμένη έρευνα που είχε υποσχεθεί για το βουλγαρικό νόμο που επιτρέπει το κυνήγι της καφέ αρκούδας [3];
____________________________________
[1] http://www.bearbg.com/files/Action%% 20PlanBearBulgaria 20ENG-last.pdf.
Περιλαμβάνει τις καλύτερες διαθέσιμες επιστημονικές πληροφορίες για την κατανομή της καφέ αρκούδας στη Βουλγαρία.
[2]http://www.europarl.europa.eu/sides/getAllAnswers.do?reference=E-2010-3709&language=EN
[3]http://www.europarl.europa.eu/sides/getAllAnswers.do?reference=E-2010-010337&language=EN
Απάντηση του κ. Potočnik εξ ονόματος της Επιτροπής (10.9.2012) E-007439/2012
Η Επιτροπή είναι σε θέση να ενημερώσει το αξιότιμο μέλος ότι η κυβέρνηση της Βουλγαρίας ενέκρινε, τον Νοέμβριο του 2010, τον χαρακτηρισμό 3 επιπλέον τόπων κοινοτικής σημασίας και τη διεύρυνση 25 άλλων τόπων. Στη συνέχεια, τα συναφή δεδομένα υποβλήθηκαν επισήμως στην Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2011 και έκτοτε αποτελούν αντικείμενο αξιολόγησης από τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Η επίσημη έγκριση των προαναφερόμενων τόπων που προστέθηκαν, ύστερα από απόφαση της Επιτροπής, αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στα τέλη του 2012.
Επίσης, η Επιτροπή διοργανώνει διμερές βιογεωγραφικό σεμινάριο τον Οκτώβριο του 2012, όπου θα συζητηθεί με τις κρατικές αρχές και με ΜΚΟ που εργάζονται υπέρ της διατήρησης του περιβάλλοντος η συμβολή της προσθήκης των εν λόγω τόπων στο δίκτυο Natura 2000, σε συνάφεια, μεταξύ άλλων, με τη σημασία τους όσον αφορά την καφέ αρκούδα. Η Επιτροπή θα δημοσιεύσει εκ των υστέρων τα σχετικά συμπεράσματα.
Η αποτελεσματική προστασία της καφέ αρκούδας στην οροσειρά της Ρίλας δεν απαιτεί μόνον την προστασία του οικότοπού της αλλά και την προστασία του ίδιου του είδους. Όσον αφορά αυτή την τελευταία πτυχή, η Επιτροπή μπορεί να ενημερώσει το αξιότιμο μέλος ότι κίνησε διαδικασία επί παραβάσει κατά της Βουλγαρίας λόγω εσφαλμένης μεταφοράς των διατάξεων περί προστασίας των ειδών της οδηγίας 92/43/EΟΚ[2] («οδηγία περί οικοτόπων») στην εθνική της νομοθεσία για τη θήρα. Η απάντηση των βουλγαρικών αρχών στην προειδοποιητική επιστολή της Επιτροπής εξετάζεται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής.
Θέμα 4ο: Κατασκευή αυτοκινητόδρομου στην περιοχή Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος “Bulgarka”
Η βουλγαρική κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα Οδικό Έργο που προτείνεται για χρηματοδότηση από την ΕΕ ως μέρος του Διευρωπαϊκού Διαδρόμου No.9 "Βουκουρέστι - Αλεξανδρούπολη". Το οδικό έργο όμως σχεδιάζεται να διέλθει μέσα από το Φυσικό Πάρκο Bulgarka - περιοχή Natura 2000 που προστατεύει τα μοναδικά παλαιά δάση και οικότοπους της πολύτιμης Καφέ αρκούδας. Μέρος του δρόμου αφορά επίσης οικισμούς στην περιοχή της πόλης του Gabrovo.
Τον Απρίλιο του 2012, οι βουλγαρικές αρχές ενέκριναν τη Μελέτη Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του οδικού έργου. Το ενδιαφερόμενο κοινό υποστηρίζει, ωστόσο, ότι η απόφαση εκδόθηκε από τις αρχές χωρίς να λαμβάνει υπόψη τη γνώμη τους. Στο οδικό έργο χορηγείται άδεια χωρίς ανάλυση και αξιολόγηση των βιώσιμων εναλλακτικών διαδρομών που θα απέφευγαν τις αρνητικές επιπτώσεις στην κατάσταση διατήρησης των ειδών προτεραιότητας και οι οποίες θα απέτρεπαν απαράδεκτες κατασκευαστικές δραστηριότητες σε κατοικημένες περιοχές.
Με βάση τα παραπάνω:
Γνωρίζει η Επιτροπή το γεγονός ότι η Βουλγαρία επεξεργάζεται ένα οδικό έργο ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, χωρίς να συμμορφώνεται με την ευρωπαϊκή οδηγία για τις Εκτιμήσεις Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων [1] και την οδηγία για τους Οικοτόπους [2];
Ποια μέτρα θα λάβει η Επιτροπή για να εγγυηθεί ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ για το οδικό έργο θα χορηγηθεί μόνον εάν η διαδικασία έγκρισης γίνει σε πλήρη συμμόρφωση με την περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ;
________________________________
[1] Οδηγία 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 1985 για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων για το περιβάλλον, ΕΕ L 175, 5.7.1985, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/11/ΕΚ του Συμβουλίου της 3ης Μαρτίου 1997, ΕΕ L 73 της 14.3.1997
[2] Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, ΕΕ L 206 της 22.7.1992
Απάντηση του κ. Potočnik εξ ονόματος της Επιτροπής (5.9.2012) E-007324/2012
1. Το έργο «Παρακαμπτήρια οδός και σήραγγα κάτω από το όρος Shipka» στο οποίο αναφέρεται το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου είναι γνωστό στην Επιτροπή. Το έργο αποτέλεσε το αντικείμενο της αναφοράς 1531/2008, η οποία περατώθηκε τον Ιούλιο του 2010. Η Επιτροπή έλαβε επίσης καταγγελία σχετικά με ενδεχόμενη παραβίαση της οδηγίας 2011/92/ΕΕ[3] σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον (οδηγία ΕΠΕ) και της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ[4] για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, αλλά έθεσε την υπόθεση στο αρχείο στις 21/11/2011, δεδομένου ότι δεν διαπιστώθηκε παραβίαση.
2. Η απόφαση ΕΠΕ που εγκρίθηκε από τη βουλγαρική αρχή, συμπεριλαμβανομένων των εναλλακτικών λύσεων που εξέτασε ο κύριος του έργου, διατίθεται στο διαδίκτυο[5]. Όσον αφορά τις εναλλακτικές λύσεις που εξετάστηκαν, η σχεδίαση ενός έργου και η επιλογή συγκεκριμένης εναλλακτικής παραμένουν στην αρμοδιότητα του οικείου κράτους μέλους, το οποίο οφείλει να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το σχετικό κεκτημένο. Όσον αφορά την άδεια εκτέλεσης του έργου, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, δεν έχει ακόμη χορηγηθεί.
3. Όλα τα συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα πρέπει να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής που διέπεται από την αρχή της επιμερισμένης διαχείρισης, η Επιτροπή ελέγχει τη συμμόρφωση των μεγάλων έργων συνολικού κόστους άνω των 50 εκατ. ευρώ με το σχετικό κεκτημένο. Για τα έργα κάτω από αυτό το ποσό, η εν λόγω εκτίμηση διενεργείται από τα κράτη μέλη. Επί του παρόντος, το προαναφερθέν έργο, το οποίο θεωρείται αυτή τη στιγμή ως «εναλλακτικό» έργο στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Μεταφορών 2007-2013, δεν έχει ωριμάσει επαρκώς και δεν έχει υποβληθεί επίσημα στην Επιτροπή για περαιτέρω αξιολόγηση και έγκριση.
Θέμα 5ο : Το ιστορικό Sea Garden στη Βάρνα, Βουλγαρία, πωλείται και καταστρέφεται
Το Sea Garden είναι το μεγαλύτερο, παλαιότερο και πιο γνωστά δημόσιο πάρκο στη Βάρνα, και το μεγαλύτερο διαμορφωμένο πάρκο στα Βαλκάνια. Βρίσκεται κατά μήκος της ακτής της πόλης στη Μαύρη Θάλασσα, είναι ένα σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο και ένα εθνικό μνημείο αρχιτεκτονικής τοπίου [1]. Πρόσφατα, υπήρξαν μαζικές διαδηλώσεις από περίπου 2000 πολίτες για να σωθεί το Sea Garden από πώληση του σε ένα αμφιλεγόμενο επιχειρηματικό όμιλο (Alley One project) από εταιρείες που σχετίζονται με την κοινοπραξία ΤΙΜ, το σχέδιο των οποίων περιλαμβάνει την κατεδάφιση της μεγάλης παραθαλάσσιας αλέας του πάρκου για να κτιστούν κτίρια επιχειρήσεων [2]. Οι διαμαρτυρίες αφορούν τα μέρη του κήπου, συμπεριλαμβανομένων παραλιών, που πωλούνται παράνομα σύμφωνα με τους πολίτες, καθώς και επίσης την οικοδόμηση στην ξηρά, στο μέρος του κήπου που ονομάζεται Saltanat. Η διαμάχη αυτή με τους πολίτες χρονολογείται από το 2009, όταν έξι ΜΚΟ άρχισαν να αμφισβητούν τις αποφάσεις σε διοικητικό επίπεδο, εναντιώθηκαν και πρότειναν τροποποιήσεις στην ανάπτυξη του νέου γενικού σχεδίου της πόλης, αλλά και προειδοποίησαν για δικαστικούς αγώνες και υπέβαλαν έκθεση στο ΕΚ για τις παράνομες κρατικές ενισχύσεις [3]. Οι τιμές για την αγορά της γης θεωρείται ότι πρέπει να έχουν μειωθεί ευνοϊκά τουλάχιστον 10 φορές από την πραγματική τιμή της αγοράς. Οι εκτιμήσεις αυτές είναι μάλλον εσφαλμένες, διότι οι πληροφορίες αποκρύπτονται εκ προθέσεως από την Επαρχιακή Διοίκηση της Βάρνας. Οι εισαγγελείς, όμως, δεν παρέχουν πληροφορίες κατά τη διάρκεια των επιθεωρήσεων, που συμπεριλαμβάνουν εξέταση των εκτιμήσεων εμπειρογνωμόνων, για το αν κάτι έχει τουλάχιστον ελεγχθεί και γι 'αυτό οι ΜΚΟ δεν θα μπόρεσαν να παράσχουν πληροφορίες που ζητούνται από την ΕΚ για το θέμα αυτό. Όλα αυτά δείχνουν ότι το βουλγαρικό κράτος δεν θέλει ή δεν μπορεί να ασχοληθεί με την υπόθεση που συνεχίζει να προκαλεί διαμαρτυρίες και αγωγές στη χώρα για τρίτη χρονιά.
1. Παρακολουθεί η Επιτροπή την υπόθεση αυτή και τι έχει γίνει με το συγκεκριμένο θέμα; Αποδέχεται η Επιτροπή ότι οι πληροφορίες που υποβλήθηκαν από την Επαρχιακή Διοίκηση της Βάρνας είναι αξιόπιστες;
2. Συμφωνεί η Επιτροπή ότι υπήρξε παράνομη κρατική ενίσχυση;
3. Τι θα πράξει η Επιτροπή δεδομένου ότι είναι προφανές ότι δεν υπάρχει κατάλληλη δράση από τις βουλγαρικές αρχές;
[1] http://en.wikipedia.org/wiki/Sea_Garden_%28Varna%29
[2] http://www.novinite.com/view_news.php?id=138452 and here http://www.novinite.com/view_news.php?id=139203
[3] που αντιστοιχεί με ένα μήνυμα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ "Ανταγωνισμός" Εγγραφή "για τις κρατικές ενισχύσεις» από reg. Index και ημερομηνία: CP402/2009 - Holding Varna A/26432 της 15.12.2009 σχετικά με το Sea Garden, Βάρνα, Βουλγαρία.
Απάντηση του κ. Almunia εξ ονόματος της Επιτροπής (6.9.2012) E-007309/2012
Η υπόθεση στην οποία αναφέρεται το Αξιότιμο Μέλος εξετάστηκε αναλυτικά από την Επιτροπή κατόπιν καταγγελίας που υπέβαλε ομάδα ΜΚΟ τον Δεκέμβριο του 2009. Σύμφωνα με την καταγγελία, ο δήμος της Βάρνας χορήγησε κρατική ενίσχυση με τη μορφή της πώλησης, τον Ιούνιο του 2009, οικοπέδου σε μια ιδιωτική επιχείρηση, τη Holding Varna AD, σε τιμή χαμηλότερη από την αγοραία αξία της και χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπέβαλαν οι βουλγαρικές αρχές, διενεργήθηκαν δύο εκ των προτέρων εκτιμήσεις της αξίας του επίμαχου οικοπέδου από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες και η πώληση πραγματοποιήθηκε στην υψηλότερη τιμή. Οι δύο εκτιμήσεις εμπειρογνωμόνων που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή φάνηκαν αξιόπιστες και σύμφωνες με τη νομοθεσία περί κρατικών ενισχύσεων όσον αφορά την πώληση οικοπέδου από δημόσιες αρχές.
Οι υπηρεσίες της Επιτροπής, αφού ανέλυσαν όλα τα στοιχεία της υπόθεσης, έκριναν ότι δεν επρόκειτο για παράνομη κρατική ενίσχυση σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ. Ως εκ τούτου, η υπόθεση περατώθηκε με επιστολή που εστάλη στον καταγγέλλοντα στις 26 Σεπτεμβρίου 2011.
Οι πληροφορίες που υποβλήθηκαν πρόσφατα, οι οποίες, μεταξύ άλλων, παραπέμπουν σε γεγονότα που συνέβησαν κάποια χρόνια μετά τη συναλλαγή, δεν παρέχουν νέα αποδεικτικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η συναλλαγή πραγματοποιήθηκε σε τιμή χαμηλότερη από την αγοραία αξία. Οι καταγγέλλοντες μάλλον καταγράφουν ορισμένες ανακρίβειες όσον αφορά τα αντικειμενικά στοιχεία στις ανατεθείσες από τις βουλγαρικές αρχές εκτιμήσεις, αλλά εξακολουθούν να μην υπάρχουν σαφείς ενδείξεις που να μεταβάλλουν τα κύρια συμπεράσματα των εκθέσεων των εμπειρογνωμόνων. Βάσει της αξιολόγησης αυτής, οι υπηρεσίες της Επιτροπής εκτιμούν ότι δεν συντρέχει λόγος να κινηθεί νέα έρευνα.
Θέμα 6ο : Κακή χρήση περιβαλλοντικών κονδυλίων της ΕΕ στη Βουλγαρία
Από το 2007, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής χρηματοδοτεί την προστασία της φύσης και έργα υποδομής στο πλαίσιο του Βουλγαρικού Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλον 2007-2013. Οι πόροι για την προστασία της φύσης διατίθενται κυρίως για δραστηριότητες που συνδέονται με τη διατήρηση, συντήρηση και αποκατάσταση των πολύτιμων οικοτόπων και των ειδών ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος στο δίκτυο Natura 2000. Ωστόσο, ο μικρός βαθμός διαφάνειας του επιχειρησιακού προγράμματος οδηγεί σε έγκριση προτάσεων για έργα που δεν συνάδουν με τους κοινοτικούς κανόνες χρηματοδότησης.
Για παράδειγμα, το 2012, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Υδάτων της Βουλγαρίας ενέκρινε [1] τη χρηματοδότηση περιβαλλοντικών έργων στους Δήμους Etropole [2] και Sapareva Banya [3], το οποίο φημολογείται ότι περιλαμβάνει κρυφή χρηματοδότηση ιδιωτικών οικονομικών δραστηριοτήτων κατά παράβαση των κανόνων για τις ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις και την κρατική χρηματοδότηση και [4].
1. Το έργο του Δήμου Etropole θα χρηματοδοτήσει την αποκατάσταση δύο ειδών θηραμάτων που δεν υπόκεινται σε προστασία σε καμιά περιοχή Natura 2000 στην περιοχή του Δήμου - το κόκκινο ελάφι (Cervus elaphus), ένα δημοφιλές είδος κυνηγιού που δεν περιλαμβάνεται σε κανένα από τα παραρτήματα της οδηγίας 92/43, και τον αγριόκουρκος (Tetrao urogallus). Μάλιστα, το 1/3 του εδάφους του δήμου Etropole ανήκει στην κυνηγετική περιοχή "Elen" [5] ("Elen" σημαίνει κόκκινο ελάφι στα βουλγαρικά), όπου το κύριο είδος κυνηγιού είναι το κόκκινο ελάφι.
2. Το έργο του Δήμου Sapareva Banya στοχεύει στη χρηματοδότηση επιστημονικής οικολογικής έρευνας, για αξιολόγηση της φέρουσας ικανότητας των τουριστικών περιοχών και την ανάπτυξη ενός σχεδίου διαχείρισης για την τουριστική περιοχή του Δήμου, ως μέρος της προετοιμασίας ενός γενικού χωροταξικού σχεδίου του δήμου για ιδιωτικές περιοχές σκι και τουριστικά χωριά. Με αυτόν τον τρόπο η χρηματοδότηση της ΕΕ για το περιβάλλον θα χρησιμοποιηθεί κακώς, ώστε να μειωθεί το κόστος που απαιτείται από το νόμο για μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και στρατηγικές εκτιμήσεις (EIA/SEA) ιδιωτικών έργων και αναπτυξιακών σχεδίων.
Είναι η Επιτροπή ενήμερη για την εικαζόμενη κατάχρηση των περιβαλλοντικών κονδυλίων της ΕΕ για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών οικονομικών δραστηριοτήτων κατά παράβαση των κανόνων για κοινοτικές χρηματοδοτήσεις και κρατικές ενισχύσεις; Ποια μέτρα θα λάβει η Επιτροπή για να διασφαλίσει ότι η Βουλγαρία θα συμμορφωθεί με τους κανόνες για κοινοτικές χρηματοδοτήσεις και κρατικές ενισχύσεις;
[] http://ope.moew.government.bg/uf//projects/List-beneficiaries_Bio-BG_05.pdf
[2]http://etropolebg.com/joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=1089&Itemid=80
[4] Ένας γενικός κανόνας για τα ταμεία της ΕΕ είναι ότι «οι δραστηριότητες στο πλαίσιο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων για το Περιβάλλον δεν πρέπει να οδηγούν στη δημιουργία προϋποθέσεων για αύξηση των κερδών από την επακόλουθη χρήση ή την εκμετάλλευση των ενδιαιτημάτων, ειδών ή εγκαταστάσεων».
[5] Η κυνηγετική περιοχή "Elen" (http://www.elen-hunting.com/) αποτελεί μονάδα διαχείρισης κυνηγιού πρώτης τάξης, η οποία είναι ιδιωτική ιδιοκτησία του κ. Εμίλ Ντιμιτρόφ - μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Etropole κατά την περίοδο 2007-2009 και σήμερα αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής για τη γεωργία και τα δάση.
[1] http://www.europarl.europa.eu/plenary/el/parliamentary-questions.html;jsessionid=C61D6C3590DA0A80275B222D1DCDC6D9.node2
[2] ΕΕ L 206 της 22/7/1992
[3] ΕΕ L 26 της 28.1.2012 (κωδικοποιημένη έκδοση της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, όπως τροποποιήθηκε)
[4] ΕΕ L 206 της 22.7.1992
[5] http://www3.moew.government.bg/files/file/Industry/EIA/reshenia_OVOS/Reshenie_4-2012.pdfhttp://www3.moew.government.bg/files/file/Industry/EIA/reshenia_OVOS/Reshenie_4-2012.pdfhttp://www3.moew.government.bg/files/file/Industry/EIA/reshenia_OVOS/Reshenie_4-2012.pdfhttp://www3.moew.government.bg/files/file/Industry/EIA/reshenia_OVOS/Reshenie_4-2012.pdf
Aπάντησητουκ. Hahn εξονόματος της Επιτροπής (25.9.2012)
Η Επιτροπή έχει επίγνωση των δύο περιπτώσεων κατάχρησης κονδυλίων στο πλαίσιο του βουλγαρικού επιχειρησιακού προγράμματος για το περιβάλλον για την περίοδο 2007-2013. Kατόπιν παραλαβής των πρώτων σειρών εξηγήσεων από τις βουλγαρικές αρχές τον Αύγουστο του 2012, η Επιτροπή ζήτησε από τις βουλγαρικές αρχές να διερευνήσουν τα έργα προκειμένου να καθορίσουν την αξιοπιστία και στη συμμόρφωσή τους με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης. Η Επιτροπή συνέστησε στη Βουλγαρία να μην πιστοποιήσει καμία δαπάνη στο πλαίσιο των εν λόγω έργων για τη διάρκεια αυτών των ερευνών.
Ο κ. Niall O'Keefe, Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Συνεταιρισμών Κοινωνικής Κατοικίας της Ιρλανδίας & αντιπρόεδρος της CECODHAS HOUSING EUROPE, ξεκίνησε την ομιλία του με μια συνοπτική παρουσίαση της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης CECODHAS HOUSING EUROPE που δραστηριοποιείται στον τομέα της Στέγασης.
Η CECODHAS HOUSING EUROPE είναι η ευρωπαϊκή ομοσπονδία της δημόσιας, συνεταιριστικής και κοινωνικής στέγασης, ένα δίκτυο εθνικών και περιφερειακών ομοσπονδιών, αποτελούμενο από 44 μέλη σε 19 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε Νορβηγία και Ελβετία. Συνολικά διαχειρίζονται πάνω από 27 εκατομμύρια κατοικίες, δηλαδή περίπου το 12% των υφιστάμενων κατοικιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2009, τα μέλη της έχουν κατασκευάσει 332.000 νέες κατοικίες και έχουν ανακαινίσει περίπου 234.000.
Ένας συνεταιρισμός κατοικίας/στέγασης είναι μια επιχείρηση με τη μορφή του καταναλωτικού συνεταιρισμού, που βασίζεται στην αμοιβαία συνεργασία και στις συνεταιριστικές αρχές και αξίες. Η CECODHAS HOUSING EUROPE αντιπροσωπεύει 35.000 τέτοιους συνεταιρισμούς, που έχουν προγραμματίσει τη Γενική τους Συνέλευση για τις 22-24 Μαΐου 2013 στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας.
Ένα παράδειγμα της κοινωνικής προσφοράς της συνεταιριστικής στέγασης είναι αυτό της Ιρλανδίας, όπου με την οικονομική κρίση φάνηκε άμεσα και η κρίση στη στέγαση. Με 14,6% ανεργία (δηλαδή 436.000 άνεργους ανθρώπους), η ανάγκη για κοινωνική κατοικία αυξήθηκε κατά 98.000 νοικοκυριά (άνοδος 75%) το 2008.
Από το 1973, η NABCOείναι η ιρλανδική εθνική ομοσπονδία συνεταιρισμών κατοικίας και στέγασης. Στις δεκαετίες του 1970 και του 1980 περιλάμβανε περίπου 3000 συνεταιρισμούς για ιδιόκτητες κατοικίες. Μεταξύ της δεκαετίας του 1980 και του 2010 προστέθηκαν άλλοι 1500 συνεταιρισμοί με 100% κρατική χρηματοδότηση, ενώ από το 2012 η NABCOεπενδύει σε νέο χρηματοδοτικό περιβάλλον, με 300 φετινές συνεταιριστικές κατοικίες και διευρυμένο ρόλο για τη Συνεταιριστική Διαβίωση, καθώς τα μέλη ζητούν νέες παρεχόμενες υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, ζητούν υπηρεσίες για τα παιδιά, για την εξυπηρέτηση ηλικιωμένων, για τη στήριξη της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας.
Μέχρι στιγμής δημιουργήθηκαν τέσσερις υπηρεσίες για 200 παιδιά, με χαμηλού κόστους πρόσβαση για τα μέλη, αλλά στη διάθεση της ευρύτερης κοινότητας και τη δυνατότητα κατάρτισης γονέων για να γίνουν επαγγελματίες παιδικής φροντίδας σε συνεταιριστική βάση. Η δημιουργία ενός συστήματος για τη δημιουργία απασχόλησης για τα μέλη που δεν έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους είναι μια ακόμη βασική δραστηριότητα. Οι τομείς απασχόλησης και εκπαίδευσης ποικίλουν από την εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια, συλλογή απορριμμάτων, δουλειές γραφείου στα κεντρικά της NABCOκ.α.
Η συνεταιριστική στέγαση επιδιώκει την καινοτομία στην παροχή στέγης. Το Συνεταιριστικό Μετοχικό Κεφάλαιο αποτελεί μια νέα πρόταση που χρησιμοποιεί τους υφιστάμενους μηχανισμούς χρηματοδότησης, αλλά προσφέρει μεγαλύτερο αντίκτυπο, ενώ εισάγει ιδιωτικό κεφάλαιο στην αγορά, επιτρέπει σε οικογένειες να αγοράσουν τη δική τους στέγη και αντιμετωπίζει το πρόβλημα των ημιτελών και απούλητων ακινήτων. Σε ό,τι αφορά τη στέγαση των ηλικιωμένων αποτελεί μια εναλλακτική λύση που προωθεί τη στήριξη των ηλικιωμένων προωθώντας ταυτόχρονα την ανεξάρτητη διαβίωσή τους, ενώ δημιουργεί ευκαιρίες εκπαίδευσης και απασχόλησης σε μέλη των συνεταιρισμών.
Οι στρατηγικές συνεργασίες που επιδιώκει η NABCO είναι αυτές με τα συνταξιοδοτικά ταμεία, αλλά και με διεθνείς επενδυτές.
Η επιτυχία των δραστηριοτήτων της NABCOμέχρι σήμερα οδηγεί σε κάποια βασικά συμπεράσματα, όπως η υποστήριξη των μελών για να προωθήσουν τις υπηρεσίες του συνεταιρισμού, η υπομονή και η διαχείριση των κατάλληλων πόρων, η παροχή όλων των υπηρεσιών εσωτερικά με την ταυτόχρονη ανάπτυξη στρατηγικών συνεργασιών και η ολιστική σκέψη και θέαση της κατάστασης, καθώς η οικοδομή δεν είναι μόνο τούβλα και κονίαμα και στο επίκεντρο όλων των αποφάσεων πρέπει να είναι πάντα οι ανάγκες των κοινοτήτων.
Περισσότερα για τηνCECODHAS HOUSING EUROPE εδώ: http://www.housingeurope.eu/
Περισσότερα για τη NABCOεδώ: http://www.housingeurope.eu/about/membership/ie#NABCO
Η κ.Αλεξάνδρα Παπαχρυσανθακοπούλου, Τεχνολόγος Περιβάλλοντος, παρουσίασε το Έργο Elih_Med που πραγματοποιείται για τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας με στόχο την «Ενεργειακή Αποδοτικότητα στις Μεσογειακές Κοινωνικές Κατοικίες»
Το έργο ELIH-MED είναι ένα στρατηγικό έργο στο πλαίσιο του προγράμματος Μεσογειακής Εδαφικής Συνεργασίας (MED), που εστιάζεται στην ενεργειακή αναβάθμιση των κοινωνικών κατοικιών και κατοικιών χαμηλού εισοδήματος (περίπου 40% των μεσογειακών κτιρίων). Ο κύριος στόχος είναι ο προσδιορισμός και η επίδειξη καινοτόμων τεχνικών λύσεων και οικονομικών μηχανισμών μέσω μιας σειράς πιλοτικών προσεγγίσεων, που θα μπορούσαν στη συνέχεια να επεκταθούν σε όλη τη Μεσόγειο. Άλλωστε, η περιοχή της Μεσογείου παρουσιάζει συγκεκριμένα κλιματολογικά χαρακτηριστικά, αλλά και κοινωνικά χαρακτηριστικά που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή (μη μονωμένα παλαιά κτίρια, συνεχώς αυξανόμενη και υπέρμετρη χρήση κλιματιστικού, μεγάλο απόθεμα παλαιών κτιρίων ειδικά στα αστικά κέντρα, περιορισμένη δημόσια οικονομική ενίσχυση).
Το έργο, με διάρκεια από 1/4/2011 ως 31/3/2014 (3 έτη), έχει προϋπολογισμό 9.738.096 ευρώ και 18 εταίρους από 7 χώρες (Κύπρο, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα, Σλοβενία, Ισπανία), μεταξύ των οποίων το ΚΑΠΕ - Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας και τον ΟΕΚ - Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας από την Ελλάδα. Στο τέλος του έργου αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 500 κατοικίες και να τοποθετηθούν 150 «έξυπνοι μετρητές».
Ειδικά για την Ελλάδα, που συμμετέχει με προϋπολογισμό 1.974.320 ευρώ, η διαδικασία επιλογής των προς ένταξη κατοικιών στο πρόγραμμα έχει ολοκληρωθεί, κατόπιν πρόσκλησης ενδιαφέροντος και αξιολόγηση ειδικών κριτηρίων. Στο πρόγραμμα, λοιπόν, συμμετέχει η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, έχει συσταθεί η Τοπική Ομάδα Διαχείρισης, όπου συμμετέχουν οι Δήμοι Καβάλας και Κομοτηνής, Επιμελητήρια, Εργατικά Κέντρα και άλλοι φορείς και επιτεύχθηκε η καινοτομία της Ομάδας Συμμετοχικού Προγραμματισμού, όπου εκπροσωπούνται οι κάτοικοι των επιλεγμένων κατοικιών. Με το πρόγραμμα αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 115 κατοικίες του ΟΕΚ σε Καβάλα και Κομοτηνή και να εγκατασταθούν 30 έξυπνοι μετρητές. Περισσότερες πληροφορίες στο www.elih-med.eu.
Το πρόγραμμα ELIH-MED έχει προοπτικές προέκτασης και εφαρμογής του στην κοινωνική οικονομία αν συνδυαστεί με τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις στον τομέα της στέγασης, με σκοπό:
- Την προαγωγή του τοπικού και συλλογικού συμφέροντος
- Την προώθηση της απασχόλησης
- Την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και της περιφερειακής ανάπτυξης
- Την παροχή υπηρεσιών και την παραγωγή προϊόντων στον τομέα του περιβάλλοντος.
Ο κ.Ηλίας Αθανασίου, Πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, μίλησε για την «Προοπτική εφαρμογής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε νέους και υφιστάμενους οικισμούς με συμμετοχή κοινωνικών συνεταιρισμών των οικιστών»
Η από 28-02-2012 με αρ. 7 ΠΥΣ της Ελληνικής Κυβέρνησης έβαλε τέλος στην ιστορία 60 ετών του Ο.Ε.Κ., του Οργανισμού που ήταν υπεύθυνος για το 95% περίπου της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας του ελληνικού δημόσιου τομέα, του μοναδικού κατασκευαστικού φορέα κοινωνικής κατοικίας – οικισμών οργανωμένης δόμησης, μην αφήνοντας περιθώριο για συνέχιση των υφιστάμενων και προγραμματιζόμενων προγραμμάτων στεγαστικής συνδρομής. Ουσιαστικά, το νέο Μνημόνιο καθιστά την Ελλάδα τη μοναδική χώρα χωρίς κοινωνική πολιτική στέγασης.
Η δραματική αύξηση των αστέγων στη χώρα και η δραματική υποβάθμιση των εισοδημάτων καθιστά επιτακτική την ανάγκη έναρξης στεγαστικών προγραμμάτων. Ο νέος φορέας άσκησης της κοινωνικής στεγαστικής πολιτικής θα πρέπει να συνεχίσει δίπλα στο δικαιούχο-πολίτη, προσφέροντας τεχνογνωσία και εμπειρία από την εφαρμογή των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης και της αειφορικής διαχείρισης των φυσικών πόρων. Στη νέα δομή που θα συνεχίσει το έργο του ΟΕΚ επιβάλλεται η εφαρμογή νέων τεχνολογιών και η χρήση ήπιων, εναλλακτικών, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) για την κατασκευή και λειτουργία ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ με οργανωμένη δόμηση.
Στις κρίσιμες συνθήκες που διαμορφώνονται ο Σύλλογος Εργαζομένων του Ο.Ε.Κ. θεωρεί επιβεβλημένη τη χρηματοδότηση του έργου και των δράσεων της νέας διοικητικής δομής άσκησης της κοινωνικής πολιτικής στέγασης μέσω των εισφορών εργαζομένων και εργοδοτών, κρατικών και κοινοτικών δράσεων, τη δυνατότητα συγχρηματοδότησης δράσεων από αντίστοιχα Ευρωπαϊκά προγράμματα και την αξιοποίηση του προσωπικού του Ο.Ε.Κ. που αποτελείται από έμπειρο, υψηλής στάθμης και κατάρτισης τεχνικό δυναμικό και υπαλλήλους με πολυετή πείρα.
Ο Ο.Ε.Κ. έχοντας την τεχνογνωσία και την εμπειρία (βιοκλιματική αρχιτεκτονική, μελέτες ΚΕΝΑΚ, πιλοτικά προγράμματα Ενεργειακής Αναβάθμισης κτιρίων) μπορεί να αναβαθμίσει ενεργειακά το μεγαλύτερο μέρος των 50.000 κατοικιών που έχει κατασκευάσει έως σήμερα. Η αναβάθμιση αυτή θα συνεπάγεται εκτός της εξοικονόμησης ενέργειας για τους οικιστές-δικαιούχους και άμεσα οικονομικά οφέλη, μέσα από προγράμματα της Ε.Ε. και τη χρήση καινοτόμων χρηματοδοτικών μηχανισμών. Η συνολική επιφάνεια στεγών που μπορεί να καλυφθεί με φωτοβολταϊκά πανέλα ανέρχεται σε 500.000 m2. Μπορεί έτσι να επιτευχθεί παραγωγή ενέργειας 65 εκ. KWH κατ’ έτος, η οποία αντιστοιχεί σε εισροή 35,75 εκατ. €/έτος, ενώ η αντίστοιχη μέση κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος των κατοικιών ανέρχεται σε 18 εκατ. €/έτος. Από τα ανωτέρω προκύπτουν σημαντικά έσοδα, τα οποία δίνουν την δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης περαιτέρω κοινωνικών δράσεων.
Συνοψίζοντας και συμπληρώνοντας όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, ο Σύλλογος Εργαζομένων του Ο.Ε.Κ. θεωρεί απολύτως αναγκαία τα ακόλουθα:
- τη συνέχιση του συνόλου του έργου και των παροχών του Ο.Ε.Κ. και την προσθήκη νέων δράσεων μέσα από μία νέα διοικητική δομή,
- η νέα διοικητική δομή και το έργο της μέσω της συγχρηματοδότησης δράσεων από αντίστοιχα Ευρωπαϊκά Προγράμματα να απευθύνεται σε πιο διευρυμένη βάση δικαιούχων-εξυπηρετούμενων πολιτών, στο πλαίσιο της αναγέννησης υποβαθμισμένων περιοχών και της αισθητικής και ενεργειακής αναβάθμισης παλαιών οικισμών και κτηρίων,
- στους παλαιούς οικισμούς να επιδιώκεται ο συντονισμός και η υποστήριξη των οικιστών για δράσεις στην κατεύθυνση της παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας,
- στους νέους οικισμούς να εφαρμόζονται προγράμματα παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας με σκοπό την ενεργειακή αυτοτέλεια τους, αλλά και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των οικιστών για την προστασία και τη διαχείριση του εγκατεστημένου εξοπλισμού.
Ο ΟΕΚ μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ενίσχυσης των προσπαθειών στην Ελλάδα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε πράσινες οικονομικές δραστηριότητες που θα συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική συνοχή.
Επισκεφθείτε τη σελίδα της Προσωρινής Ενιαίας Διοικούσας Επιτροπής ΟΕΚ και ΟΕΕ: http://pdoeke.gr/