Είναι σωστό να γίνει η έξοδος του Μετρό πάνω στην πλατεία Εξαρχείων; Υπήρχαν και υπάρχουν άλλες εναλλακτικές ή και καλύτερες λύσεις που να είναι λειτουργικές και να αναβαθμίζουν συνολικά την περιοχή και τη γειτονιά χωρίς να αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά της; Εγώ λέω ναι, αλλά δεν έχει πολύ σημασία τι λέω εγώ. Σημασία έχει ότι πριν οριστικοποιηθεί ο σχεδιασμός έπρεπε να υπάρξει δομημένος και σοβαρός διάλογος - να προηγηθεί αυτό που γίνεται σήμερα με σχεδόν παράλληλους μονολόγους στα σοσιαλ μίντια. Η αξία του διαλόγου είναι τεράστια όταν προηγείται της τελικής απόφασης.

Ένα βασικό πρόβλημα στη χώρα μας είναι η απουσία συμμετοχικού σχεδιασμού, ώστε να συζητιόνται όλες οι γνώμες και η τελική απόφαση για ένα έργο να έχει λάβει υπόψη όλες τις διαστάσεις.
Ακόμα και σε ένα, υπερτοπικό, υποτίθεται, έργο θα έπρεπε να υπάρχει συστηματική διαβούλευση για τις εναλλακτικές λύσεις, τα προβλήματα αλλά και τα πλεονεκτήματα κάθε λύσης.
 
Μια τέτοια διαδικασία εννοείται ότι είναι μια δημοκρατική άσκηση πριν τις οριστικές αποφάσεις. Ενώ λοιπόν το Μετρό χρειάζεται, θα έπρεπε να έχει προηγηθεί ουσιαστικός διάλογος για το πώς θα μπορούσε να είναι ο κάθε σταθμός.
 
Στην διαβούλευση παρουσιάζονται τεχνικά, αρχιτεκτονικά, οικονομικά αλλά και κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα που σχετίζονται με ένα σχέδιο ή έργο.
 
Αυτό που λέει ο πρόεδρος του Αττικό Μετρό, ότι επειδή το συνολικό έργο είναι υπερτοπικό δεν μπορούν να έχουν άποψη οι κάτοικοι για το έργο στην περιοχή τους, δεν στέκει. Είναι όχι μόνο αντιδημοκρατικό αλλά αντιβαίνει και στις προυποθέσεις που πρέπει να εκπληρώνονται για τη χρηματοδότηση του έργου με ευρωπαικούς πόρους. Και επειδή ήμουν ως ευρωβουλευτής στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης και μάλιστα εισηγητής εκ μέρους των Πράσινων/EFA για τις Πολιτικές Συνοχής και τους Κανονισμούς των 3 Ταμείων, μετσξύ των οπολιων και της Περιφερειακής Ανάπτυξης η ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στην οριστικοποίηση των σχεδίων είναι υποχρέωση των αρχών είτε αυτό αφορά έργα σε εθνική ή περιφερειακή κλίματα είτε τοπικά και υπερτοπικά. Δυστυχώς, οι υπεύθυνοι (κεντρική διοίκηση, περιφερειακές αρχές, δήμοι) είτε παρακάμπτουν τη διαβούλευση είτε οργανώνουν προσχηματική.
 
Έχοντας εμπειρία μέσα από τη συμμετοχή μου σε κοινωνικούς-περιβαλλοντικούς φορείς αλλά και σε προγράμματα συμμετοχικού σχεδιασμού (πχ για την συμμετοχική περιβαλλοντική αναγέννηση του κόλπου της Ελευσίνας ή Συμμετοχική Διαχείριση των Υδατικών Πόρων σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης ή Αναζωογόνηση γειτονιών μέσω της προστασίας κι ενδυνάμωσης των προσφύγων) μπορώ να πω μέσα από την πράξη τη σημασία μιας τέτοιας συμμετοχικής διαδικασίας. Σε πολλές πόλεις του κόσμου αυτό είναι αυτονόητο και φυσικά θεσμοθετημένο. Εδώ αντιμετωπίζεται φοβικά ή στην καλύτερη περίπτωση ξεκομμένο από τα σημαντικά έργα μιας πόλης.
 
Σε τελευταία ανάλυση ένα έργο που διασφαλίζει τη συναίνεση ως αποτέλεσμα συμμετοχικού σχεδιασμού και πιο καλό θα ήταν, και πιο γρήγορα θα ολοκληρώνονταν και πιο σωστό και λειτουργικό θα ήταν #εξάρχεια #Αθήνα 

Οι επεκτάσεις των γραμμών 2 και 3 του μετρό της Αθήνας προς Περιστέρι-Ανθούπολη και Χαϊδάρι αντίστοιχα, αποτελούν συγχρηματοδοτούμενα έργα. Τα αρχικά χρονοδιαγράμματα για ολοκλήρωση στα τέλη του 2008 δεν έχουν τηρηθεί και οι ημερομηνίες λειτουργίας των σταθμών μετατίθενται διαρκώς. Πρωτοβουλίες πολιτών που διαμαρτύρονται (1), αλλά και δημοσιεύματα του Τύπου (2) αναφέρουν ότι οι γραμμές και οι σταθμοί έχουν ολοκληρωθεί αλλά δεν τίθενται σε λειτουργία λόγω καθυστερήσεων στην προμήθεια και εγκατάσταση άλλων συστημάτων. Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνεται και  από την επίσημη ιστοσελίδα της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. (3)

Αντίστοιχο πρόβλημα παρουσιάζει και η άλλη επέκταση της γραμμής 2, προς τα νότια προάστια της πόλης (από Άγιο Δημήτριο μέχρι Ελληνικό).

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

  1. Είναι ενήμερη για τις καθυστερήσεις; Τις θεωρεί συμβατές με τις υποχρεώσεις της ελληνικής πλευράς ενόψει της ευρωπαϊκής συγχρηματοδότησης του έργου;
  2. Τι μέτρα προτίθεται να λάβει για την επιτάχυνση και ολοκλήρωση του έργου;

  _________________________________

(1)   http://metrodyt.blogspot.com/

(2)   http://www.lifo.gr/mag/features/2595

(3)   http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1&id=381