Το σκάνδαλο Novartis είναι η κορυφή του παγόβουνου στο χώρο της δημόσιας υγείας και των υπηρεσιών υγείας. Κάτω από αυτήν την κορυφή υπάρχουν όμως πολλά θέματα που αφορούν το ίδιο το σύστημα υπηρεσιών υγείας, που έτσι κι αλλιώς επικεντρώνει στην ασθένεια και όχι στην πρόληψη και την εξασφάλιση καλής υγείας.

Τι πρέπει να αλλάξει στο χώρο της υγείας

Υπό πίεση, έγιναν ορισμένες βελτιώσεις τα χρόνια της κρίσης στα θέματα των υπηρεσιών δημόσιας υγείας και τον χώρο του φαρμάκου, με πιο σημαντικό την ηλεκτρονική συνταγογράφηση των φαρμάκων (κάτι που περιορίζει την υπερ-συνταγογράφηση). Από την άλλη, όμως, ελάχιστα έχουν γίνει για εξορθολογισμό του συστήματος με στόχο την βελτίωση των δημόσιων οικονομικών χωρίς οριζόντιες περικοπές και υποβάθμιση των υπηρεσιών υγείας (όπως συμβαίνει σήμερα) αλλά μέσω  βελτίωση της υγείας και αύξηση της αποτελεσματικότητας του συστήματος υγείας. Μέρος της μείωσης της δημόσιας δαπάνης οφείλεται στην αύξηση της συμμετοχής των πολιτών στο κόστος φαρμάκων και υπηρεσιών. Μέχρι σήμερα τα στοιχεία από την ηλεκτρονική συνταγογράφηση δεν αξιοποιήθηκαν για να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα της πολιτικής για την υγεία και να διαμορφωθεί με βάση επιστημονικά στοιχεία – και όχι μόνο δημοσιονομικές επιλογές – μια στρατηγική για την υγεία και την αντιμετώπιση των ασθενειών

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε:

– Την συνεχή αξιολόγηση των μέτρων, των πολιτικών και των υπηρεσιών για την υγεία με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, αλλά και ιδιαίτερα των – οργανωμένων – ασθενών, ώστε να μην περιστρέφονται συνεχώς μόνο γύρω από τους εργαζόμενους στις σχετικές υπηρεσίες ή τα συμφέροντα των φαρμακευτικών εταιριών και άλλων επιχειρήσεων στον χώρο της νοσηλείας.

– Την επεξεργασία και εφαρμογή ολοκληρωμένης στρατηγικής πρόληψης των ασθενειών, με έμφαση στην μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, της ενεργειακής φτώχειας καθώς και στην βελτίωση της κοινωνικής συνοχής, της καθημερινής ποιότητας ζωής, του εργασιακού περιβάλλοντος και της διατροφής. Είναι ευρέως αποδεκτό, πλέον, ότι μια τέτοια στρατηγική θα βελτίωνε τα δημόσια οικονομικά και την υγεία των πολιτών, θα συνέβαλε στη μείωση των ασθενειών, ιδιαίτερα των χρόνιων, και των πρόωρων θανάτων (σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ανέρχονται σε 20.000 ετησίως λόγω περιβαλλοντικών παραγόντων), που εκτινάσσουν τις δαπάνες των ασφαλιστικών συστημάτων.

– Την οργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας, με καινοτόμο τρόπο – αξιοποιώντας και την εμπειρία των κοινωνικών ιατρείων και φαρμακείων αλλά και μοντέλων από άλλες χώρες – με προσανατολισμό τις ανάγκες των πολιτών, όχι απλώς στοχεύοντας σε νέους διορισμούς.

– Την στροφή από το κρατικο-κεντρικό σύστημα που αποφασίζεται από τον υπουργό προς μοντέλα υγείας και υπηρεσιών υγείας που έχουν μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα στις τοπικές συνθήκες κι ανάγκες, με έμφαση σε μοντέλα “κοινοτικών υπηρεσιών υγείας”, που  συμπεριλαμβάνουν ιατρικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες αλλά και δραστηριότητες και υπηρεσίες που συμβάλλουν στην καλή υγεία, στην υγιή γήρανση, στην ενδυνάμωση ατόμων και κοινωνικού συνόλου μέσω της συνοχής (εκπαίδευση, δια βίου μάθηση, διατροφή, γυμναστική, κοινωνικές δομές, υπηρεσίες μεταφορών, περιβαλλοντικές οργανώσεις κα).

– Την κοινωνική καινοτομία (κοινοτικά μοντέλα, φροντίδα κατ’ οίκον κα) και την επένδυση σε κατάλληλες νέες τεχνολογίες στο χώρο της υγείας (πχ e–health, τηλε-ιατρική) που στοχεύουν κυρίως στην πρόληψη ασθενειών και την πρωτοβάθμια φροντίδα και διευκολύνουν την πρόσβαση όλων στις υπηρεσίες υγείας (όχι μόνο νοσηλείας), ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές, ανεξαρτήτως εισοδήματος ή καταγωγής, όπως ζητάει και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας #healthforall

– Την αποτελεσματική οργάνωση των ασθενών σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και την μεγαλύτερη συμμετοχή σε δίκτυα και φορείς σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να έχουν καθοριστικό λόγο για τις πολιτικές που τους αφορούν, να τις αξιολογούν και να είναι σε θέση να τροποποιούν τις κατευθύνσεις της έρευνας προς όφελος των πολιτών και της υγείας.

– Τη μείωση της τιμής των φαρμάκων μέσα από καινοτόμα μοντέλα συνεργασίας και compulsory licenses για φάρμακα που έχουν πατέντες, καθώς και ελεγχόμενη παραγωγή και διάθεση γενόσημων φαρμάκων

– Την μέριμνα για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και την μείωση των ανισοτήτων

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ έχουμε πραγματικά εντυπωσιαστεί από το πώς κυβέρνηση κι αντιπολίτευση αντιμετωπίζουν ένα θέμα, όπως αυτό της πώλησης εξοπλισμού προς την Σαουδική Αραβία. Προφανώς έχει σημασία αν και πώς εμπλέκονται κάποιοι προμηθευτές στις συμφωνίες για πώληση εξοπλισμού από την Ελλάδα σε μια άλλη χώρα. Είναι δεδομένο ότι πρέπει να πέσει άπλετο φως σε αυτή την σκοτεινή υπόθεση. Αλλά το κυρίαρχο γεγονός – που δεν θέλουν να συζητήσουν καν τα πολιτικά κόμματα – είναι το πώς είναι δυνατόν η χώρας μας να υπογράφει είτε διακρατικές συμφωνίες είτε συμφωνίες με την μεσολάβηση κάποιων ιδιωτών (έτσι κι αλλιώς σκοτεινών τύπων) πώλησης πολεμικού εξοπλισμού που μπορεί ή θα χρησιμοποιηθεί σε μια πολεμική σύγκρουση. Όλη αυτή η διαδικασία πώλησης γίνονταν σε μια περίοδο κατά την οποία η Σαουδική Αραβία διεξήγαγε πολεμικές επιχειρήσεις στην Υεμένη και πολλές χώρες είχαν απαγορεύσει την πώληση εξοπλισμού που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε αυτές τις επιχειρήσεις.

Για άλλη μια φορά η χώρα μας – και μάλιστα ενώ στην κυβέρνηση είναι ένα κόμμα της …αριστεράς που υποτίθεται συμμετείχε σε κινήματα ειρήνης – παίζει ένα βρώμικο ρόλο πώλησης εξοπλισμού στην διάρκεια εμπόλεμων συγκρούσεων, τώρα Σαουδική Αραβία στην Υεμένη, παλιότερα στη διάρκεια του πολέμου Ιράκ – Ιράν. Εξάλλου τα πρόσωπα που εμπλέκονται και σε αυτή την υπόθεση δεν κάνουν κάτι διαφορετικό από αυτό που έκαναν στο παρελθόν διάφορες…προσωπικότητες κοντά στην εξουσία.

Δεν είμαστε μόνο μια χώρα που δαπανάει απίστευτα ποσά σε εξοπλιστικά προγράμματα που σχεδόν όλα συνδέθηκαν με μίζες (250 δις Ευρώ από το 1974 μέχρι σήμερα, με αύξηση των σχετικών δαπανών μετά το 2015) αλλά και μια χώρα με ανύπαρκτους κώδικες δεοντολογίας για το εμπόριο όπλων, εμπλεκόμενη είτε μέσω κρατικών εταιριών είτε μέσω ιδιωτών στην πώληση όπλων στην διάρκεια πολεμικών συγκρούσεων ή σε καταπιεστικά και βάρβαρα καθεστώτα, είτε στην κυβέρνηση είναι η δεξιά είτε οι σοσιαλιστές είτε η αριστερά.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ παραμένουμε η συνείδηση της κοινωνίας, θέλοντας να σώσουμε την χαμένη τιμή μιας χώρας που θέλει να ισχυρίζεται ότι είναι φιλειρηνική, την ίδια στιγμή όμως που πουλάει όπλα χωρίς τύψεις σε εμπλεκόμενους σε πολέμους και σε βάρβαρα καθεστώτα!