Φωτογραφία του Νικος Χρυσόγελος.

Εντάξει γελάμε με τις γραφικότητες αλλά το πιο σημαντικό δεν είναι οι γραφικότητες που όλοι φωτογράφησαν ή βρήκαν στα σόσιαλ μίντια. H συζήτηση επικεντρώνεται ως συνήθως στα δευτερεύοντα, αν ήταν 80.000 ή 90.000 ή 250.000 συγκεντρωθέντες. κι όχι στα πρωτεύοντα:
- Τι περιμένουν οι διαμαρτυρόμενοι, να μην υπάρξει κανένας συμβιβασμός; Άρα δέχονται να συνεχίσουν όπως είναι σήμερα τα πράγματα και σχεδόν όλοι να μιλάνε για "Μακεδονία", όταν αναφέρονται στη γειτονική χώρα;
- Υβριστικά συνθήματα ενάντια στους πολιτικούς με ουσιαστικά πρόσκληση στις ένοπλες δυνάμεις και σε παραστρατιωτικούς να αναλάβουν δράση. Παρά την παρουσία βουλευτών, πολιτευτών και εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης, στην πραγματικότητα δεν υπήρξε αντίδραση. Δεν μάθαμε από το το πώς εκκολάφτηκε το "αυγό του φιδιού" στην πάνω πλευρά της πλατείας (που ελάχιστους είχε ενοχλήσει τότε) στο Σύνταγμα.
- Η Ν.Δ και ο Κ. Μητσοτάκης έκαναν μια επιλογή- στην πραγματικότητα εγκληματική - να συνυπάρχουν και να νομιμοποιήσουν έτσι συμμετέχοντας σε ένα πλαίσιο που έθεσαν οι πιο ακραίες δυνάμεις - Χρυσή Αυγή, διάφοροι πατριδοκάπηλοι, ακραίοι εκκλησιαστικοί κύκλοι, φιλόδοξοι νέοι πολιτικάντηδες που ζήλεψαν τη δόξα της ... Χρυσής Αυγής και των ΑΝΕΛ. Έτσι όμως νομιμοποίησε όλους αυτούς τους τυχοδιωκτισμούς που θα τους βρούμε αλλά κυρίως θα τους βρει μπροστά του. Προσωπικά πιστεύω ότι άνοιξε τον πολιτικό λάκκο του ο Κ. Μητσοτάκης, με την συγκεκριμένη τοποθέτησή του αμέσως μετά το συλλαλητήριο και αυτό θα φανεί σε επόμενες δημοσκοπήσεις και όχι μόνο. 
- Οι ίδιοι δημοσιογράφοι και ΜΜΕ (που ανέδειξαν τον Μιχαλολιάκο, τον Λεβέντη, τον Κασιδιάρη, τον Λαγό σε ...παράγοντες) μετατρέπουν την πολιτική φιλοδοξία συγκεκριμένων ατόμων που πρωτοστατούν στην υστερία διαχρονικά σε περίπου αυταπόδεικτη ανάγκη - προβάλλοντας την επιθυμία τους σε εθνικό δίκτυο, χωρίς καν να τους θέτουν σημαντικά πολιτικά ερωτήματα, ως όφειλαν ως δημοσιογράφοι
- Δεν είναι πολιτική τοποθέτηση ότι "ακούμε τις ευαισθησίες των πολιτών". Προφανώς και όλοι οι πολίτες έχουν κάποιοι είδους ευαισθησίες για κάποιο θέμα. Τα πολιτικά κόμματα οφείλουν όχι μόνο να ακούν αλλά κυρίως να τοποθετούνται στα κρίσιμα ζητήματα, κι όχι να σέρνονται πίσω από επιλογές τυχοδιωκτισμού ή αδιεξόδων. Πρέπει να επιλέγουν τις πολιτικές τους, προφανώς γνωρίζοντας το ευρύτερο πεδίο. Αλλά δεν μπορεί να ακολουθούν τυφλά το ρεύμα, γιατί τότε αυτο-καταργούνται ως φορείς διαμόρφωσης συνεκτικών πολιτικών σχεδίων. 
- Θα πρέπει όλα τα πολιτικά κόμματα να τοποθετηθούν ξεκάθαρα και να μην κρύβονται πίσω από τους άλλους ή τα λάθη των άλλων. Ακόμα και αν η κυβέρνηση χειρίστηκε (και) αυτό το θέμα με πρόχειρο τρόπο, φανερώνοντας την έλλειψη προετοιμασίας ακόμα και στο επίπεδο της διασφάλισης της κυβερνητικής συνοχής. 
- Ο τυχοδιωκτισμός Καμμένου είναι μεν γνωστός αλλά δεν αποτελεί δικαιολογία για την έλλειψη προετοιμασίας στο κυβερνητικό επίπεδο. Ναι, στις προγραμματικές της κυβέρνησης συνεργασίας είχε συμφωνηθεί - και από τον Καμμένο - η αναζήτηση σύνθετης ονομασίας, ναι ο Καμμένος είχε ως βουλευτής της Ν.Δ, δεχθεί την αλλαγή της "εθνικής" θέσης το 2008 από το "καμία αναφορά της λέξης Μακεδονία στον τίτλο της γειτονικής χώρας" στην πιο ρεαλιστική "σύνθετη ονομασία". Ε, και, Καμμένος είναι αυτός, έτσι παίζουν σε κυβερνητικό επίπεδο σε τόσο σοβαρά θέματα; 
- Πώς είναι δυνατόν να γίνεται πολιτικό θέμα το πόσα λεπτά έδειξαν τα κανάλια ή έστω η ΕΡΤ την συγκέντρωση κι γιατί δεν είχε ζωντανή σύνδεση; Εδώ τόσα και τόσα θέματα δεν "παίζουν" στην τηλεόραση. Αλλά αποτελεί κατάντια να κάνει θέμα η αξιωματική αντιπολίτευση ένα τέτοιο ζήτημα. Θα έπρεπε να είχε πάρει το μάθημά της και να μην σέρνεται πίσω από τέτοιου είδους λαϊκισμούς.

Τελικά δυστυχώς και το πολιτικό σύστημα και ένα μέρος της κοινωνίας παρασύρονται από τον ανορθολογισμό, χωρίς να συζητάνε γιατί όλα τα λεγόμενα "εθνικά" μας θέματα είναι ανοικτά και δεν επιλύονται δεκαετίες τώρα. ΄Όχι μόνο δεν επιλύονται αλλά πάνε από το κακό στο χειρότερο (κυπριακό, σχέσεις με Τουρκία, με ΠΓΔΜ, με Αλβανία κα.

Αυτοί που άνοιξαν το θέμα στα Ίμια (απόστρατοι με τον ανόητο σχεδιασμό τους, για όσους γνωρίζουν), όσοι χειροκρότησαν το πραξικόπημα στην Κύπρο που άνοιξε την πόρτα στην τραγωδία και στην τουρκική εισβολή, όσοι διαδήλωναν να μην υπάρξει οποιοσδήποτε έντιμος συμβιβασμός το 1992, όσοι ελπίζουν πάντα ότι μην κάνοντας ΔΙΚΑΙΟΥΣ συμβιβασμούς θα υπάρχει στο ...μέλλον μια καλύτερη προοπτική, δεν απολογούνται ποτέ για τις καταστροφές που πετυχαίνουν όλοι αυτοί, οι "πατριώτες". Αντιθέτως, πείθουν και τους σοβαρούς, υποτίθεται, πολιτικούς ότι έτσι πρέπει να κάνουν για να μην επιλύεται κανένα πρόβλημά μας.

Εμείς εδώ συζητάμε για τον Μ. Αλέξανδρο, ενώ Γαλλία και Γερμανία μετά από 2 παγκόσμιους πολέμους αποφάσισαν ότι πρέπει να τελειώνουν με αυτό και αντί να σκοτώνονται μεταξύ τους θα πρέπει να συνεργαστούν. Η Αλσατία ήταν πάντα μήλο της έριδος στα σύνορα Γαλλίας - Γερμανίας, άλλαξε πολλές φορές πλευρά, πότε ήταν γερμανική περιοχή, πότε γαλλική. Τώρα οι δήμοι από τις δύο πλευρές των συνόρων έχουν κοινές συνεδριάσεις των δημοτικών συμβουλίων, σχεδιάζουν μαζί τα δίκτυά τους, μπαινοβγαίνουν ο ένας στην περιοχή του άλλου, υπάρχουν άτομα που εργάζονται στο Στρασβούργο αλλά μένουν στην γερμανική πλευρά "των συνόρων". Πόσο ανόητα θα τους φαίνονται όλα αυτά που συμβαίνουν στη γειτονιά μας...

Εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες και άνδρες διαδήλωσαν αυτές τις μέρες σε όλο τον κόσμο για το μέλλον, για τα δικαιώματα των γυναικών, για την ισότητα, για πιο συνεκτική κοινωνία.

Δεκάδες χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν στη Θεσσαλονίκη για το παρελθόν. Για το ποιος είναι απευθείας απόγονος του Αλέξανδρου...

Πολλά έχουν γραφτεί για την ιστορία, αλλά το σίγουρο είναι ότι συχνά γίνεται επιλεκτική χρήση της ιστορίας για διάφορους λόγους. Ξέρουμε κόμματα και πολιτικούς που έχτισαν την καριέρα τους γύρω από το "Μακεδονικό" και μετά ξέχασαν το "θέμα". Ξέρουμε για οικονομικούς παράγοντες που χρηματοδότησαν τις "κινητοποιήσεις" στις αρχές της δεκαετίας του '90  και μετά βρέθηκαν με οικονομικά συμβόλαια στην γειτονική χώρα ή και πρωταγωνίστησαν στο λαθρεμπόριο την περίοδο του "εμπάργκο". Ξέρουμε πολιτικούς που άλλα έλεγαν δημόσια και άλλα έλεγαν σε κλειστές συναντήσεις.

Στο πρόσφατο συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη πήραν μέρος εθνικιστές, ακροδεξιοί, νεοναζί, φιλόδοξοι πολιτικάντηδες, πολλοί αστείοι τύποι αλλά και απλοί πολίτες που έχουν μια συναισθηματική προσέγγιση, καθόλου ορθολογική πάντως, για το πώς λύνονται τα πολιτικά προβλήματα ή πώς διαμορφώνονται σχέσεις ασφάλειας και καλής γειτονίας. Όπως για παράδειγμα ότι διαδηλώνοντας, μπορούμε να πείσουμε τους γείτονες να αλλάξουν πλήρως όνομα και να μην χρησιμοποιούν την λέξη Μακεδονία, αν και κάποιοι από αυτούς ζουν στο δικό τους μύθο ότι είναι απόγονοι του Μ. Αλεξάνδρου!

Προφανώς αυτοί που βλέπουν το "Μακεδονικό" ως ευκαιρία για μια καριέρα, δεν πρόκειται να πειστούν με επιχειρήματα. Το ανησυχητικό είναι, πάντως, ότι το πολιτικό προσωπικό (αυτή την φορά κυρίως η αξιωματική αντιπολίτευση, ο κυβερνητικός συνέταιρος της κυβέρνησης και κόμματα όπως αυτό του Λεβέντη) δεν πήραν τα μαθήματά τους από το παρελθόν. Τότε, το 1992, που έπρεπε να προλάβουμε την γέννηση του εθνικισμού κι αλυτρωτισμού σε μέρος του πληθυσμού της γειτονικής μας χώρας και να έχουμε επιλύσει το θέμα πριν γιγαντωθεί, το πολιτικό προσωπικό επέλεξε μια ανεύθυνη πολιτική στάση. Το 2007-2008 άλλαξε την "εθνική θέση" χωρίς να εξηγήσει στην κοινωνία το γιατί άλλαξε θέση και τι ζημιά είχε γίνει στο μεταξύ στην εικόνα της χώρας με όλες τις εθνικιστικές κορώνες.  Τώρα η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να λύσει το θέμα, αλλά δεν έχει εξηγήσει κανείς στους πολίτες τι ζημιά έγινε όλα αυτά τα χρόνια, ιδιαίτερα το 1992. Τότε που παίχτηκε το δράμα, όπως το περιγράφει η καταξιωμένη βυζαντινολόγος-ιστορικός Ελένη Αρβελέρ σε μια συνάντησή της με τον Ζοάο ντε Ντέους Πινέιρο ‒γνωστό αργότερα για το «πακέτο Πινέιρο»: "Τότε ο έκπληκτος υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας με ρώτησε πώς τα ξέρω τόσο καλά και γιατί δεν τα γνωρίζει ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών". Όταν η Ελένη Αρβελέρ τον ρώτησε τι κάνει ο υπουργός, εκείνος της απάντησε: «Μόλις λέμε Μακεδονία, ο υπουργός σας κλαίει! Και ο Κένσερ χτύπησε το χέρι πάνω στο τραπέζι και του είπε: ‘‘Φτάνουν τα κλάματα… Θέλουμε επιχειρήματα και δεν έχουμε ακούσει τίποτα’’». (Μη με ρωτάτε ποιος ήταν ο υπουργός τα ξέρετε είπε με νόημα η κ. Αρβελέρ…).

Πολλοί από τους "υπερασπιστές της ιστορίας μας" είναι πιθανόν ότι γνωρίζουν σε περιορισμένο βαθμό την πραγματική ιστορία ή τουλάχιστον πρέπει να παραδεχτούν ότι την διαβάζουν επιφανειακά και την ερμηνεύουν επιλεκτικά. Όταν κάποιοι από τους γείτονες μας ισχυρίζονται ότι είναι απευθείας απόγονοι του Αλέξανδρου και όταν ένα αξιοσέβαστο κομμάτι των Ελλήνων διαδηλώνουν την πεποίθησή τους ότι είναι απευθείας απόγονοι του Μ. Αλέξανδρου και των επιγόνων του, φαντάζομαι ότι αγνοούν πλήρως πολλά στοιχεία της πραγματικής ιστορίας. Πχ ότι η πολιτική του Μ. Αλέξανδρου ήταν γάμοι των ανδρών του με γυναίκες από τις περιοχές που είχε κατακτήσει, οπότε αποκλείεται κάποιος να είναι σήμερα 100% απόγονος Ελλήνων Μακεδόνων, στην καλύτερη περίπτωση θα είναι παιδί μεικτής οικογένειας. Οι περισσότεροι αγνοούν, επίσης, ότι τα όρια της ρωμαϊκής Provincia Macedonia υπερέβαιναν κατά πολύ τα ιστορικά όρια της Μακεδονίας, αφού εκτείνονταν από την Αδριατική μέχρι το Νέστου και από της περιοχής των Σκοπίων μέχρι τον Σπερχειό και περιελάμβαναν τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και το νότιο τμήμα του Ιλλυρικού. Αργότερα ακολούθησε η κατά­τμηση των περιοχών και των επαρχιών, ενώ στην εποχή του Βυζαντίου αλλάζουν συνεχώς τα όρια αλλά ακόμα και η ονομασία της περιοχής. Σε κάθε περίπτωση η η Μακεδονία την εποχή του Βυζαντίου ήταν ένα "θέμα", δηλαδή μια "νομαρχία" με διαφορετικά σύνορα απ' ότι θα μπορούσε σήμερα να θεωρηθεί ως γεωγραφική ή ιστορική Μακεδονία.

Αν η ιστορία έχει κάποια σημασία, το πιο σημαντικό πάντως είναι η σημερινή πραγματικότητα που αρνούνται να δουν πολλοί. Σήμερα, 25 χρόνια μετά την "ασυμβίβαστη στάση", η γειτονική μας χώρα έχει αναγνωριστεί είτε (σκέτο) "Μακεδονία" είτε Π.Γ.Δ. Μακεδονίας. Η καταξιωμένη βυζαντινολόγος-ιστορικός Ελένη Αρβελέρ το εξήγησε ξεκάθαρα «πουθενά στον κόσμο όταν λένε Μακεδονία δεν εννοούν Θεσσαλονίκη, το κακό έχει γίνει και δεν υπάρχει επιστροφή…». Πιστεύεις πραγματικά κάποιος ότι η χώρας μας είναι σε θέση να επιβάλει με κάποιον τρόπο σε μια άλλη κοινωνία να αποδεχθεί όνομα που εμείς επιλέγουμε, χωρίς μάλιστα πόλεμο;

Όσοι διαδηλώνουν εναντίον κάθε συμβιβασμού που θα περιέχει στον τίτλο τη λέξη "Μακεδονία", τι επιδιώκουν; Αν δεν υπάρξει συμφωνία, τότε απλώς η γειτονική μας χώρα θα συνεχίσει να αποκαλείται παντού ως "Μακεδονία". Αν θεωρούν ότι η "Μακεδονία είναι μία και ελληνική", πώς θα εξηγούν στο μέλλον στα παιδιά τους ότι υπάρχει μια άλλη Μακεδονία που δεν είναι ελληνική; Δεν είναι πιο λογικό αυτό που σήμερα - κατά ανέλπιστο τρόπο μετά από τόσο χρόνια - προσπαθεί να περάσει στην δική της κοινωνία η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ για συμβιβασμό και απαλλαγή από εθνικιστικούς μύθους;

Άρα ποιος είναι αυτός που κάνει ζημιά στη χώρα;
- αυτοί που προτείνουν μια σύνθετη ονομασία που δεν θα δημιουργεί σύγχυση μεταξύ της ελληνικής περιφέρειας και άλλων γεωγραφικών περιοχών στα Βαλκάνια, ή
- αυτοί που δεν θέλουν κανένα συμβιβασμό και θεωρούν προδοσία κάθε σκέψη περί συμβιβασμού; Το αποτέλεσμα μιας αποτυχίας στην εξεύρεση συμβιβασμού θα είναι η γειτονική μας χώρα να αποκαλείται σκέτο "Μακεδονία" άρα θα "χαρίσουν" το όνομα στους γείτονες.

Αν χρησιμοποιούσαμε την υβριστικό λόγο που χρησιμοποιούν πολλοί από τους διοργανωτές του #Συλλαλητηρίου, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι "προδότες" της "ψυχής" μας (του ονόματος της Μακεδονίας) είναι όσοι σήμερα διαδηλώνουν εναντίον κάθε συμβιβασμού, γιατί στην πράξη αυτό που θα πετύχουν είναι να χαρίσουν το όνομα της "Μακεδονίας" στους εθνικιστές της γειτονικής χώρας και το πιο σημαντικό να τους βοηθήσουν να νοιώθουν νικητές στην αντιπαράθεση με τους δικούς μας εθνικιστές, κάτι που θα ανοίξει κι άλλα, πιο σοβαρά προβλήματα στο μέλλον.

 Αποτέλεσμα εικόνας για Μακεδονία

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ τάσσονται σταθερά υπέρ της αναζήτησης μια δίκαιης και συμβιβαστικής λύσης στις εκκρεμότητες που υπάρχουν με την γειτονική μας χώρα, την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, στη βάση μιας συμφωνίας που θα βασίζεται όχι μόνο σε μια κοινά αποδεκτή σύνθετη ονομασία, αλλά και σε μια συνολικότερη δέσμη μέτρων που θα οδηγήσει σε σχέσεις καλής γειτονίας, στην οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και στην εξάλειψη του εθνικισμού, διεκδικήσεων αλυτρωτισμού κι αλλαγής των συνόρων. H επίτευξη συνολικής λύσης μπορεί να οδηγήσει στην καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των πληθυσμών και στο άνοιγμα περισσότερων διόδων στην Δυτ. Μακεδονία, κάτι που θα συμβάλλει στην ενδυνάμωση του εμπορίου, στην αναζωογόνηση της οικονομίας των περιοχών ένθεν κι ένθεν των συνόρων αλλά και στην καλύτερη διαχείριση του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών.

Η Ελλάδα χρειάζεται να συνδυάσει το εύλογο ενδιαφέρον για το όνομα, με το πάγιο και διαχρονικό συμφέρον κάθε ευρωπαϊκής χώρας να προωθεί την ένταξη των άμεσων γειτόνων της αλλά και το ενδιαφέρον της Π.Γ.Δ.Μ. να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, ώστε να διασφαλιστεί η ειρήνη και η καλή συνεργασία στην γειτονιά της.

Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε στα μικροκομματικά παιχνίδια και στους εθνικισμούς να καταστρέψουν ξανά την προοπτική επίλυσης του προβλήματος, όπως έγινε στην δεκαετία του 90. Με μικροκομματικές τακτικές δεν λύνονται μεγάλα προβλήματα. Μετά από 26 χρόνια η πολιτική αλλαγή στη γειτονική χώρα προσφέρει μια ευκαιρία για μεταρρυθμίσεις και καλύτερες σχέσεις της Π.Γ.Δ.Μ. με τους γείτονές της. Θα είναι εγκληματικό να βρεθούμε στη λάθος πλευρά της ιστορίας. Χώρες που πολέμησαν μεταξύ τους βρήκαν λύσεις για να ζήσουν σε ένα κοινό πλαίσιο καλής γειτονίας. Εμείς γιατί όχι;

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε ένα πλαίσιο 6 σημείων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πραγματική λύση και να δημιουργήσουν σχέσεις καλής γειτονίας:

  • Οι δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις να υποστηρίξουν χωρίς μικροκομματικά παιχνίδια τις προσπάθειες του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ για την επίτευξη μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης - θεωρούμε αδιανόητο να υπεισέλθουν σε αυτή την κρίσιμη διαδικασία για τη χώρα και το μέλλον της τακτικές που σχετίζονται με την χωρίς όρια αντιπαράθεση κυβέρνησης – αντιπολίτευσης, την στιγμή που η λύση απαιτεί την στήριξη της συμφωνίας - εφόσον επιτευχθεί - από την μεγάλη πλειοψηφία των κομμάτων, των βουλευτών και της κοινωνίας
  • Υποστηρίζουμε την ενεργή συμμετοχή και των Βρυξελλών στις διαβουλεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, συνδέοντας την ευρωπαϊκή της προοπτική με την επίλυση του συνόλου των θεμάτων (σχέσεις καλής γειτονίας, τήρηση δικαίου, αντιμετώπιση διαφθοράς, ενίσχυση ανεξαρτησίας δικαστικού συστήματος, ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία, συνύπαρξη εθνοτήτων κα)
  • Είναι σημαντικό να αποφεύγονται κινήσεις, δηλώσεις και ενέργειες που θα μπορούσαν να επιδράσουν αρνητικά στις σχέσεις καλής γειτονίας, θα πρέπει να απομονωθούν οι ακραίες φωνές και ο εθνικισμός από όπου κι αν προέρχονται
  • Το ζήτημα του ονόματος να επιλυθεί οριστικά, χωρίς καθυστέρηση από καμία πλευρά, με μια κοινά αποδεκτή σύνθετη ονομασία για όλες τις χρήσεις
  • Η συμφωνία για μια κοινά αποδεκτή ονομασία πρέπει να περιλαμβάνει επίσης και δέσμευση για σύσταση κοινών επιτροπών εμπειρογνωμόνων για την ιστορία και την εκπαίδευση, με στόχο τη συμβολή στην αντικειμενική και τεκμηριωμένη ερμηνεία της ιστορίας, την ενίσχυση της ακαδημαϊκής συνεργασίας και την προώθηση της θετικής στάσης προς τους γείτονες στις νέες γενιές, να διαμορφωθεί εκπαιδευτικό υλικό που δεν θα περιέχει ιδεολογικές ερμηνείες της ιστορίας και θα στοχεύει στη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης. Θα πρέπει να συμφωνηθεί η εξάλειψη της προσπάθειας της κυβέρνησης Γκρουέφσκι για οικειοποίηση του αρχαίου παρελθόντος της ευρύτερης γεωγραφικής ή ιστορικής Μακεδονίας. Ο πολιτισμός και η τέχνη πρέπει να χρησιμοποιούνται για να φέρνουν εγγύτερα τους λαούς και όχι για να τους χωρίζουν
  • Η κοινωνία των πολιτών, η αυτοδιοίκηση, τα ΜΜΕ, οι κοινωνικοί φορείς και η ακαδημαϊκή κοινότητα μπορεί και πρέπει να παίξουν από κοινού ουσιαστικό ρόλο στην αλλαγή σελίδας μεταξύ των δύο χωρών και να συμβάλλουν στις κατάλληλες ενέργειες ιστορικής συμφιλίωσης .

Είναι σαφές ότι κάποιοι και στις δύο πλευρές των συνόρων θέλουν να διαιωνίζεται το πρόβλημα, γιατί αυτό εξυπηρετεί τα πολιτικά σχέδιά τους, ακόμα και αν αυτό προκαλεί ανυπολόγιστη ζημιά στη χώρα τους. Άλλοι δυσκολεύονται να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τους και μένουν αδρανείς ενώ όλα γύρω μας αλλάζουν. Κάποιοι αναφέρονται με όρους του ελληνικού εμφυλίου 1944-1949. Όσοι είχαν κάνει στην Ελλάδα σημαία τους το όνομα της γειτονικής χώρας γρήγορα το ξέχασαν, όταν συνειδητοποίησαν ότι άλλα θέματα “πουλούσαν” καλύτερα, ενώ σιωπηλά συμφώνησαν με την αλλαγή της ελληνικής θέσης από “καμία χρήση του όρου Μακεδονία στο όνομα” (1992) προς την ρεαλιστική στρατηγική για μια “κοινά αποδεκτή σύνθετη ονομασία” (2008). Όμως, ποτέ δεν ζήτησαν συγνώμη που παρέσυραν τους πολίτες σε αδιέξοδα και ήττες.

Αν και πλέον στη χώρα μας έχει συνειδητοποιηθεί το αδιέξοδο στο οποίο οδηγήθηκε τότε η χώρα από τις πολιτικές δυνάμεις, δεν έχει γίνει αυτοκριτική για την λανθασμένη στρατηγική ούτε προετοιμάστηκε η κοινωνία για ένα έντιμο συμβιβασμό που δεν θα πλήγωνε την δική μας κοινωνία αλλά δεν θα ταπείνωνε και τους γείτονες. Η λύση για να είναι βιώσιμη πρέπει να έχει την υποστήριξη των δύο κοινωνιών, και να συμβάλλει στην διαμόρφωση μακροχρόνιων προϋποθέσεων και συνθηκών καλής γειτονίας προσανατολισμένης προς το μέλλον. Είναι καιρός να γυρίσουμε σελίδα. Τόση στην Ελλάδα όσο και στην Π.Γ.Δ.Μ. πρέπει να ενημερωθούν σωστά οι πολίτες για τις προοπτικές συνεργασίας στην περιοχή τις οποίες θα ανοίξει μια συμβιβαστική επίλυση του συνόλου των θεμάτων και τα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη που θα προκύψουν, ώστε να μην μείνουν παγιδευμένοι σε κλισέ και σε συνθήματα του παρελθόντος.

Γιατί δεν έχει προοπτική η θέση περί μιας ονομασίας χωρίς την λέξη Μακεδονία στον τίτλο της γειτονικής χώρας

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ επιδιώκουμε λύσεις στα προβλήματα της χώρας γιατί αυτό είναι προς το συμφέρον της κοινωνίας, όχι να τα αφήνουμε να διαιωνίζονται ή να επιδεινώνονται, είτε αυτά είναι οικονομικά, είτε κοινωνικά, περιβαλλοντικά, εθνικά. Πολλοί χτίζουν καριέρες πάνω στα προβλήματα και την διαιώνιση τους.

Καλόπιστοι άνθρωποι που αρνούνται κάθε συμβιβαστική ονομασία πρέπει να σκεφτούν σοβαρά:

- Η ιστορική και γεωγραφική Μακεδονία ήταν πολυ-φυλετική και σε πολύ μεγαλύτερη έκταση από την σημερινή ελληνική Μακεδονία. Δεν ήταν ποτέ ένα ενιαίο κράτος αφού τα εθνικά κράτη είναι δημιουργήματα του 18ου και 19ου αιώνα. Δεν έχει νόημα για τον σημερινό κόσμο (παρά μόνο από ερευνητική σκοπιά) να μιλάμε για το ποιες φυλές κατοικούσαν στην ευρύτερη γεωγραφική Μακεδονία την εποχή του Αλέξανδρου ή τον 6ο αιώνα. Τι νόημα έχουν, λοιπόν, συνθήματα του τύπου η “Μακεδονία είναι μία και Ελληνική” αν δεν θέτουμε θέμα να επεκταθούμε σε όλη την γεωγραφική έκταση της Μακεδονίας (δηλαδή σε Βουλγαρία και ΠΓΔΜ);

- Σε τι ωφέλησε ο εθνικισμός και οι απόλυτες θέσεις πολιτικών που βάσισαν την καριέρα τους στην άρνηση συμβιβασμού στο θέμα του ονόματος, πολιτικοί που στην πορεία ούτε καν ασχολήθηκαν με το θέμα, όταν είδαν ότι δεν “πουλούσε” πια;

- Είναι θετικός ο απολογισμός εκείνης της περιόδου με διαδηλώσεις όπου επικρατούσαν συνθήματα του στυλ η “Μακεδονία είναι Ελληνική”, όταν στην καλύτερη περίπτωση σήμερα προσπαθούμε να πείσουμε τους διεθνής οργανισμούς και εκατοντάδες χώρες να χρησιμοποιούν τον όρο “Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας” και όχι σκέτο “Μακεδονία”;

- Αν η σύνθετη ονομασία θεωρείται σήμερα απαράδεκτη και δεν πρέπει να υπάρχει καθόλου η λέξη Μακεδονία στον τίτλο της γειτονικής χώρας, πώς μπορεί να της επιβληθεί αυτό, χωρίς πόλεμο, όταν έχουν δοκιμαστεί όλα τα άλλα μέτρα (εμπάρκο, διπλωματία, βέτο); Ή απλώς αρκεί να μην την λέμε εμείς έτσι, όταν όλοι οι άλλοι (θα) χρησιμοποιούν σκέτο το “Μακεδονία”;

- Πώς μπορούν να εξηγήσουμε πειστικά σε τρίτους ότι στο όνομα της γειτονικής χώρας δεν πρέπει να υπάρχει καν η λέξη Μακεδονία, όταν τη  χώρα αυτή για δεκαετίες την αποκαλούσαμε “Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας”, ενώ σήμερα την αποκαλούμε “Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας”; Εξάλλου κανένας δεν είχε αντιδράσει όταν το 1944 δημιουργήθηκε η “Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας”, από τον Τίτο.

- Πώς οι υπερ-πατριώτες που χαρακτήριζαν ως “Σλαβομακεδόνα” κάποιον που ήθελαν να τον απαξιώσουν, (“Χθες και προχθές εις την Νάουσαν εισέβαλαν οι εγκληματίαι αυτοί, που οι περισσότεροι ήσαν Ρουμανόβλαχοι και Βουλγαρόφωνοι και Σλαυομακεδόνες. Τους καθοδηγούσαν οι Ελληνόφωνοι εγκληματίαι”, από δημοσίευμα της εφημερίδας “Μακεδονία”, 16/1/1949,  ή “Σλαβομακεδόνες συμμορίτες συγκεντρώθηκαν εις την γιουγκοσλαβικήν Μακεδονίαν", Βήμα 14/12/1949), σήμερα κάνουν σημαία τους την μη αποδοχή μιας συμβιβαστικής ονομασίας;

- Πώς μπορεί να ερμηνευτεί το γεγονός ότι έχουν γραφεί τόσα βιβλία για το “Ζήτημα των Σλαβομακεδόνων στην Ελλάδα”, “Το Μακεδονικό Ζήτημα στην κατεχόμενη Δυτ. Μακεδονία”,  ιδιαίτερα στην περίοδο της κατοχής και στον εμφύλιο, ενώ υπάρχουν σχετικές αναφορές και από τον Στρατή Μυριβήλη, στο βιβλίο του “Η ζωή εν τάφω” που αφορά στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο;

- Η ελληνική διπλωματία ανησύχησε όταν σε έκθεσή του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στις αρχές της δεκαετίας του '90 αναφέρθηκε, σε “Σλαβομακεδόνες” και όχι σε «Μακεδόνες». Τότε έσπευσε να προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας. Βέβαια, αργότερα οι ΗΠΑ αναγνώρισαν την γειτονική χώρα ως “Μακεδονία” (σκέτο), όπως και η Κίνα και η Ρωσία.

- Πως θα διαγραφεί το γεγονός ότι το ελληνικό κράτος, το Υπουργείο Παιδείας, είχε εκδώσει το 1926 σχετικό βιβλίο που θα διδάσκονταν στα σχολεία της ελληνικής Μακεδονίας, αλφαβητάρι αναγνωστικό στα “σλαβομακεδονικά”, με τίτλο ABECEDAR, αλλά τελικά αποσύρθηκε μετά τις αντιδράσεις της Σερβίας και της Βουλγαρίας, γιατί δεν ήταν γραμμένο στο ...κυριλλικό αλφάβητο;

Δεν φοβόμαστε την λύση, επιδιώκουμε σχέσεις καλής γειτονιάς στραμμένες στο μέλλον

Μια χώρα που έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό της και στον πολιτισμό της δεν μπορεί να φοβάται μια σύνθετη ονομασία που περιγράφει μια γειτονική χώρα που περιορίζεται σε ένα τμήμα της ευρύτερης γεωγραφικής έκτασης της Μακεδονίας. Αντίθετα η γεωγραφία θα μπορούσε να συνεισφέρει στην διαμόρφωση σχέσεων καλής γειτονίας. Τέτοια παραδείγματα έχουμε πολλά: Αλσατία μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, Γαλλική Βρετάνη και Βρετανία, Λουξεμβούργο, κα. Η γεωγραφία δεν αλλάζει, εκείνο που θα πρέπει να αποτραπεί είναι η εθνικιστική υστερία που χτίζεται σε εθνικούς μύθους συνέχειας των γειτόνων από την εποχή του Μεγαλέξανδρου μέχρι σήμερα. Από την στιγμή που η σημερινή πολιτική ηγεσία της γειτονικής χώρας είναι έτοιμη να αμφισβητήσει τις ανοησίες της εθνικιστικής κυβέρνησης Γκρουέφσκι, εμείς πρέπει να αδράξουμε αυτή την ευκαιρία για να εξαλειφθεί η ανοησία και ο εθνικισμός.

Όμως πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Αυτό που σήμερα φαντάζει ως η καλλίτερη λύση – μια συμβιβαστική ονομασία για την γειτονική χώρα ώστε πράγματι να μην “χάνεται” η ελληνική Μακεδονία  – θα μπορούσε  να είχε επιτευχθεί το 1991-1992 πριν τροφοδοτηθούν και στις δύο χώρες η υστερία και ο εθνικισμός. Τα χρόνια που πέρασαν δεν ήταν χωρίς κόστος για τη χώρα μας: ο εθνικισμός απέκτησε γερές ρίζες, πολλές γενιές στη γειτονική χώρα εκπαιδεύτηκαν σε ανιστόρητους μύθους ότι «είναι απευθείας απόγονοι... του Μεγ. Αλεξάνδρου», η ΠΓΔΜ αναγνωρίστηκε από 140 χώρες ως σκέτη “Μακεδονία”, η χώρα μας βρέθηκε απομονωμένη χωρίς λόγο κι εξάντλησε πολλές φορές τη διπλωματία της σε χαμένες μάχες και όχι στην ουσία του προβλήματος, ενώ και η οικονομία της ελληνικής Μακεδονίας ιδιαίτερα της Δυτικής, υπέστη οικονομική ζημιά. Όμως, τότε, σχεδόν σύσσωμο το πολιτικό προσωπικό, τα κόμματα (υπήρχαν και εξαιρέσεις), πολλοί κοινωνικοί φορείς αλλά και μεγάλο κομμάτι της εκκλησίας ακολούθησαν έναν καταστροφικό δρόμο, με αποτέλεσμα να έχουν σήμερα δημιουργηθεί τετελεσμένα και να βρισκόμαστε σε πιο δυσμενή θέση.

Το πακέτο Πινέιρο – που είχε την υποστήριξη της ΕΕ το 1992 - προέβλεπε σύνθετη ονομασία αλλά κι αποφυγή φαινομένων εθνικισμού, αλυτρωτισμού και διαστρέβλωσης της ιστορίας. Χάθηκε τότε μια ιστορική ευκαιρία κι αφέθηκε χώρος για ανάπτυξη εθνικισμών και ανόητων ιστορικών μύθων ενώ η χώρα μας βρέθηκε απομονωμένη, χωρίς συμμάχους.

Σήμερα πρέπει να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία που προσφέρει η προοπτική ένταξης της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ καθώς και οι διαπραγματεύσεις για την ευρωπαϊκή της πορεία. Ανάλογη τακτική ακολούθησε με επιτυχία και η Σλοβενία, για την εδαφική της διαφορά με την Κροατία, διαφορά που επιλύθηκε τελικά πριν την κροατική ένταξη.  Έχουμε, επίσης, το παράδειγμα της Σερβίας με το Κόσσοβο, όταν η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων επέδρασε καταλυτικά στην αποκλιμάκωση της πολυετούς έντασης μεταξύ των δύο πλευρών. Η ενταξιακή διαδικασία προκαλεί αλλαγές τόσο στο εσωτερικό χωρών όσο και στις διακρατικές σχέσεις. Το ομόφωνο κείμενο συμπερασμάτων που υπερψηφίστηκε από όλους τους ευρωβουλευτές (Έλληνες και ξένους) και τους βουλευτές της ΠΓΔΜ που συμμετείχαν στην διακοινοβουλευτική συνάντηση Ευρωκοινοβουλίου – Κοινοβουλίου ΠΓΔΜ που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο στις 22 και 23 Μαΐου 2013 είναι μια απόδειξη ότι μπορεί να υπάρξουν, κάτω από ορισμένες συνθήκες και σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, πνεύμα καλής θέλησης και πρωτοβουλίες για πραγματική επίλυση των διαφορών.

Το ευρωκοινοβούλιο το 2013 είχε υιοθετήσει την “Έκθεση προόδου του 2012 για την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας” του Βρετανού εργατικού ευρωβουλευτή Ρίτσαρντ Χιούιτ και σχετικό ψήφισμα με 505 ψήφους υπέρ, 61 κατά, ενώ υπήρξαν και 14 λευκά.  Αν και σχεδόν όλοι οι τότε Έλληνες Ευρωβουλευτές είχαν διαπιστώσει τα θετικά στοιχεία της έκθεσης δεν τόλμησαν να ψηφίσουν υπέρ φοβούμενοι τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας - εκτός από τον ευρωβουλευτή των Πράσινων και νυν συμπρόεδρο των ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ Ν. Χρυσόγελο – αλλά ούτε μπόρεσαν να πείσουν τις πολιτικές ομάδες τους να μην στηρίξουν την έκθεση. Εκείνη η έκθεση έθετε σωστές βάσεις για την επίλυση του προβλήματος, βάσεις που είναι σήμερα στο κέντρο της νέας διαμεσολαβητικής πρωτοβουλίας του ΟΗΕ. 

Να σημειωθεί ότι οι Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο που στο παρελθόν είχαν υποστηρίξει άλλες θέσεις, μετακινήθηκαν στη θέση για σύνθετη ονομασία, χάρη στην συστηματική ενημέρωση και δουλειά που είχαν κάνει οι δύο πράσινοι ευρωβουλευτές Ν. Χρυσόγελος και Μ. Τρεμόπουλος.

Στη σημερινή εποχή της οικολογικής κρίσης, όπου οι άμεσοι γείτονες κάθε χώρας είναι εκ των πραγμάτων αναγκαστικά συνεργάτες της, θα πρέπει όλοι να καταλάβουμε, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην άλλη πλευρά των συνόρων, ότι κάθε εθνικισμός κάνει πρώτα από όλα κακό στη δική του χώρα. Έστω και αργά, λοιπόν, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι τα ζητήματα αυτά θα είχαν επιλυθεί δίκαια αν είχε επικρατήσει η λογική και δεν είχαν μετατραπεί  σε ζήτημα γοήτρου ή ταπείνωσης ολόκληρων κοινωνιών, αν δεν είχαν κυριαρχήσει για αρκετό καιρό ακραίες αντιλήψεις και   εθνικισμοί.