Έκθεση του υπουργείου για Κ.Α.Λ.Ο: Η εικόνα ενός αδύναμου τομέα κοινωνικής κι αλληλέγγυας οικονομίας
Χρήσιμα στοιχεία παρέχει η έκθεση του Υπουργείου Εργασίας “ΕΤΗΣΙΑ EΚΘΕΣΗ 2017 & ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 2017-2023” σχετικά με τους φορείς κοινωνικής κι αλληλέγγυας οικονομίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, 296 φορείς ΚΑΛΟ είχαν εγγραφεί μέχρι 31.8.2017 στο νέο Γενικό Μητρώο Κοινωνικής κι Αλληλέγγυας Οικονομίας. Το 2015 οι εργαζόμενοι στους εγγεγραμμένους φορείς ανέρχονταν σε 813, ενώ οι εργαζόμενοι από ευάλωτες ομάδες σε 224. Το 2015 το σύνολο των εσόδων των φορέων κοινωνικής οικονομίας ανέρχονταν σε € 6.900.000 έναντι 9,7 εκ. € εκτιμώμενου ελάχιστου μισθολογικού κόστους.
Είναι γεγονός ότι με βάση την νομοθεσία του 2016 οι φορείς Κοινωνικής κι Αλληλέγγυας Οικονομίας περιορίζονται σε ένα μικρό τμήμα φορέων σε σχέση με αυτό που σε ευρωπαϊκό επίπεδο ορίζεται. Σε κάθε περίπτωση ο τομέας, με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το υπουργείο, εμφανίζεται αδύναμος, με περιορισμένη οικονομική σημασία και με ελάχιστους απασχολούμενους.
Με βάση τα στοιχεία του 2016 στο Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας έως και τις 31/10/2016 παρέμειναν εγγεγραμμένοι 847 φορείς κοινωνικής κι αλληλέγγυας οικονομίας από τους 1225 φορείς που είχαν εγγραφεί από τις 29/5/2012 έως και τις 31/10/2016. Μετά την έναρξη ισχύος του Ν.4430/2016 (31/10/2016), πραγματοποιούνται αφενός εγγραφές νέων Φορέων (Κοιν.Σ.Επ., Συν.Εργαζομένων, Άλλοι Φορείς) και αφετέρου μεταπτώσεις των ήδη εγγεγραμμένων Φορέων. Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου, στο Γενικό Μητρώο Φορέων Κ.ΑΛ.Ο. έως 31/8/2017 ήταν εγγεγραμμένοι 296 φορείς (δόθηκε παράταση μέχρι 31.10.2017 για μετάπτωση των φορέων στο νέο Μητρώο, αλλιώς διαγράφονται). Από αυτές, 205 είναι νέες εγγραφές και 91 μεταπτώσεις (από το σύνολο των 847 φορέων). Ορισμένοι προϋπάρχοντες φορείς άλλαξαν ήδη νομικό σχήμα, αδυνατώντας να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας νομοθεσίας, ενώ άλλοι φορείς αναμένουν διευκρινιστικές εγκυκλίους για να λάβουν τις τελικές αποφάσεις τους.
Με βάση τις ετήσιες εκθέσεις που υποβάλουν οι φορείς Κ.ΑΛ.Ο. στο σχετικό Μητρώο, το έτος 2013 οι φορείς που υπέβαλαν ετήσια έκθεση για το έτος 2012 ανέρχονταν σε 3, ενώ το 2016 σε 283 φορείς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν για το έτος 2015, η μεγαλύτερη συγκέντρωση ενεργών φορέων Κ.ΑΛ.Ο. παρατηρείται στην περιφέρεια Αττικής, όπου λειτουργούν το 45% του συνόλου των ενεργών φορέων, ενώ ακολουθούν η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η περιφέρεια Θεσσαλίας και η περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης. Μικρότερη συγκέντρωση παρουσιάζουν οι περιφέρειες Κρήτης και Πελοποννήσου, ενώ οι περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας και Νοτίου Αιγαίου εμφανίζουν ποσοστά τις τάξης του 4%. Στις υπόλοιπες περιφέρειες η παρουσία ενεργών φορέων Κ.ΑΛ.Ο. είναι σημαντικά περιορισμένη.
Το 2012 υπήρχε μόνο ένας εργαζόμενος σε ΚΟΙΝΣΕΠ (ο οποίος δεν ανήκε σε ευάλωτη ομάδα), ενώ το 2015 οι εργαζόμενοι ανέρχονταν σε 813 και οι εργαζόμενοι που προέρχονταν από ευάλωτες ομάδες σε 224.
Ο συνολικός κύκλος εργασιών των φορέων ξεκίνησε από 50 χιλ. € το 2012, αυξήθηκε στις 463 χιλ. € το 2013, το 2014 έφτασε στα 6,2 εκ. € και το 2015 στα 6,9 εκ. €. Όμως τα έσοδα δεν επαρκούσαν για να καλύψουν έστω το μισθολογικό κόστος τόσο το 2014 όσο και το 2015 (6,9 εκ. € έσοδα έναντι 9,7 εκ. € εκτιμώμενου ελάχιστου μισθολογικού κόστους).
Οι ενεργοί φορείς Κ.ΑΛ.Ο. που δραστηριοποιούνται στους διάφορους κλάδους της οικονομίας είναι πολύ μικρού μεγέθους και το φάσμα των υπηρεσιών και προϊόντων που προσφέρει η κάθε μια ποικίλει ανάλογα με τον σκοπό της, όπως αυτός καθορίζεται από τα μέλη της στο καταστατικό της. Οι κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό φορέων είναι αυτοί της εκπαίδευσης (12,77%), της εστίασης (10,64%), των δραστηριοτήτων οργανώσεων (9,22%), του χονδρικού εμπορίου (7,45%) και του λιανικού εμπορίου (6,38%).
Ο μεγαλύτερος αριθμός εργαζομένων (Ετήσιες Μονάδες Εργασίας) εμφανίζεται στις υπηρεσίες καθαρισμού (7,4%), στην εκπαίδευση (5,1%) και στις δημιουργικές δραστηριότητες (4,6%) και ακολουθούν η εστίαση (3,7%), οι διοικητικές δραστηριότητες (3,4%) και οι δραστηριότητες οργανώσεων (3,0%). Στους υπόλοιπους κλάδους ο αριθμός εργαζομένων είναι κατά πολύ χαμηλότερος.
Τον υψηλότερο κύκλο εργασιών συγκεντρώνει ο κλάδος των υπηρεσιών καθαρισμού (53.483 ευρώ) κι ακολουθούν ο κλάδος της εστίασης (45.410 ευρώ), των συμβουλευτικών υπηρεσιών (37.160 ευρώ) και των κατασκευαστικών δραστηριοτήτων (36.628 ευρώ).
Τα συνολικά δανειακά κεφάλαια που άντλησαν οι ενεργοί φορείς Κ.ΑΛ.Ο. από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας το 2014 ανέρχονται σε ...90.000 Ευρώ στην Αττική και 70.000 Ευρώ στη Θεσσαλία και Κ. Μακεδονία, ενώ το 2015 συνολικά ..50.000 στη Θεσσαλία.
Τα ποσά που φαίνεται να έχουν χορηγηθεί στους φορείς στην περιφέρεια Αττικής είναι ύψους 950 χιλ. € το έτος 2014 και 390 χιλ. € το έτος 2015, ενώ μικρότερα ποσά φαίνεται να έχουν χορηγηθεί στους φορείς στις περιφέρειες Βορείου Αιγαίου το 2014, Θεσσαλίας το 2015, Κεντρικής Μακεδονίας το 2014 και Πελοποννήσου το 2014 και 2015.
Τα στοιχεία έχουν αντληθεί από την έκθεση
