ναυπηγεία

15 Ιουνίου 2020

Ηλεκτρονίκητο φέρρυ-μποτ και πιο οικονομικό από πετρελαιοκίνητα

 
 
Πόσες εκδηλώσεις, συναντήσεις και συζητήσεις με ναυπηγεία, εργαζόμενους, περιφέρειες, πανεπιστημιακούς, επαγγελματικές ενώσεις δεν οργάνωσα ως ευρωβουλευτής στην Ελλάδα και στις Βρυξέλλες για το ρόλο που θα μπορούσαν να αναλάβουν τα ναυπηγεία αλλά και τα ερευνητικά κέντρα για την κατασκευή πράσινων πλοίων! Κόλλημα, άλλοι κοιτούσαν πώς θα πάρουν τις εργολαβίες του πολεμικού ναυτικού ή την δεξαμενή, άλλοι δεν μπορούν να δουν το μέλλον που έρχεται, άλλοι ονειρεύονται μια εξωπραγματική επιστροφή στο παρελθόν με γενναίες κρατικές ενισχύσεις αλλά χωρίς παραγωγή. Προγράμματα υπήρχαν ήδη (για την αναζωογόνηση των ναυπηγείων και για την κατασκευή πλοίων μέσα από συνέργειες Περιφέρειας, Ναυπηγείου, Ναυτιλιακού φορέα) ή καινοτόμα ερευνητικά προγράμματα όπως το Horizon 2020 ή κατασκευή μέρους των αιολικών ή και μικρών ανεμογεννητριών σε συνέργια με πανεπιστήμια και ενδιαφερόμενους φορείς. 

  Ενώ εμείς χάνουμε ευκαιρίες συνεχώς ως χώρα, δεν συμβαίνει το ίδιο με άλλες. Να οι Δανοί δεν είναι τόσο ανόητοι: Ηλεκτρονίκητο φέρρυ-μποτ περνάει τα τεστ, ενώ αποδεικνύεται πιο οικονομικό από πετρελαιοκίνητα.

  Το πλήρως ηλεκτροκίνητο φέρυ-μποτ Ellen – που αναπτύχθηκε στη Δανία στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Horizon 2020 – πέρασε από τα τεστ αξιολόγησης και αποδείχθηκε μάλιστα πιο οικονομικό σε σχέση με τα παρόμοια πετρελαιοκίνητα παλιότερης ή νεότερης τεχνολογίας σκάφη. Η αξιολόγηση των δεδομένων από την δρομολόγησή του έδειξε ότι είναι αξιόπιστο, αρέσει στους ταξιδιώτες και μπορεί να αποσβεστεί μέσα σε λίγα χρόνια η διαφορά στο κόστος κατασκευής και συνεισφέρει σε πολύ σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που αλλάζουν το κλίμα εφόσον ο ηλεκτρισμός παράγεται από ανανεώσιμες πηγές.

  Το σκάφος έχει δρομολογηθεί στην Δανία σε λιμάνι της Βαλτικής. Οι εταίροι του προγράμματος ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα στις 27.5.2020 και παρουσίασαν δημοσίως τα αποτελέσματα της επίδοσης του σκάφους όσο και οικονομικά στοιχεία. Οι οικονομικοί υπολογισμοί δείχνουν ότι η ηλεκτροκίνηση είναι η καλύτερη λύση για ένα διαχειριστή φέρυ μποτ (πορθμείο) ως προς την μείωση συνολικά των αερίων που συνεισφέρουν στην αλλαγή του κλίματος (greenhouse gas emissions) και άλλων ρύπων.

85% ενεργειακή αποτελεσματικότητα

Η ενεργειακή απόδοση του συνολικού ηλεκτρικού συστήματος φτάνει το 85%, κάτι που υπερβαίνει το διπλάσιο από αυτό του συστήματος πρόωσης ενός κλασικού πετρελαιοκίνητου πλοίου. Έτσι, το 100% ηλεκτρικό πορθμείο χρησιμοποιεί την ενέργεια που παρέχεται με σημαντική αποτελεσματικότητα, με αποτέλεσμα την άμεση εξοικονόμηση για τον διαχειριστή. Η Elen ξοδεύει περίπου 1600 kWh στο ταξίδι επιστροφής των 22 ναυτικών μιλίων. Σε συνδυασμό με τον φορτιστή υψηλής απόδοσης στο λιμάνι του Søby, καθιστά την Elen σοβαρό ανταγωνιστή απέναντι στα υπάρχοντα πετρελαιοκίνητα πλοία. Μπορεί να αντλήσει την απαραίτητη ισχύ πολύ γρήγορα πριν ξεκινήσει το επόμενο ταξίδι, διατηρώντας έτσι την υψηλή συχνότητα δρομολογίων που απαιτούν οι επιβάτες. Ο σταθμός φόρτισης φορτίζει έως και 4MW, ανάλογα με την κατάσταση φόρτισης των μπαταριών, όταν το πλοίο φτάνει στο λιμάνι του Søby.

Η ηλεκτρική πρόωση είναι τώρα η πιο φτηνή λύση

Πολύ σημαντικό για τη διάδοση της ηλεκτρονικής τεχνολογίας, είναι το γεγονός ότι η καθαρή ηλεκτρική ενέργεια είναι η φθηνότερη λύση τώρα για πορθμεία. Το επενδυτικό κόστος εξακολουθεί να είναι κάπως υψηλότερο για ένα ηλεκτρικό πλοίο, αλλά η εξοικονόμηση στο κόστος λειτουργίας αντισταθμίζει το κόστος επένδυσης μετά από 4-8 χρόνια, ανάλογα με τις συνθήκες, τεχνικές και κανονιστικές, που ισχύουν για τη διαδρομή. Καθώς η διάρκεια ζωής ενός πορθμείου είναι συνήθως περίπου 30 χρόνια, ο διαχειριστής του σκάφους μπορεί επομένως να προσβλέπει σε σημαντική εξοικονόμηση μετά από λίγα χρόνια λειτουργίας. Στα εντυπωσιακά οικονομικά στοιχεία συνεισφέρουν και οι φθίνουσες τιμές της ηλεκτρονικής τεχνολογίας, ιδίως οι τιμές της μπαταρίας, οι οποίες μειώνονται ταχέως τα τελευταία χρόνια, ενώ η ενεργειακή πυκνότητα των μπαταριών αυξάνεται σταθερά.

Η ικανοποίηση των ταξιδιωτών είναι πολύ υψηλή

Η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής ως αποτέλεσμα των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αποτελεί προτεραιότητα για πολλούς, και οι επιβάτες της Ellen αναφέρουν ξανά και ξανά στις έρευνες επιβατών της E-ferry, ότι είναι εξαιρετικά ικανοποιημένοι με την Ellen χωρίς εκπομπές. Επίσης, επισημαίνουν το ήσυχο ταξίδι, χωρίς θόρυβο και ρύπανση / καπνό στο κατάστρωμα. Γενικά, οι επιβάτες θεωρούν ότι είτε είναι «εξαιρετικά» ικανοποιημένοι (45%) είτε «πολύ» ικανοποιημένοι (41,3%) με το ηλεκτρικό πλοίο. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι κανένας επιβάτης δεν αισθάνεται ανασφαλής πλέοντας με το 100% ηλεκτρικό πλοίο.

Αξιοσημείωτη μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και άλλων ρύπων

Η Ellen είναι απαλλαγμένη από εκπομπές ρύπων κατά τη λειτουργία της, αλλά αν οι εκπομπές εκπέμπονται σε σχέση με τη λειτουργία, ή όχι, εξαρτάται φυσικά από το πού προέρχεται η χρησιμοποιημένη ηλεκτρική ενέργεια. Εάν η Ellen φορτίζεται με ηλεκτρική ενέργεια από πράσινες πηγές ενέργειας, όπως ο άνεμος και ο ήλιος, θα λειτουργεί εντελώς χωρίς εκπομπές, εξοικονομώντας περίπου 2.520 τόνους CO2 ετησίως. Εάν χρησιμοποιεί ηλεκτρικό ρεύμα από το συνηθισμένο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Δανίας, θα μειώσει τις εκπομπές CO2 κατά περίπου 2.010 τόνους CO2 ετησίως. Οι εκπομπές CO2 από την παραγωγή μπαταριών αντισταθμίζονται από την εξοικονόμηση εκπομπών κατά τους τρεις πρώτους μήνες της ζωής του ηλεκτρικού πορθμείου.

Στο πλήρες άρθρο στο blog μας "με καλές πρακτικές" θα βρείτε την έκθεση αξιολόγησης 

Δηλαδή δεν θα μπορούσαν, γα παράδειγμα, τα φέρυ-μποτ Πέραμα - Σαλαμίνα (ή Πάρο-Αντίπαρο ή σε τόσες άλλες πορθμειακές γραμμές) να είναι ηλεκτροκίνητα, να κατασκευάζονται στα ναυπηγεία και να τροφοδοτούνται από ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ που να παράγεται στις γύρω περιοχές; Α, ναι ξέρω, ΔΕΝ επιτρέπεται να παράγεται ενέργεια από αιολικά στην Αττική, μπορεί να λειτουργούν ρυπογόνες δραστηριότητες αλλά δεν μπορούν να δουλεύουν ανεμογεννήτριες στους χώρους των πρώην λιπασμάτων, στη βιομηχανική ζώνη, στα λιμάνια, ακόμα και στην Σαλαμίνα)!!!!

Η αναζωογόνηση των ναυπηγείων απαιτεί σοβαρό (πράσινο) σχέδιο κι απόρριψη βρόμικων παιχνιδιών του παρελθόντος

Το θέμα των ναυπηγείων είναι κάτι που με κινητοποιεί ιδιαίτερα, έχει κοινωνικό-εργασιακό και ανθρώπινο στοιχείο - τόσοι άνθρωποι δούλευαν κάποτε στα ελληνικά ναυπηγεία, περιβαλλοντική διάσταση (μπορεί να γίνουν εργαλείο τεχνολογικής υποστήριξης της πράσινης οικονομίας) και περικλείει σημαντικό πολιτικό συμβολισμό η όποια εξέλιξη γύρω από τα ναυπηγεία.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε την (επανα)λειτουργία του ναυπηγείου ΝΕΩΡΙΟΥ Σύρου με τρόπο όμως που θα είναι υποδειγματικός για την συνύπαρξη του με το νησί και τις άλλες δραστηριότητές του, χωρίς χρέη και χαρισματικές πράξεις, χωρίς μεταφορά του περιβαλλοντικού κόστους (αμμοβολή, απόβλητα αμμοβολής) στο περιβάλλον, στην υγεία και στην τοπική οικονομία, χωρίς υπερβολικές απαιτήσεις για διαγραφή χρεών και με εργαζόμενους που προσφέρουν με την εργασία τους αλλά κι απολαμβάνουν τα οφέλη μιας αξιοπρεπούς και σωστά αμειβόμενης εργασίας.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ έχουμε καταθέσει αναλυτικές προτάσεις για ένα βιώσιμο μέλλον των ναυπηγείων και ιδιαίτερα του ΝΕΩΡΙΟΥ Σύρου, ενώ ο νυν συμπρόεδρος μας και πρώην ευρωβουλευτής Νίκος Χρυσόγελος είχε οργανώσει πολλές εκδηλώσεις, ημερίδες, συναντήσεις και παρεμβάσεις σχετικά¹ με την αναζωογόνηση των ναυπηγείων, μεταξύ άλλων και του ΝΕΩΡΕΙΟΥ Σύρου. Μάλιστα είχε εκδώσει ειδικό ενημερωτικό έντυπο για στοχευμένη πληροφόρηση των εργαζομένων του κλάδου, των εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης αλλά και των πολιτών γενικότερα με αναλυτικές πληροφορίες για το πώς μπορούν να αναζωογονηθούν τα ναυπηγεία, όπως αυτό του Νεωρίου, δίνοντας εργασία σε χιλιάδες άνεργους, αλλά και για τις δυνατότητες κατασκευής σύγχρονων, υψηλής περιβαλλοντικής απόδοσης πλοίων μέσα από συνέργειες ναυπηγείων, περιφέρειας και ακτοπλοϊκών φορέων, αξιοποιώντας κατάλληλα ευρωπαϊκούς πόρους, κυρίως μέσω της πρωτοβουλίας “LEADERSHIP 2020”.

Ο κλάδος των ναυπηγείων έχει υποστεί πλήγμα πανευρωπαϊκά, λόγω του σκληρού ανταγωνισμού από τα ναυπηγεία της Άπω Ανατολής (φτηνά εργατικά χέρια, συχνά απουσία μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος, πρόσβαση σε κρατικές χρηματοδοτήσεις η σε άλλες περιπτώσεις υψηλή τεχνογνωσία κα). Η κρίση στην Ελλάδα απέκτησε γιγαντιαίες διαστάσεις. Παρόλα αυτά στον κλάδο υπάρχουν μικρότερες ή μεγαλύτερες εταιρίες εξειδικευμένες σε εργασίες / προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας που όμως δραστηριοποιούνται κυρίως σε άλλες χώρες.

Στην Ελλάδα ο ναυπηγο-επισκευαστικός/κατασκευαστικός κλάδος κατέρρευσε όχι μόνο λόγω παγκόσμιας κρίσης αλλά κι από άλλες ελληνικές παθογένειες και την αδυναμία του κράτους και των ιδιωτών να παρουσιάσουν ένα σοβαρό, στραμμένο προς το μέλλον σχέδιο για την βιωσιμότητα των ναυπηγείων. Στην ιστορία των ελληνικών ναυπηγείων, μεταξύ άλλων και του ναυπηγείου της Σύρου, αντανακλώνται όλες οι παθογένειες του ελληνικού πολιτικού και συνδικαλιστικού συστήματος αλλά και ο τρόπος που κατέρρευσε σταδιακά η παραγωγική βάση της χώρας ήδη πριν από την κρίση του 2008. Για χρόνια τα ελληνικά ναυπηγεία υπέφεραν από πολλά: κυριαρχία των εργατοπατέρων, επιβολή από την ΕΕ ενός πολύ μεγάλου προστίμου για κρυφές κρατικές ενισχύσεις, εξάρτηση τους σχεδόν πλήρως από προγράμματα του πολεμικού ναυτικού, σκάνδαλα το ένα πάνω στο άλλο, διαπλοκή με το κομματικό σύστημα ως το μόνο μέσο επιβίωσης κ.ά, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα ν’ απασχολούν το πολύ 1000 άτομα συνολικά εκεί που κάποτε τα ναυπηγεία απασχολούσαν πάνω από 30.000 εργαζόμενους. Σήμερα έχουν γεράσει και χάσει πολύ μεγάλο ποσοστό, αν όχι όλο, το εξειδικευμένο προσωπικό που διέθεταν κάποτε. Ως προς τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις είναι από τις χειρότερες μια και κανείς δεν πιέζει για βελτίωση λόγω του φόβου της αύξησης του κόστους, έτσι το κόστος μεταφέρεται στο περιβάλλον και στις τοπικές κοινωνίες

Πολλά ευρωπαϊκά ναυπηγεία έχουν ανασυγκροτηθεί κυρίως μέσα από ολοκληρωμένα σχέδια που μεταξύ άλλων αξιοποιούν την πράσινη οικονομία ως ευκαιρία για αναβάθμιση των ικανοτήτων για κατασκευή τμημάτων των ανεμογεννητριών, σύγχρονων πλοίων που ανταποκρίνονται στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις της νέας ευρωπαϊκής και διεθνούς νομοθεσίας, όπως μείωση των αέριων εκπομπών, διπλά τοιχώματα δεξαμενοπλοίων κα.

Ορισμένα μάλιστα ναυπηγεία έχουν ήδη αρχίσει να σχεδιάζουν ή και να κατασκευάζουν πλοία τα οποία εν μέρει ή συνολικά αξιοποιούν την ανανεώσιμη ενέργεια για να κινούνται.

Σε ορισμένες περιπτώσεις τα ναυπηγεία αξιοποίησαν ευρωπαϊκά προγράμματα²και δυνατότητες που σχεδιάστηκαν για να υποστηρίξουν την μετάβαση αυτή, όπως για παράδειγμα το «Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση», τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά κι Επενδυτικά Ταμεία, ιδιαίτερα τα περιφερειακά και το Κοινωνικό καθώς και ένα ιδιαίτερο σχέδιο που προωθήθηκε μετά την διαβούλευση μεταξύ Κομισιόν, Ευρωβουλευτών και του ευρωπαϊκού ναυπηγο-επισκευαστικού κλάδου, η πρωτοβουλία LEADERSHIP 2020 για την αναζωογόνηση των ευρωπαϊκών ναυπηγείων.

Μόνο πράσινο μπορεί να είναι το μέλλον των ελληνικών ναυπηγείων

Τα ελληνικά ναυπηγεία για να μπορέσουν να ανασυγκροτηθούν πρέπει να στραφούν σε τρεις κατευθύνσεις, στο πλαίσιο μιας πράσινης στρατηγικής:

(α) Αναζωογόνηση των παραδοσιακών δραστηριοτήτων του κλάδου (ναυπηγοεπισκευή), κάτι όμως που απαιτεί αποτελεσματική κεντρική διοίκηση και αλλαγές σε επίπεδο προωθούμενων πολιτικών, που δεν εξαρτώνται μόνο από τους φορείς του κλάδου, καθώς και συμφωνία για καλές συνθήκες εργασίας αλλά και συνθήκες εργασιακής ειρήνης στη βάση δίκαιων ρυθμίσεων για τους εργαζόμενους. Η Ελλάδα που είναι μια χώρα με τεράστια ναυτική και ναυπηγο-κατασκευαστική και ναυπηγο-επισκευαστική παράδοση, σήμερα είναι ουραγός στον τομέα αυτό.

(β) Στροφή του κλάδου σε κατασκευές πλοίων που θα ανταποκρίνονται στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για μειωμένες εκπομπές οξειδίων του αζώτου, οξειδίων του θείου και διοξειδίου του άνθρακα αλλά και στις ανάγκες σύνδεσης των νησιών με σύγχρονα και κατάλληλα πλοία, ενεργειακά αποτελεσματικά. Μια τέτοια κατεύθυνση απαιτεί στενή συνεργασία με τις νησιωτικές περιφέρειες αλλά είναι η μόνη λύση για να επιβιώσει η ακτοπλοΐα μειώνοντας τα κόστη καυσίμων, που εκτινάσσουν στα ύψη τα λειτουργικά τους κόστη λόγω των υψηλών τιμών. Η προσωρινή μείωση της τιμής του πετρελαίου δημιούργησε ένα κλίμα επανάπαυσης αλλά η εκ νέου σημαντική άνοδος των τιμών θα βρει ξανά τις εταιρίες απροετοίμαστες και χωρίς εναλλακτικές λύσεις, όπως συνέβη μερικά χρόνια πριν με αποτέλεσμα την κατάρρευση πολλών εταιριών και την απόσυρση πολλών πλοίων που δεν ήταν πλέον οικονομικά βιώσιμα.

(γ) Προσθήκη νέων, συμπληρωματικών προϊόντων και υπηρεσιών πράσινης καινοτομίας και τεχνολογίας, όπως κατασκευή πυλώνων για ανεμογεννήτριες, κατασκευή και συντήρηση πλωτών και κινητών υπεράκτιων κατασκευών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συστημάτων αφαλάτωσης με χρήση ΑΠΕ, κλπ.

Τα προβλήματα του ναυπηγείου στη Σύρο (ΝΕΩΡΙΟ)

Ειδικά το ναυπηγείο ΝΕΩΡΙΟ Σύρου έχασε πολλές ευκαιρίες για να επιβιώσει στρεφόμενο σε μια τέτοια κατεύθυνση/προοπτική. Διέθετε, τουλάχιστον στο παρελθόν, σχετική τεχνογνωσία. Σήμερα επιδιώκεται η μεταπώλησή του (ανήκει σε ιδιώτη) σε άλλο ιδιώτη. Αυτό, όμως, πρέπει να γίνει με τρόπο που θα αντιμετωπίσει δίκαια και ουσιαστικά κάποια σημαντικά θέματα:

Πελατειακές σχέσεις – κομματικές εξαρτήσεις:

Το Ναυπηγείο της Σύρου, απασχολούσε ακόμα και στα χρόνια της παρακμής ή κρίσης πολλούς εργαζόμενους, άρα ήταν πάντα στο κέντρο των πελατειακών σχέσεων και της προσπάθειας εκμετάλλευσής του από κομματάρχες, εργατοπατέρες κα. Τα παιχνίδια αυτά συνεχίστηκαν και την περίοδο της κρίσης, φτάνουν μέχρι και το σήμερα. Με δέλεαρ μεταξύ άλλων και προσωπικές – οικογενειακές τακτοποιήσεις, ανέλιξη, προσλήψεις, εκλογική υποστήριξη κα. Κάποιες φορές είτε λόγω πραγματικής κρίσης είτε λόγω χρησιμοποίησης των εργαζομένων ως μοχλό πίεσης για ανάληψη κρατικών δουλειών, η ιδιοκτησία δεν πλήρωνε ή καθυστερούσε να πληρώσει τους εργαζόμενους. Τελικά τα παιχνίδια αυτά αποβαίνουν πάντα σε βάρος των εργαζομένων, και του αριθμού των εργαζομένων.

Χρέη προς τον Δήμο:

Οι νέοι ιδιοκτήτες επιδιώκουν να τύχουν διαγραφή χρέους της προηγούμενης ιδιοκτησίας προς την ΔΕΥΑ και τον Δήμο της τάξης του 86% περίπου και το υπόλοιπο 14% να πληρωθεί σε 24 άτοκες ισόποσες μηνιαίες δόσεις, χωρίς την επιβολή τόκων, προστίμων, προσαυξήσεων και λοιπών τυχών επιβαρύνσεων. Πρόσφατα το δημοτικό συμβούλιο της Σύρου αποφάσισε κατά πλειοψηφία να δεχθεί αυτή την διαγραφή χρέους. Οι οφειλές του Ναυπηγείου προς την Δ.Ε.Υ.Α.Ε. ανέρχονται –σύμφωνα με το Σχέδιο Εξυγίανσης - σε 481.177,18 € ενώ κατά τη Δ.Ε.Υ.Α.Ε. οι οφειλές είναι 681.000 € περίπου. Να θυμίσουμε ότι κατά καιρούς έχουν γίνει πολλές ρυθμίσεις για χρέη προς τη ΔΕΗ κα. Δεν είναι δυνατόν όμως το κόστος κάθε φορά να μεταφέρεται στους πολίτες (της Σύρου στην συγκεκριμένη περίπτωση).

Αμμοβολή κι απόβλητα αμμοβολής:

Κατά καιρούς τα απόβλητα της αμμοβολής συγκεντρώνονται δίπλα στις δεξαμενές ή και καταλήγουν στη θάλασσα, ενώ πολύ συχνά στο παρελθόν η αμμοβολή έπνιγε την πόλη. Η νέα ιδιοκτησία του ναυπηγείου ναι μεν υπόσχεται ότι δεν θα σηκώνονται σύνεφα (επικίνδυνης για την υγεία) σκόνης, αλλά παρόμοιες υποσχέσεις δεν έχουν τηρηθεί στο παρελθόν. Πρόσφατα μεταφέρθηκε αλλού μια μικρή ποσότητα αλλά παραμένει το ερώτημα αν και που θα μεταφέρεται η αμμοβολή για ασφαλή διαχείριση.Τώρα πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός παρακολούθησης που θα επιβάλει την τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

Εργασιακές σχέσεις:

Σύμφωνα με το Σχέδιο Εξυγίανσης του Ναυπηγείου, που έχει κατατεθεί, αναφέρεται: “...από την 30/4/2017 και εντεύθεν οι εργασιακές σχέσεις των συμβαλλομένων πρώην εργαζομένων τελούσαν σε αναστολή μέχρι την 31/12/2017 οπότε και λύθηκαν δια της οικειοθελούς αποχώρησής τους”. Σύμφωνα με τη “Δήλωση-Βεβαίωση” που υπέγραψαν σχεδόν όλοι οι εργαζόμενοι του ναυπηγείου την 27/7/2018: “....την 31/12/2017 έγινε καταγγελία της Σύμβασής τους (απόλυση) από την εταιρεία ΝΑ.ΒΙ.Ε.Σ”.

Δηλαδή όλοι οι εργαζόμενοι είτε έχουν παραιτηθεί (μια εκδοχή) είτε έχουν απολυθεί από 31/12/2017. Η διοίκηση του σωματείου μάλιστα έχει διοριστεί με απόφαση δικαστηρίου.

Υπάρχουν καταγγελίες ότι εργατικό ατύχημα ¨κουκουλώθηκε» και δεν δηλώθηκε, ενώ επικρατεί ένταση μεταξύ εργαζομένων αλλά κι εργαζομένων και διορισμένης διοίκησης. Με τέτοιες εργασιακές συνθήκες δεν μπορεί όμως να επανεκκινήσει το ναυπηγείο με όρους βιωσιμότητας ούτε να υπάρχει εργασιακή ειρήνη.

Αναγκαία μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την αναζωογόνηση των ναυπηγείων

Στην στρατηγική που θα αναπτυχθεί για την αναγέννηση του ναυπηγο-επισκευαστικού και κατασκευαστικού κλάδου (ή όχι) θα διαφανεί αν η ελληνική οικονομία μπορεί να ζωντανέψει στη βάση ενός διαφορετικού παραγωγικού και οικονομικού μοντέλου, πιο πράσινου και πιο υπεύθυνου, απεξαρτημένου από τις πελατειακές εξαρτήσεις, το κράτος-πατερούλη και τα μικροκομματικά και (κακα) συνδικαλιστικά παιχνίδια.

Στην ιδιαίτερα διαφωτιστική απάντηση της Επιτροπής τον Ιούνιο 2012 σε ερώτηση του τότε ευρωβουλευτή (νυν συμπρόεδρου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ) Ν. Χρυσόγελου, αναφέρονταν οι δυνατότητες στήριξης του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου από Ευρωπαϊκούς πόρους και προγράμματα και αξιολογούνταν η διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων των ναυπηγείων σε συναφείς «πράσινες» δραστηριότητες ως ιδιαίτερα σημαντική. Γίνονταν, επίσης, αναφορά στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ), που είχε ήδη παράσχει βοήθεια σε εργαζομένους που απολύθηκαν στον ναυπηγικό τομέα και στους προμηθευτές του τομέα αυτού στη Δανία και την Πολωνία, ενώ η Ελλάδα δεν είχε προσφύγει στο ταμείο αυτό. Στην πορεία κι άλλα ναυπηγεία είχαν αξιοποιήσει αυτό το Ταμείο.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ θα συνεχίσουμε να προτείνουμε εναλλακτικές λύσεις στα μεγάλα προβλήματα της χώρας λέγοντας την αλήθεια και χωρίς να χαϊδεύουμε αυτιά, ακόμα και αν κάτι τέτοιο δεν είναι δημοφιλές.

1 http://chrysogelos.gr/index.php/2012-01-26-17-13-36-593/paremvaseis-ektos-eu/item/3923-shipyard2

2 https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:c32bc336-3050-11e5-9f85-01aa75ed71a1.0003.02/DOC_1&format=PDFhttps://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:c32bc336-3050-11e5-9f85-01aa75ed71a1.0003.02/DOC_2&format=PDF

Διάσωση ναυπηγείου Νεωρίου μόνο μέσω καινοτομίας κι απεξάρτησης από αντιλήψεις παρελθόντος

ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ:

Με αφορμή την συνεχιζόμενη κρίση στο Νεώριο, την συνάντηση εκπροσώπων του ναυπηγείου Νεωρίου με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας πριν λίγο καιρό αλλά και την συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Ν. Αιγαίου στη Σίφνο στις 25/4/2015, ο Νίκος Χρυσόγελος, συν-επικεφαλής των ΠΡΑΣΙΝΩΝ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, πρώην ευρωβουλευτής και πρώην Περιφερειακός Σύμβουλος Ν. Αιγαίου με τον ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΑΝΕΜΟ, δήλωσε:

«Η ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία στη χώρα μας διέρχεται βαθειά κρίση. Η ραγδαία μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας τα τελευταία 30 χρόνια έχει οδηγήσει στην ανεργία τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων (95%). Η Ελλάδα, μια από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές δυνάμεις παγκοσμίως, αδυνατεί να εκμεταλλευτεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ναυπηγοεπισκευαστικής και ναυπηγικής της βιομηχανίας, όπως η υψηλή τεχνογνωσία και ποιότητα υπηρεσιών αλλά και την στροφή της βιομηχανίας αυτής σε πράσινες τεχνολογίες.

Το γεγονός ότι χειροτερεύουν οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες και οι νησιώτες σε πολλά νησιά νοιώθουν αποκλεισμένοι τουλάχιστον 8 μήνες το χρόνο, οφείλεται σε μεγάλο ποσοστό στην αδυναμία των αρχών σε όλα τα επίπεδα αλλά και των ενδιαφερομένων να αξιοποιήσουν υπάρχοντα εργαλεία και χρηματοδοτήσεις για να λυθεί και το ακτοπλοϊκό και ταυτοχρόνως να αναζωογονηθούν τα ναυπηγεία, όπως αυτό του Νεωρίου, δίνοντας εργασία σε χιλιάδες άνεργους σήμερα. Θα μπορούσαν οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις των νησιών να βασίζονται σε ενεργειακά αποτελεσματικά πλοία χαμηλότερου λειτουργικού κόστους, που θα τροφοδοτούνται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και αυτά τα πλοία να κατασκευαστούν σε ελληνικά ναυπηγεία μέσω χρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Τα ναυπηγεία θα μπορούσαν, επίσης, να παράγουν μέρος της τεχνολογίας των ανεμογεννητριών αλλά και τμήματα άλλων περιβαλλοντικών τεχνολογιών, όπως γίνεται σε διάφορα ναυπηγεία, τουλάχιστον συμπληρωματικά σε όσες παραδοσιακές εργασίες (πχ συντήρηση σκαφών) κάνουν.

Από το 2012 έως το 2014 είχα οργανώσει δεκάδες εκδηλώσεις, ημερίδες, συναντήσεις για να βοηθήσω τους εργαζόμενους και την τοπική οικονομία. Προσκάλεσα στις Βρυξέλλες αντιπροσωπεία των εργαζομένων στο Νεώριο και σε άλλα ναυπηγεία και συμμετείχαν σε ειδική ημερίδα στο Ευρωκοινοβούλιο τον Ιούνιο 2012. Οργάνωσα επίσκεψη ανθρώπων από το Πολυτεχνείο του Άαχεν στη Σύρο για να διερευνηθεί η δυνατότητα κατασκευής στο Νεώριο μικρών ανεμογεννητριών. Κατέθεσα δημόσια μια ειδική έκδοση που περιγράφει πώς μπορεί να χρηματοδοτηθεί η κατασκευή νέων, ενεργειακά αποτελεσματικών σκαφών μέσα από μια συνεργασία ναυπηγείου, Περιφέρειας (πχ Ν Αιγαίου) και ακτοπλοϊκών φορέων (ιδιαίτερα συνεταιριστικών ή υπό όρους κλασσικών ναυτιλιακών εταιριών)

http://www.chrysogelos.gr/images/files/Docs/shipyard%20GE.pdf

Δυστυχώς όλα αυτά δεν κατάφεραν να αλλάξουν του που αναζητούνται οι λύσεις.Διαχρονικά και διακομματικά τα υπουργεία, οι φορείς, η διοίκηση του ναυπηγείου αλλά και οι εργαζόμενοι μένουν προσκολλημένοι τόσα χρόνια στα ίδια και στα ίδια, ενώ και τα πολιτικά κόμματα τους υπόσχονται πράγματα που δεν θα γίνουν, και το ξέρουν. Έτσι τίποτα δεν προχωράει, απλώς επαναλαμβάνονται οι συναντήσεις με τους διάφορους υπουργούς, με μόνη διαφορά τα άτομα που εναλλάσσονται από κάθε πλευρά. Ακούμε συνεχώς για την ανάγκη ενίσχυσης των ελληνικών ναυπηγείων με παραγγελίες αμυντικών εξοπλιστικών μέσων από το ΥΠΕΘΑ, που σημαίνει ότι πρέπει να διατεθούν εθνικοί πόροι που έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχουν, σε μια λογική κρατικοδίαιτης βιομηχανίας αντί να σχεδιαστεί η καινοτόμος παραγωγή σύγχρονων σκαφών και τμημάτων πράσινης τεχνολογίας που θα στηρίζονταν από ευρωπαϊκούς πόρους αλλά και από ιδιωτικές παραγγελίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η στροφή των ναυπηγείων προς πράσινες και καινοτόμες κατασκευές μπορεί να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο σχέδιο πράσινης μεταρρύθμισης και αναζωογόνησης κρίσιμων τομέων της οικονομίας και αναπροσανατολισμού των πόρων με στόχο να διασφαλιστεί ή να αυξηθεί η απασχόληση. Μια τέτοια στροφή, θα μπορούσε ίσως να αποτελέσει και τη βάση για ένα συμβιβασμό μεταξύ της Κομισιόν και της ελληνικής πλευράς, σχετικά με το πρόστιμο και τους περιορισμούς στην εμπορική και κατασκευαστική δραστηριότητα που έχουν επιβληθεί στα Ελληνικά Ναυπηγεία Α.Ε.

Όπως και με την γενικότερη κατάσταση της χώρας, έτσι και το Νεώριο δεν πρόκειται να σωθεί αν δεν υπάρξει στροφή στην καινοτομία και δεν πεταχτούν στο «καλάθι των αχρήστων» αντιλήψεις που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία και στην απαξίωση. Είναι η ώρα των βαθιών οικονομικών, κοινωνικών, οικολογικών, παραγωγικών αλλαγών, η ώρα της συστηματικής εργασίας αξιοποιώντας όλα τα σύγχρονα εργαλεία, αντί για συστηματική ανακύκλωση των ψευδαισθήσεων ότι θα σωθούμε βασιζόμενοι σε εργαλεία που σκούριασαν απελπιστικά.

Η Περιφέρεια και το Περιφερειακό Συμβούλιο έχουν υποχρέωση να αντιληφθούν αυτή την πραγματικότητα και να προχωρήσουν σε αποφάσεις του προηγούμενου Περιφερειακού Συμβουλίου που είχαν ψηφιστεί σχεδόν ομόφωνα και βασίζονται σε παρόμοιες κατευθύνσεις».

Οι Προτάσεις των ΠΡΑΣΙΝΩΝ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ για την αναζωογόνηση των ναυπηγείων, συμπεριλαμβανομένου του Νεωρίου, με στροφή στην πράσινη τεχνολογία

Οι τομείς δραστηριοποίησης των ναυπηγείων στο πλαίσιο μιας πράσινης στροφής τους μπορεί να αφορούν σε τρία επίπεδα:

(α) Αναζωογόνηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων του κλάδου (ναυπηγοεπισκευή), κάτι όμως που απαιτεί αποτελεσματική κεντρική διοίκηση και αλλαγές σε επίπεδο προωθούμενων πολιτικών, που δεν εξαρτώνται μόνο από τους φορείς του κλάδου, καθώς και συμφωνία για συνθήκες εργασιακής ειρήνης στη βάση δίκαιων ρυθμίσεων για τους εργαζόμενους.