newideas

Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών μαζί με άλλα δύο κείμενα: 

http://www.efsyn.gr/arthro/proteinoyn-veltioseis-ston-nomo-gia-tin-koinoniki-oikonomia

 

Των

Βασίλη Μπέλλη, Θανάση Μπελίδη, Πόπης Σουρμαϊδου,

Νίκου Χρυσόγελου, Γιώργου Αλεξόπουλου

 

Το Φόρουμ Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας είναι μια ανοικτή πλατφόρμα επικοινωνίας, διαλόγου κι από κοινού προώθησης της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Έχουμε αποτυπώσει μέσω των Διακηρύξεων 2014 και 2015 τις προτάσεις και ιδέες μας για το τι πρέπει να αλλάξει, ενώ ο Κώδικας Δεοντολογίας Κοινωνικών Επιχειρήσεων που διαμορφώθηκε με συλλογικό τρόπο περιλαμβάνει αξίες, αρχές και κοινές θέσεις κι αποσκοπεί στην δημιουργία κανόνων και διαφάνειας από τις ίδιες τις Κοινωνικές Επιχειρήσεις και όχι στην επιβολή τους από τα πάνω. Στο Φόρουμ συμμετέχουν κοινωνικές επιχειρήσεις και υποστηρικτικοί φορείς. 

Στον ηλεκτρονικό διάλογο καταθέσαμε παρατηρήσεις και προτάσεις, ενώ έχουμε διοργανώσει σχετικές συζητήσεις για τις δυνατότητες, αδυναμίες, ευκαιρίες και τους κινδύνους που υπάρχουν στην Ελλάδα σχετικά με την Κ.ΑΛ.Ο, ιδιαίτερα την κοινωνική επιχειρηματικότητα.  Ζητήσαμε ουσιαστική κι όχι τυπική διαβούλευση, ώστε να διατυπώνονταν με συμμετοχικό τρόπο οι κατευθύνσεις και επιλογές.  Ελπίζουμε, πάντως, στην τελική μορφή του να αποτυπώνεται ένα μοντέλο για τις κοινωνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική κι αλληλέγγυα οικονομία που:

  1. Να αναγνωρίζει την πολυμορφία, ποικιλία, ιδιαιτερότητα, τον πλούτο τους αλλά και την ανάγκη διαφάνειας. Το νομοσχέδιο περιλάμβανε προσθήκες κι αλλαγές απαραίτητες και στη σωστή κατεύθυνση αλλά και ρυθμίσεις και διατάξειςαντιφατικές και προβληματικές, ενώ με διατάξεις του αυξάνονταν η εσωτερική γραφειοκρατία των Κοιν.Σ.Επ. και το κόστος λειτουργίας τους.
  2. Να αντιμετωπίζει τις κοινωνικές επιχειρήσεις με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους σε σχέση με άλλες μορφές της Κ.ΑΛ.Ο. και τις υπόλοιπες επιχειρήσεις. Ζητάμε σαφή κι ενιαία αντιμετώπιση στις σχέσεις των κοινωνικών επιχειρήσεων με την διοίκηση, στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Σήμερα άλλοτε αντιμετωπίζονται ωςαμιγώς επιχειρηματικές δραστηριότητεςκι άλλοτε ωςσυλλογικά εγχειρήματαπου στερούνται ή έχουν περιορισμένη αναγνώριση δικαιωμάτων άλλων τύπων επιχειρήσεων.  
  3. Να άρει τις διακρίσεις σε βάρος τους. Θα προστεθούν κι άλλες υποχρεώσεις κι επιβαρύνσεις (γραφειοκρατικές, φορολογικές κι ασφαλιστικές), χωρίς επίλυση προβλημάτων που έχουν συσσωρευτεί;    
  4. Να προωθεί την αυτο-οργάνωση από τα κάτω,  στη βάση αξιών, αρχών και κοινών θέσεωνκαθώς και την δημιουργία από την ίδια υποστηρικτικού οικοσυστήματος και μηχανισμών ελέγχου. Έτσι θα υπάρξει υποστήριξη με προδιαγραφές κατάλληλες για κοινωνικές επιχειρήσεις, θα αποτρέπονται αποτυχίες, αστοχίες, φαινόμενα διαφθοράς κι απάτης. Το σχέδιο είχευπερβολική, αναλυτική κι εξαντλητική ρύθμιση λεπτομερειών λειτουργίας των επιχειρήσεων, με γραφειοκρατική προσέγγιση. Ο ρόλος της κεντρικής διοίκησης να αφορά στοντελικό έλεγχο και όχι στον εξαντλητικό προσδιορισμό κάθε λεπτομέρειας.  

 Άλλες παρατηρήσεις μας αναφορικά με το σχέδιο που δημοσιοποιήθηκε (πιθανώς έχουν αλλάξει διατάξεις):

  1. Ασάφεια μεταβατικών διατάξεων για τη σχέση φορέων «Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας» που δημιουργούνται με βάση το νέο πλαίσιο σε σχέση με κοινωνικές επιχειρήσεις που έχουν  δημιουργηθεί με βάση τον νόμο 4019/2011 και είναι εγγεγραμμένες στο Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας.
  2. Το Υπουργείο είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του να αναλάβει πρωτοβουλία που θα «συμμαζέψει» την πολυνομία σε ένα κοινό πλαίσιο. Αυτό δεν έγινε αφού ήδη έχουν προωθεί άλλοι νόμοι ή συζητιούνται νομοσχέδια που αφορούν επιμέρους μορφές.
  3. Η ρύθμιση των εργασιακών αναγκών και συνθηκών των κοινωνικών επιχειρήσεων με έναν γενικό και ισοπεδωτικό τρόπο δεν ισχύει για οποιαδήποτε άλλη μορφή επιχείρησης. Δημιουργούνται επιπλέον διακρίσεις, επιβαρύνσεις, και συνθήκες ασφυξίας και αυτοδιάλυσης πολλών κοινωνικών επιχειρήσεων αλλά κι αρνητικό κλίμα για την δημιουργία νέων.  
  4. Η μέθοδοςμέτρησης κι έκθεσης του κοινωνικού αντίκτυπου είναι επιστημονικό-κοινωνικό θέμα και αφορά τις ίδιες τις κοινωνικές επιχειρήσεις, δεν μπορεί να «κλειδώσει» με διάταξη που επιβάλλει το κράτος ή να καθορίζεται από χορηγούς/δωρητές.

Προτείνουμε:

  • Να υπάρξει πρόβλεψη για εξαίρεση από καταβολή τέλους επιτηδεύματος για τα πρώτα 3 χρόνια λειτουργίας των κοινωνικών επιχειρήσεων (5 χρόνια, αν οι συμμετέχοντες στην κοινωνική επιχείρηση είναι νέοι στην ηλικία). 
  • Η εγγραφή των κοινωνικών επιχειρήσεωννα γίνεται σε περιφερειακό επίπεδο με δια-σύνδεση των επιμέρους περιφερειακών μητρώων. Το ΓΕΜΗ να ανήκει στις αρμοδιότητες μιας ανεξάρτητης αρχής.
  • Δυνατότητα συνεργασίας των κοινωνικών επιχειρήσεων μεταξύ τους και με άλλους φορείς για δημιουργία αξιόπιστων και κατάλληλων υποστηρικτικών δομών, εκπαίδευση, συμβουλευτική, έλεγχο τήρησης των αξιών κι αρχών των κοινωνικών επιχειρήσεων. Κατάλληλες φορολογικές ρυθμίσεις, απαλλαγή τους από υπερβολικές απαιτήσεις υποδομών και γραφειοκρατίας.