Θα είναι ασφαλής κι αποτελεσματική η επόμενη μέρα; Τι θα δούμε ανοίγοντας την πόρτα;
Θα είναι αποτελεσματικό το πρόγραμμα ανοίγματος; Και τι θα ανακαλύψουμε για την οικονομία όταν ανοίξει η πόρτα;
Είναι αλήθεια ότι το lockdown ήταν εκ των πραγμάτων - κατάσταση του συστήματος υγείας, γήρανση πληθυσμού, αδύναμες κοινωνικές δομές- μονόδρομος. Η κυβέρνηση το κατάλαβε εγκαίρως.
Κάποια στιγμή θα έπρεπε να περάσουμε στο σταδιακό άνοιγμα της κλειστής πόρτας. Για να είμαστε ειλικρινείς αυτό άρχισε ήδη - το βλέπουμε στους δρόμους. Πολλοί δεν αντέχουν άλλο. Και ίσως είναι καλό ότι σταδιακά έχουμε αρχίσει να βγαίνουμε περισσότερο και δεν θα γίνει μαζικό ντου στις 4.5.
Ο πρωθυπουργός παρουσίασε σήμερα το "σχέδιο της κυβέρνησης για το επόμενο δίμηνο". Βέβαια η πραγματικότητα θα δείξει αν το σχέδιο είναι σωστό ή όχι. Πάντως η δική μας δυσκολία να ανοίξουμε είναι μεγαλύτερη αφού εφαρμόστηκε ένα αυστηρό lockdown και άρα δεν έχουμε εικόνα τι θα συνέβαινε αν είχαμε επιμόλυνση πχ του 20% του πληθυσμού, Αν τα νούμερα είναι σωστά, στην Ελλάδα έχουν μολυνθεί 10.000 άντε 20.000 άτομα. Υπάρχει περίπτωση να έχουν μολυνθεί αλλά χωρίς συμπτώματα ή με ελαφρά συμπτώματα πχ 100-200.000 άτομα; Δεν το ξέρουμε. Αλλά σε κάθε περίπτωση μια ανοικτή κοινωνία θα έχει εισαγόμενα κρούσματα αν οι άνθρωποι αρχίσουν να ταξιδεύουν ξανά. Επομένως αργά ή γρήγορα θα έχουμε ένα νούμερο 100-200.000 άνθρωποι μολυσμένοι από τον ιό. Ή τώρα ή αργότερα μέσα στο χρόνο.
Υπάρχουν όμως κρίσιμα ερωτήματα τα οποία δεν έχουν φωτιστεί για να δούμε σε τι επιστημονικά δεδομένα βασίζεται το σχέδιο της κυβέρνησης (δεδομένα τα οποία μέχρι τώρα δεν έχουν παρουσιαστεί, ελπίζω αργότερα όμως να γίνει αυτό);
- Ποιος είναι ο βαθμός επιμόλυνσης της ελληνικής κοινωνίας; Είναι το 1%, το 5% του πληθυσμού; Ποια ανοσία έχει αποκτήσει ο πληθυσμός; Είναι ένα κρίσιμο ερώτημα, πολύ περισσότερο αν ανοίξουν και τα ξενοδοχεία από 1/6 όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός;
- Είναι ικανοποιητικός ο αριθμός των 60.000 τεστ (πολλά είναι διπλά και τριπλά για τον ίδιο άνθρωπο); Θα γίνουν είπε ο πρωθυπουργός περισσότερα τεστ. Πόσα και τι είδους και πότε; Θα φτάσουμε πχ στα 200.000 τεστ πριν ανοίξουν τα μέτρα ή στα 1.000.000; Με τι υποθέσεις επιμόλυνσης αποφασίζονται τα μέτρα τώρα;
- Το σύστημα υγείας βελτιώθηκε κάπως αλλά ποια είναι η προετοιμασία αν διαπιστωθεί ότι η μόλυνση επιστρέφει και μάλιστα πιο ανεξέλεγκτη από την πρώτη φάση αφού θα ανοίξουμε ως κοινωνία; Πόσοι γιατροί έχουν προσληφθεί; Φαίνεται ότι δεν ξεπερνάνε τους 400 στην καλύτερη περίπτωση, Υπάρχουν άλλοι; Αυτοί που προσλήφθηκαν είναι έμπειροι ή μόλις έχουν τελειώσει το αγροτικό; Πάντως πολλές μικρές και μεγαλύτερες κοινωνίες συνεχίζουν να έχουν τεράστια προβλήματα στελέχωσης με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, όπως για παράδειγμα τα νησιά. Οι ΜΕΘ αυξήθηκαν αλλά θα επαρκούν αν αυξηθούν τα περιστατικά; Στην Γερμανία ΄πχ που είχε πολύ λιγότερους από άλλες χώρες - αναλογικά - θανάτους σε σχέση με το ποσοστό που μολύνθηκε εφάρμοσαν ένα σύστημα παροχής στοχευμένης υποστήριξης πριν μπει κάποιος σε σοβαρή κατάσταση σε ΜΕΘ. Υπάρχει παρόμοια οργάνωση στην Ελλάδα; Υπάρχει σχέδιο Β για προετοιμασία άλλων χώρων εκτός νοσοκομείων ώστε να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση που ξεφύγει η κατάσταση σε μια δεύτερη φάση;
- Τι προβλέπεται για ευάλωτες ομάδες (ηλικιωμένοι, πρόσφυγες, απομονωμένες περιοχές κ.ά)
Ελπίζουμε ο πρωθυπουργός να δώσει σύντομα στην δημοσιότητα και ένα σχέδιο για την οικονομία, γιατί ανέφερε μεν για τον δύσκολη κατάσταση της οικονομίας αλλά δεν είναι αποτελεσματικά τα μέχρι σήμερα μέτρα. Είναι ασπιρίνη όταν ο ασθενής είναι σε ΜΕΘ. Το ότι θα ανοίξουν κάποια μαγαζιά δεν λέει και πολλά. Η οικονομία θα χρειαστεί σοβαρά προγράμματα ενίσχυσης αλλά και αλλαγής. Σε όλη την Ευρώπη συζητάνε το Σχέδιο Ανάκαμψης και το συνδέουν με την Πράσινη Συμφωνία, (Green Deal). Εδώ πάει για ψήφιση νομοσχέδιο που επιτρέπει εξορύξεις πετρελαίου ακόμα και σε περιοχές που είναι προστατευτέες.
Η κατάσταση της οικονομίας είναι ήδη τραγική και στο επίπεδο των νοικοκυριών και στο επίπεδο των επιχειρήσεων. Και την επόμενη μέρα θα αναδειχθεί το μεγάλο πρόβλημα που σήμερα όλοι δεν θέλουμε να σκεφτόμαστε. Δεν φαίνεται όμως ότι αυτό έχει συνειδητοποιηθεί. Ποιοι θα είναι οι πελάτες των μαγαζιών και των επιχειρήσεων που ανοίγουν; Ποια οικονομική δυνατότητα θα έχουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις να πληρώσουν τους συσσωρευμένους λογαριασμούς και τα χρέη; Ας πούμε ότι θα πάνε όλα καλά και θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία 12μηνης διάρκειας στις 1/6. Ποιοι θα είναι οι πελάτες και πώς θα καλύψουν τα χρέη που έχουν ήδη συσσωρευθεί αλλά και τις αυξημένες δαπάνες όταν μάλιστα θα απαιτείται περισσότερο προσωπικό και θα θα υπάρχει ανάγκη για αυξημένα μέτρα προστασίας;
Έχω την εντύπωση ότι κλείσαμε γρήγορα γιατί δεν άντεχε το σύστημα υγείας και ανοίγουμε πιο γρήγορα γιατί δεν αντέχει η οικονομία εξαιτίας του αυστηρού lockdown. Και στις δύο περιπτώσεις όμως τα προβλήματα - τα παράπλευρα προβλήματα - μπορεί να είναι ιδιαίτερα σοβαρά.